شاخص های بورس جهانی؛ معیارهایی که بیانگر وضعیت کلی بازار هستند
در صورتی که با بورس و بازار سرمایه آشنایی داشته باشید، حتما تا به حال بارها و بارها در میان خبرهای اقتصادی با عبارت شاخص های بورس جهانی مواجه شدهاید. شاخص های بورس جهانی مانند نزدک، داوجونز و اس اند پی 500 معیارهایی برای بررسی و تحلیل وضعیت بازار سرمایه و یا میزان رشد و افت آن هستند. از طرفی برای اینکه بتوانید به خوبی نوسانات بازار سرمایه را اندازهگیری کنید و تحلیل درستی از شرایط معاملات داشته باشید، باید این شاخصها را بشناسید. شاخصهای جهانی هر کدام ویژگیهای مختلفی دارند. به همین دلیل در این مطلب هر آنچه که باید درباره این شاخصها بدانید را به شما ارائه کردهایم.
فهرست مطالب
تاریخچه شکلگیری شاخص های بورس جهانی
نخستین شاخص سهام جهان در ماه ژوئیه سال 1884 میلادی تحت عنوان ” شاخص حمل و نقل داوجونز” توسط روزنامهنگاری به چارلز داو در ایالات متحده آمریکا معرفی شد. این شاخص دربرگیرنده 11 سهام حمل و نقل شامل 9 شرکت راهآهن، یک شرکت کشتی بخار و یک اپراتور تلگراف بود. در سال 1896 بود که داوجونز یک شاخص که متشکل از 12 شرکت صنعتی بزرگ بود را منتشر کرد. این شاخص که بعدها به میانگین صنعتی داوجونز شهرت پیدا کرد حتی تا به امروز هم توسط معاملهگران مورد استفاده قرار میگیرد.
به طور کلی هر شاخصی در بازار بورس جهانی در زمان تصمیمگیری در مورد شرکتها و یا سرمایهگذاریها از فرمول مخصوص به خود استفاده میکند. آن دسته از شاخصهایی که میتوانند بر عملکرد طیف گستردهای از بازار تاثیر داشته باشند ممکن است صرفا شرکتهایی را در بر بگیرند که به لحاظ ارزش بازار( ارزش کل سهام آنها) در جایگاه مطلوبی قرار دارند.
کامپایلر شاخص چیست
زمانی که درباره شرکتها تصمیمگیری شد، نوبت به یک کامپایلر شاخص میرسد. این کامپایلر شاخص تعیین میکند که شرکتها چگونه باید در بازار حضور داشته باشند. کامپایلر بر اساس فاکتوری به نام “وزندهی شاخص” عمل میکند. با توجه به چگونگی نسبت دادن وزن، شرکتهای شامل آن شاخص میتوانند هر کدام تاثیر یکسانی بر عملکرد شاخص داشته باشند.
سه روش رایج برای وزندهی شاخص وجود دارند که عبارتند از:
وزن بازار: زمانی که یک شاخص سهامی را با بیشترین ارزش به تریدرها نشان میدهد. در این چارچوب به هر میزان که شرکت بزرگتر باشد، تاثیر بیشتری هم بر عملکرد شاخص خواهد گذاشت
هم وزن: شاخصی که بر این اساس ساخته میشود با تمامی سرمایهگذاران شرکتکننده کاملا یکسان برخورد میکند
قیمت وزن: قیمت وزن بیشتریتن وزن را به شرکتهایی نسبت میدهد که بیشترین قیمت سهام را صرف نظر از اندازه واقعی شرکت دارند
با مهمترین شاخص های بورس جهانی آشنا شوید
شما به عنوان یک تریدر برای اینکه سرمایهگذاری موفقی در زمینههای اقتصادی مختلف به خصوص سرمایهگذاری در بورس داشته باشید، نیازمند کسب اطلاعات دقیق هستید تا به کمک آنها به نتیجه مطلوب خود دست پیدا کنید. با شناخت این 3 شاخص جهانی مطرح میتوانید سطح آگاهی معاملاتی خود را به طور قابل توجهی افزایش بدهید.
شاخص نزدک (Nasdaq)؛ مشهورترین شاخص در بازار بورس جهانی
شاخص نزدک یکی از مهمترین شاخص های بورس جهانی و آمریکا است که به عنوان معیاری برای سنجش ارزش سهامهای موجود در بازار نزدک شناخته میشود. این شاخص به صورت وزنی محاسبه میشود و در واقع بزرگترین شاخص بازار الکترونیک جهانی به شمار میآید.
شاخص نزدک از نظر سطح سرمایهگذاری به سه سطح سرمایه، جهانی و همچنین منتخب جهانی تقسیم میشود. ناگفته نماند بیشترین سهام فروخته شده در روز در بین تمام بازارهای بورس جهانی متعلق به نزدک میباشد. به همین دلیل میتوان گفت که این شاخص رقیبی ندارد.
شاخص اس اند پی 500
یکی از معتبرترین شاخص های بورس جهانی شاخص اس اند پی 500 است. این شاخص متشکل از بیش از 500 سهم شرکتهای برتر بورس نیویورک و نزدک است. اس اند پی 500 قیمت سهام بزرگترین شرکتهای آمریکا را دنبال میکند. شرکتهایی که در این شاخص فعالیت میکنند در واقع به عنوان نماینده هر صنعت انتخاب میشوند. شاخص اس اند پی 500 برای اندازهگیری و درک عملکرد بازار بورس قابل استفاده میباشد.
شاخص FTSE 100؛ شاخصی از 100 شرکت بزرگ بریتانیا
شاخص FTSE 100 که آن را تحت عنوان Financial Times Stock Exchange 100 یا Footsie نیز میشناسند از بزرگترین شاخص های بورس جهانی است که شامل سهام بیش از 100 شرکت بزرگ بریتانیایی میشود. این شاخص بخشی از بورس لندن یا LSE است.
در بازار بورس لندن بیش از 1300 شرکت مختلف حضور دارند. شاخص FTSE 100 بر اساس مقیاس وزن بازار عمل میکند. به این صورت که یک شرکت باید ابتدا در فهرست بازار بورس لندن حضور داشته باشد و از شرایطی مانند معامله بر حسب پوند استرلینگ و همینطور حداقل نقدینگی شناور برخوردار باشد. نقدینگی هم در واقع معیاری است که نشان دهنده سهولت خرید و فروش سهام یک شرکت است. در این شاخص ارزش بازار و ترازنامه مالی هر شرکتی به صورت فصلی مورد بازرسی قرار میگیرد.
از دیگر شاخصهای مطرح بازار لندن که عملکردی مشابه FTSE 100 دارند میتوان به این موارد اشاره کرد:
شاخص FTSE 250
شاخص FTSE 350
شاخص FTSE ALL Share
شاخص FTSE SmallCap
شاخص Nikkei 225؛ بازار اولیه بورس توکیو
شاخص Nikkei 225 بازار اولیه بورس توکیو یکی از شناخته شدهترین شاخصهای بورس جهانی است. شاخص Nikkei 225 در واقع یک شاخص وزنی قیمتی به شمار میآید که سهامهای شرکتکننده در آن هر ساله و در ابتدای ماه اکتبر تغییر میکنند. معیار قرار گیری سهام در این شاخص نقدینگی و ترازنامه آنها هستند.
شاخص Stoxx 50؛ برترین شاخص سهام منطقه یورو
شاخص Stoxx 50 به عنوان شاخص سهام برتر اروپا در منطقه یورو شناخته میشود. شاخص Stoxx 50 بر اساس وزن بازار عمل میکند و به دلیل در اختیار داشتن بیش از 50 سهم از هشت کشور فرانسه، آلمان، هلند، اسپانیا، ایتالیا، ایرلند، بلژیک و فنلاند یکی از بزرگترین شاخص های بورس جهانی است. بخش اعظمی از این شاخص ( به طور دقیق حدودا 70%) به کشورهایی مانند فرانسه و آلمان تعلق دارد.
شاخص Hang Seng؛ از شاخص های اصلی بورس جهانی
شاخص Hang Seng یک شاخص سهام ورزنی مبتنی بر ارزش بازار است که به عنوان یکی از معتبرترین شاخصها در جهان و هنگ کنگ شناخته میشود. این شاخص روزانه بزرگترین و نقدشوندهترین سهامها را از بیش از 60 شرکت بزرگ در تابلوی اصلی تالار بورس هنگ کنگ رصد میکند. Hang Seng در کنار Nikkei 225 یکی از مشهورترین شاخصها در قاره آسیا است.
شاخص MSCI؛ شاخصی که در آن سهام هزاران شرکت در 23 کشور جهان محاسبه میشود
شاخص MSCI از قدرتمندترین شاخص های بورس جهانی است. این شاخص ارزش سهام 1655 شرکت در 23 کشور دنیا را محاسبه میکند. شاخص MSCI برای نخستین بار در سال 1970 توسط موسسه سرمایهگذاری جهانی «مورگان استانلی» (Morgan Stanley Capital International) ابداع شد. دقیقا به همین دلیل نیز به صورت MSCI نامگذاری شده است. در این شاخص، خالص نرخ بازده سالانه (Gross Annul Return) یا GAR به صورت وزنی بر اساس ارزش سهام شرکتها معرفی شده است و ملاک ارزیابی بازار جهانی به شمار میآید. تغییرات شاخص MSCI مبنایی برای نمایش رشد اقتصاد جهانی نیز محسوب میشود.
شاخص MSCI شرکتهای مختلف مستقر در این کشورها را پوشش میدهد:
استرالیا
اتریش
بلژیک
کانادا
دانمارک
فرانسه
آلمان
هنگ کنگ
ایرلند
اسرائیل
ایتالیا
ژاپن
هلند
نیوزیلند
نروژ
پرتقال
سنگاپور
اسپانیا
سوئیس
انگلیس
آمریکا
شاخص جهانی داو (GDOW)
شاخص جهانی داو (GDOW) یک شاخص مشتکل از 150 سهام از شرکت های سراسر جهان است که توسط داو جونز ایجاد شده است. به طور کلی هر سهامی در گلوبال داو، مانند مولد آن یعنی میانگین صنعتی داو جونز (INDU)، توسط سردبیران ارشد وال استریت ژورنال انتخاب میشود.
گلوبال داو شرکت های پیشرو از سراسر جهان را در تمام صنایع ردیابی میکند. این کمپانیها نه تنها بر اساس اندازه و شهرت فعلی بلکه به دلیل پتانسیل آنها انتخاب شدهاند. شاخص جهانی داو هم بازارهای توسعه یافته و هم بازارهای نوظهور را پوشش میدهد. علاوه بر این شاخص جهانی داو شامل شرکتهایی از بخشهای نوظهور مانند انرژیهای جایگزین نیز میباشد. مولفهها در این شاخص همگی به یک اندازه وزن دارند، به این معنی که حرکت قیمت سهامهای بزرگتر تاثیر بیشتری بر عملکرد شاخص نسبت به سهام های کوچکتر ندارد.
گلوبال داو شرکت های پیشرو از سراسر جهان را در تمام صنایع ردیابی میکند. این کمپانیها نه تنها بر اساس اندازه و شهرت فعلی بلکه به دلیل پتانسیل آنها انتخاب شدهاند. شاخص جهانی داو هم بازارهای توسعه یافته و هم بازارهای نوظهور را پوشش میدهد. علاوه بر این شاخص جهانی داو شامل شرکتهایی از بخشهای نوظهور مانند انرژیهای جایگزین نیز میباشد. مولفهها در این شاخص همگی به یک اندازه وزن دارند، به این معنی که حرکت قیمت سهامهای بزرگتر تاثیر بیشتری بر عملکرد شاخص نسبت به سهام های کوچکتر ندارد.
شاخص جهانی تایتان داوجونز 50
شاخص جهانی تایتان داوجونز یکی از مهمترین شاخص های بورس جهانی است. این شاخص در بورس نیویورک، بورس آمریکا، نزدک، یورونکست، بورس لندن و همچنین بورس اوراق بهادار توکیو بزرگترین و نقدشوندهترین سهمهای معامله شده در هر کشور را نشان میدهد.
یکی دیگر از شاخصهایی که داوجونز ارائه میکند، شاخص داو جونز سکتور تایتنز یا Dow Jones Sector Titan است. این شاخص سهام شرکتهای فعال در زمینه خدمات مالی، مواد شیمیایی، خدمات صنعتی، انرژی، کالاهای مصرفی و سایر موارد را پوشش میدهد.
شاخص کالای بلومبرگ
شاخص کالای بلومبرگ یک شاخص قیمت بالا با تنوع گسترده است که توسط بلومبرگ ایندکس توزیع میشود. این شاخص ابتدا در سال 1998 میلادی به عنوان شاخص کالایی Dow Jones-AIG DJ-AIGCI راهاندازی شد و سپس در سال 2009 به شاخص کالایی Dow Jones-UBS (DJ-UBSCI) تغییر نام داد.
شاخص کالای بلومبرگ قیمت قراردادهای آتی کالاهای فیزیکی را در بازارهای کالا دنبال میکند. اما هدف از طراحی شاخص کالای بلومبرگ چه بوده است؟ این شاخص برای به حداقل رساندن تمرکز در هر کالا طرحی شده است.
شاخص S&P GSCI؛ از استانداردترین شاخص های بورس جهانی در بازار کالای شیکاگو
شاخص S&P GSCI که در گذشته نام آن شاخص کالایی گلدمن ساسکس بود، معیاری برای سرمایهگذاری در بازارهای کالا و همچنین معیاری برای بررسی عملکرد قیمتی کالا در طول زمان است. این شاخص برای فعالان بازار بورس کالای شیکاگو در دسترس است. این شاخص در حال حاضر شامل طیف گستردهای از 24 کالا از تمام بخشهای کالایی است.
شاخص گلدمن ساکس این محصولات را پوشش میدهد:
محصولات مرتبط با صنایع انرژی
محصولات کشاورزی
محصولات دامی
فلزات گرانبها
شاخص اس اند پی آمریکای لاتین 40
شاخص اس اند پی آمریکای لاتین 40 یکی از هفت شاخص اصلی تشکیلدهنده شاخص S&P Global 1200 است و شامل اوراق بهادار با نقدشوندگی بالا از بخشهای اقتصادی بازار سهام در مکزیک و آمریکای جنوبی است. شرکتهایی از کشورهایی مانند برزیل، شیلی، کلمبیا، مکزیک و پرو در این شاخص حضور دارند. این شاخص که تقریبا 70 درصد از ارزش بازار را در هر کشور نشان میدهد یکی از معتبرترین شاخص های بورس جهانی است.
شاخص MSCI EAFE
شاخص MSCI EAFE یکی از شاخص های بورس جهانی است که برای اندازهگیری عملکرد بازار سهام در بازارهای توسعه یافته خارج از ایالات متحده و کانادا طراحی شده است. EAFE مخفف اروپا، استرالیا و شرق دور است. این شاخص بر اساس وزن ارزش بازار است به این معنی که وزن اوراق بهادار بر اساس ارزش بازار مربوطه آنها میباشد. در این شاخص ابتدا هر سهام در جهان را از بزرگترین تا کوچکترین بر اساس ارزش بازار رتبهبندی میکند. این شاخص شامل مجموعهای از سهام 21 بازار توسعهیافته است. شاخص MSCI EAFE در تاریخ 31 دسامبر 1969 طراحی شد. بعضی از کارشناسان این شاخص را به عنوان قدیمیترین شاخص سهام واقعی بین المللی میشناسند.
شاخص CAC 40 کشور فرانسه
شاخص CAC 40 نشاندهنده معیار وزنی40 سهم در بین 100 سهم بزرگ در یورونکست پاریس (بورس سابق پاریس) است. شاخص CAC 40 در واقع یک شاخص بازگشت قیمت به شمار میآید. شاخص CAC 40 به عنوان یک شاخص آتی در بورس اوراق بهادار یورونکست و مشتقات شاخص (EUREID) با نماد PIL معامله میشود.
شاخص BSE SENSEX کشور هند یکی از شاخص های بورس جهانی است که بر اساس وزن شناور آزاد عمل میکند. در این شاخص 30 شرکت معتبر و دارای اعتبار مالی در بورس اوراق بهادار بمبئی فهرست شدهاند. این 30 شرکت هر کدام نماینده بعضی از بزرگترین و فعالترین سهمهای بازار هستند.
شاخص BSE از ساز و کارهایی استفاده میکند تا مطمئن شود که شرایط فعلی بازار را منعکس میکند. این شاخص بر اساس روش سرمایهگذاری شناور آزاد، متغیری از روش سرمایهگذاری بازار محاسبه میشود. در این شاخص به جای استفاده از سهام موجود یک شرکت، از سهام شناور آن یا سهامی که به راحتی برای معامله در دسترس است استفاده میشود. سرمایه شناور آزاد هم به معنای کل سرمایه منهای سهامهای کلان است.
شاخص KOSPI کره جنوبی
شاخص قیمت سهام مرکب کره یا KOSPI یک شاخص تمام سهم عادی است که در گذشته در بازار بورس کره معامله میشود. این شاخص هم درست مانند شاخص S&P 500 کشور آمریکا است که در بخشهای قبلی درباره آن صحبت کردیم.
از دیگر شاخصهای زیر مجموعه KOSPI کره جنوبی میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
شاخص KOSPI 200
شاخص KOSPI 100
شاخص KOSPI 50
شاخص LQ 45 در بورس اندونزی
شاخص LQ 45 بورس اندونزی که قبلا به عنوان بورس جاکارتا شناخته میشد سهام شرکتهای مختلف در این کشور را پوشش میدهد. این شاخص وضعیت سهام 60 شرکت برتر با بیشترین ارزش بازار طی 12 ماه را به تریدرها نشان میدهد.
نگاهی به شاخص های بورس جهانی بر اساس ارائه بازده
بعضی از شاخص های بورس جهانی مانند S&P 500 بازدهی را با روشهای مختلفی محاسبه میکنند. این بازدهی میتوانند بر اساس چگونگی وزندهی به هر سهم، اجزای شاخص و همینطور چگونگی محاسبه سود سهام متفاوت باشد.
به عنوان مثال سه نسخه از شاخص اس اند پی 500 وجود دارد که در ادامه به بررسی تفاوت آنها میپردازیم:
بازدهی قیمت که تنها قیمت اجزا را در محاسبات بازده شاخص در نظر میگیرد
بازده کل که در روند محاسبات، سرمایهگذاری مجدد سود سهام را در نظر میگیرد
بازده خالص کل که به منظور محاسبه بازده شاخص، سرمایهگذاری مجدد سود بعد از کسر مالیات را در نظر میگیرد
برای نمونه شاخصهایی مانند Wilshire 4500 و Wilshire 5000 هر یک دارای پنج نسخه هستند:
بازده کل سرمایهگذاری
قیمت سرمایهگذاری
بازده کل تعدیلشده شناور
قیمت تعدیل شده شناور
وزن برابر
روش صحیح قرائت شاخص های بورس جهانی
اینکه بتوانید به خوبی اطلاعات یک شاخص را ارزیابی کنید به چگونگی تغییر مقدار شاخص در طول زمان بستگی دارد. به طور کلی شاخصهای جدیدتر بازار سهام همواره با یک ارزش ثبات مشخص بر اساس قیمت سهام شروع میشوند. با این وجود همه شاخص های بورس جهانی از یک مقدار ثابت برای شروع استفاده نمیکنند. به همین دلیل اندازهگیری تغییرات شاخص به صورت نقطه به نقطه در بعضی از موارد میتواند برای تریدرها و سرمایهگذاران گمراهکننده باشد.
به عنوان مثال تصور کنید یک شاخص در طول روز 250 واحد افزایش پیدا کند، در حالی که شاخص دیگر تنها 10 واحد رشد داشته است. ممکن است در نگاه اول با خودتان فکر کنید که شاخص اول بهتر عمل کرده است. با در نظر گرفتن تمامی این تفاسیر اگر شاخص اول روز خود را با 25000 واحد آغاز کرده بود ( در حالی که شاخص دوم روی 250 بود) میتوان مشاهده کرد که به لحاظ درصدی سود برای شاخص دوم به مراتب بیشتر بوده است.
علاوه بر این به طور کلی محبوبترین شاخص های بورس جهانی عملکرد کلی بازار را اندازهگیری نمیکنند. اطلاع از اینکه کدام سهام در یک شاخص قرار دارد میتواند به شما کمک میکند تا بفهمید کدام بخش از بازار سهام در عملکرد آن شاخص تاثیرگذارتر بوده است.
شاخص های بورس جهانی بر چه اساسی طبقهبندی میشوند
شاخص های بورس جهانی به روشهای مختلفی طبقهبندی میشوند. به عنوان مثال شاخصهایی مانند MSCI World و S&P Global 100 شامل تعداد زیادی سهم از چندین منطقه است. اصطلاح منطقه بر چه اساسی تعریف میشود؟ به طور کلی مناطق را میتوان از نظر جغرافیایی، سطوح درآمد و همچنین سرعت صنعتی شدن تعریف کرد. بعضی از شاخصها علاوه بر اینکه جنبه بینالمللی دارند، یک شاخص ملی هم به شمار میآیند. از جمله این شاخصها میتوانیم به FTSE Developed Asia Pacific و FTSE Developed Europe Index اشاره کنیم.
روند سرمایهگذاری در شاخص های بورس جهانی
یکی از راههای قرار گرفتن در معرض شاخصهای بازار سهام، سرمایهگذاریهای منفعل مانند ردیاب شاخص یا صندوقهای قابل معامله در بورس تحت عنوان ETF است. هر یک از این روشها در واقع یک سرمایهگذاری جمعی هستند که میتوانند مشارکت بالای هزاران سرمایهگذار را به منظور ایجاد یک سبد سرمایهگذاری جمعآوری کنند. به طور کلی هیچ سرمایهگذاری در بازار سهام تضمین نمیشود.
اما شما با سرمایهگذاری غیر فعال میتوانید با تکرار بازدهی به موفقیت برسید. برای سرمایهگذاری در ردیابهای شاخص و یا EFT باید در قدم اول ابتدا سرمایهگذاری غیر فعال را امتحان کنید. از طرفی این دو روش کارمزدهای به مراتب کمتری در مقایسه با سرمایهگذاریهای به اصطلاح فعال دارند.
نکات مهمی که باید درباره شاخص های بورس جهانی بدانید
با وجود اینکه این شاخصها یک نمای کلی از وضعیت بازار بورس را نشان میدهند، مثبت و یا منفی بودن یک شاخص همیشه نشاندهنده مثبت یا منفی بودن کل بورس نیست. زیرا شرکتهای بزرگ تاثیر زیادی در وضعیت بورس میگذارند و میتوانند شاخص را به سمت منفی و یا مثبت حرکت بدهند. در چنین شرایطی میتوان گفت که وضعیت کلی بورس مثبت با منفی نیست، بلکه این شاخص های بورس جهانی هستند که تحت تاثیر شرکتهای بزرگ، مثبت و یا منفی شدهاند.
به خاطر داشته باشید که شاخص هموزن قیمت و شاخص کل هم وزن میتوانند نمای بهتر و کاملتری از کل بازار را به شما ارائه میدهند. چون در شاخص هموزن تمام شرکتهای بورسی به صورت یکسان درنظر گرفته میشوند و شرکتهای بزرگ به تنهایی کل بازار را تحت تاثیر قرار نمیدهند.
با شناخت شاخص های بورس جهانی، حرکت بازار را زیر ذرهبین قرار دهید
فعالان و سرمایهگذاران بورسهای جهانی میتوانند با توجه به تغییرات شاخصهای مختلفی که در این مطلب آنها را معرفی کردیم، سبد خرید و فروش سهام خود را تکمیل کنند. شاخص های بورس جهانی به تریدرها کمک میکنند تا علاوه بر پیشبینی روند قیمتی یک سهم، سرمایهگذاری خود را در سهام شرکتهای مختلف به صورت منطقی و به دور از احساسات انجام دهند. لازم به ذکر است آنچه که در بررسی این شاخصها ضرورت دارد، مثبت و یا منفی بودن آنها نیست، بلکه تنها مطالعه میزان و چگونگی تغییرات در شاخص های بورس جهانی است که برای ما اهمیت دارد.
آرون گروپس یکی از بهترین بروکرهای بازار فارکس و بسیاری از بازارهای مالی جهانی است که انجام معاملات ایمن شما در این بازارها را تضمین و تسهیل میکند. با استفاده از خدمات ما در آرون گروپس به راحتی میتوانید بهترین داراییها و بازارهای مالی جهانی را برای سرمایهگذاری انتخاب کنید و از پلتفرمهایی مانند متاتریدر 5 و زولوترید برای سودآوری استفاده کنید.