سواپ (SWAP) یک مفهوم اقتصادی فراگیر است که میتواند در هر بازار یا فعالیت مالی، تفاوتهایی با دیگر حوزهها داشته باشد. سواپ در معنای کلی نوعی قرارداد است که معاملهگران از طریق آن میتوانند بدهیها یا جریانهای نقدی خود را در ابزار مالی متفاوت با هم مبادله کنند. با این حال سواپ در فارکس دارای یک معنی اصطلاحی رایج است و بر اساس همین معنا به سواپ شبانه شهرت دارد. در این مطلب از آرون گروپس با این مفهوم بیشتر آشنا میشویم.
فهرست مطالب
سواپ در امور مالی چیست؟
در امور مالی سواپ یک معنای کلی دارد و آن نوعی از توافق یا قرارداد است که طی آن طرفین قرارداد میتوانند ابزارهای مالی، پرداخت یا جریان نقدی را با هم در یک مدت معین مبادله کنند. در واقع شما طی قرارداد سواپ میتوانید تقریبا هر نوع از دارایی را با هر نوع دیگری از دارایی مبادله کنید.
برای درک ارتباط بین سواپ در معنای کلی با آنچه در بازار فارکس رایج است، میتوانیم به یک مفهوم خاص از سواپ در بازارهای مالی اشاره کنیم. بر این اساس سواپ نوعی قرارداد آتی است که طی آن ابزارهای مالی و داراییها مبادله میشوند اما این مبادله بر اساس تاریخهایی در آینده انجام میشود. این مفهوم با مفهوم انتقال پوزیشن معاملاتی در فارکس به روز آینده نزدیک است.
مثال سواپ در امور مالی چیست؟
مزیت سواپ در این است که بر اساس آن هم داراییها، هم جریانهای نقدی و هم بدهیها قابل معامله میشوند. برای نفر وام مسکن را دریافت کردهاند. نفر اول در حال پرداخت نرخ بهره شناور برای وام خود است و تصور میکند که نرخ بهره در آینده بیشتر میشود. فرد دیگری نیز وام مسکن دریافت کرده است اما اعتقاد دارد که این نرخ کاهش مییابد. بنابراین این دو وارد یک معامله سواپ با یکدیگر میشوند و در ضمن نسبت به پرداخت اقساط وام یکدیگر تعهد میدهند. همچنین این افراد دیگر نیازی ندارند که با وامدهندگان خود در مورد معامله خود مذاکره کنند.
تاریخچه مفهوم و معاملات سواپ به سال 1981 برمیگردد. زمانیکه کمپانی آی بی ام یک قرارداد سواپ را با بانک جهانی منعقد کرد. اما امروزه این قراردادها از جمله رایجترین قراردادهای مالی هستند. نکته مهم این است که معمولا قراردادهای سواپ بین شرکتها و بانکهای بزرگ بسته میشوند. در هر صورت بر اساس گزارش بانک تسویه بینالمللی، تنها در سال 2010 میزان نرخهای بهره و سواپهای ارزی فراتر از 348 تریلیون دلار بوده است.
آیا سواپ در فارکس نوعی نرخ بهره است؟
قبل از توضیح کامل سواپ در فارکس باید بدانیم سواپ چه انواع دارد و سواپ مورد نظر ما در فارکس، زیرمجموعه کدام یک از این مفاهیم است. قراردادهای سواپ به انواع گوناگونی تقسیم میشوند که از جمله آنها میتوان به سواپ نرخ بهره، سواپ مبنا، سواپ ارز، سواپ تورمی، سواپ کالا و سواپ سهام اشاره کرد.
سواپ نرخ بهره یکی از رایجترین انواع سواپ در بازارهای مالی است. بر اساس این قرارداد، طرفین متعهد میشوند که تعهدات خود را در ابزار مالی یکدیگر بر عهده بگیرند و بدینترتیب، نرخ بهره نیز در این ابزارها مبادله میشود. در مقابل، سواپ مبنا نوعی سواپ است که در آن نرخهای بهره شناور قابل معامله میشوند. بر این اساس، سواپ در فارکس، نه سواپ نرخ بهره است و نه سواپ مبنا، زیرا مبادلات شما در فارکس دارای پرداختهای معین در آینده و نرخ بهره نیستند.
شاید تصور کنید سواپ در فارکس همان سواپ ارزی است. اما باز هم اینطور نیست زیرا این مفهوم به شرایطی اشاره دارد که شما دو وام و پرداختها و نرخ بهره آن را مبادله میکنید اما در صورتی که وامهای دریافت شده و پرداختهای آنها دارای دو واحد ارزی مختلف مانند دلار و یورو باشند. در نهایت باید بگوییم سواپ در فارکس بهنوعی ترکیبی از سواپ نرخ بهره و سواپ ارزی است که برای بازار فارکس و بروکرها و مشتریان آنها شخصیسازی شده است.
سواپ شبانه در فارکس چیست؟
در بازار فارکس معاملات ارزی بهصورت جفت انجام میشوند. این یعنی شما همزمان با خرید یک ارز، ارز دیگری را میفروشید. بیشتر حسابهای معاملاتی در بازار فارکس دارای سواپ هستند. این یعنی شما باید برای باز گذاشتن معامله و انتقال از یک روز به روز دیگر، نرخ بهره جفت ارز را دریافت یا واریز کنید.
انواع دیگر سواپ در فارکس
فارکس بزرگترین بازار مالی دنیا است و بزرگ بودن این بازار فقط به دلیل حجم معاملات روزانه بیرقیب آن نیست؛ بلکه علاوهبرآن میتوانیم به تنوع شیوههای معاملات، تنوع ابزارهای مالی و داراییها و تعداد بینظیر شرکتها و افراد سرمایهگذار اشاره کنیم. همین مساله باعث میشود مشابه با دیگر بازارهای مالی، سواپهای مختلفی در این بازار قابل دسترسی باشند.
برخی از انواع دیگر سواپ در بازار فارکس عبارتند از:
سواپ کالا
سواپ بدهی مالکیت کل
سواپ بازده کل
سواپ نکول اعتباری
چه عواملی در تعیین سواپ شبانه در فارکس تاثیر دارند؟
پیش از هر چیز باید بگوییم که مهمترین دلیلی که باعث میشود معاملهگران یک پوزیشن معاملاتی را تا روز بعد باز بگذارند، کسب سود بیشتر است. برای مثال یک معاملهگر امید دارد با باز گذاشتن پوزیشن خود بتواند به مقداری از سود دست یابد که حتی با پرداخت سواپ نیز قابل توجه باشد.
برخی از نکات مهمی که معاملهگران در این زمان باید به آن دقت کنند عبارتند از:
نرخ بهره معاملات ارزی در کشورهای مختلف در زمان معامله
تغییرات قیمت ارزها و تفاوت آنها نسبت به هم در زمان معامله
پرداخت سواپ در فارکس مربوط به معاملاتی است که بیش از ساعت 24 (بر اساس ساعت جهانی) باز باشند. دقیقا به همین دلیل هم به این نوع از سواپ، سواپ شبانه میگوییم. بنابراین اگر معاملات شما در طول یک شبانهروز مبتنیبر ساعت جهانی بسته شوند، نیازی به پرداخت سواپ ندارید. اما اگر معامله تا روز فارکسی بعد باز بماند، باید سواپ را بپردازید.
عدم موافقت اسکالپرها با پرداخت سواپ در فارکس
اگر میخواهید سواپ نپردازید اولا باید بگوییم که شما تنها نیستید و اسکالپرها نیز علاقهای به پرداخت سواپ در این بازار ندارند. اسکالپرهای فارکس افرادی هستند که از استراتژی اسکالپینگ برای معاملات استفاده میکنند. این استراتژی یک سبک معاملات روزانه است که طی آن معاملهگران پوزیشنهای معاملاتی برای مدت زمان کوتاهی باز نگهمیدارند و در مقابل تعداد معاملات خود را در روز افزایش میدهند. همین مساله باعث میشود که آنها هیچ نیازی به پرداخت سواپ در فارکس نداشته باشند زیرا هیچ یک از معاملات خود را به روز بعد موکول نمیکنند یا به عبارت دیگر پوزیشن را تا روز بعدی باز نمیگذارند.
مزایای این روش معاملاتی را با هم مرور میکنیم:
کوتاه بودن زمان معامله، ریسک معاملاتی را کاهش میدهد زیرا نوسانات در جهت معکوس نظر شما معمولا کمتر رخ میدهند
میزان ضرر در صورت اشتباه بودن پیشبینی شما کاهش مییابد
اسکالپرها در طول روز چندین معامله انجام میدهند و مجموع سودهای کوچک میتواند مبلغی بزرگ و قابل توجه باشد
سواپ در فارکس چگونه محاسبه میشود؟
سواپ فرمولهای مختلفی دارد و همچنین ممکن است نرخ سواپ در کارگزاری شما با بروکری دیگر تفاوت داشته باشد. همچنین برخی از کارگزاریها ممکن است برای برخی از نمادهای معاملاتی، سواپ را در نظر نگیرند و یا حتی حسابهای بدون سواپ را برای معاملهگران مسلمان ارائه دهند. زیرا بر اساس شرع اسلام، دریافت و پرداخت سودآپ مانند دریافت و پرداخت ربا است. در هر صورت در ادامه یکی از روشهای محاسبه سواپ در فارکس را با هم مرور میکنیم.
برای محاسبه سواپ در فارکس، ابتدا باید اختلاف بین نرخ بهره ارز پایه و ارز متقابل را با هزینه کارگزاری جمع کنید و سپس عدد بهدست آمده را در حجم قرارداد (lot) ضرب کنید و ادامه، این عدد را بر 100 تقسیم کنید. از سوی دیگر باید نرخ فعلی جفت ارز را بر تعداد روزهای سال تقسیم کنید. در پایان دو عدد بهدست آمده را در هم ضرب کنید.
سواپ در فارکس در روزهای چهارشنبه چگونه محاسبه میشود؟
یکی از نکات مهمی که معاملهگران فارکس باید در نظر بگیرند، هزینه معاملاتی است که از روز چهارشنبه در این بازار به روزهای بعد منتقل میشوند. زیرا تسویه معاملاتی که شب چهارشنبه در این بازار باز میمانند به روزهای شنبه و یک شنبه منتقل میشوند و این یعنی این هزینه تقریبا سه برابر خواهد بود. بنابراین بهتر است تا جای ممکن معاملات خود را پیش از ورود به روز پنجشنبه ببندید.
جدول سواپ جفت ارزها در بروکر آرون گروپس
همانطور که گفته شد سواپ جفتارزها در فارکس هزینهای است که به دلیل نگهداری یک موقعیت معاملاتی در فارکس برای بیش از یک روز معاملاتی بایستی دریافت یا پرداخت شود. این مبلغ در پایان هر روز معاملاتی به حساب معاملهگر اضافه یا از آن کم میشود.
هر بروکر نرخ سواپهای خود را از موسسات مالی و تامینکنندگان نقدینگی که با آنها کار میکند میگیرد و آنها را در قالب جدول سواپ و از طریق پلتفرم معاملاتی به اطلاع معاملهگران میرساند. این جدول یک راهنما برای درک هزینههای نگهداری پوزیشنهای معاملاتی است که سه ستون دارد:
در ستون اول نام نماد معاملاتی آورده میشود؛
در ستون دوم میزان سواپ به ازای یک لات معامله لانگ (Long Swap)؛
و در ستون سوم میزان سواپ به ازای یک لات معامله شورت (Short Swap) آورده میشوند.
در ادامه جدول سواپ جفتارزها و برخی از نمادهای معاملاتی پر معامله در بروکر آرون در زمان نگارش این مقاله آورده شده است:
نمادهای معاملاتی
سواپ لانگ($)
سواپ شورت ($)
GBPUSD
4.0243-
3.5815-
AUDUSD
-4.6333
-1.6601
NZDUSD
-1.8239
-1.8732
USDJPY
9.103
-27.4417
USDCAD
-0.5682
-7.2541
USDCHF
4.1994
-14.2986
AUDJPY
5.6064
-15.7128
EURGBP
-6.3848
0.5122
EURJPY
7.0271
-21.2456
GBPJPY
12.0913
-34.8608
XAGUSD
-5.9314
2.2018
NDXUSD
-55.9922
5.4221
SPXUSD
-161.473
15.6915
WTIUSD
-8.9884
-42.2081
ETHUSD
-15
-12
BTCEUR
-15
-12
ETHBTC
-21
-15
همانطور که در تصاویر زیر مشاهد میکنید از مسیر Market Watch، روی نماد معاملاتی مورد نظر خود راست کلیک کنید و سپس در منوی باز شده روی Specification کلیک کنید.
اگر در منوی Specification باز شده کمی به سمت پایین اسکرول کنید، میتوانید از سواپ لانگ و شورت برای هر نماد معاملاتی قابل معامله در بروکر آرون گروپس مطلع شوید.
همچنین توجه داشته باشید که نرخ سواپ ثابت نیست و میتواند تغییر کند. بنابراین، قبل از باز کردن هر معاملهای که قصد دارید آن را بیش از یک شبانهروز باز نگه دارید، به وبسایت بروکر آرون گروپس، بخش حسابهای معاملاتی← شرایط معامله و یا متاتریدر مراجعه نموده و از سواپ خرید و فروش نماد مورد نظر مطلع شوید.
به علاوه، در صورت نیاز به کمک برای محاسبهی سواپ معاملات خود، میتوانید از کارشناسان پشتیبانی بروکر آرون که به صورت 24 ساعته آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند مراجعه کنید.
دوره بدون سواپ (Grace) در بروکر آرون
دورهی بدون سواپ یک دوره زمانی چند روزه است که در طی آن، معاملات باز مانده مشتریان مشمول پرداخت سواپ شبانه نمیشوند، اما پس از اتمام آن دوره سوآپ به معاملات باز مانده تعلق میگیرد. این دوره بسته به نماد و حساب معاملاتی متفاوت است و تنها برخی از نمادها مشمول آن میشوند.
به عنوان مثال در زمان نگارش این مقاله، در حساب استاندارد آرون گروپس اگر روی طلا (XAUUSD) معامله کنید، تا 14 روز مشمول پرداخت سواپ شبانه نخواهید شد. دقت کنید که این 14 روز شامل روزهایی که بازار تعطیل است نیز میشود.
از دیگر نمادهای معاملاتی که دوره بدون سواپ دارند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اونس طلا (XAUUSD) در حساب استاندارد به مدت 14 روز؛
شاخص های داوجونز (DJIUSD) و نزدک (NDXUSD) در حساب استاندارد به مدت 6 روز؛
برخی نمادهای فارکسی در حسابهای نانو و اسلامی به مدت 14 روز؛
اونس نقره (XAGUSD) در حسابهای نانو و اسلامی به مدت 6 روز؛
برخی نمادهای کریپتویی در حسابهای نانو و اسلامی به مدت 3 روز.
با توجه به اینکه دوره بدون سوآپ در زمانهای مختلف میتواند تغییر کند، لذا برای اطلاع دقیق و بهروز از لیست نمادهای معاملاتی مشمول دورهی بدون سواپ، به بخش حسابهای معاملاتی در وبسایت بروکر آرون گروپس مراجعه کنید.
همچنین پیشنهاد میکنم مطالعه کنید: منظور از فارکس اسلامی چیست؟
نتیجهگیری
سواپ در فارکس یعنی هزینه باز ماندن یک معامله بعد از نیمه شب به وقت سرور معاملاتی. بنابراین، برای معاملهگری که قصد دارد پوزیشنهای خود را برای بیش از یک روز باز نگه دارد، آشنایی با نرخ سواپ بسیار مهم است. با اطلاع از نرخ سواپ، میتوان پوزیشنها را به گونهای مدیریت کرد که هزینههای سواپ به حداقل برسد و جفت ارزهایی را انتخاب کرد که با استراتژی معاملاتی فرد سازگار باشند.