FORK

فورک (FORK)  در ارزهای دیجیتال چیست؟

در دنیای ارزهای دیجیتال، مفهوم “فورک” یک موضوع مهم و پرکاربرد است که به تغییرات در بلاکچین یا زنجیره‌بلوک یک ارز دیجیتال اشاره دارد. به طور کلی، فورک به معنای تقسیم یک زنجیره‌بلوک به دو شاخه مستقل می‌باشد. این تقسیم ممکن است به دلیل تغییرات در قوانین یا پروتکل‌های زنجیره‌بلوک رخ دهد و می‌تواند دو نوع فورک اصلی داشته باشد:

انواع فورک (Fork) در ارزهای دیجیتال کدامند؟

1 . فورک سخت (Hard Fork) : فورک سخت زمانی به وقوع می‌پیوندد که تغییرات به گونه‌ای عمده و جدیدی در پروتکل زنجیره‌بلوک ایجاد می‌شود که با نسخه‌های قبلی سازگار نیست و یک تفاوت اساسی در کد منبع ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، دو شاخه از   با تغییرات متفاوت پس از فورک ایجاد می‌شود و دارندگان ارزها در این دو شاخه مجزا می‌شوند. معمولاً در فورک‌های سخت، افراد ممکن است نسخه‌های جدید ارزها را به عنوان یک ارز جدید جایگزین کنند و از همان زمان فعالیت به عنوان یک ارز مجزا آغاز کنند.

2 . فورک نرم (Soft Fork) : در مقابل، فورک نرم کمتر چالش‌برانگیز است. در این نوع فورک، تغییرات به پروتکل اضافه می‌شود، اما سازگار با نسخه‌های قبلی آن است. این به این معناست که نودها با نسخه‌های قدیمی پروتکل می‌توانند همچنان با ارتقاء کاملاً سازگار باشند. با این حال، نودها با نسخه‌های قدیمی پروتکل محدودیت‌هایی خواهند داشت که نسخه‌های جدید اجازه‌ی آن‌ها را ندارند. در این نوع فورک، تقسیم زنجیره‌بلوک اتفاق نخواهد افتاد و افراد همچنان در یک زنجیره مشترک باقی می‌مانند.

در هر دو نوع فورک، افرادی که ارزهای دیجیتال را در کیف پول‌های خود نگه داشته‌اند، این تغییرات را تجربه می‌کنند و باید مطمئن شوند که کیف پول‌هایشان با تغییرات مطابقت دارند و از نظر امنیتی درست عمل می‌کنند. همچنین، اگر شما در حین فورک مالک ارز معمولی هستید، ممکن است به عنوان مالک یک ارز جدید ظاهر شوید یا برخی از نوع‌های خاصی از ارز را دریافت کنید که متفاوت از نسخه‌های قبلی آن است.

 معروفترین فورک های بیتکوین :

در بیتکوین نیز به دلیل تغییرات در پروتکل زنجیره‌بلوک فورک اتفاق می‌افتد. این تغییرات ممکن است به دلیل نیاز به اصلاحات، بهبودها، اجرای قوانین جدید یا اشکالات امنیتی باشند. معمولاً دو نوع فورک در بیتکوین وجود دارد: فورک‌های سخت و فورک‌های نرم.

مثال :

_ هارد فورک (Hard Fork) : 

1 ) یکی از معروف‌ترین فورک‌های سخت در تاریخ بیتکوین، فورک بلاکچین بیتکوین در تاریخ 1 اوت 2017 است. در این تاریخ، بلاکچین بیتکوین با تغییرنام به “بیتکوین نقره‌ای (Bitcoin Cash)”یا (BCH) از بلاکچین اصلی جدا شد.

دلیل اصلی این فورک سخت، نیاز به افزایش ظرفیت تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌ها برای تراکنش‌ها بود. تفاوت اساسی این فورک در این بود که اندازه‌ی بلوک‌ها در بیتکوین نقره‌ای به 8 مگابایت افزایش یافت که باعث افزایش ظرفیت شبکه شد. به عبارت دیگر، بلاک‌های جدید در این شاخه با اندازه‌ی بزرگتر و ظرفیت بیشتر ایجاد می‌شدند که اجازه‌ی پردازش تعداد بیشتری تراکنش را در هر بلاک می‌داد.

2 ) بیت‌کوین گلد (Bitcoin Gold) یکی از فورک‌های سخت بیتکوین است که در تاریخ 24 اکتبر 2017 به وجود آمد. هدف اصلی این فورک ایجاد یک الگوریتم استخراج معادل بیتکوین با نام “Equihash” بود که از نظر ASIC-ها (مدارهای مجتمع ویژه اندازه‌گیری) مقاومت بیشتری داشته باشد. برای این منظور، بیت‌کوین گلد از الگوریتم استخراج SHA-256 که در بیتکوین استفاده می‌شود، به الگوریتم Equihash منتقل شد.

این تغییر باعث شد که استخراج بیت‌کوین گلد با کامپیوتر‌های معمولی و GPU‌ها (کارت‌های گرافیک) انجام شود، هدف این تغییر افزایش دموکراتیک شدن استخراج بیت‌کوین و جلوگیری از محدودیت‌های مرتبط با استفاده از ASIC‌ها برای استخراج بود.

3 ) بیت‌کوین دایموند (Bitcoin Diamond) نیز یک فورک سخت از بیتکوین است که در تاریخ 24 نوامبر 2017 اجرا شد. این فورک هدف داشت به عنوان یک بلاکچین با کارایی بالاتر و سرعت بیشتر نسبت به بیتکوین اصلی عمل کند.

از جمله تغییرات اصلی در بیت‌کوین دایموند، افزایش سرعت تراکنش‌ها و کاهش هزینه‌های آن‌ها بود. برای این منظور، اندازه بلوک‌ها نیز افزایش یافته و به 8 مگابایت رسیده بود. همچنین، الگوریتم استخراج بیت‌کوین دایموند نیز از SHA-256 به X13 منتقل شد.

4 ) سوپر بیت‌کوین (Super Bitcoin)  نیز یکی دیگر از فورک‌های سخت بیتکوین است که در تاریخ 12 دسامبر 2017 ایجاد شد. هدف این فورک، اصلاحات و بهبودهایی در بیتکوین اصلی بوده است.

برخی از تغییرات معرفی شده در سوپر بیت‌کوین شامل افزایش سرعت تراکنش‌ها، بهبود حریم خصوصی کاربران، افزایش انعطاف‌پذیری بلاکچین، و همچنین افزایش اندازه بلوک‌ها بوده است. سوپر بیت‌کوین از الگوریتم استخراج SHA-256 به Equihash  برای مقاومت در برابر  ASIC‌ ها و بهبود امنیت استفاده می‌کند.

_ سافت فورک  (Soft Fork) : 

یک مثال دیگر از فورک در بیتکوین، فورک نرم به نام Segregated Witness (SegWit) است. این فورک در تاریخ 24 اوت 2017 اجرا شد. اهداف اصلی این فورک نرم، بهبود امنیت و کاهش هزینه‌ها برای تراکنش‌ها بود.

در این فورک، تغییراتی در ساختار داده‌ای بلاکچین بیتکوین انجام شد که باعث کاهش حجم داده‌های مربوط به تراکنش‌ها شد. با این کاهش حجم، تعداد تراکنش‌هایی که هر بلاک می‌تواند درخور پردازش کند افزایش یافت. همچنین، SegWit  مشکل معروف Double Spending  (انتقال ارز دیجیتال به دو نفر یا دو بار در یک زمان مشخص) را نیز حل کرد و امنیت شبکه بیتکوین را افزایش داد.

به صورت خلاصه‌، فورک‌ها در بیتکوین به منظور بهبود‌ها، اصلاحات یا تغییرات در شبکه اجرا می‌شوند که به دلیل این تغییرات، بلاکچین به دو شاخه مستقل تقسیم می‌شود و افراد می‌توانند ارزهای متفاوتی با امکانات و ویژگی‌های مختلف دریافت کنند.

_ معروفترین فورک های اتریوم :

اتریوم نیز در گذشته تعدادی از فورک‌ها را تجربه کرده است. در زیر به مثال‌هایی از فورک‌های اتریوم اشاره می‌کنیم:

_ هارد فورک (Hard Fork) :

1 ) هارد فورک کدهایت اتریوم (ETC و ETH):

یکی از مهم‌ترین فورک‌های اتریوم در تاریخ 20 ژوئیه 2016 اتفاق افتاد. این فورک باعث تقسیم زنجیره‌بلوک اتریوم به دو زنجیره جداگانه شد. علت اصلی این فورک، وقوع یک حادثه امنیتی به نام “حمله دَو” (The DAO Attack) بود که به عنوان یک آسیب‌پذیری در قراردادهای هوش مصنوعی اتریوم شناخته می‌شد. به دلیل این حادثه، جنجال‌ها و اختلافات زیادی در جامعه اتریوم به وجود آمد و فورک هارد کدهایت صورت گرفت. در نتیجه این فورک، اتریوم به دو ارز مجزا تقسیم شد: اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic – ETC) و اتریوم (Ethereum – ETH). هر دو ارز ادامه فعالیت خود را با زنجیره‌بلوک جداگانه‌ای که دارند، ادامه دادند.

_ سافت فورک (Soft Fork) :

2 ) فورک هماهنگ کدهایت اتریوم (Istanbul Fork):

فورک هماهنگ کدهایت اتریوم یک فورک نرم بوده است که در دسامبر 2019 اجرا شد. این فورک اصلاحات و بهبودهایی در شبکه اتریوم ایجاد کرد تا عملکرد و کارایی شبکه بهبود یابد. هدف اصلی این فورک بهبود امنیت و سرعت شبکه و کاهش هزینه‌های تراکنش بود.

3 ) فورک کانستانتینوپل اتریوم (Constantinople Fork):

فورک کانستانتینوپل اتریوم نیز یک فورک نرم در شبکه اتریوم بود که در فوریه 2019 اجرا شد. هدف اصلی این فورک نیز بهبود کارایی و بهینه‌سازی شبکه اتریوم بود. با اجرای این فورک، تغییراتی در سیستم معاملات هوش مصنوعی انجام شد و از اشغال بلاک‌ها تا حدودی جلوگیری شد.

این مثال‌ها تنها بخشی از فورک‌های اتریوم هستند و اتریوم نیز ممکن است در آینده فورک‌های دیگری تجربه کند. این فورک‌ها به منظور بهبود‌ها، اصلاحات و اجرای ویژگی‌های جدید در شبکه اتریوم انجام می‌شوند و تغییراتی در قابلیت‌ها و عملکرد ارز به همراه دارند.

کاربران ارز ها در زمان فورک چه نکات امنیتی را باید رعایت کنند؟

هنگامی که یک فورک در دنیای ارزهای دیجیتال رخ می‌دهد، کاربران نیاز دارند تا نکات امنیتی زیر را رعایت کنند تا از اموال و ارزهایشان در اثر فورک های سخت یا نرم محافظت کنند:

1 ) ذخیره پشتیبان (Backup) : قبل از فورک ، اطمینان حاصل کنید که تمام کلیدها و اطلاعات مربوط به ارزهای دیجیتال خود را به صورت مناسب و ایمن پشتیبان‌گیری کرده‌اید. این شامل ذخیره‌سازی کلید خصوصی (Private Key) و عبارت تنظیم مجدد (Seed Phrase) می‌شود.

2 ) استفاده از کیف‌پول معتبر : از کیف‌پول‌های معتبر و امن برای ذخیره ارزهای دیجیتال خود استفاده کنید. از وبسایت‌ها و نرم‌افزارهای رسمی و معتبر ارزها استفاده کنید و هرگز کلیدهای خصوصی خود را به شخصی یا وبسایت‌های ناشناخته نسپرید.

3 ) بروزرسانی نرم‌افزار : همیشه اطمینان حاصل کنید که نرم‌افزار کیف‌پول و نرم‌افزار‌های مرتبط با ارز دیجیتال خود به آخرین نسخه بروزرسانی شده‌اند. این برای جلوگیری از آسیب‌پذیری‌های امنیتی و همچنین سازگاری با تغییرات فورک مهم است.

4 ) پژوهش و اطلاعات : قبل از هر فورک ، به دقت اطلاعات مربوط به فورک و تغییرات آن را مطالعه کنید. مطمئن شوید که درک کافی از اثرات آن بر روی آن ارز دیجیتال را دارید.

5 ) جلوگیری از تقلب‌ها : مراقب باشید که هیچ کس از شما کلیدهای خصوصی، عبارت تنظیم مجدد یا اطلاعات مربوط به کیف‌پول شما را نمی‌خواهد. همچنین، از لینک‌ها و وبسایت‌های مشکوک و ایمیل‌های ناشناخته پرهیز کنید که ممکن است به شما کلاهبرداری یا تقلب ویروسی ارائه دهند.

6 ) تحقق از تاریخ فورک: مطمئن شوید که تاریخ اجرای فورک را بررسی کرده‌اید و از این تاریخ به بعد، تراکنش‌ها و فعالیت‌های خود را درست انجام دهید.

7 ) مشورت با نخبگان : در صورت اطمینان نداشتن یا بروز مشکل در ارتباط با فورک، با متخصصان و افراد متخصص در زمینه‌ی ارزهای دیجیتال مشورت کنید.

به طور کلی، در این مواقع احتیاط و دقت بسیار مهم است تا از احتمال از دست دادن ارزهای دیجیتال یا برخورد با مشکلات امنیتی جلوگیری شود. همچنین، اطمینان حاصل کنید که شما در جریان تغییراتی که فورک با خود به همراه می‌آورد، هستید تا به درستی با آن برخورد کنید.

 چگونه می‌توان از فورک کسب درآمد کرد؟

کسب درآمد از فورک‌ها برای کاربران ممکن است به دلیل ایجاد ارزهای دیجیتال جدید و متفاوت در نتیجه‌ی فورک‌های سخت یا نرم رخ دهد. برای کسب درآمد از فورک‌ها، کاربران می‌توانند به صورت زیر عمل کنند:

هنگامی که یک فورک رخ می‌دهد، ارز دیجیتال جدیدی به نام “فورک‌ ارز” (Forkcoin) به وجود می‌آید. این ارزها بر پایه‌ی زنجیره‌بلوک ارز اصلی ایجاد می‌شوند و ممکن است ویژگی‌ها و امکانات جدیدی داشته باشند. کاربران مالک ارز اصلی، معمولاً با دریافت این ارز جدید، به عنوان نتیجه‌ی فورک، می‌توانند درآمد کسب کنند.

این به معنای دریافت ارز جدیدی است که در نتیجه‌ی فورک‌های سخت یا نرم از بلاکچین ارز اصلی به وجود آمده است. به طور کلی، هنگامی که یک فورک رخ می‌دهد، بلاکچین ارز اصلی به دو شاخه مستقل تقسیم می‌شود و ارز دیجیتال جدیدی به نام “فورک‌ ارز” به وجود می‌آید. اگر در زمان رخ دادن فورک مالک ارز اصلی هستند (مثلاً مالک بیتکوین)، ارز جدیدی که از طریق فورک به وجود آمده است (مثلاً بیتکوین گلد، بیتکوین دایموند و غیره) به صورت خودکار به حساب کاربران داده می‌شود. این ارز جدید با توجه به ویژگی‌ها و قوانین جدیدی که ممکن است داشته باشد، قابل معامله و تبدیل به ارزهای دیجیتال دیگر می‌باشد.

در زمان فورک، کلیدهای خصوصی کاربران معمولاً به‌طور ایمنی در کیف‌پول‌هایی که ارزهای دیجیتال را نگهداری می‌کنند، ذخیره می‌شود. به همین دلیل، ارز جدید که از طریق فورک به دست آمده است، برای کاربران به طور خودکار در دسترس خواهد بود. در این مرحله، کاربران می‌توانند این ارز جدید را نگهداری کنند و منتظر افزایش قیمت آن باشند تا به سود برسند یا از طریق تبدیل آن به ارزهای دیگر درآمد کسب کنند.