مردم تمایل به تمسخر رفتارهای بقیه را دارند. به ویژه هنگامی که با نتایج به شدت نامطمئن مواجه می شوند. در عین حال آنها تمایل به پیروی از جمع دارند، به این امید که دانایی جمع بیشتر از دانایی فردی آنها است. به این شیوه عملکرد افراد، استراتژی گله ای یا تقلیدی می گویند. اشخاص در صورت امکان از افرادی پیروی که به اعتقاد آنها متخصص هستند. و یا از کسانی دنباله روی کنند، که توسط رسانه ها به عنوان افراد همه چیز دان به جامعه معرفی می شوند. این رفتار، استراتژی گله ای یا تقلیدی نامیده می شود.
در استراتژی گله ای یا تقلیدی موجب سرازیر شدن مردم به سوی برخی انتخاب های خاص، مانند سرمایه گذاری به روی دارایی های ویژه در بازار های مالی می شود. (سرازیر شدن مردم به سوی چیزی، حاصل انتخاب های خاصی است، که برخی افراد خاص انجام و برای آنها به شدت سودمند بوده و حالا همه افراد در پی تقلید از آنها هستند). در چنین حالت هایی ما شاهد آثار رفتاری هیجانی گله ای خواهیم بود.
چنین حرکت هایی توام با حباب های فراوان در قیمت گذاری دارایی ها و نیز ورشکستگی های فراوان است. رفتار گله ای یا تقلیدی همچنین منجر به خطاها در تصمیم گیری ها می گردد. و یا حتی محتمل منجر به وقوع موفقیت های شانسی بزرگ شود.
فهرست مطالب
بدیهی است که پیروی تقلیدی یا گله ای از جمع، رفتار محاسبه شده و دقیق نیست. اینکه این رفتار گله ای یا تقلیدی یک عمل غیر خردگراست و یا احمقانه، خود سوال دیگری است. اما در مجموع مردم اغلب در این نوع رفتار ورود می کنند. به ویژه هنگامی که از اطلاعات کافی برای یک تصمیم بهینه و مطلوب برخوردار نباشند. همچنین پیروی از جمعیت، در خود شرایط نامطمئن فراوانی دارد. که مردم احساس می کنند، که در پیروی از جمع تصمیم شان از یک خردگرایی محدود برخوردار بوده است.
رفتار و تصمیم خردمندانه چیست؟ روش یا مراحلی که به وسیله آن انتخابی صورت می گیرد، که در نتیجه آن بهینه ترین سطح از سودمندی یا رضایتمندی برای هر فرد ایجاد می شود.
در نظریه های سرمایه گذاری و اقتصادی سنتی بر این نظریه تاکید که مردم در فعالیت های خود چه در مخارج مصرفی و چه در زمینه سرمایه گذاری رفتاری خردمندانه دارند. تصور نکنید که اگر تصمیمی بگیریم که بیشترین سود را برای آن متصور باشیم، یا سهامی را انتخاب که مزایای زیادی را به دنبال داشته باشد، آن را باید لزوما خردمندانه توصیف کرد.
در عمل تصمیمی خردمندانه است، که رضایت مندی ما را تامین کند. و از همه مهمتر از لحاظ ذهنی و احساساتی کاملا خشنود باشیم. دسته ای از معامله گران و کارشناسان معتقدند که دیدگاه ها و اطلاعاتی که از رسانه ها منتشر می شود، بر روی روند جاری بازار اثرگذار است. نشریه های اقتصادی و مالی مهم قادر به تشدید حرکت افزایشی بازار هستند. یا به هر روی بر جریان کار بازار موثر باشند. آگاهیم که معامله گران و سرمایه گذاران به خواندن مطالب روزنامه ها و نشریات علاقمند هستند، و اخبار به سرعت روی رفتار آنها ثر می گذارد.
کورکورانه از جمع تبعیت و تقلید نکنید. اقتصاد رفتاری بیان میکند، که مردم اغلب در هنگام تصمیم گیری ها از رهبران خود پیروی می کنند. این نوع رفتار، رفتار تقلیدی یا گله ای لقب گرفته است . اقتصاددانان رفتاری معتقدند که رفتار تقلیدی یا گله ای، رفتاری به شدت ناقص و غیر منطقی است. البته عده دیگری معتقدند که پیروی از رهبران، همیشه بخشی از پازل رفتار انسانی در طول تاریخ بوده است. و اغلب منجر به کسب نتایج خوب نیز شده است.
در جهان واقعی به دلیل وجود اطلاعات ناقص و نامشخص، مردم تلاش به تقلید از دیگران هستند. دیگرانی که در ظاهر بیشتر از بقیه می دانند و دست کم آگاه بر انجام آن هستند.
رفتار تقلیدی یا گله ای در هر زمینه ای ممکن است. بعضی از اوقات مردم فقط از دیگران تقلید می کنند، چرا که معتقدند هنگامی که دیگران کاری را انجام می دهند، حتماً انتخاب درستی است. اما در بسیاری از موارد رفتار تقلیدی یا گله ای منجر به تصمیمات بسیار غلط در زندگی ما می شود. بنابراین قبل از پیروی از رهبران، در تصمیمات خود:
دو بار فکر کنید. به ویژه هنگامی که وقت کافی برای این کار دارید.
اطلاعات بیشتری جمع آوری کنید.
با متخصصین بیشتر مشاوره کنید.
رهبران همیشه نمی دانند که چه باید بکنند. و جمعیت ممکنه در مورد آنها اشتباه فکر کنند. شما نمیتوانید به هر کسی اعتماد کنید. اکثر مردم به مشاوران مالی اعتماد می کنند. آنها مشاوره های سرمایه گذاری دریافت می کنند، و دقیقا در همان موردی سرمایه گذاری می کنند. اگر ما در یک دنیای کامل بودیم، این یک امر مشکل زا نبود.
این گونه نیست، که همه کارگزاران صادقی باشند. چرا که اگر چنین بود، هیچ فریب و حقه ای در سیستم ها وجود نداشت. و هیچ فرصتی برای تهدیدهای اخلاقی به وجود نمی آمد. ما در یک دنیای فانتزی زندگی نمیکنیم، آنگونه که در بسیاری از مدل های اقتصادی سنتی فرض شده است.
همیشه اعتبار هر مشاور مالی را کنترل که آیا اعتبارنامه های آنها موثق هستند؟!. سوابق آنها را کنترل کنید.
تاریخچه مشاوران سرمایه گذاری را بررسی کنید.
اطمینان یابید که آیا سرمایه گذاری شما توسط دولت گارانتی شده است یا نه. – در بسیاری از سرمایه گذاری ها چنین تضمینی وجود ندارد.
از بالا بودن نرخ سود و احتمالات آن اطمینان حاصل کنید.
در حوزه های مالی آموزش ببینید، تا بتوانید اطلاعاتی را بهتر درک کنید.
مهم اطلاعات خوب در اختیار شما نیست. اگر شما نتوانید از آنها سر در بیاورید، بازنده خواهید بود. گویی که اصلا اطلاعات غلطی به شما داده شده است.
شناخت تیپ رفتاری افراد دارای استراتژی گله ای یا تقلیدی
گرایش بنیادی : در مجموع، بی علاقگی به پول و سرمایه گذاری، تمایل به دنباله روی از جمع هنگام اتخـاذ تصمیم های مالی
نوع سوگیری های بارز: شناختی ، در رابطه با رفتار تقلید گونه
سوگیری های مؤثر: تازه گرایی و چارچوب بندی
سبک سرمایه گذاری: کنش پذیر
سطح تحمل ریسک: عموما پایین تر از حد میانگین است. در نظر شخص سرمایه گذار اغـلـب بالاتر از میزان واقعی خود دیده می شود.
تیپ رفتاری گله ای یا تقلیدی، نمایان گر فردی است که کنش پذیر بوده، علاقـه انـدکی به پول داشته و از استعداد شگرفی در امر سرمایه گذاری برخوردار نیست. در استراتژی گله ای یا تقلیدی افراد معمولاً ایده و نظری در مورد سرمایه گذاری ندارند. بلکه با توجه به توصیه دوستان و همکاران یا جو کلی حاکم بر بازار، اقدام به تصمیم گیری در این زمینه می کنند. در اکثر موارد، فرآیند تصمیم گیری آنها فاقد عنصر برنامه ریزی بلندمدت است.
گاهی اوقات، زمانی که یکی از تصمیم ها در استراژی گله ای یا تقلیدی به نتیجه مطلوب می رسد، این امر باعث حس خبرگی در آنها می گردد. تصور نادرستی که منجر به بروز ریسک پذیری مفرط در این دسته از سرمایه گذاران مـی شـود. از آنجا که معمولاً ایده ای در خصوص سرمایه گذاری ندارند، لذا هر پیشنهاد سرمایه گذاری مشابهی به آنها ارائه، متأسف می شوند. و دقیقاً واکنش متفاوتی از خود نشان می دهند؛ یعنی، تغییر در نحوه ارائه (چارچوب بندی) موضوع به تقلیدکنندگان قادر به تحول شیوه تفکر و رفتار آنها است.
این افراد همچنین به دلیل عدم پیروی از گزینه سرمایه گذاری به روز در بدترین زمان ممکن، یعنی هنگامی که قیمت در اوج خـود قـرار دارد، اقـدام بـه سرمایه گذاری می کنند.
گاهی یک گزینه سرمایه گذاری در نظر فرد تقلید کننده به اندازه ای مجـاب کـنـنـده اسـت، کـه بدون تحقیق پیرامون ریسک های بالقوه و بالفعل، بی گدار به آن ورود می کند. برخی از اشخاص دارای تیپ رفتاری گله ای یا تقلیدی علاقه ای به سرمایه گذاری ندارند، یا حتی از آن هراسانند. همچنین، تقلید کننده های بدون صلاحدید مشاور، اتخاذ تصمیم های سرمایه گذاری شان را به تعویق اندازند. همین ویژگی باعث نگهداری مانده های نقدی قابل توجهی را می شود.
افراد با تیپ رفتاری گله ای یا تقلیدی، در صورت استفاده از مشاوران مالی، عموماً توصیه های حرفه ای آنها را رعایت می کنند. و تلاش بر افزایش سطح اطلاعات مالی خود را دارند. با این حال ، گاهی ارائه مشاوره به آنها دشوار است، زیرا از سرمایه گذاری لذت نمی برند یا در آن استعداد چشمگیری ندارند.
بارها اتفاق افتاده که از دوست و آشنا اطلاعات محرمانه ای در رابطه با سهام یک شرکت به دست و بلافاصله به امید کسب بازده مطلوب، اقدام به خرید می کنند. ایـن افـراد گاهی ماه ها به صورت گردش حساب و پرتفوی سرمایه گذاری خود نگاه نمی کنند؛ رفتاری که پیامدهای فاجعه آمیزی به دنبال دارد.
مشکلات سرمایه گذاران گله ای یا تقلیدی معمولاً شناختی و در رابطه با شیوه اندیشیدن آنها هستند. علاوه بر این، میزان ثروت نیز بر رفتار آنها اثرگذار است. برخی از سرمایه گذاران دارای تیپ رفتاری گله ای یا تقلیدی در اندیشه انباشـت ثـروت هستند، و ریسک پذیری را خصوصیت خوب می پندارند. به همین دلیل عواقب نامطلوب آن را در نظر نمی گیرند. ایـن رفـتـار بـه ویـژه زمانی که سرمایه گذار تجربه یک بازار صعودی، مثل بازار سهام در ایران یا بیتکوین در بازار جهانی، تجربه می کند، تشدید می شود.