شاخص جریان نقدی یا به انگلیسی Money Flow Index و به صورت مخفف اندیکاتور MFI از نظر، فرمول محاسبه و نحوه تفسیر آن به اندیکاتور RSI شبیه می باشد. تنها تفاوت این دو اندیکاتور را می توان در آن دانست که اندیکاتور MFI نسبت به RSI از انعطاف پذیری کمتری برخودار می باشد. علت این انعطاف ناپذیری اینکه اندیکاتور MFI در واقع براساس تغییرات حجم معاملات انجام شده (Volume) عمل می نماید و بنابراین بیشتر مناسب سنجش قدرت پول (Strength of Money Flowing) حاصل از معاملات انجام شده بر روی یک محصول مالی می باشد.
به عبارت ساده اندیکاتور MFI از طریق تقسیم جریان پول مثبت (Positive Money Flow) یا جریان پول منفی (Negative Money Flow) و مقایسه نتیجه حاصله در محدوده ای از ۰ تا ۱۰۰ نوسان می کند. اندیکاتور MFI حرکت و حجم را با استفاده از فرمول RSI به صورت ترکیبی نمایش می دهد.
آگاهی فرمول محاسبه چندان برای فرد معامله گر اهمیت زیادی ندارد. اما دانستن مفاهیم به فرد کمک شایانی در نحوه استفاده همزمان ابزارهای مشابه که سیگنالی در واقع یکسان می دهند، خواهد کرد. همچنین برای برنامه نویسان در جهت سهولت طراحی اندیکاتور در نرم افزارهای که به صورت پیش فرض دارای این مدل اندیکاتور نیستند، مفید می باشد.
در مرحله نخست میانگین سه قیمت حداکثر، حداقل و پایانی محاسبه می گردد:
در مرحله بعد جریان نقدینگی محاسبه می شود.
مرحله سوم محاسبه نسبت نقدینگی است:
Positive money flow جریان پول مثبت حاصل جمع تمام روز هایی که میانگین سه قیمت بالاتر از روز قبل خود است.
Negative money flow جریان پول منفی حاصل جمع تمام روز هایی که میانگین سه قیمت پائین تر از روز قبل خود است.
مرحله نهایی محاسبه شاخص جریان نقدینگی MFI
از دو فرمول زیر این نسبت قابل دست یابی می باشد:
شیوه های استفاده از اندیکاتور MFI
اندیکاتور MFI همانند سایر نوسانگرها استفاده ها و تفاسیر متعددی داراست. این کاربردها بستگی به سیستم معاملاتی شما دارد. به طور مثال در سیستم نگارنده صرفاً نوسانگر ها کاربرد در بخش واگرایی ها حائز اهمیت می باشد. از این رو روابط مختلف در بازارهای مختلف از طریق تاییدیه واگرایی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
در سیستم دیگری ممکنه شخص از سیگنال های ورود و خروج در مناطق اشباع استفاده و به عنوان یک مومنتوم حرکتی در تایم فریم بالاتر مورد استفاده قرار دهد. بنابراین اندیکاتور MFI قادر به استفاده در موارد مختلف زیر خواهید بود:
شناسایی مناطق اشباع (بیش فروش یا بیش خرید)
واگرایی و همگرایی ها
تشخیص نقاط ورود و خروج از بازار
تایید الگو ها و بعضاً ترکیب با دیگر ابزارها
مروری بر موارد بالا به صورت مجزا داشته باشیم.
شناسایی مناطق اشباع از خرید و فروش
همانند RSI از اندیکاتور MFI نیز می توان برای شناسایی مناطق اشباع از خرید و فروش استفاده نمود. در این حالت هرگاه نرخ MFI به بالاتر از سطح ۸۰ افزایش یابد، اصطلاحاً بازار از معاملات خرید آن دارایی مورد نظر اشباع و انتظار آغاز زود هنگام روندی نزولی وجود دارد. در مقابل کاهش نرخ اندیکاتور MFI به زیر سطح ۲۰ نشان دهنده وقوع شرایط اشباع از فروش و در نتیجه احتمال آغاز قریب الوقوع روندی صعودی وجود دارد.
علاوه بر شناسایی مناطق اشباع از خرید و فروش می توانید سطح ۵۰ را نیز به دو سطح ۲۰ و ۸۰ اضافه نموده و مانند RSI سیگنال خرید و فروش استخراج نمایید. پس مقادیر MFI بین 0 و 100 قرار می گیرند. مقادیر بالای 80 نشان دهنده اشباع از خرید که ممکنه به عنوان یک نشانه برای فروش در نظر گرفته شود. مقادیر پایین 20 نشان دهنده اشباع فروش و ممکنه به عنوان یک نشانه برای خرید در نظر گرفته شود.
در این شیوه همانند دیگر اندیکاتور ها هنگامی که قیمت به طور مثال یک جفت ارز در حال کاهش و همزمان اندیکاتور MFI در حال افزایش، واگرایی مثبت (Positive Divergence) شکل گرفته و در نتیجه به احتمال زیاد قیمت هم جهت با اندیکاتور، روند صعودی جدیدی را آغاز خواهد نمود.
واگرایی منفی ( Negative Divergence ) نیز هنگامی رخ خواهد داد که قیمت دارایی مالی به طور مثال نقره، در حال افزایش و در همین حال اندیکاتور MFI در حال نزول و کاهش باشد. در نتیجه واگرایی منفی قیمت به احتمال زیاد باعث آغاز روند نزولی جدیدی خواهد شد.
تشخیص نقاط ورود و خروج
با استفاده از اندیکاتور MFI، می توان نقاط ورود و خروج مناسب را تشخیص داد. به عنوان مثال، وقتی MFI از مقدار 80 به پایین عبور می کند، ممکن است به عنوان نقطه خروج از بازار در نظر گرفته شود. همچنین، وقتی MFI از مقدار 20 به بالا عبور می کند، ممکن است به عنوان نقطه ورود به بازار در نظر گرفته شود.
تأیید الگوها
اندیکاتور MFI همچنین می تواند در تأیید الگوهای فنی دیگر نظیر الگوهای شمعی و الگوهای قیمتی مفید باشد. با بررسی رفتار MFI در رابطه با الگوهای دیگر، می توان الگوهای قوی را شناسایی و بر اساس آنها تصمیمات مبتنی بر الگو را اتخاذ کرد.
مقادیر پیشنهادی
دوره زمانی ( Period ) پیشنهادی استفاده از پیش فرض موجود در اکثر نرم افزارها می باشد. البته استفاده از دوره های زمانی ۲۰ و ۳۰ نیز رایج است. برای بهبود دقت و قابل اعتماد بودن اندیکاتور MFI، می توان از فیلترهای مختلفی استفاده کرد. این فیلترها می توانند بر اساس شاخص های فنی دیگری مانند میانگین متحرک ساده یا شاخص قوت نسبی تعریف شوند.
خالقین این اندیکاتور ژن کونگ و آروم سودداک توصیه بر استفاده از سطوح 90 و 10 برای سطوح افراطی هستند. این سطوح بسیار بالا و در کمتر موقعیت های اندیکاتور به آنها می رسد. از این رو توصیه نمی شود.
برای استفاده از این اندیکاتور در متاتریدر 5 شرکت آرون گروپس قادر هستید مسیر زیر را طی کنید:
پس از کلیک بر روی Money Flow Index تصویر زیر باز خواهد شد:
شما قادر به تغییر دوره زمانی محاسبات اندیکاتور و همچنین نحوه حجم دریافتی را در قسمت Volumes هستید.
در بازارهای جهانی همچون فارکس که مرکز تبادلات خاصی ندارد و به صورت OTC معاملات شکل می گیرد، اندیکاتورهای حجمی مانند اندیکاتور MFI کاربرد چندانی ندارد. هرچند در تحلیل حجم شما قادر به استفاده از داده های مثل بازار های آتی (مثل گزارشات CFTCe) هستید. با این وجود در بازارهای سهام که دارای مرکز مبادلاتی مشخص و متمرکز هستند، این مدل اندیکاتورها کاربرد دارند.
در زبانه Level قادر به افزودن سطوح دیگر علاوه بر 80 و 20 هستید. در بالا عنوان شد که سطح 50 را قادر به افزودنید، در این قسمت امکان پذیر می شود:
با کلیک بر روی گزینه Add این امر امکان پذیر می گردد.
نکته پایانی اندیکاتور MFI
شاخص MFI جریان نقدینگی را اندازه گیری و به شما در تاییدیه رشد قیمت (بعضاً کاهش قیمت) کمک می کند. در صورت ورود نقدینگی به یک سهم تبعاً آن سهم رشد و با خروج نقدینگی باعث کاهش قیمت سهم می گردد. به طور مثال وقتی یک سهم دچار افت قیمت می شود، همراه با فروش های سنگین و خروج نقدینگی از آن سهم روبرو می شویم. در صورت تایید این روند توسط اندیکاتورهای حجمی مانند اندیکاتور MFI قادر به اقدام موثر و مدیریت دارایی خود هستید.
اندیکاتوری همانند RSI که قدرت نسبی را اندازه گیری می کند شباهت زیادی با اندیکاتور MFI دارد. با این تقاوت که MFI حجم را نیز در کنار قیمت دارد. بر این اساس به آن RSI حجمی می گویند.
سعی کنید مفهوم هر ابزار را دریافت تا در ترکیب آن با دیگر ابزارها همپوشانی شکل نگیرد. چرا که اینکار باعث خطاهای زیادی در سیستم معاملاتی شما خواهد شد. و بعضاً سیگنال های دریافتی نیز یکسان و شما را در خرید فروش به مشکل خواهد انداخت.