به طور سنتی چهار ابزار برای اجرای سیاست های پولی در اختیار بانک های مرکزی قرار دارد که عبارتند از:

• نرخ بهره

نرخ بهره که به نرخ بهره سالانه هم معروف است، میزان سودی است که به مبالغ قرض داده شده یا استقراض شده از موسسات مالی تعلق می گیرد.
به بیان ساده نرخ بهره نشانگر این است که بابت پس اندازتان در بانک چقدر سود دریافت می کنید یا بابت وام دریافتی از بانک، چقدر باید به وام دهنده بازگردانید.
نرخ بهره برای وام گیرنده مبلغ مازاد بر وام دریافتی است که باید به بانک برگرداند و برای کسی که در بانک سپرده دارد معادل
بسته به شرایط اقتصادی، بانک مرکزی می تواند نرخ بهره خود را تغییر دهد.

با کاهش نرخ بهره، افراد و موسسات به استقراض بیشتر تشویق می شوند که به طور موثر عرضه پول را افزایش می دهد. (سیاست انبساطی)
با افزایش نرخ بهره افراد و موسسات به سپرده گذاری در بانک ها تشویق می شوند که باعث کم شدن پول در سطح جامعه خواهد شد. (سیاست انقباضی)

• شرکت درعملیات بازار آزاد (OMOs)

در عملیات بازار آزاد سیاستگذار با فروش اوراق قرضه به سرمایه گذاران یا خرید اوراق از آنها، موجودی پول نقد در بازار را تغییر می دهد تا بتواند با تنظیم سطح موجودی ذخایر بانکی، نرخ های بهره کوتاه مدت را دستکاری کرده و بر سایر نرخ ها تاثیر بگذارد.

• ذخیره الزامی

ذخیره الزامی بخشی از وام پرداختی به مشتری است که بانک به عنوان ضمانت وام نزد خود نگه می دارد.
بانک مرکزی می تواند با توجه به نوع سیاست پولی که اتخاذ کرده مقدار این ذخیره الزامی را افزایش یا کاهش دهد.
کاهش این ذخیره الزامی منجر به آزاد شدن بخش بیشتری از سرمایه بانک شده و دست بانک را در سرمایه گذاری یا وام دهی بازتر می کند.
در عوض افزایش این ذخیره، منجر به کاهش وام دهی و کند شدن رشد اقتصادی می شود.

• سود ذخایر مازاد

سود ذخایر مازاد یکی از ابزارهای جدید بانک های مرکزی در اجرای سیاست پولی است که اولین بار در سال 2008 توسط فدرال رزرو آمریکا ایجاد شد.
 از آنجا که بانک های مرکزی به ذخایر مازاد بانک ها بهره می پردازند، در صورتی که سیاست به افزایش وام دهی باشد، بانک مرکزی نرخ سودی که به این ذخایر می پردازد را کاهش می دهد و در صورت نیاز به کمتر شدن وام دهی (به منظور کاهش پول در سطح جامعه) نرخ سود پرداختی را افزایش می دهد.