از نظر یک معاملهگر و به ویژه معاملهگران تازهکار، همهی بروکرها مثل هم هستند بجز اینکه برخی بونوسهای بیشتری میدهند یا کمیسیون کمتری دریافت میکنند. اما در واقع تفاوت بروکرها بیش از اینهاست. به ویژه این تفاوتها از جنبه مدل کسبوکار آنهاست که میتواند بر نحوه، سرعت و هزینه انجام معاملات تریدرها تاثیر مستقیم داشته باشد.
اساسیترین تفاوت مدل فعالیت بروکرها در نحوه اجرای سفارشات مشتریان است و بر این اساس، به سه دسته a-book، b-book و c-book تقسیمبندی میشوند. برای درک عمیقتر تفاوت بروکر A-book، B-book و C-Book، باید به جزئیات بیشتری درباره نحوه عملکرد هر کدام پرداخت. در این مقاله قصد داریم که تفاوتهای این بروکرها را به طور کامل بررسی کنیم.
پس اگر به این موضوع علاقه مندید، تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
برای مطالعه بیشتر: بهترین بروکر برای ایرانیان کدام است؟
تفاوتهای بروکر a-book، b-book و c book
برای درک بهتر عملکرد انواع بروکرها در بازارهای مالی، جدول زیر تفاوتهای کلیدی بین بروکرهای A-Book، B-Book و C-Book را بهصورت خلاصه نشان میدهد. این تفاوتها شامل مدل کسب و کار، منبع سود بروکر، تضاد منافع با معاملهگران، میزان شفافیت آنها در برابر معاملهگر و … است.
ویژگیها | بروکر a-book | بروکر B-book | بروکر c book |
---|---|---|---|
مدل کسب و کار | سفارشات مشتریان به بازار اصلی منتقل میشوند تا با قیمتهای واقعی بازار انجام شوند. (بروکر واسطه) | سفارشات در خود بروکر مدیریت میشوند و بروکر طرف حساب مشتریان است. (بروکر بازارساز) | ترکیبی از هر دو؛ سفارشات مشتریان حرفهای به بازار بین بانکی منتقل میشوند، در حالی که سفارشات مشتریان مبتدی در داخل بروکر مدیریت میشوند. |
منبع درآمد بروکر | اسپرد و کمیسیون | اسپرد و زیان مشتریان | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
اسپرد | اسپرد متغیر و شناور؛ در بازار آرام اسپرد کم و در بازار نوسانی زیاد | اسپردها ثابت و بالا | اسپرد برای سفارشات منتقل شده به LP متغیر و برای سفارشات مدیریت شده در خود بروکر ثابت است. |
کمیسیون | کمیسیون ثابت | بدون کمیسیون | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
شفافیت در قیمت گذاری | قیمتها واقعی و با شفافیت بالا | قیمتها اندکی متفاوت از بازار اصلی و با شفافیت کم | مدل کسب و کار پیچیده و با شفافیت پایین |
تضاد منافع با مشتریان | ندارد؛ سود بروکر در انجام معاملات بیشتر است. | دارد؛ سود بروکر غالبا از زیان مشتری تامین میشود. | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
میزان نقدینگی و اجرای سفارشات | نقدینگی بروکر محدود؛ احتمال اجرای سفارشات با تاخیر یا اسلیپیج در صورت کم بودن LPها وجود دارد | نقدینگی بروکر بالا و اجرای سفارشات بسیار سریع است | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
ارائه خدمات آموزشی | قوی؛ چون نفع بروکر در سود مشتری و ماندن او در بازار است. | ضعیف؛ چون سود بروکر از زیان مشتریان تامین میشود. | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
میزان سودآوری بروکر | کم اما پایدار | سود بالا (چون بیشتر تریدرها در بازار ضرر میکنند) | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
میزان ریسک بروکر | ریسک بسیار پایین | ریسک بسیار بالا | ترکیبی از هر دو بسته به نوع مشتری و نحوه سفارشگذاری |
بروکر a-book
بروکرهای a-book (که معروفترین انواع آنها بروکرهای ECN و STP هستند)، سفارشات مشتریان را مستقیما به تامینکنندگان نقدینگی (مانند بانکها، مؤسسات مالی بزرگ و بازار بین بانکی) منتقل میکنند و بدین ترتیب، ارتباط مشتری با بازار اصلی برقرار میشود. در این مدل، بروکر نقش واسط بین مشتری و بازار را ایفا میکند و بدون انجام هیچ گونه دخالتی در سفارش مشتری، از اختلاف قیمت bid و ask (که به نام اسپرد میشناسیم) و کمیسیون کسب درآمد میکند.
برای ایجاد ارتباط بین معاملهگران و LPها، بروکر باید مجوزهای لازم را از رگولاتوریها دریافت کند، با تامین کنندگان نقدینگی به توافق برسد و در نهایت یک پلتفرم معاملاتی را در اختیار کاربران و LPها قرار دهد. همهی این کارها مستلزم هزینه کردن پول و انرژی است و بروکرهای a-book، به منظور تامین این هزینهها و البته کسب سود، مبلغی را به عنوان کمیسیون یا کارمزد دریافت میکنند. به همین دلیل گاهی این نوع از بروکرها با نام Commission-based یا مبتنی بر کمیسیون نیز شناخته میشوند.
نحوه کار بروکر a-book به شرح زیر است:
وقتی سفارش مشتری توسط بروکر به LP منتقل میشود، یا خود LP و یا دیگر معاملهگرانی که سفارشات خود را به بازار ارسال کردهاند طرف حساب معاملهگر شده و سفارش وی توسط آنها تکمیل خواهد شد. بنابراین، برای بروکر هیچ تفاوتی ندارد که معاملهگر در معامله خود سود کند یا زیان؛ بروکر از قبل اسپرد و کمیسیون خود را دریافت کرده است.
از آنجا که بروکر هیچگونه سود یا زیانی از معاملات مشتریان نمیبرد، گفته میشود که در مدل کاری بروکر a-book هیچ تضاد منافعی بین بروکر و معاملهگر وجود ندارد. حتی نقطه نظری وجود دارد که میگوید هر چه معاملهگران بیشتر سود کنند – و در نتیجه بیشتر و با حجم بالاتر معامله کنند- به نفع بروکر است چون، بروکر کمیسیون و اسپرد بیشتری دریافت خواهد کرد. این مدل بیزینسی بروکرها، به شفافیت در اعلام قیمتها و عادلانه بودن معاملات معروف است.
مثالی برای درک بهتر مدل کسب و کار بروکر a-book
بروکرهای A-book را می توان به فروشگاههای آنلاین (مثل دیجی کالا یا تکنولایف) تشبیه کرد.
فروشندگان آنلاین قیمتهایی را به شما اعلام میکنند که از تامینکنندگان مختلف گرفته شده است و خودشان نقشی در تعیین قیمتها ندارند. به عبارت دیگر، فروشگاه فقط یک واسطه است که خریدار را به فروشنده وصل میکند و شما مستقیماً از تامینکننده خرید میکنید. به همین ترتیب، فروشگاه آنلاین هیچگونه ریسکی از بابت فروش نیز نخواهد داشت، چون تنها یک واسطه است.
در بروکرهای A-Bookنیز زمانی که شما یک معامله انجام میدهید، بروکر تنها واسطهای است که سفارش شما را به بازار بین بانکی یا سایر تامینکنندگان ارسال میکند. بدین ترتیب، شما چه سود کنید و چه زیان برای بروکر فرقی ندارد بلکه، تنها تعداد معاملات شماست که مهم است؛ هر چه بیشتر، بهتر!
به همین دلیل است که سود بردن تریدر و ماندن او در بازار به نفع بروکرهای a-book است.
بروکر b-book
بروکرهای b-book همان بروکرهای مارکت میکر یا “با میز معامله” هستند که در مقاله “بروکر مارکت میکر” به تفصیل به آنها پرداختیم. همانطور که گفته شد، بروکرهای b-book برخلاف بروکرهای a-book، سفارشات مشتریان را در داخل خود بروکر مدیریت میکنند و به بازار اصلی ارسال نمیکنند. یعنی سفارشات مشتریان بروکر در هیچ بازار یا بروکر دیگری قابل مشاهده نیست. در این مدل، خود بروکر نقش طرف دیگر معامله را بازی میکند؛ یعنی وقتی تریدر میفروشد بروکر میخرد و برعکس. از آنجا که در هر معامله یک طرف سود میکند و یک طرف ضرر ، واضح است که در این نوع کسبوکار امکان تضاد منافع وجود دارد.
البته این بدان معنا نیست که بروکر b-book همواره در حال سود کردن از باخت مشتریان است چرا که، در مقابل امکان ضررهای هنگفت هم برای این نوع از بروکرها وجود دارد؛ ریسکی که بروکرهای a-book با آن مواجه نیستند.
به دلیل تضاد منافع ذاتی این نوع از بروکرها و مشتریانشان، احتمال تقلب در آنها وجود دارد. بعضا دیده شده است که بروکر با توجه به اطلاعاتی که از جزییات سفارش مشتریان دارد، قیمتها را دستکاری و معامله را به نفع خود تمام کرده است. بنابراین، ضرورت دارد که معاملهگران تنها در بروکرهای b-book معتبر، خوشنام، رگوله و با سابقه فعالیت کنند.
در مدل b-book اسپرد ثابت است و غالبا کمیسیونی از مشتریان کسر نمیشود، بنابراین، هزینه معاملات نسبتا پایینتر است. اما همانطور که گفته شد ممکن است نگرانیهایی در مورد شفافیت و عملکرد منصفانهی بروکر وجود داشته باشد.
مثالی برای درک بهتر مدل کسب و کار بروکر B-Book
فرض کنید که شما قصد خرید کالای مشابهی را دارید، ولی این بار به فروشگاهی می روید که کالا را از انبار خودش به شما میفروشد. در این حالت، فروشگاه میتواند قیمتهای دلخواهی را برای کالاها تعیین کند. در صورتی که شما بتوانید کالا را با قیمت پایینتر بخرید، آن کسی که متضرر میشود فروشگاه است. در مقابل، اگر فروشگاه بتواند کالا را با قیمت بالاتری به شما بفروشد سود بیشتری میکند، در حالی که شما متضرر شدهاید.
در بروکرهای B-Book نیز زمانی که شما معامله میکنید، خود بروکر طرف مقابل شماست. واضح است که در این حالت، اگر شما سود کنید، بروکر ضرر میکند و بالعکس. در نتیجه، به وضوح بین بروکر و تریدر تضاد منافع وجود دارد.

بروکر c-book یا بروکرهای هیبریدی
مدل c-book یک نوع کمتر رایج و ترکیبی از مدلهای A-book و B-book است و برای بهره بردن از مزایای دو مدل و نیز اجتناب از محدودیتهای آنها اجرا میشود. هدف در بروکرهای هیبریدی بالا بردن شفافیت قیمت و کاهش ریسک بروکر است.
در این روش، بروکر مشتریان را به دو دسته تقسیم میکند:
- دسته اول مشتریانی هستند که حجم سفارشات کمی دارند و یا احتمال باخت آنها بالاست. بروکر سفارشات این دسته از مشتریان را در بازار داخلی خود بروکر انجام میدهد و خودش طرف معامله با مشتریان میشود. غالبا تریدرهای تازه کار در این دسته جای میگیرند.
- دسته دوم معاملهگرانی هستند که در حجم بالا معامله میکنند و یا احتمال سود گرفتنشان از بازار بیشتر است. بروکر سفارشات این دسته از مشتریان را به بازار بین بانکی و LPها ارسال میکند و خودش دخالتی در اجرای آنها نمیکند. معمولا معاملهگران حرفهای و با تجربه در دسته دوم قرار میگیرند.
اگر چه بنظر میرسد که این نوع از بروکرها از مزایای هر دو مدل بهرهمند میشوند اما، باید این نکته را در نظر داشت که اجرای این مدل بیزینسی بسیار سخت و پیچیده است. سختترین قسمت کار تقسیمبندی معامهگران است چرا که، نمیتوان با قطعیت گفت که کدام معاملهگر سود و کدام یک ضرر خواهند کرد.
برای کاهش خطای دستهبندی و ریسک ضررهای هنگفت برای بروکر، این نوع از بروکرها بایستی نرمافزارهای ویژهای طراحی کنند که شرایط بازار، میزان سپرده معاملهگران، اهرمهای به کار رفته، ریسکهای معاملهگران و استاپهای تنظیم شده توسط آنها و نیز استراتژیهای مدیریت ریسک بروکر را بررسی و آنالیز کند و در نتیجه، دستهبندی را انجام دهد.
برای مطالعه بیشتر: ترید با هوش مصنوعی

نتیجهگیری
از نظر نحوه اجرای سفارشات، بروکرها به سه دسته a-book، b-book و c-book تقسیم میشوند. بروکرهای a-book سفارشات مشتریان را بدون دخالت در آن به بازار بین بانکی ارسال میکنند و در ازای این کار، از تریدرها کمیسیون میگیرند.
بروکرهای b-book یک بازار درون خود بروکر ایجاد میکنند و خود طرف حساب مشتریان میشوند. اگرچه بروکرهای b-book کمیسیون نمیگیرند و اسپرد ثابت دارند اما، میزان شفافیت در قیمتها پایین است و یک تضاد منافع ذاتی بین بروکر و مشتریان وجود دارد.
بروکرهای c-book یا هیبریدی ترکیبی از دو مدل بالا را عرضه میکنند و هدفشان این است که از منافع هر دو بهرهمند شوند در حالی که، محدودیتهای دو مدل را نداشته باشند.
برای مطالعه بیشتر: رگوله آفشور چیست؟