وقتی در نمودارها سه کندل نزولی پشت سر هم دیده می‌شود که هر بار پایین‌تر بسته می‌شوند، بسیاری از معامله‌گران آن را نشانه‌ای از تغییر روند می‌دانند. به این الگو در پرایس اکشن الگوی سه کلاغ سیاه گفته می‌شود و معمولاً برای شناسایی شروع فشار فروش به کار می‌رود. ترکیب این الگو با ابزارهایی مثل اندیکاتور RSI یا اندیکاتور MACD می‌تواند دید بهتری از شرایط بازار بدهد. اگر دوست دارید بدانید این الگو دقیقاً چه چیزی را نشان می‌دهد و چگونه می‌توان از آن در معاملات فارکس استفاده کرد، پیشنهاد می‌کنیم تا پایان همراه ما باشید.
- الگوی سه کلاغ سیاه یک ساختار الگوی بازگشتی نزولی است که از سه کندل نزولی بلند و متوالی تشکیل می‌شود و تغییر احساسات بازار از صعود به نزول را نشان می‌دهد.
- این الگو بیشتر زمانی معنا پیدا می‌کند که در پایان یک روند صعودی دیده شود و به معامله‌گر هشدار دهد احتمال تغییر روند بسیار بالا است.
- افزایش حجم معاملات در هنگام شکل‌گیری این الگو می‌تواند تأیید قدرتمندی برای سیگنال نزولی باشد و نبود حجم کافی احتمال خطا را بالا می‌برد.
- ترکیب این الگو با اندیکاتورهایی مانند RSI، MACD یا میانگین متحرک باعث می‌شود سیگنال آن دقیق‌تر شود و از ورودهای اشتباه جلوگیری گردد.
الگوی سه کلاغ سیاه چیست و چه کاربردی دارد؟
در نمودارهای قیمتی گاهی سه کندل نزولی پشت سر هم دیده می‌شود که هر کدام پایین‌تر از قبلی بسته می‌شوند و این وضعیت نشان می‌دهد قدرت خریداران در حال کاهش است. به این ساختار الگوی سه کلاغ سیاه گفته می‌شود و بسیاری از معامله‌گران آن را یکی از مهم‌ترین الگوهای بازگشتی نزولی می‌دانند.
این الگو در تایم فریم‌های مختلف مانند روزانه یا ساعتی دیده می‌شود و در بازار فارکس برای شناسایی شروع فشار فروش اهمیت زیادی دارد. همان‌طور که وب سایت Investopedia اشاره می‌کند، این الگو اغلب به عنوان هشداری جدی از پایان روند صعودی و آغاز روند نزولی تفسیر می‌شود.
نحوه شناسایی الگوی سه کلاغ سیاه روی نمودار
برای شناسایی یک الگوی سه کلاغ سیاه روی نمودار کافی است به ویژگی‌های زیر توجه کنید:
- سه کندل نزولی متوالی با بدنه‌های بلند و غالباً شدوهای کوچک یا بدون شدو دیده می‌شود؛
- هر کندل در محدوده بدنه کندل قبلی باز می‌شود و پایین‌تر بسته می‌شود؛
- این ساختار معمولاً در پایان روند صعودی ظاهر می‌شود و هشدار بازگشت روند را می‌دهد؛
- حجم معاملات در این سه کندل معمولاً افزایش می‌یابد که تأییدی بر قدرت فروشندگان است (افزایش حجم نشانه اعتبار بیشتر الگو است).
در stockcharts آمده است «این الگو زمانی بیشترین اعتبار را دارد که پس از یک روند صعودی طولانی ظاهر شود و نشان‌دهنده چرخش جدی به سمت فروشندگان باشد.»
روانشناسی الگوی سه کلاغ سیاه
وقتی روند صعودی کم‌کم ضعیف می‌شود و چند کندل نزولی پشت سر هم شکل می‌گیرد، می‌توان گفت احساسات بازار به سمت فروش تغییر کرده است. این وضعیت که به عنوان الگوی سه کلاغ سیاه شناخته می‌شود نشان می‌دهد خریداران دیگر توان ادامه حمایت را ندارند و فروشندگان کنترل بیشتری بر حرکت قیمت به دست آورده‌اند.
اولین کندل نشانه‌ای از تردید است و دو کندل بعدی این پیام را تقویت می‌کنند که جهت بازار تغییر کرده است. گاهی وجود نشانه‌هایی شبیه به کندل دوجی سنگ قبر هم می‌تواند این سیگنال را تأیید کند و احتمال بازگشت روند را بیشتر نشان دهد.
نحوه معامله با الگوی سه کلاغ سیاه در معاملات فارکس
استفاده از الگوی سه کلاغ سیاه در فارکس زمانی ارزشمند است که همراه با ابزارهایی مثل خطوط حمایت و مقاومت یا اندیکاتورها بررسی شود. منابع مختلف همچون fxopen نیز تأکید می‌کنند که این الگو به تنهایی کافی نیست و باید با تحلیل‌های دیگر ترکیب شود تا احتمال خطا کاهش یابد.
نحوه تعیین نقاط ورود و خروج هنگام معامله با الگوی سه کلاغ سیاه
معامله‌گران معمولاً ورود به معامله فروش را پس از بسته شدن کندل سوم انجام می‌دهند، به ویژه اگر در همان زمان حجم معاملات افزایش یافته یا سطح حمایتی مهم شکسته شده باشد. برای خروج از معامله می‌توان اهداف قیمتی را بر اساس فیبوناچی یا حمایت‌های بعدی مشخص کرد تا سود بالقوه مدیریت شود.
نحوه تعیین حد ضرر هنگام معامله با الگوی سه کلاغ سیاه
برای کنترل ریسک بهتر است حد ضرر بالای سقف کندل اول یا در نزدیکی نزدیک‌ترین سطح مقاومت قرار داده شود. این کار کمک می‌کند نوسانات کوتاه‌مدت باعث خروج زودهنگام از معامله نشود و مدیریت سرمایه با دقت بیشتری انجام گیرد.
تفاوت الگوی سه کلاغ سیاه با الگوی ستاره شامگاهی (Evening Star)
وقتی در نمودار سه کندل نزولی بلند پشت سر هم دیده شود که هر بار پایین‌تر از قبلی بسته می‌شود، نشانه‌ای از تشکیل الگوی سه کلاغ سیاه است. این ساختار بیانگر فشار مداوم فروشندگان و تغییر احساسات بازار به سمت نزول است. در مقابل، ستاره شامگاهی از یک کندل صعودی، یک کندل کوچک و سپس یک کندل نزولی تشکیل شده که معمولاً با گپ قیمتی همراه است.
تفاوت اصلی اینجاست که سه کلاغ سیاه بدون شکاف شکل می‌گیرد و بیشتر بر تداوم قدرت فروشندگان تأکید دارد، در حالی که ستاره شامگاهی با ترکیب کندل‌ها و شکاف‌ها، بیشتر به ضعف خریداران و آغاز احتمالی روند نزولی اشاره می‌کند.
به گفته XS الگوی ستاره شامگاهی اغلب با یک شکاف نزولی شکل می‌گیرد که واکنش سریع‌تری را ایجاد می‌کند؛ در حالی که سه کلاغ سیاه بدون شکاف، تأکید بیشتری بر فشار فروش پیوسته دارد.
تفاوت الگوی سه کلاغ سیاه با اینگالف نزولی (Bearish Engulfing)
وقتی در نمودار سه کندل نزولی متوالی دیده شود که هر بار پایین‌تر از قبلی بسته می‌شوند، نشان می‌دهد بازار در حال از دست دادن قدرت صعودی است و این وضعیت به عنوان الگوی سه کلاغ سیاه شناخته می‌شود. در مقابل، الگوی اینگالف فقط از دو کندل ساخته می‌شود. ابتدا یک کندل کوچک صعودی و سپس یک کندل نزولی بزرگ که آن را کاملاً می‌پوشاند.
تفاوت اصلی این است که سه کلاغ سیاه سیگنالی تدریجی‌تر و مطمئن‌تر برای بازگشت روند به سمت نزول ارائه می‌دهد، در حالی که اینگالف نزولی سریع‌تر ظاهر می‌شود و بیشتر نشانگر یک تغییر ناگهانی در احساسات بازار است.
تفاوت الگوی سه کلاغ سیاه با الگوی سه سرباز سفید
الگوی سه سرباز سفید برعکس الگوی سه کلاغ سیاه عمل می‌کند. در سه سرباز سفید سه کندل صعودی متوالی دیده می‌شود که بعد از یک روند نزولی شکل می‌گیرند و بیانگر بازگشت قدرت خریداران هستند، در حالی که سه کلاغ سیاه از سه کندل نزولی تشکیل شده و نشان‌دهنده تسلط فروشندگان پس از یک روند صعودی است.
تفاوت اصلی در جهت سیگنال‌دهی است. الگوی سه سرباز سفید نشانه آغاز حرکت صعودی جدید است، اما سه کلاغ سیاه هشداری از شروع فشار فروش محسوب می‌شود. همین تفاوت باعث می‌شود تا معامله‌گران بسته به شرایط بازار از هر کدام در استراتژی‌های متفاوت استفاده کنند.
ترکیب الگوی سه کلاغ سیاه با اندیکاتور RSI
وقتی شاخص قدرت نسبی یا همان اندیکاتور RSI در ناحیه بالای 70 قرار می‌گیرد، به معنای اشباع خرید است و این شرایط می‌تواند اعتبار بیشتری به الگوی بازگشتی بدهد. اگر در همین وضعیت الگوی سه کلاغ سیاه روی نمودار دیده شود، سیگنال نزولی بسیار قوی‌تر خواهد بود چون هم نشانه تکنیکالی کندل‌ها و هم نشانه ضعف خریداران در RSI همزمان دیده می‌شوند. در برخی موارد حتی واگرایی نزولی میان قیمت و RSI رخ می‌دهد که احتمال موفقیت معامله را بالاتر می‌برد. چنین ترکیبی به معامله‌گر کمک می‌کند با اطمینان بیشتری وارد موقعیت فروش شود و ریسک تصمیم‌گیری کاهش یابد.
ترکیب الگوی سه کلاغ سیاه با اندیکاتور MACD
هنگامی که با مشاهده‌ی الگوی سه کلاغ سیاه احساس می‌کنید روند ممکن است نزولی شود، انتظار یک تقاطع نزولی در اندیکاتور MACD می‌تواند اعتبار سیگنال را افزایش دهد. یعنی زمانی که خط MACD پایین‌تر از خط سیگنال قرار بگیرد یا هیستوگرام روی ناحیه منفی حرکت کند، احتمال آغاز روند نزولی بیشتر می‌شود. بهتر است این ترکیب را در تایم فریم‌های مختلف مثل روزانه یا هفتگی بررسی کنید زیرا در بازه‌های زمانی کوتاه ممکن است نویز بازار باعث سیگنال‌های گمراه‌کننده شود
به نقل از tradingview: در کنار تقاطع نزولی MACD، استفاده از کراس میانگین‌های متحرک هال (HMA)، مثلاً ۲۰ دوره‌ای زیر ۵۰ دوره‌ای، می‌تواند تأیید بیشتری بر آغاز حرکت نزولی بعد از الگو ایجاد کند.
ترکیب الگوی سه کلاغ سیاه با اندیکاتور میانگین متحرک
وقتی قیمت در نمودار به زیر میانگین متحرک مهمی مثل MA50 یا MA200 حرکت کند و همزمان سه کندل نزولی پشت سر هم شکل بگیرد، می‌توان گفت سیگنال نزولی قدرت بیشتری پیدا کرده است. ترکیب این شرایط نشان می‌دهد فروشندگان تسلط بیشتری بر بازار دارند و احتمال ادامه روند کاهشی بیشتر می‌شود.
در چنین حالتی الگوی سه کلاغ سیاه نقش اصلی را دارد و میانگین متحرک فقط به عنوان تأییدکننده عمل می‌کند. گاهی هم نشانه‌هایی از بلاتکلیفی بازار مثل تشکیل کندل اسپینینگ تاپ دیده می‌شود که همراهی آن با این ساختار می‌تواند هشدار جدی‌تری درباره ضعف خریداران باشد.
نتیجه‌گیری
درک درست از الگوهای شمعی فقط به معنای یادگیری ظاهر آن‌ها نیست، بلکه باید دید که چه پیامی در پس حرکت کندل‌ها وجود دارد. الگوی سه کلاغ سیاه نمونه‌ای روشن از این موضوع است که نشان می‌دهد تغییر احساسات معامله‌گران چگونه می‌تواند مسیر بازار را عوض کند.
استفاده هوشمندانه از چنین نشانه‌هایی همراه با صبر، تمرین مداوم و مدیریت سرمایه، دید تحلیلی شما را قوی‌تر می‌کند. پیشنهاد می‌شود این الگو را در شرایط مختلف بازار بررسی کنید و با تمرین در حساب دمو، مهارت تشخیص آن را بهبود دهید. حالا زمان آن است که یافته‌های خود را در عمل محک بزنید.
