سوآپ (swap) عبارت است از نرخ بهرهای که در انتهای هر روز معاملاتی پرداخت یا دریافت میشود. زمانی که با استفاده از مارجین معامله میکنید، به ازای موقعیتهای خرید سود دریافت میکنید، در صورتی که باید به ازای موقعیتهای فروش خود سود پرداخت کنید. اگر پولی که باید پرداخت شود از پولی که باید دریافت شود بیشتر باشد، معاملهگران میتوانند از چنین فرصتی سود کسب کنند. به این گونه معاملهگران که از دریافت سواپ سود کسب میکنند carry trader گفته میشود.
سوآپ در فارکس و انواع آن
اندازه سواپ بر اساس تفاوت در نرخهای بهره در ارزهای یک جفتارز است. با توجه به این که نرخ بهره ارزهای کشورهای گوناگون با یکدیگر متفاوت است، نرخ سواپ نیز میتواند منفی یا مثبت باشد. این نکته حائز اهمیت است که در گذر زمان، سیاستهای بانکهای مرکزی دچار تغییر میشود. این بدین معنی است که نرخ بهره و نرخ سواپ نیز میتواند تغییر کند.
بنابراین اگر نرخ بهره ارز پایه بیشتر از ارز ثانویه باشد، مقدار سواپ مثبت میشود. از طرفی دیگر، اگر نرخ بهره ارز ثانویه بیشتر باشد، نرخ سواپ منفی خواهد بود. در ادامه، نحوه محاسبه نرخ سواپ یک جفتارز را با یک مثال شرح خواهیم داد.
فرض کنید جفتارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را خریداری کرده اید. اگر نرخ بهره برای یورو برابر با ۲٪ و برای دلار آمریکا برابر با ٪۱ باشد، نرخ سواپ کلی برای انتقال این موقعیت به روز بعدی برابر با ۱٪ میشود.
از طرفی دیگر، اگر جفتارز EUR/USD را بفروشیم، بدین معنی است که دلار آمریکا را خریداری کرده و یورو را فروخته ایم. در این شرایط، نرخ سواپ کلی برای انتقال این موقعیت به روز بعدی برابر با ٪۱- خواهد بود.
در صورتی که دلار آمریکا را بفروشیم، همانند آن است که آن را قرض گرفته ایم و اساسا باید نرخ بهره ۱٪ را بابت آن پرداخت کنیم. زمانی که بخواهیم چیزی را بفروشیم که مالک آن نیستیم، باید بابت قرض گرفتن آن نرخ بهره پرداخت کنیم. در عوض، زمانی که یورو را میفروشیم بابت آن نرخ بهره دریافت میکنیم.
بنابراین، زمانی که چیزی را میخریم، نرخ بهره دریافت میکنیم و زمانی که چیزی را میفروشیم باید نرخ بهره آن را پرداخت کنیم. و در نهایت، تفاوت این دو نرخ بهره، نرخ سواپ کلی معامله ما را نشان میدهد.
اکثر مواقع، معاملهگران کمتجربه بر این باورند که اگر برای نگهداری موقعیتهایشان سواپ پرداخت کنند، دچار ضرر شده اند. اما این موضوعی اجتنابناپذیر است که باید به هنگام معامله جفتارزها در بازار فارکس، همواره هزینههای سواپ را نیز در نظر بگیرید و به آن به عنوان بخشی از هزینه معاملات خود فکر کنید.
با توجه به این که نرخ بهره ارز کشورهای توسعهیافته بسیار کم است، مقدار سواپ پرداختی یا دریافتی چندان هم قابل توجه نخواهد بود. با این حال، نگهداری چنین موقعیتهایی برای مدت طولانی میتواند شما را متضرر کند. بنابراین اگر قصد دارید موقعیتهای خود را برای مدت طولانی (چند ماه یا چند سال) نگهداری کنید، بهتر است سراغ حسابهای معاملاتی بدون سوآپ یا اسلامی بروید.
حسابهای معاملاتی بدون سوآپ (اسلامی)
اگر نمیخواهید بابت معاملات خود نرخ سواپ بپردازید، باید به دنبال حسابهای معاملاتی بدون سواپ یا اسلامی باشید. دلیل انتخاب نام «اسلامی» برای چنین حسابهایی این است که، قرآن مسلمانان را از انجام معاملاتی که در آن نرخ بهره دریافت میشود منع کرده است. به همین سبب، پرداخت یا دریافت سواپ نیز میتواند خلاف قوانین اسلام باشد. اما برای ایجاد راهی برای مسلمانان برای شرکت در بازار ارز، حسابهای بدون سواپ توسط برخی بروکرهای فارکس ارائه میشوند.
شایان ذکر است که تمام بروکرهای فارکس حسابهای بدون سواپ ارائه نمیدهند. البته در این صورت، معاملهگران باز هم هزینه انتقال معاملات خود به روز بعد را پرداخت میکنند، اما به شیوهای دیگر. بنابراین، قبل از افتتاح حسابهای بدون سواپ، قوانین آن را با دقت مطالعه کنید، چرا که کمیسیون دریافتی در این نوع حسابهای معاملاتی بیشتر است.
همانطور که بالاتر نیز اشاره شد، برخی معاملهگران با قصد کسب سود از سواپ به معامله در بازار فارکس میپردازند. این استراتژی معاملاتی با عنوان استراتژی معاملاتی حمل (Carry Trading) شناخته میشود.
استراتژی حمل در رابطه با جفتارزهایی عملکرد بهتری خواهد داشت که در آن تفاوت نرخ بهره ارزها بیشتر است. برخی از این جفتارزها عبارت اند از پوند به ین ژاپن (GBP/JPY)، دلار استرالیا به ین ژاپن (AUD/JPY) یا دلار نیوزلند به ین ژاپن (NZD/JPY). ایده اساسی این استراتژی این است که یک ارز با نرخ بهره بالا خریداری شود، و یک ارز با نرخ بهره پایین فروخته شود. در این صورت، هم میتوان از تغییرات قیمت سود برد و هم میتوان از تفاوت میان نرخ بهره این دو ارز سود کسب کرد. برای کسب سود از این استراتژی باید نگاهی بلندمدت داشت، و هر موقعیت را حداقل برای چند هفته، چند ماه یا حتی چند سال باز نگه داشت.
مراحل انجام استراتژی معاملاتی حمل
باز کردن نمودار جفتارز مورد نظر، که نرخ سواپ آن مثبت است (همانند جفتارزهایی که بالاتر معرفی شدند)
پیشبینی جهت حرکت نرخ تبادل این جفتارز در بازه روزانه، هفتگی یا حتی ماهانه
خرید یا فروش جفتارز، در صورتی که نرخ سوآپ مثبت باشد؛ از دستور حد ضرر استفاده نکنید
بستن معامله پس از رسیدن به سطح مورد نظر از سود
زمانی که با استفاده از استراتژی معاملاتی حمل معامله میکنید، نیازی نیست به تحولات قیمتی در بازههای روزانه توجهی داشته باشید. از این که در ابتدا کمی دچار ضرر شدید نهراسید. با توجه به این که نرخ سواپ معامله شما مثبت است، هرچه بگذرد سود شما از این معامله بیشتر خواهد شد.