Consumer Price Index (CPI)

شاخص قیمت مصرف‌ کننده (CPI) چیست و چگونه بر نوسانات بازار اثر می‌گذارد؟

 شاخص قیمت مصرف‌کننده Consumer Price Index (CPI) شاخصی است که نرخ تغییر در تورم ایالات متحده را در طول زمان ردیابی می کند. این معیار کلیدی اقتصادی بر اساس قیمت هایی است که مصرف کنندگان برای کالاها و خدمات در سرتاسر اقتصاد ایالات متحده می پردازند. درصد تغییر CPI در یک دوره زمانی را نرخ تورم می گویند.

اداره آمار کار ایالات متحده (BLS) گزارش ماهانه CPI را منتشر می کند که شامل آماری در مورد چگونگی تغییر قیمت کالاها و خدمات مختلف در ماه گذشته و دوره 12 ماهه گذشته است.

علاوه بر داده‌های سرفصل، چیزی به نام تورم «CPI هسته» نیز وجود دارد. این شاخص، قرائت باثبات‌تری از تورم ارائه می‌دهد زیرا قیمت مواد غذایی و انرژی را از محاسبه حذف می‌کند. قیمت این کالاها ماه به ماه شاهد تغییرات قابل توجه و غیرقابل پیش بینی است که ارتباط چندانی با تقاضای مصرف کننده ندارد.

قیمت مصرف کننده (CPI) چگونه محاسبه می‌شود؟

CPI  با ردیابی تغییر قیمت یک سبد کالا و خدمات ثابت محاسبه می شود. اداره آمار کار ایالات متحده (BLS) قیمت کالاها و خدمات از حدود 23000 شرکت خرده فروشی و خدمات در سراسر ایالات متحده، همچنین داده‌هایی را از حدود 50000 مالک و مستاجر جمع آوری می کند تا تغییرات قیمت خدمات، کالا ها، اجاره و در نهایت تورم را تعیین کند.

سبد کالاها و خدمات مورد استفاده برای CPI شامل اقلام محبوبی است که آمریکایی ها به طور مرتب خریداری می کنند. ارزش اقلام متناسب با نحوه فروش آنها است. هزینه جاری سبد با هزینه آن در سال قبل مقایسه می‌شود و سپس برای تعیین درصد در 100 ضرب می شود.

سپس از CPI محاسبه شده برای تعیین نرخ تورم استفاده می شود.

شاخص CPI چگونه زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

ارقام CPI ممکن است بسیار انتزاعی به نظر برسند، اما منعکس کننده تغییرات قیمت واقعی هستند که بر هر جنبه  از هزینه های روزانه افراد جامعه و بر امور مالی آنه تأثیر می گذارد. برخی از این تاثیرات به شرح زیر است:

• اندازه گیری قدرت خرید: CPI نشان می دهد که با هر دلاری که افراد جامعه به دست می‌آورند چقدر می‌توانند  کالا یا خدمات بخرند. به همان اندازه که تورم قیمت ها را بالا می برد، قدرت خرید پول کاهش می یابد – این بدان معناست که افراد جامعه با همان مقدار پول، کالاها و خدمات کمتری نسبت به قبل خریداری می‌توانند بکنند.

• هدایت سیاست اقتصادی: CPI یک شاخص اقتصادی است، ابزاری که برای تعیین تأثیر سیاست اقتصادی دولت استفاده می شود. گرچه فدرال رزرو معیار متفاوتی از تورم را ترجیح می دهد – شاخص قیمت هزینه های مصرف شخصی (PCE) – اما به CPI نیز توجه می کند. به طور مثال اگر CPI  تورم بالا را نشان دهد، فدرال رزرو شروع به افزایش نرخ بهره می‌کند.

• تعیین منافع دولت:  دولت فدرال از نرخ تورم CPI برای تعدیل پرداخت ها برای برنامه هایی مانند تامین اجتماعی (COLA)، کوپن غذا و ناهار مدارس دولتی استفاده می کند. همچنین از CPI برای تنظیم سطوح واجد شرایط بودن درآمد برای شرکت در برنامه های اجتماعی استفاده می کند.

• افزایش حقوق رانندگی:  در محل کار شرکت های خصوصی هنگام تصمیم گیری برای افزایش دستمزد کارکنان در هر سال به تورم CPI توجه می کنند. داده های CPI یک معیار قابل اعتماد برای حفظ قیمت ها و دستمزدها در راستای رقبا است.

چرا CPI مهم است؟

پس از توضیحات فوق اکنون بهتر متوجه اهمیت CPI می‌شویم. در واقع CPI  ابزار مهمی است که هدف آن نشان دادن تغییرات بهای تمام شده کالاها و خدمات در طول زمان است. نرخ تورم رسمی، محاسبه تغییرات شاخص بهای مصرف کننده در یک دوره زمانی مشخص است.

در حالی که CPI ممکن است مانند داده‌های اقتصادی پیچیده به نظر برسد، اما به طرق مختلف بر مصرف‌کنندگان تأثیر می‌گذارد، از جذب قدرت خرید آنها گرفته تا تعیین میزان واجد شرایط بودن و پرداخت برنامه‌های دولتی. CPI سلامت کلی اقتصاد ایالات متحده را می سنجد و این محبوب ترین شاخص اقتصادی است که مردم از آن برای نشان دادن میزان افزایش یا کاهش قیمت ها استفاده می کنند.

گزارش ماهانه CPIدر برگیرنده‌ی چه اطلاعاتی است؟

گزارش ماهانه CPI شامل نرخ تورم برای کالاها و خدمات مختلف و همچنین نرخ تورم در مناطق مختلف در سراسر ایالات متحده است. گزارش ماهانه CPI با خلاصه ای از یافته ها شروع می شود، از جمله میزان افزایش یا کاهش تورم در ماه قبل و به دنبال آن میانگین تغییر قیمت ها در 12 ماه گذشته.

این گزارش شامل اطلاعاتی در مورد اینکه کدام دسته‌ها باعث افزایش یا کاهش قیمت‌ها شده‌اند. به عنوان مثال، در آگوست 2023، افزایش قیمت بنزین به بیش از نیمی از افزایش کلی نرخ تورم کمک کرد. روندها همچنین در گزارش CPI درباره نحوه مقایسه جدیدترین یافته‌ها در طول زمان، هم برای شاخص‌های فردی و هم برای نرخ تورم کلی، ذکر خواهد شد.

اطلاعات مربوط به افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی هر دو در ابتدای گزارش خلاصه شده است، زیرا این دو دسته به طور مستقیم بر مصرف کنندگان تأثیر می گذارند. تورم اصلی، که به تورم منهای قیمت مواد غذایی و انرژی اشاره دارد، در مرحله بعدی قرار می گیرد.

همچنین گزارش CPI شامل تعدادی جداول است که نحوه افزایش کالاها و خدمات مختلف در ماه گذشته و همچنین 12 ماه گذشته را نشان می دهد. اقلام روزمره مانند گوشت، سبزیجات، لوازم نظافت و حتی لباس ردیابی می شوند. این گزارش همچنین قیمت خودروهای دست دوم و نو، اجاره و مراقبت های پزشکی را نیز ارائه می‌دهد.

توجه به این نکته مهم است که داده های فصلی تنظیم شده نیز در CPI گنجانده شده است. اگرچه این داده ها چیزی نیست که در گزارش های خبری روی آن متمرکز شده است، اما روندهای اساسی در تغییرات کوتاه مدت قیمت را نشان می‌دهد. داده‌های تنظیم‌شده فصلی عوامل سالانه‌ای را که بر قیمت‌ها تأثیر می‌گذارند، حذف می‌کند، مانند فصل شلوغ سفر تابستانی، که هزینه‌های بلیط هواپیما را بالا می‌برد.

گزارش CPI چه محدودیت‌ها و ایراداتی دارد؟

اگرچه CPI به طور گسترده ای به عنوان ابزاری برای ارزیابی سلامت کلی اقتصاد استفاده می شود، اما با محدودیت‌های نیز مواجه است.

به عنوان مثال، CPI فقط تورم را برای جمعیت شهری ایالات متحده اندازه گیری می کند، بنابراین تجربه تورم افرادی که در مناطق روستایی زندگی می کنند حذف می شود. همچنین شامل تخمین‌هایی از چگونگی تجربه تورم زیرگروه‌های مختلف، مانند افراد مسن یا کسانی که در فقر زندگی می‌کنند، نمی‌شود. سیاست پولی با ایجاد فرضیات کلی در مورد چگونگی تجربه تورم افراد در جمعیت‌های مختلف، نمی‌تواند به طور کامل نیازهای این زیرگروه‌های مختلف را برآورده کند یا به آنها برسد.

CPI همچنین شامل سوگیری جایگزینی است، به این معنی که می تواند میزان تغییر هزینه زندگی را اغراق کند. برای مثال، اگر CPI افزایش زیادی در قیمت یک کالا داشته باشد، افرادی را که آن کالا را با کالای ارزان‌تر جایگزین می‌کنند، در نظر نمی‌گیرد. در نظر نگرفتن این موضوع به اشتباه فرض می‌کند که مردم همچنان به خرید کالای گران‌تر ادامه می‌دهند و نرخ تورم بالاتری نسبت به آنچه واقعا تحمل می‌کنند را تجربه می‌کنند.

چگونه نتایج گزارش‌های CPI بر نوسانات بازار تاثیر می‌گذارد؟

معمولا در صورتیکه نتایج CPI افزایش یابد، نشان می‌دهد تورم افزایش یافته است. افزایش مداوم تورم منجر به افزایش انتظارات از بانک مرکزی جهت مهار آن می‌شود. یکی از سنتی‌ترین ابزار مهار تورم افزایش نرخ بهره است. افزایش انتظارات برای بالا رفتن نرخ بهره منجر به افزایش ارزش پول آن کشور (اینجا دلار آمریکا) می‌شود.