تیک قیمتی یا تیک سایز (Tick Size) چیست؟ — راهنمای مبتدیان
بهمن 5, 1400
تیک سایز (Tick size) کوچکترین واحد تغییرات قیمت یک دارایی است. تیک سایز همچنین میتواند نشانگر تغییرات قیمت یک دارایی از یک معامله، تا معاملهای دیگر باشد. از سال ۲۰۰۱ تا کنون، و با شروع قیمتگذاری به صورت اعشاری، کمترین تیک سایز برای بازار سهام یک سنت بود.
مفهوم تیک سایز
تیک نشاندهنده کوچکترین واحد تغییرات قیمتی یک دارایی است. با استفاده از تیک میتوان تغییرات قیمتی یک دارایی را به صورت پلهای نشان داد.
تا قبل از ماه آوریل سال ۲۰۰۱، کمترین تیک سایز، برابر با ۱/۱۶ دلار بود. این بدین معنی بود که قیمت یک سهم در بازار سهام باید ضریبی از ۰.۰۶۲۵ دلار میبود. در حالی که استفاده از ارقام اعشاری برای بیان قیمت توانسته به سرمایهگذاران کمک کند که به نرخهای اسپرد بسیار پایین دست پیدا کنند، همچنین سبب شده است که بازارسازی تبدیل به کاری دشوار و پرریسک شود.
کارایی تیک سایز
هر بازار میتواند تیک سایز های گوناگونی ارائه دهد. به عنوان مثال، در قرارداد آتی E-mini S&P 500، تیک سایز برابر است با ۰.۲۵ دلار. در همین حین تیک سایز در بازار آتی طلا برابر است با ۰.۱۰ دلار آمریکا. اگر در حال حاضر قیمت E-mini S&P 500 در بازار آتی برابر با ۲۰ دلار مقرر شده باشد، قیمت آن میتواند به اندازه یک تیک به سمت بالا حرکت کرده و برابر شود با ۲۰.۲۵ دلار. با این حال، با در نظر گرفتن این که تیک سایز یک دارایی برابر با ۰.۲۵ دلار است، نمیتوان انتظار داشت که قیمت آن به ۲۰.۱۰ دلار برسد.
در سال ۲۰۱۵، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC)، یک برنامه دوساله آزمایشی را تایید کرد که طی آن تیک سایز ۱،۲۰۰ سهام کمسرمایه افزایش پیدا کرد. این کار به این دلیل انجام شد، تا معامله سهام شرکتهایی با سرمایهای حدود ۳ میلیارد دلار افزایش پیدا کند. طی این طرح آزمایشی، تیک سایز این داراییها افزایش پیدا کرد تا تاثیر آن به روی میزان نقدینگی بررسی شود.
این برنامه آزمایشی در ۳ام ماه اکتبر سال ۲۰۱۶ آغاز شد و قبل از آن که مدت دوساله آن به اتمام برسد، در تاریخ ۲۸ام سپتامبر سال ۲۰۱۸ به پایان رسید.
نتایج طرح آزمایشی
بر اساس مقالهای منتشر شده توسط بیل آلپرت (Bill Alpert) با نام «آزمایش شکستخورده کنگره هزینه ۹۰۰ میلیون دلاری برای سرمایهگذاران به جا گذاشت»، ایده افزایش تیک سایز برای سهام کمسرمایه شکل گرفت. این ایده توسط دیوید ویلد شکل گرفت.
ویلد این مسئله را مطرح کرد، که چون بروکرها، به خصوص بروکرهای کوچک، به دلیل کاهش تیک سایز، در سال ۲۰۰۱ متحمل ضرر شده اند، دیگر زمانی برای تشویق و تبلیغ به سرمایهگذاری در شرکتهای کمسرمایه نمیکنند. آنطور که ویلد میگوید، افزایش تیک سایز میتواند مشوقی برای بروکرها باشد تا این سهام را پشتیبانی کرده و سبب شوند که سرمایه بیشتری به داخل آنها جریان پیدا کند. و به دنبال آن، آمار اشتغال افزایش پیدا میکند و سبب رشد اقتصادی کشور میشود.
البته ادعای ویلد غیر مستقیم بود و نتوانست قانونگذاران این بخش را متقاعد کند. با این حال، او توانست یک نماینده دموکرات و یک نماینده جمهوریخواه را متقاعد کند. سپس لایحه صادر شده به خانه نمایندگان ایالات متحده راه پیدا کرد، و به همین سبب کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا ترغیب شد تا این طرح را بررسی کند.
نتایج طرح آزمایشی مشخص بودند: افزایش تیک سایز سبب شد که نقدینگی کاهش شدیدی شد و همچنین سبب ریزش قیمت بین ۱.۷۵٪ تا ۳.۲٪ شد. این پروژه شکست خورد. به گفته آلپرت، دلیل شکست این پروژه، تغییرات تکتونیکی (tectonic) در بازار سهام بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ بود. ظهور بروکرهای تخفیفی و معاملات اینترنتی سبب تضعیف شدن سیستمهای قدیمی معاملاتی شد که در آن شماری از دلالان با تلفن معاملات را انجام میدادند و کارمزدهای سنگین دریافت میکردند. البته بهای سنگین این آزمایش را سرمایهگذارانی پرداخت کردند که در مجموع سرمایهای حدود ۳۵۰ تا ۹۰۰ میلیون دلار از دست دادند.
استفاده از تیک سایز برای تعریف حرکات قیمتی
عبارت تیک همچنین میتواند برای نشان دادن جهت حرکت قیمت یک سهم استفاده شود. شرایط آپتیک (uptick) نشاندهنده شرایطی است که در آن معامله در قیمتی بالاتر از معامله قبل انجام میشود. در حالی که، داونتیک (Downtick) نشاندهنده شرایطی است که در آن معامله با قیمتی پایینتر نسبت به معامله قبلی صورت میگیرد.
قانون آپتیک (که توسط SEC در سال ۲۰۰۷ حذف شد) یک محدودیت معاملاتی بود که اجازه نمیداد سرمایهگذار سهام خریداری شده را در کوتاهمدت بفروشد، مگر آن که قیمتش افزایش پیدا کرده باشد. این قانون برای جلوگیری از سقوط سهامی که در روند نزولی قرار گرفته بود، مقرر شده بود.
بحران مالی در همان سال شروع شد و سبب شد قانونگذاران قانون آپتیک را حذف کنند. به جای بازگرداندن قانون قبلی، SEC یک قانون ثانویه ایجاد کرد که در آن خرید بیش از حد سهامی که در یک روز بیش از ۱۰٪ سقوط کرده بود را محدود میکرد.