تفاوت های کلیدی معاملات در فارکس و ارز دیجیتال
اردیبهشت 7, 1402
بررسی تفاوت های کلیدی معاملات در فارکس و ارز دیجیتال
بازار فارکس بزرگترین بازار جهان است که روزانه 7.5 تریلیون دلار در آن معامله می شود. اگرچه قبلا این بازار فقط برای ثروتمندان و سرمایه گذاران نهادی در دسترس بود اما، تکنولوژی و اینترنت این بازار را برای معامله گران خرد در سراسر جهان نیز در دسترس کرده است.
اما بازار فارکس تنها بازار محبوب بین معامله گران نیست. از سال 2010 بازار ارزهای دیجیتال و معروفترین عضو این خانواده –بیت کوین- نگاه ها را به خود جلب کرده است. گاه و بیگاه اخبار مربوط به سودهای کلان و ناگهانی، از این بازار معامله گران را وسوسه می کند که به این بازار وارد شوند.
اگرچه بازارهای فارکس و ارز دیجیتال شباهت هایی مانند مفهوم عرضه و تقاضا دارند اما، همانطور که حدس می زنید این دو بازار تفاوت هایی نیز با هم دارند. در این مقاله قصد داریم به شرح و تفصیل این اختلافات بپردازیم تا در نهایت شما بتوانید تصمیم بگیرید که کدام بازار برایتان مناسب تر است. اما قبل از آن بهتر است بدانیم بازارهای فارکس و ارز دیجیتال دقیقا چه هستند.
آنچه در این مقاله می خوانید...
بازار ارز دیجیتال
در مقایسه با ارزهای فیات که قابل لمس و نامحدود هستند، ارزهای دیجیتال دارایی های غیر فیزیکی هستند که در تعداد محدود منتشر می شوند. از آنجا که قابل لمس و فیزیکی نیستند، نمی توان آنها را به عنوان دارایی های امن ذخیره کرد ولی در عین حال، به دلیل عرضه محدود همیشه کمبود وجود داشته و برتری تقاضا بر عرضه داریم.
با اینکه کریپتوهای نسل سوم مانند کاردانو – که به عنوان نهادهای تکنولوژیکی به طور مستقیم با مسائل مقیاس پذیری مرتبط با رمزارزهای نسل اول مقابله می کنند- ایجاد شده اند اما، کریپتو همچنان یک دارایی در معرض نوسانات شدید قیمتی در نظر گرفته می شود و نوساناتی که تجربه می کند، قابل مقایسه با نوسانات بازار فارکس نیست که در ادامه بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
بازار فارکس
بازار فارکس محلی برای خرید و فروش و مبادله ارزهای بین المللی است که در قالب جفت ارزها معامله شده و در طبقه بندی دارایی های سفته بازانه جای می گیرد. در بازار فارکس، معامله گر به دنبال سود بردن از تغییر قیمت دو ارز خاص در مقابل یکدیگر بدون فرض مالکیت ابزار مالی پایه است.
به بیانی دیگر، معامله گر در نرخ هایی که صرافی یا بروکر اعلام می کند روی حرکت احتمالی جفت ارزها در مقابل یکدیگر – و به نیت کسب سود از نوسان بازار- شرط بندی می کند.
از آنجا که قیمت جفت ارزهای فارکس تحت تاثیر عوامل متعدد سیاسی، ژئوپلتیکی و اقتصادی قرار دارد، پیش بینی حرکت ارزها کاری بسیار پیچیده است و انجام معاملات واقعی فارکس در حجم زیاد و یا با لوریج بالا، برای مبتدی ها توصیه نمی شود.
اما دو بازار فارکس و کریپتو از نقطه نظراتی با هم متفاوتند که از جمله کلیدی ترین این تفاوت ها در ادامه می آیند.
بازیگران بازار
از آنجا که ارزهای فیات –در مقایسه با ارزهای دیجیتال- مقبولیت بیشتری دارند و اکثریت قریب به اتفاق تراکنش ها در دنیا با این ارزها انجام می شود، محبوبیت فیات برای سرمایه گذاری نیز بسیار بیشتر از ارزهای دیجیتال است. بنابراین بازیگران بازار فارکس که از بازارسازها تشکیل می شوند بسیارند: از بانک ها و موسسات مالی تا شرکت های وارد کننده و صادر کننده، صندوق های تامینی و سرمایه گذاری، خرده فروش ها، دولت ها و بانک های مرکزی، شرکت های تخصص ارائه دهنده نقدینگی الکترونیکی (ELPs)، شرکت های معاملاتی، دلالان ارز و معامله گران. هر کدام از این بازیگران با اهداف و نیازهای خاص خود به بازار وارد می شوند و هر کدام تاثیر خود را بر بازار دارند. به عنوان مثال بانک های مرکزی نه به منظور کسب سود و سفته بازی، که تنها به منظور تثبیت نرخ ارز ملی که بر اقتصاد کشور موثر است وارد بازار فارکس می شوند.
اما در بازار کریپتو این تعداد و تنوع از بازیگران وجود ندارد. اگرچه اخیرا تعدادی از شرکت های سرمایه گذاری به این بازار ورود کرده اند اما، از نظر تنوع و تعداد بازیگران بازار، این دو اصلا قابل مقایسه با یکدیگر نیستند. در مجموع بازار کریپتو سه دسته بازیگر دارد: صرافی ها، ماینرها و تریدرها.
صرافی ها فضای بازار دیجیتالی هستند که معاملات خرید و فروش در آنها انجام می شود.
ماینرها افراد یا شرکت هایی هستند که بلوک های مورد استفاده را تکمیل و تراکنش ها را در فضای بلاکچین تایید می کنند و معامله گران در این بازار، کسانی هستند که با گمانه زنی بر روی قیمت ارز دیجیتال در آینده –بدون کسب مالکیت آن- به دنبال کسب سود هستند.
تعدد بازیگران و تفاوت اهداف آنها در بازار فارکس در مقایسه با بازار ارز دیجیتال، منجر به بزرگ شدن اندازه بازار شده و ایجاد تعادل در بازار فارکس می شود.
اندازه بازار
به دلیل ماهیت غیر متمرکز بازار ارزهای دیجیتال، اطلاع دقیقی از اندازه بازار آن در دسترس نیست اما، با نگاهی به اندازه بازار بزرگترین ارز دیجیتال یعنی بیت کوین، می توان برآوردی تقریبی از اندازه کل بازار به دست آورد.
به گزارش وبسایت coinmarketcap.com ، اندازه کل بازار ارزهای دایجیتال برابر با 1.17 تریلیون دلار، اندازه بازار بیت کوین 534 میلیارد دلار و اندازه بازار اتریوم و تتر به عنوان معروفترین ارزهای بعدی، به ترتیب 225 و 81 میلیارد دلار است.
در مورد بازار فارکس اما، ارزش بازار به گزارش بانک تسویه حساب بین المللی BIS ، به 1.93 کوادریلیون دلار و میزان معاملات روزانه در آوریل 2022 به 7.5 تریلیون دلار رسیده که نسبت به گزارش قبلی در سال 2019 ، حدود 14% رشد را تجربه کرده است. این مبلغ بیش از 51% از ارزش کل مبادلات مالی جهانی است و در این بین، 88% از کل معاملات فارکس، دلارآمریکا را به عنوان یکی از ارزها شامل می شود و رده بعدی با 30% کل معاملات، به جفت های متصل به یورو تعلق دارد. دلیل بزرگی بازار فارکس –همانطور که اشاره شد- بازیگران بسیار و متنوع است که برای تراکنش های خود به سیستم تبدیل ارز فارکس وابسته هستند.
با نگاهی دقیق تر به این اعداد، می توان فهمید که ارزش بازار ارزهای دیجیتال در مقایسه با بازار فارکس بسیار ناچیز است.
اهمیت ارزش بازار یا مارکت کپ به این دلیل است که، نقدینگی بالا در یک بازار می تواند منجر به ثبات بیشتر و نوسانات کمتر بازار شده و باعث شود تعیین قیمت اجزای بازار راحت تر و قیمت آنها پایدارتر باشد لذا، شروع کردن و پایان دادن به یک معامله در یک بازار با ارزش زیاد نسبت به بازار با مارکت کپ کوچک، بسیار آسان تر و سریعتر انجام می شود.
تفاوت در تنوع دارایی ها
در بازار ارزهای دیجیتال حدود 200 رمز ارز وجود دارد اما، به دلیل اندازه بازار کوچک و کمبود نقدینگی، تنها اولین و معروفترین رمز ارز یعنی بیت کوین یک بازار مناسب برای معامله دارد.
البته این بدان معنا نیست که دیگر رمزارزها را نمی شود معامله کرد بلکه، صرفا به این معناست که معامله گر بایستی ریسک معامله بیشتری را قبول کند. به عنوان مثال ممکن است اسپرد قیمت های ask و bid و یا کارمزد تراکنش بسیار زیاد باشد. مشکل دیگر و البته مهمتر در رابطه با دارایی های با ارزش بازار کم این است که یک سفارش بزرگ، می تواند قیمت های بازار را تغییر دهد و یا یک بازیگر که کمی بزرگتر از حد معمول باشد، قادر به دستکاری کردن بازار خواهد بود.
در بازار فارکس اما، نقدینگی به اندازه کافی وجود دارد. بیشترین مقدار نقدینگی در مورد جفت ارزهای اصلی است (major pairs یا جفت ارزهای اصلی جفت هایی هستند که یک طرف آنها دلار است و هفت مورد هستند: EUR/USD, GBP/USD, USD/CHF ,USD/JPY ,AUD/USD, USD/CAD , USD/JPY)
اما در بازار جفت های متقاطع که جفت ارزهایی هستن که شامل دلار نمی شوند مانند EUR/GBP و EUR/JPY نیز شاهد وجود نقدینگی کافی هستیم.
اما در صورتیکه بیشتر تمایل به خرید و فروش ارزهای متقاطع داشته باشید یا جفت ارزهای متصل به دلار –اما آنها که کمتر متداول هستند- را برای معامله انتخاب کنید، خواهید دید که اسپردها بزرگ شده و خرید و فروش ارز برایتان گران تمام می شود و یا میزان نقدینگی در بازار –به ویژه در زمان های مشخصی از روز- کاهش یافته است.
دلیل اصلی این وضعیت، موقعیت جغرافیایی بازارساز اصلی است که در یک جا متمرکز شده و به صورت یکنواخت در سراسر جهان پخش نشده است. به عنوان مثال جالب است بدانید که بیشترین میزان نقدینگی بازار فارکس، در تایم معاملات اروپا رخ میدهد.
به گزارش BIS، نزدیک به 43% از معاملات روزانه فارکس در بازار لندن، 16% در بازار نیویورک و 7.5% در بازار هنگ کنگ انجام می شود.
از آنجا که معامله گران بازار کریپتو انتخاب های بسیار بیشتری برای معامله دارند و این موضوع، بازار را برای معامله گران جذاب کرده است، راهی که برای جبران کمبود نقدینگی در بازار کریپتو پیشنهاد می شود انجام معاملات Swing به جای معاملات روزانه است. در واقع طولانی تر کردن افق زمانی معامله، احتمالا می تواند به کاهش هزینه های باز کردن و بستن معامله کمک کند.
ساعت فعالیت بازارها
استمرار بی انتهای بازار، قطعا امتیاز بازار ارزهای دیجیتال در برابر بازار فارکس است.
بر خلاف بازارهای اوراق قرضه و بازار سهام، بازار فارکس یک بازار مستمر در طول روزهای کاری هفته است که پنج روز هفته و 24 ساعته باز است. اما در اینمورد بازار کریپتو باز هم پا را فراتر گذاشته و هفت روز هفته، 24 ساعته و در تمام 365 روز سال باز است! ماهیت غیرمتمرکز و تنظیم نشده این بازار باعث می شود که معاملات صرفا بر اساس تقاضا جریان داشته باشد و هرگز تعطیل نشود.
نوسان قیمت
نوسان در معامله گری می تواند هم یک ویژگی مثبت باشد و هم منفی. بدین معنی که ایستادن در جهت درست نوسانات شدید (یعنی وقتی که قیمت آنقدر سریع تغییر می کند که معامله گر فرصت ورود به یا خروج از معامله را پیدا نمی کند) می تواند به سودهای چشمگیر منجر شود. از طرف دیگر، ممکن است شما در یک بازار با نوسان قیمت شدید گیر کنید در حالیکه پوزیشن شما در خلاف جهت نوسانات شدید است و مجبور به تحمل زیان هنگفت شوید.
هر دو بازار فارکس و ارز دیجیتال نوسانی هستند و معامله گران در واقع از نوسان های قیمت سود می گیرند اما، در مقایسه با بازار فارکس، نوسان در بازار کریپتوکارنسی بسیار بالاست. به این معنا که قیمت ها آماده تاثیرپذیری حتی از کوچکترین تحرکات بازار هستند که منجر به نوسانات شدید و قابل توجه حتی در طول یک جلسه معاملاتی می شود.
به عنوان مثالی از مقایسه میزان نوسان بین دو بازار، نوسان قیمت EUR/USD به عنوان یکی از پرمعامله ترین ارزهای فارکس، در بالاترین حد روزانه اش برابر با 0.58% است درحالیکه، متوسط نوسان روزانه بیت کوین گاهی به 8.88% هم می رسد! این تفاوت در نوسان بین دیگر جفت ارزهای فارکس و سایر ارزهای رمزنگاری شده نیز تقریبا به همین نسبت قابل مشاهده است. بین ارزهای دیجیتال، وقتی در لیست رمزارزها پایین می رویم و میزان ارزش بازار کم می شود، میزان نوسانات حتی بیشتر هم می شود.
از آنجا که نوسان ارزهای دیجیتال بالاست، بروکرها اهرم های پایین تری در مقایسه با فارکس به ارزهای دیجیتال می دهند. به عنوان مثال یک اهرم 1:5 در بازار کریپتو، تقریبا معادل اهرم 1:65 در بازار فارکس در نظر گرفته می شود.
مقایسه سود احتمالی در بازارها
هر دو بازار نوسانی و در نتیجه سودده هستند و در هر دو بازار، بسیار مهم است که برای سود بیشتر، حجم سرمایه گذاری تان را بالا ببرید.
اما در مجموع و به دلیل ماهیت بسیار نوسانی تر بازار ارزهای دیجیتال، امکان کسب سود های کلان و ناگهانی – و البته ضررهای هنگفت و ناگهانی!- در بازار ارز دیجیتال بسیار بیشتر است.
تفاوت انجام معاملات در بازار ارز دیجیتال و فارکس
در انجام معامله نیز تفاوت وجود دارد. برای انجام معامله در فارکس باید یک حساب نزد یک بروکر فارکس باز کنید، احراز هویت را انجام دهید و حساب خود را شارژ کنید. اکنون می توانید با یک کارمزد پایین و در صورت استفاده از حساب های ECN بروکرها، با کارمزد حتی پایینتر شروع به معامله کنید.
برای انجام معامله در ارزهای دیجیتال، بایستی نزد یک صرافی یا پلتفرم معاملاتی غیرمتمرکز حساب باز کنید و یک کیف پول داشته باشید. کارمزد معامله ارزدیجیتال بسیار زیاد و حدود 0.5% از کل ارزش معامله است که این یک نکته منفی برای کریپتوکارنسی در برابر بازار فارکس است. همچنین کیف پول ها برای نگهداری ارزهای دیجیتال، اغلب سقف سپرده محدود و هزینه نگهداری نسبتا بالا دارند.
ساختار بازارها؛ شفافیت و مقررات
در مورد بازار فارکس با شفافیت کامل روبرو هستیم. در هر منطقه جفرافیایی، بازار تحت نظارت کامل و دقیق مقامات ملی آن منطقه قرار دارد و بانک ها و بروکرها، موظفند که نزد تنظیم کننده های محلی ثبت نام کرده و تحت نظارت آنها قرار بگیرند. این نظارت همه جانبه، امنیت دارایی و سرمایه افراد حاضر در بازار را تضمین خواهد کرد و پول کاربران، ردیابی و حفاظت می شود.
اما در مورد بازار کریپتو، نظارت ملی و قانونی به طور گسترده و حداقل تا زمان نگارش مقاله وجود ندارد و هیچ حوزه نظارت قانونی –حداقل تا به امروز- کنترل یا الزامات نظارتی کاملی برای ارزهای دیجیتال تعریف نکرده است. به طور کلی و در غیاب رگولاتوری و امکان شناسایی و ردیابی در صرافی های غیرمتمرکز، امکان فعالیت های مجرمانه و انجام تراکنش های جعلی در بازار ارزهای دیجیتال بیشتر بوده و تجارت فارکس، در مجموع تجارت امن تری نسبت به کریپتوکارنسی است.
مساله دیگر اینکه ولت های دیجیتال همواره در معرض خطر هک هستند –حتی اگر ولت دیجیتال شما نزد یک صرافی باشد- و در سالیان گذشته شاهد به سرقت رفتن میلیاردها دلار دارایی توسط هکرها بوده ایم. دارایی عظیمی که به دلیل ماهیت غیرمتمرکز بازار ارزهای دیجیتال، بازیابی کردن آن شاید نه غیر ممکن ولی بسیار سخت و پیچیده است.
مکان های معاملاتی
مکان های معاملاتی فضاهایی هستند که انجام معامله در آنها و صرفا برای اعضای تایید شده در آن فضا مقدور است مانند یک بورس اوراق بهادار.
مکان معاملاتی که می توان در آن معاملات فارکس انجام داد بروکرها هستند. بروکرهای بسیاری که در جای جای دنیا مشغول به فعالیت هستند و هر کدام، تحت قوانین جغرافیای خود رگوله شده اند. بروکرها به نوبه خود با بانک ها و بانک ها نیز با بانک های دیگر از طریق بازار بین بانکی، معامله و تجارت دارند. سایر موسسات مالی مانند صندوق های تامینی و سرمایه گذاری و شرکت های وارداتی و صادراتی نیز به طور مستقیم با بانک ها و یا از طریق پلتفرم های آنلاین در معاملات بازار فارکس شرکت می کنند.
این معاملات بین بازیگران بازار فارکس، در مکان های مختلف و به صورت همزمان رخ می دهد. یک بانک می تواند به طور همزمان با بانک های دیگر، بروکرها و سایر موسسات مالی معامله کند و یا یک شرکت واردات و صادرات، می تواند به طور همزمان با چند بانک وارد معامله شود. از آنجا که نیازهای بازیگران متفاوت است وهر کدام به نیتی وارد بازار شده اند، این تنوع و تفاوت به تعادل بازار کمک خواهد کرد.
در عوض، معاملات ارزهای دیجیتال تنها در دو نوع صرافی متمرکز و غیرمتمرکز مقدور است که از تکنولوژی های همتا به همتا برای اتصال کاربران به یکدیگر استفاده می کنند. تفاوت بین این دو نیز، تنها در مدل کیف پول است: در صرافی متمرکز، کیف پول شما نزد صرافی می ماند و صرافی از آن مراقبت خواهد کرد و در صرافی غیرمتمرکز، شما خود مسئولیت نگهداری و مراقبت از کیف پول خود را به عهده می گیرید و در عوض ناشناس می مانید.
این محدود بودن مکان های معاملاتی، می تواند به یکنواخت بودن میدان بازی منجر شده و فقدان بازیگران متعدد، به بالا رفتن احتمال خطر دستکاری بازار از سمت برخی بازیگران –حتی گاهی با مبالغی اندک- می انجامد. در حالیکه در بازار فارکس، به دلیل تنوع بازیگران و مکان های معاملاتی، امکان دستکاری قیمت بازار بسیار سخت تر است.
تکامل در بازارهای فارکس و ارز دیجیتال
دقیقا نمی توان گفت چه زمان اما، بازار فارکس در قالب کنونی –بازار جهانی بدون مرز و بدون محدودیت در ارزهای رایج- به دهه 1990 بر میگردد. زمانی که اینترنت هنوز رایج نشده بود و معاملات تلفنی انجام می شد اما، حجم معاملات روز بروز در حال گسترش بود.
با ظهور اینترنت، حجم معاملات به صورت انقلابی رشد کرد و از 1.19 تریلیون دلار در سال 1995، به 7.5 تریلیون دلار در حال حاضر رسید و این رشد حجم معاملات، با وجود تشدید نظارت ها و ملاحظات صورت گرفته است. با ورود بازیگران بیشتر به بازار، هزینه های معاملات نیز کمتر و کمتر شد چرا که بازار ساز مجبور شد اسپرد کمتری را پیشنهاد کند و این روند تا به امروز نیز ادامه داشته است.
در مقابل، بازار ارزهای دیجیتال بسیار جدیدتر است. بیت کوین به عنوان بزرگترین عضو خانواده، در سال 2009 و با قیمت کمتر از یک دلار متولد شد و اکنون قیمت آن به 30 هزار دلار رسیده است. البته که محدود بودن تعداد بیت کوین های قابل استخراج نیز در این افزایش قیمت بی تاثیر نبوده است.
به هرحال باید منتظر بمانیم و ببینیم که چه تعداد و کدامیک از ارزهای دیجیتال می توانند به جایگاه بیت کوین دست پیدا کنند.
نتیجه گیری
بازار فارکس در مقایسه با بازار کریپتوکارنسی بسیار بزرگتر، با حجم معاملات بیشتر، نوسان کمتر و در نتیجه لوریج بزرگتر است. بازار فارکس به دلیل بازیگران بسیار بیشتر و متنوع تری که دارد بسیار متعادل تر است و احتمال دستکاری قیمت در این بازار به مراتب کمتر از بازار ارزهای دیجیتال است.
دارایی سرمایه گذاران در بازار فارکس توسط تنظیم کننده های محلی پیگیری و به دلیل اقدامات نظارتی شدید، ایمن تر و تضمین شده تراست در حالیکه، به دلیل ماهیت غیر متمرکز ارزهای دیجیتال، در صورت هک شدن کیف پول یا صرافی –که اتفاق بسیار رایجی است- امکان پیگیری پول به سرقت رفته اگرنه غیرممکن، که بسیار سخت است.
از طرفی، بازار ارزهای دیجیتال یک بازار 24 ساعته و در هفت روز هفته فعال است و معامله در صرافی های غیرمتمرکز، می تواند ناشناس ماندن هویت معامله گر را تضمین کند. سهولت دسترسی به صرافی ها بسیار زیاد و امکان انجام معامله حتی در مبالغ بسیار کم نیز مقدور است.
با توجه به تفاوت هایی که برای دو بازار ذکر شد، انتخاب اینکه کدام بازار برایتان مناسب تر است صرفا به اهداف، تخصص و توانایی ها و میزان ریسک پذیری شما بستگی دارد.
sana
سنا دانش آموخته کارشناسی ارشد فیزیک ذرات بنیادی از دانشگاه اراک است. او فعالیت حرفهای خود را به عنوان مدرس فیزیک و کارشناس فروش آغاز کرد و چندین سال در این زمینه مشغول به فعالیت بوده است. سپس به حوزه تولید محتوا روی آورده و پس از مدتی به طور ویژه به تولید محتوای بازارهای مالی ادامه داده است. ترکیب تجربه تدریس مفاهیم پیچیده علمی به زبان ساده و قابل فهم و نیز تجربه فروش، یادگیری مهارتهای ارتباطی قوی، درک بازار و دیدگاه چند بعدی در تولید محتوای تخصصی او در حوزه بازارهای مالی کاملا مشهود است. با سنا از طریق زیر میتوانید در ارتباط باشید: [email protected]