چک لیست روانشناسی ترید ابزاری مفید برای شناسایی احساسات معامله‌گر و مدیریت تاثیرات این احساسات بر ترید است؛ احساساتی چون ترس یا طمع که می‌توانند به کلی بر عقل سلیم غلبه کنند و عملکرد فنی معامله‌گر را تحت تاثیر قرار دهند. به ویژه آنکه بازار یک محیط با نوسان و عدم قطعیت بالا و ریسک‌های ذاتی است که به راحتی می‌تواند احساسات تریدرها را تحریک کند.

در این مقاله قصد داریم که به چک لیست ‌روانشناسی ترید و دلایل اهمیت آن بپردازیم، احساساتی که می‌توانند بر ترید تاثیر منفی بگذارند را شرح دهیم و مراحل ایجاد یک چک لیست ‌روانشناسی ترید را آموزش دهیم. همچنین در پایان این مقاله، لینک دانلود چک لیست روانشناسی ترید در اختیار خوانندگان عزیز قرار می‌گیرد. اگر به این موضوع علاقمندید، تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

چگونه یک چک لیست روانشناسی ترید بسازیم؟

برای نوشتن یک چک لیست روانشناسی ترید، باید بدانیم که اصولا چه عواملی در روانشناسی ترید اهمیت دارند. از جمله فاکتورهای کلیدی که در چک لیست باید به آنها توجه شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شناخت و کنترل احساسات؛
• خودارزیابی فکری و احساسی؛
• تعادل بین احساسات و منطق؛
• هدف گذاری (کلی و روزانه)؛
• خودآگاهی و ذهن آگاهی؛
• ژورنال نویسی منظم و بررسی آن؛
• داشتن تریدینگ پلن و استراتژی معاملاتی؛
• منظم بودن؛
• مدیریت ریسک؛
• پذیرش ضرر؛
• معاملات انتقامی؛
• نگرانی مالی؛
• تعادل بین کار و زندگی؛
• محیط کاری آرام.

در ادامه، مختصرا به هر یک از موارد بالا می‌پردازیم.

 تسلط بر احساسات در معامله گری

شناخت و کنترل احساسات در ترید یکی از مهمترین و اساسی‌ترین جنبه‌هایی است که در ‌روانشناسی ترید باید به آن توجه کرد. مهمترین احساساتی که در بازار گریبان تریدرها را می‌گیرد عبارتند از:

• ترس؛
• طمع؛
• اعتماد به نفس بیش از حد و بی صبری.

ترس (Fear)

ترس یکی از قوی‌ترین احساسات انسانی است که در معامله‌گری نیز با آن مواجه می‌شویم. یکی از مهمترین ترس‌های معامله‌گران، ترس از ضرر کردن است. ترسی که باعث می‌شود  تریدر خیلی زود معامله را بسته و از موقعیت خارج شود و یا به کلی وارد پوزیشن نشود. 

 طمع (Greed)

ما انسان‌ها طمع را خوب می‌شناسیم! در ترید، طمع وقتی خود را نشان می‌دهد که تریدر یک دوره از بازار سود خوبی گرفته‌ است و حالا، دیگر به سودهای معقول راضی نیست. طمع تریدر را وادار می‌کند که برای گرفتن سود بیشتر، بیش از اندازه لازم در معامله بماند و آنقدر ادامه دهد تا در نهایت، سود و یا حتی سرمایه‌ی خود را از دست بدهد.

بی صبری (Impatience)

بی صبری نقطه مقابل ترس است. گاه معامله‌گران بدون اینکه آمادگی لازم و کافی را داشته باشند، معاملات خود را شروع می‌کنند. کاری که ناشی از اعتماد به نفس کاذب است و می‌تواند به ضررهای سنگین منجر شود. بی صبری می‌تواند در معاملات باز نیز خودش را نشان دهد؛ وقتی تریدر بی صبر یک معامله را باز کرده ولی، به بازار برای حرکت وقت نمی‌دهد و به سرعت معامله را می‌بندد. 

چک لیست روانشناسی ترید قبل از شروع معامله‌گری

آیا از ترس از دست دادن فرصت، وارد معامله شده‌اید؟ یا طمع شما شما را وادار کرده که یک معامله سودآور را بیش از حد باز بگذارید؟ اینها سوالاتی است که می توانید از خودتان بپرسید. اگر جوابتان بله است، باید بدانید که تحت تاثیر احساسات هستید و بهتر است که راهکاری برای آن پیدا کنید.

از نظر فکری و احساسی در چه وضعیتی هستم؟

خودارزیابی فکری و احساسی مستمر یکی از مهمترین فاکتورهای چک لیست است چرا که، به عنوان یک تریدر موفق لازم است نسبت به افکار، احساسات و عادت‌های معامله‌گری خود آگاه باشید. بنابراین، هر روز و قبل از اینکه به معامله بپردازید خودتان را ارزیابی کنید. 

آیا امروز مضطرب هستید؟  به هر دلیلی تمرکز کافی ندارید؟  یا تحت تاثیر احساساتی چون ترس و طمع قرار گرفته‌اید؟ اگر بله، شاید بهتر باشد که امروز را به خود استراحت بدهید و معامله نکنید یا دست کم، قبل از ورود به معامله چند دقیقه استراحت کنید. 

آیا احساسات و منطق متعادلی دارم؟

تعادل بین احساسات و منطق می‌تواند برگ برنده‌ی شما در معاملات باشد. تعادل بین احساسات و منطق یعنی، از احساساتم به عنوان سیگنال‌های هشدار دهنده استفاده می‌کنم اما، در نهایت بر اساس عقل و منطق تصمیم می‌گیرم.

اگر در شرایط خاصی احساساتتان شدیدا فعال شد، بهتر است تحت تاثیر آن تصمیم نگیرید. در این شرایط، یک قدم به عقب بردارید و تحلیل فنی و بنیادی خود را دوباره مرور کنید و شرایط موجود را با آن بسنجید. تنها وقتی اقدام کنید، که تحلیل‌هایتان آن را تایید کنند.

هدف گذاری کلی و روزانه ام را انجام داده و به آن پایبندم؟

داشتن هدف، کمک می‌کند که با انگیزه و در مسیر بمانید. تلاش کنید که اهدافتان واقعی اما، نه خیلی آسان باشند. یک هدف کلی تعریف کنید سپس، برای هر روز خود نیز اهداف کوچکی تعیین کنید. نداشتن هدف باعث دلسردی و کند شدنتان خواهد شد.

به عنوان مثال می‌توانید یک هدف سود کلی و روزانه برای خود تنظیم کنید و اگر به هدف روزانه‌تان دست یافتید، بلافاصله معامله کردن را متوقف کرده و از بازار خارج شوید. اگر به تارگت روزانه‌ رسیده‌اید اما، نمی‌توانید از معامله کردن دست بکشید، بهتر است غلبه احساسات را در خودتان چک کنید.

چقدر خودآگاه و ذهن آگاه هستم؟

خودآگاهی یعنی شناخت دقیق و درست معامله‌گر از الگوها و رفتارهای درست و غلطش در معامله‌گری. بدین ترتیب، معامله‌گر نسبت به تغییرات افکار و احساساتش و عوامل موثر بر آنها آگاهی دارد و می‌داند کدام الگوهای فکری-رفتاری برایش مفید هستند و کدام مضر.

آنچه به داشتن این خودآگاهی کمک می‌کند، صادق بودن فرد با خودش و همچنین، داشتن یک ژورنال معاملاتی است. ژورنالی که در آن احساسات، رفتارها، معاملات و دلایل انجام آنها به طور کامل ثبت شود به نحوی که، فرد بتواند خودش را بیشتر بشناسد.

از طرفی، ذهن آگاهی کمک می‌کند بدون قضاوت به خود و وضعیت معاملات تان نگاه کنید، در لحظه باشید و تصمیم‌های عجولانه نگیرید. برای تقویت ذهن آگاهی، می‌توانید قبل از شروع هر روز معاملاتی، چند دقیقه مدیتیشن کنید تا ذهنتان آرام‌تر و متمرکزتر شود.

آیا به ژورنال نویسی متعهد هستم؟

ژورنال نویسی و بررسی آن به صورت منظم، یک ابزار کلیدی برای شناخت خود است. اگر می‌خواهید که دلایل سود و زیان خود در معاملات را بفهمید و از الگوهای ذهنی‌تان سر دربیاورید، از ژورنال نویسی روزانه و بررسی دقیق آن غافل نشوید. ژورنال نویسی به شما یک بینش منحصر به فرد از خودتان و نقاط ضعف و قدرت استراتژی‌تان می‌دهد و کمک می‌کند که از تجربیات گذشته، برای موفقیت‌های آینده بهره بگیرید.

آیا تریدینگ پلن دارم و به آن پایبندم؟

در چک لیست روانشناسی ترید، اهمیت برنامه‌ریزی و تعیین نقاط ورود و خروج به معامله را دست کم نگیرید. یک برنامه معاملاتی مدون بنویسید، جزئیات استراتژی معاملاتی خود را مشخص کنید، از دو دیدگاه بلندمدت و کوتاه مدت به برنامه نگاه کنید و آگاه باشید که یک برنامه معاملاتی خوب، کمک می‌کند که هدف‌دار و متمرکز باقی بمانید.

قبل از شروع هر معامله، از خود بپرسید آیا این معامله با تحلیل‌ها و استراتژی معاملاتی‌ام مطابقت دارد؟ آیا در برنامه معاملاتی خود قوانین ورود و خروج را به وضوح تعیین کرده‌ام؟

اگر جواب شما به این دست از سوالات منفی است، بدانید که تحت تاثیر احساسات هستید. بنابراین هر چه سریعتر از معامله خارج شوید یا تریدینگ پلن خود را اصلاح کنید.

آیا یک ذهنیت منظم دارم؟

اگر می‌خواهید یک تریدر موفق باشید، مجبور به رعایت نظم هستید. نظم به شما کمک می‌کند که به تریدینگ پلن خود پایبند باشید، از رفتارهای تکانشی و احساسات دور بمانید، خطاهای تان کم شود و در نهایت، به اهداف خود برسید. آیا تریدینگ پلن دارید؟ آیا به تریدینگ پلن و استراتژی معاملاتی‌تان پایبند هستید؟ آیا ژورنال نویسی را به صورت روزانه انجام می‌دهید؟ اگر جوابتان به این سوالات و سوالاتی از این دست مثبت است، تبریک می‌گویم؛ شما تریدری با ذهنیت منظم هستید!

آیا به مدیریت ریسک توجه می‌کنم؟

قبل از هر چیز، باید بدانید که شما یک معامله‌گر هستید و نه قمارباز. آنچه که یک تریدر را از یک قمارباز متمایز می‌کند، رعایت قوانین مدیریت ریسک است. تنظیم دستورهای حد سود و توقف ضرر، این اطمینان را ایجاد می‌کند که هرگز همه‌ی سرمایه شما در خطر نیفتد و بتوانید برای مدت طولانی ترید کنید. پیشنهاد می کنم مقاله روانشناسی قمار در ترید را مطالعه کنید.

قبل از شروع معامله، می توانید از خود بپرسید که آیا میزان سرمایه‌ای که وارد معامله کرده‌ام، کمتر از 3% کل سرمایه‌ام است؟ آیا حد ضرر را مشخص کرده‌ام؟ اگر جوابتان به این دست از سوالات منفی است، توصیه می‌شود قوانین مدیریت سرمایه را دوباره مرور و برنامه معاملاتی‌تان را بازنگری کنید.

آیا آماده پذیرش ضرر هستم؟

 درست است که سود کردن هدف همه معامله‌گران است، اما ضرر کردن یک بخش جدایی ناپذیر از بازی است. بنابراین، بایستی این واقعیت را بپذیرید و برای برخورد با ضرر برنامه داشته باشید.  همیشه از خود بپرسید که آیا می‌توانید ضررهای معامله را بپذیرید؟  آیا می‌توانید وقتی معامله به حد ضرر مشخص شده رسید، آن را قبول کنید و به سرعت معامله را ببندید؟ اگر جوابتان به این سوالات منفی است، بهتر است که اساسا معامله نکنید. 

آیا این معامله، یک معامله انتقامی‌ است؟

رویکرد بسیاری از معامله‌گران به ضرر، ندیده گرفتن آن است. برخی دیگر نیز نمی‌توانند آن را تحمل کنند و سعی می‌کنند که هر چه سریع‌تر ضرر خود را جبران کنند. هر دوی این رویکردها خطرناک است چون، باعث می‌شود که معامله‌گر تحت تاثیر خشم قرار گرفته و به معامله انتقامی‌ دست بزند. این در حالیست که هر معامله مستقل از بقیه معاملات است و تریدر نباید در پاسخ به شکست در یک معامله، معامله دیگری باز کند.

• پس از هر ضرر و قبل از شروع یک معامله، فراموش نکنید که این سوال را از خود بپرسید: 
• آیا از ضرر اخیر خشمگینم و می‌خواهم که هر چه سریع‌تر آن را جبران کنم؟
• اگر بله، بدانید که در آستانه باز کردن یک معامله انتقامی ‌هستید و باید فورا آن را متوقف کنید.

آیا از نظر مالی تحت فشار هستم؟

اگر از نظر مالی تحت فشار هستید و ترید می‌کنید که این نگرانی را رفع کنید، باید بدانید که به زودی مشکلات خود را چندبرابر خواهید کرد.

تریدرهایی که تحت فشار مالی به معامله کردن می‌پردازند، با این ذهنیت به بازار می‌آیند که باید سود کنند، اما بازار همیشه به ما سود نمی‌دهد! در نتیجه، با اولین ضرر، تریدر دچار احساسات منفی شده و تحت تاثیر ترس و اضطراب، معاملات خود را ادامه خواهد داد.

در حالیکه این یک دور باطل است که به زودی به ضررهای بیشتر و در نهایت، منفی شدن حساب معاملاتی‌اش منجر می‌شود. بنابراین، فراموش نکنید که این سوالات را همیشه از خود بپرسید، آیا از نظر مالی تحت فشار هستم؟ آیا نیاز دارم که در این معامله سود کنم؟

اگر جوابتان مثبت است، به هیچ عنوان وارد معامله نشوید.

آیا بین کار و زندگی ام تعادل وجود دارد؟

معامله‌گری یک شغل است و اگر بدون استراحت، ارتباطات اجتماعی مناسب، تفریح، غذای سالم و ورزش کار کنید، به زودی فرسوده خواهید شد و تعادل کار و زندگی تان از دست خواهد رفت. بنابراین، بهتر است هر چند وقت یکبار از خود بپرسید که:

• آیا اخیراً بیش از حد و پشت سر هم معامله کرده‌ام؟
•  آیا هیچ استراحت یا تفریح سالمی‌ داشته‌ام؟
• آیا به تغذیه‌ام اهمیت می‌دهم؟

صادقانه به این سوالات پاسخ دهید و بدانید که کاهش استرس و استراحت کردن، عملکردتان را بهبود خواهد داد.

آیا محیط کارم آرام و مناسب است؟

مهم است که در یک محیط آرام، اختصاصی، راحت، بدون حواس پرتی و با نور خوب معامله کنید. این موضوع کمک می‌کند که متمرکز و منظم بمانید و احتمال اشتباه را کم کنید.

اگر در یک جای شلوغ هستید که عوامل حواس پرتی زیادی در آن هست، فضای کاری ناراحت است و یا اینترنت ضعیف است، بهتر است معامله کردن را به زمان دیگری موکول کنید.

مزایای چک لیست روانشناسی ترید

چک لیست روانشناسی ترید می‌تواند برگ برنده شما در بازار باشد، چون، معامله‌گری یعنی تسلط بر ذهن در کنار داشتن دانش فنی؛ و چک لیست روانشناسی ترید می‌تواند ابزاری موثر در کنترل احساسات و تسلط بر ذهن باشد.

با ایجاد و استفاده از یک چک لیست روانشناسی ترید:

• مدیریت و کنترل احساسات ساده‌تر می‌شود؛
•  معامله‌گر می‌تواند مطمئن باشد که اقدامات تکانشی کمتری انجام خواهد داد؛
• معاملات منظم‌تر می‌شوند و تعهد به برنامه معاملاتی ممکن می‌شود؛
• امکان خودشناسی و تلاش مستمر در جهت بهبود توانمندیها برای تریدر ایجاد می‌شود.

دانلود چک لیست روانشناسی ترید

حال که با اهمیت داشتن چک لیست ‌روانشناسی ترید آشنا شده‌اید، بهتر است که قبل از انجام هر معامله آن را مرور کنید. میتوانید چک لیست روانشناسی ترید را ‌از اینجا دانلود و قبل از هر روز کاری، موارد ذکر شده در لیست را چک کنید.

نتیجه‌گیری

چک لیست روانشناسی ترید به معامله‌گران کمک می‌کند تا با شناخت و درک بهتر احساسات، کنترل بیشتری بر رفتارهای خود داشته و از گرفتن تصمیمات احساسی دوری کنند. در چک لیست روانشناسی ترید، لیستی از فاکتورهایی آورده شده‌اند که توجه به آنها، می‌تواند به کنترل ذهن و مدیریت احساسات فرد منجر شود. تمرین و پایبندی به این چک لیست، به معامله‌گران کمک می‌کند که تصمیمات بهتر و منطقی‌تری بگیرند و موفقیت خود را در درازمدت تضمین کنند.