فیک بریک اوت چیست؟ – دلایل تشکیل، نحوه تشخیص و چگونگی معامله با آن
مهر 11, 1403
در دنیای پیچیده و جذاب معامله‌گری تکنیک ها و مفاهیم گسترده ای وجود دارد که درک آنها برای موفقیت حیاتی است. شکست جعلی یا همان فیک بریک اوت (Fake Breakout)، پدیده‌ای رایج در بازارهای مالی است که معمولاً باعث گمراهی معامله‌کنندگان می‌شود. در این مقاله، به بررسی مفهوم شکست فیک، علت‌ها، نحوه تشخبص، استراتژی‌های معاملاتی و نکات مهم آن پرداخته خواهد شد.
شکست جعلی یا فیک بریک اوت چیست؟
فیک بریک اوت (Fake Breakouts) یا شکست جعلی به وضعیتی در بازارهای مالی اشاره دارد که در آن قیمت یک دارایی به طور موقت از سطح مهمی از حمایت یا مقاومت عبور می‌کند، اما پس از مدت کوتاهی دوباره به محدوده قبلی خود بازمی‌گردد. این نوع حرکات میتواند به دلیل نوسانات بازار، دستکاری‌های عمدی توسط معامله‌گران بزرگ یا انتشار ناگهانی اخبار اقتصادی رخ دهد.
شکست‌های جعلی معمولاً معامله‌گران را فریب می‌دهند، زیرا در ابتدا به نظر می‌رسد که قیمت از یک سطح مهم عبور کرده و حرکت قدرتمندی در یک جهت آغاز شده است، اما این حرکت دوام نمی‌آورد و قیمت دوباره به سطح اصلی بازمی‌گردد. این پدیده معمولاً باعث ضررهای زیادی برای معامله‌گرانی می‌شود که بدون صبر و انتظار برای تایید شکست، به سرعت وارد معامله می‌شوند.
به عنوان مثال، فرض کنید که قیمت بیت‌کوین در چند روز گذشته در محدوده 30,000 دلار به عنوان سطح مقاومت قوی گیر کرده است. بسیاری از معامله‌گران منتظر هستند که قیمت از این سطح عبور کند و یک روند صعودی قوی آغاز شود. در نهایت، قیمت به 30,500 دلار می‌رسد و به نظر می‌رسد که شکست رخ داده است. معامله‌گران بسیاری بلافاصله شروع به خرید می‌کنند با این فرض که قیمت به سطوح بالاتر خواهد رفت. اما در طول چند ساعت بعد، قیمت به زیر 30,000 دلار بازمی‌گردد و معامله‌گرانی که در سطح 30,500 دلار خرید کرده‌اند، با ضرر مواجه می‌شوند. این یک نمونه از شکست جعلی است، جایی که به نظر می‌رسد قیمت از سطح مهمی عبور کرده اما نتوانسته به روند جدیدی وارد شود و به سرعت به محدوده قبلی بازگشته است.
دلایل ایجاد فیک بریک اوت
فیک بریک اوت ها (Fake Breakouts) به دلایل مختلفی در بازارهای مالی رخ می‌دهند. هر یک از این دلایل میتواند معامله‌گران را فریب دهد و باعث ضررهای ناخواسته شود. در ادامه، دلایل اصلی ایجاد شکست‌های جعلی را بررسی می‌کنیم:
دستکاری بازار
معامله‌گران بزرگ یا نهنگ‌ها ممکن است عمداً قیمت را به سمت یک سطح حمایت یا مقاومت حرکت دهند تا سایر معامله‌گران خرد را فریب دهند. این کار معمولاً با هدف به دام انداختن معامله‌گران و ایجاد نوسانات قیمتی در جهت مخالف انجام می‌شود. به عنوان مثال یک نهنگ ممکن است به طور عمدی قیمت یک دارایی را به بالاتر از سطح مقاومت ببرد تا معامله‌گران خرد در قیمت بالا اقدام به خرید آن دارایی از آن نهنگ کنند، سپس مجددا نهنگ به سرعت قیمت دارایی را کاهش میدهد تا در قیمت پایین تر اقدام به خرید کند.
نوسانات بازار
در بازارهای مالی، نوسانات شدید میتواند باعث شود قیمت به طور موقت از سطوح کلیدی حمایت یا مقاومت عبور کند، اما این حرکت پایدار نیست و به سرعت بازمی‌گردد. نوسانات زیاد معمولاً به دلیل رویدادهای غیرمنتظره یا حجم پایین معاملات در دوره‌های خاص رخ میدهد. به عنوان مثال در زمان‌های خاصی مانند انتشار ناگهانی اخبار ژئوپلیتیک (مثلا غرق شدن یک نفتکش در دریای سرخ)، نوسانات زیاد ممکن است باعث شود قیمت به طور موقت از سطح مقاومت یا حمایت عبور کند.
خبرها و رویدادهای اقتصادی
انتشار ناگهانی اخبار مهم، مانند تغییرات در سیاست‌های اقتصادی، میتواند باعث حرکات شدید قیمت و فیک بریک اوت شود. این اخبار ممکن است به طور ناگهانی منتشر شوند و معامله‌گران را فریب دهند که روند جدیدی آغاز شده است. به عنوان مثال پس از اعلام کاهش نرخ بهره توسط بانک مرکزی، ممکن است قیمت یک دارایی به طور ناگهانی به سمت بالا شکسته شود، اما پس از تجزیه و تحلیل بیشتر، مشخص شود که حرکت قیمت ناپایدار بوده و به محدوده قبلی بازگردد.
روانشناسی معامله‌گران
گاهی اوقات روانشناسی معامله‌گران باعث می‌شود که قیمت یک دارایی به دلیل خوش‌بینی یا بدبینی کاذب، از سطح حمایت یا مقاومت عبور کند. این احساسات ناشی از انتظارات غیرواقعی و بی‌پایه در مورد آینده قیمت دارایی است و معمولاً هیچ پشتوانه‌ای ندارد. در این مواقع، معامله‌گران به دلیل هیجان و رفتارهای جمعی، اقدام به خرید یا فروش گسترده آن دارایی می‌کنند و باعث ایجاد یک حرکت شدید قیمت در یک جهت می‌شوند. اما به زودی، بازار متوجه می‌شود که این حرکت قیمتی فاقد دلایل منطقی است و قیمت دوباره به سطح قبلی خود بازمی‌گردد. این نوع رفتارها میتواند به شکلی از شکست‌های جعلی منجر شود، زیرا خوش‌بینی یا بدبینی کاذب معامله‌گران به جای داده‌های واقعی، جهت حرکت بازار را تعیین می‌کند.
توقف‌ضررها و سفارشات معلق
پفیک بریک اوت ها می‌توانند باعث فعال شدن حد ضرر و سفارشات معلق (Pending Order) معامله‌گران شوند. زمانی که قیمت به طور موقت سطح حمایتی یا مقاومتی را می‌شکند، سفارشات معلق فعال می‌شوند و نوسانات بیشتری ایجاد می‌کنند که به بازگشت سریع قیمت منجر می‌شود. فرض کنید یک معامله‌گر حد ضرر خود را در نزدیکی سطح حمایت قرار داده است. اگر قیمت به طور موقت این سطح را بشکند، حد ضرر فعال می‌شود و سپس قیمت به سرعت به سطح قبلی بازمی‌گردد.
حجم معاملات پایین
فیک بریک اوت معمولاً در شرایطی رخ میدهد که حجم معاملات در سطح پایینی قرار دارد. در چنین شرایطی، قیمت به راحتی میتواند تحت تأثیر چند معامله بزرگ تغییر کند، اما این تغییر پایدار نیست و شکست جعلی اتفاق می‌افتد. در یک سشن معاملاتی کم‌حجم مانند آسیا، ممکن است قیمت به طور موقت از سطح مقاومت عبور کند، اما به دلیل پایین بودن حجم، به سرعت به محدوده قبلی بازگردد.
چگونه فیک بریک اوت را تشخیص دهیم؟
شناسایی شکست فیک یکی از چالش‌های اصلی معامله‌گران در بازارهای مالی است. برای تشخیص دقیق این شکست‌ها، می‌توان از دو روش اصلی استفاده کرد: یکی بر اساس دانش و تجربه شخصی و دیگری با استفاده از اندیکاتورها و اسیلاتورهای تحلیل تکنیکال. هر دو روش به معامله‌گر کمک می‌کند تا تفاوت بین شکست‌های واقعی و جعلی را تشخیص داده و از ورود به معاملات اشتباه جلوگیری کند.
نکات تکمیلی معامله با شکست جعلی
شکست‌های جعلی (Fake Breakouts) می‌توانند فرصت‌های معاملاتی جذابی باشند، اما شناسایی و برخورد با آنها نیازمند دقت و استراتژی مناسب است. در ادامه، به برخی نکات کلیدی برای مدیریت بهتر این نوع شکست‌ها می‌پردازیم:
- تأیید بازگشت قیمت: پیش از ورود به معامله، حتماً منتظر بمانید تا قیمت به سطح قبلی بازگردد و در آن تثبیت شود. این کار به شما اطمینان میدهد که شکست واقعی نبوده است.
- بررسی حجم معاملات: توجه به حجم معاملات در زمان شکست بسیار مهم است. شکست‌هایی که با حجم پایین رخ می‌دهند، احتمالاً جعلی هستند. در عوض، شکست‌های واقعی معمولاً با افزایش حجم همراه‌اند.
- استفاده از شاخص‌های فنی: اندیکاتور هایی مانند RSI و MACD می‌توانند به تایید یا رد شرایط بازار کمک کنند. اگر این اندیکاتورها نشانه‌ای از اشباع خرید یا فروش را نشان دهند، می‌توانند هشدارهایی از شکست‌های جعلی باشند.
- مدیریت ریسک: تعیین نقاط توقف ضرر (Stop Loss) و اهداف سود (Take Profit) از پیش ضروری است. با این کار، می‌توانید ریسک خود را کاهش دهید و در صورت بروز مشکلات، از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید.
- بررسی در تایم‌فریم‌های مختلف: تغییرات قیمت را در تایم‌فریم‌های مختلف دنبال کنید. این کار به شما دید بهتری از روند کلی بازار و رفتار قیمت در سطوح کلیدی میدهد.
- توجه به سطوح کلیدی: رفتار قیمت در سطوح حمایت و مقاومت مهم را به دقت زیر نظر بگیرید. شکست‌های جعلی غالباً در نزدیکی این سطوح اتفاق می‌افتند و بررسی آنها میتواند به شناسایی بهتر این شکست‌ها کمک کند.
- از اخبار و رویدادهای اقتصادی آگاه باشید: اخبار مهم می‌توانند باعث نوسانات شدید شوند و شکست‌های تقلبی زیادی به وجود آورند.
با رعایت این نکات و ترکیب آنها در استراتژی معاملاتی خود، می‌توانید با اطمینان بیشتری نسبت به شکست‌های جعلی عمل کرده و از زیان‌های احتمالی جلوگیری کنید.
الگوهای کندل استیک
یکی از مهم‌ترین ابزارها در تشخیص شکست‌های جعلی، بررسی الگوهای کندلی است. کندل‌های تاییدی پس از شکست، باید نشان‌دهنده ادامه حرکت در جهت شکست باشند. برخی از الگوهای کندلی که میتواند حاکی از فیک بریک اوت باشد عبارتند از:
- کندل‌های دوجی: کندل دوجی بدنه کوچکی دارد و نشان‌دهنده عدم تصمیم‌گیری بازار است. اگر پس از یک شکست، کندل دوجی شکل بگیرد، احتمال جعلی بودن شکست وجود دارد.
- الگوهای بازگشتی کندل استیک: تشکیل الگوهای بازگشتی کندل استیک مانند الگوی چکش، ستاره صبحگاهی، ستاره شامگاهی یا مرد دارآویز و.. بعد از شکست سطح، میتواند نشانه‌ای از بروز شکست فیک باشد.
پرایس اکشن
در تحلیل پرایس اکشن، معامله‌گر به بررسی حرکات قیمت و سطوح حمایت و مقاومت می‌پردازد. در شکست‌های واقعی، حجم معاملات بالا و حرکت قیمت قدرتمند است. اما در فیک بریک اوت، قیمت برای مدت کوتاهی از سطح عبور می‌کند و سپس به سرعت به محدوده قبلی برمی‌گردد.
- عدم تایید شکست در تایم‌فریم‌های بالاتر: اگر شکست در تایم‌فریم‌های کوتاه (مانند 5 یا 15 دقیقه) اتفاق بیفتد؛ اما در تایم‌فریم‌های بالاتر (مثلاً 1 ساعته یا 4 ساعته) تایید نشود، احتمال شکست جعلی زیاد است.
- الگوهای بازگشتی: تشکیل الگوهای بازگشتی مانند سروشانه، دو قله یا دو کف پس از شکست، نشان‌دهنده بازگشت قیمت به محدوده قبلی است و میتواند فیک بریک اوت باشد.
تشخیص فیک بریک اوت به کمک اندیکاتور
مهم‌ترین اندیکاتورهایی که می‌توانند به شناسایی شکست جعلی کمک کنند، عبارتند از:
اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یکی از بهترین ابزارها برای تشخیص شکست‌های جعلی است. RSI وضعیت اشباع خرید یا فروش را در بازار نشان میدهد. در زمان وقوع شکست، اگر RSI وارد نواحی اشباع خرید (بیش از 70) یا اشباع فروش (کمتر از 30) شود، احتمال بازگشت قیمت و وقوع شکست جعلی وجود دارد. به طور خاص، اگر شکست اتفاق بیفتد و RSI به سمت محدوده‌های اشباع خرید یا فروش (بیشتر از 70 یا کمتر از 30) حرکت کند، احتمال شکست جعلی بیشتر می‌شود.
اندیکاتور MACD
اندیکاتور MACD یا میانگین متحرک همگرا-واگرا، برای شناسایی واگرایی بسیار موثر است. واگرایی زمانی رخ میدهد که قیمت به سطح جدیدی برسد اما MACD نتواند آن را تایید کند. اگر در زمان شکست قیمت، بین MACD و قیمت واگرایی دیده شود (مثلاً قیمت به سمت بالا حرکت کند اما MACD به سمت پایین)، این یک سیگنال قوی از فیک بریک اوت است. واگرایی‌های MACD معمولا نشان‌دهنده کاهش قدرت روند و احتمال بازگشت قیمت به محدوده قبلی هستند.
باند بولینگر
باند بولینگر ابزار مناسبی برای تشخیص نوسانات بازار است. زمانی که قیمت از باند بولینگر خارج شود، احتمال بازگشت قیمت به داخل باندها زیاد است. اگر در زمان شکست، قیمت از باندهای بولینگر فراتر رود ولی به سرعت به داخل باندها بازگردد، احتمال شکست جعلی وجود دارد. این اتفاق معمولاً زمانی رخ میدهد که بازار در حال تجربه نوسانات زیاد ولی بدون جهت مشخص است.
اندیکاتور حجم معاملات
حجم معاملات ابزار قدرتمندی برای تشخیص اعتبار شکست‌ها است. شکست‌های واقعی معمولاً با افزایش حجم معاملات همراه هستند، در حالی که شکست‌های جعلی بدون افزایش قابل توجه در حجم رخ می‌دهند. بررسی حجم در زمان شکست میتواند به تشخیص اعتبار شکست کمک کند. اگر شکست رخ دهد ولی حجم معاملات به طور غیرمعمول کم باشد، احتمال فیک بودن آن زیاد است.
برای شناسایی شکست‌های جعلی، معامله‌گران باید هم به تجربه و دانش شخصی (مثل پرایس اکشن و الگوهای کندلی) و هم به ابزارهای تکنیکال مانند اندیکاتورهای RSI، MACD و باندهای بولینگر توجه کنند. ترکیب این روش‌ها میتواند شانس موفقیت معامله‌گران را در جلوگیری از ورود به معاملات اشتباه افزایش دهد.
استراتژی معامله با شکست جعلی
برخورد با شکست‌های جعلی (Fake Breakouts) و استفاده از آنها به عنوان یک استراتژی معاملاتی، نیازمند دقت و آگاهی بالاست. معامله‌گران حرفه‌ای از این موقعیت‌ها برای ورود به معاملات در جهت معکوس استفاده می‌کنند. این روش مستلزم تشخیص به موقع شکست جعلی، تحلیل دقیق پرایس‌اکشن، و ترکیب داده‌ها با اندیکاتورهای تکنیکال است.
تحلیل پرایس اکشن
اولین گام در برخورد با شکست‌های جعلی، تشخیص این شکست‌ها از طریق تحلیل پرایس اکشن است. وقتی قیمت به سطحی مهم، مانند حمایت یا مقاومت نزدیک می‌شود و آن را می‌شکند، معامله‌گر باید از صبر و تأیید استفاده کند. این تأیید معمولاً در قالب کندل‌های پر قدرت هم جهت با شکست یا واکنش قیمت به سطح قبلی مشاهده می‌شود. همچنین شکست‌های واقعی معمولاً با افزایش قابل توجه در حجم معاملات همراه هستند، در حالی که در شکست‌های جعلی، خبری از کندل های پر قدرت و افزایش حجم نیست و قیمت به سرعت به سطح قبلی خود بازمی‌گردد.
بررسی حجم
همانطور که گفته شد یکی از راه‌های کلیدی تشخیص شکست‌های جعلی، بررسی حجم معاملات است. اگر در زمان شکست، حجم معاملات به میزان قابل توجهی افزایش نیابد، احتمال جعلی بودن شکست بیشتر می‌شود. در این حالت، معامله‌گر باید منتظر کندل‌های بازگشتی یا رفتار معکوس قیمت باشد تا ورود به معامله را تایید کند.
استفاده از اندیکاتورها
در کنار پرایس اکشن و الگوهای کندلی، معامله‌گران می‌توانند از اندیکاتورهای تکنیکال مانند RSI و MACD برای تأیید بیشتر استفاده کنند. به عنوان مثال، اگر RSI در زمان شکست وارد نواحی اشباع خرید یا فروش شود، احتمال شکست جعلی بیشتر می‌شود. همچنین، اگر واگرایی بین قیمت و MACD مشاهده شود، این نیز میتواند هشداری از شکست جعلی باشد.
پس از تأیید شکست جعلی، معامله‌گر میتواند وارد معامله معکوس شود. در این حالت، اگر قیمت به بالای یک سطح مقاومت شکسته شود و سپس به زیر آن بازگردد، معامله‌گر میتواند وارد معامله فروش (Sell) شود. برعکس، اگر شکست جعلی در سمت نزولی رخ دهد و قیمت به بالای حمایت بازگردد، معامله خرید (Buy) منطقی خواهد بود.
مثال: فرض کنید که قیمت یک سهم در حال تلاش برای شکستن سطح مقاومت 100 دلار است. پس از چندین برخورد به این سطح، قیمت در نهایت به 102 دلار می‌رسد. اما بلافاصله پس از این شکست، یک کندل بازگشتی تشکیل می‌شود و قیمت به زیر 100 دلار بازمی‌گردد. این یک شکست جعلی است که معامله‌گر میتواند از آن برای ورود به معامله فروش استفاده کند. معامله‌گر پس از بازگشت قیمت به زیر 100 دلار و تأیید شکست جعلی (به عنوان مثال، با مشاهده کندل بازگشتی یا تأیید اندیکاتور RSI) در 99.50 دلار وارد معامله فروش (Sell) می‌شود.
تعیین حد ضرر
برای محدود کردن ریسک، حد ضرر باید کمی بالاتر از سطح مقاومت و شکست جعلی قرار گیرد. در این مثال، معامله‌گر حد ضرر خود را در 102.50 دلار تعیین می‌کند. همچنین معامله‌گر میتواند حد سود خود را در سطح حمایت قبلی قرار دهد. اگر سطح حمایت در 95 دلار باشد، این میتواند نقطه هدف برای خروج از معامله باشد.
همانطور که ملاحظه کردید استفاده از شکست‌های جعلی در معاملات نیازمند دقت و تأیید دقیق از طریق پرایس اکشن و اندیکاتورهای تکنیکال است. معامله‌گران می‌توانند با ترکیب این دو روش، شکست‌های جعلی را شناسایی و با ورود به معاملات معکوس، از فرصت‌های بازگشتی سود ببرند.
نکات تکمیلی معامله با شکست جعلی
شکست‌های جعلی (Fake Breakouts) می‌توانند فرصت‌های معاملاتی جذابی باشند، اما شناسایی و برخورد با آنها نیازمند دقت و استراتژی مناسب است. در ادامه، به برخی نکات کلیدی برای مدیریت بهتر این نوع شکست‌ها می‌پردازیم:
- تأیید بازگشت قیمت: پیش از ورود به معامله، حتماً منتظر بمانید تا قیمت به سطح قبلی بازگردد و در آن تثبیت شود. این کار به شما اطمینان میدهد که شکست واقعی نبوده است.
- بررسی حجم معاملات: توجه به حجم معاملات در زمان شکست بسیار مهم است. شکست‌هایی که با حجم پایین رخ می‌دهند، احتمالاً جعلی هستند. در عوض، شکست‌های واقعی معمولاً با افزایش حجم همراه‌اند.
- استفاده از شاخص‌های فنی: اندیکاتور هایی مانند RSI و MACD می‌توانند به تایید یا رد شرایط بازار کمک کنند. اگر این اندیکاتورها نشانه‌ای از اشباع خرید یا فروش را نشان دهند، می‌توانند هشدارهایی از شکست‌های جعلی باشند.
- مدیریت ریسک: تعیین نقاط توقف ضرر (Stop Loss) و اهداف سود (Take Profit) از پیش ضروری است. با این کار، می‌توانید ریسک خود را کاهش دهید و در صورت بروز مشکلات، از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید.
- بررسی در تایم‌فریم‌های مختلف: تغییرات قیمت را در تایم‌فریم‌های مختلف دنبال کنید. این کار به شما دید بهتری از روند کلی بازار و رفتار قیمت در سطوح کلیدی میدهد.
- توجه به سطوح کلیدی: رفتار قیمت در سطوح حمایت و مقاومت مهم را به دقت زیر نظر بگیرید. شکست‌های جعلی غالباً در نزدیکی این سطوح اتفاق می‌افتند و بررسی آنها میتواند به شناسایی بهتر این شکست‌ها کمک کند.
- از اخبار و رویدادهای اقتصادی آگاه باشید: اخبار مهم می‌توانند باعث نوسانات شدید شوند و شکست‌های تقلبی زیادی به وجود آورند.
با رعایت این نکات و ترکیب آنها در استراتژی معاملاتی خود، می‌توانید با اطمینان بیشتری نسبت به شکست‌های جعلی عمل کرده و از زیان‌های احتمالی جلوگیری کنید.
نتیجه‌گیری
این مقاله میتواند پایه‌ای قوی برای درک بهتر شکست های تقلبی در معاملات مالی باشد. شکست های تقلبی یکی از چالش‌های رایج در بازارهای مالی هستند که با استفاده از شناخت دقیق و استراتژی‌های مناسب، می‌توان به معامله‌گران کمک کرد تا از این پدیده پرهیز کنند و در عین حال از آنها بهره ببرند. با استفاده از اندیکاتورها و روش‌های معرفی شده، معامله‌گران می‌توانند استراتژی های معاملاتی خود را بهبود بخشیده و به ادامه کار خود بپردازند.
منبع: Investopedia.com
کپی لینک
کپی شد!
