استراتژی معامله بر اساس الگوهای کلاسیک نموداری به الگوهای قیمتی حاصل از پرایس اکشن مانند الگوهای سر و شانه و پرچم اشاره دارد که به کمک آنها، میتوان بهترین نقاط برای ورود و خروج به معاملات را پیدا کرد.
در این مقاله، ضمن معرفی این الگوهای کارآمد و نحوه شناسایی آنها در نمودار، به نحوه معامله با آنها پرداخته و چگونگی استفاده از این الگوها در ترکیب با سایر استراتژیها را نیز بررسی میکنیم.
در ادامه به تاثیر نوسانات بازار بر این الگوها، مدیریت ریسک در این استراتژی و مزایا و معایب آن نگاهی میاندازیم و در انتها، الگوهای کلاسیک نموداری را با الگوهای کندل استیک مقایسه میکنیم.
اگر به این موضوع علاقمندید، تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
معرفی الگوهای کلاسیک نموداری در تحلیل تکنیکال
بنا به مقالهای که در وبسایت investopedia منتشر شده است، الگوهای کلاسیک نموداری (Classic Chart Patterns) به الگوهای تشکیل شده از حرکت قیمت (Price Action) گفته میشود که معاملهگران به کمک آنها نقاط مناسب ورود و خروج به معاملات را پیدا میکنند.
این الگوهای نموداری در حرکتهای گذشته قیمت تشکیل میشوند و بر اساس آنها، تریدرها و تحلیل گران تکنیکال میتوانند حرکت بعدی قیمت را پیشبینی و معاملات خود را برنامه ریزی کنند. الگوهای نموداری بر اساس این ایده رایج در تحلیل بازار بنا شدهاند که میگوید، بازار تمایل دارد که در روندهای تکرار شونده حرکت کند و هر حرکتی که در گذشته بازار رخ داده، میتواند به حرکتهای خاصی در آینده بازار منجر شود.
شناسایی الگوهای کلاسیک در نمودارهای فارکس
شناسایی الگوهای کلاسیک در نمودارهای قیمتی فارکس میتواند هم سخت و هم ساده باشد. بعضی از آنها -مثل خط روند (trendlines)- با یک نگاه در نمودار قابل تشخیصاند و به راحتی، میتوانند دید خوبی از حرکت بعدی قیمت در اختیارتان بگذارند.
برخی دیگر مثل الگوی سر و شانه پیچیدگی بیشتری دارند و برای تشخیص آنها در نمودارهای فارکس، بایستی اصول این الگوها را بشناسید و با دقت به نمودار نگاه کنید.
برای شناسایی الگوها ابزار کمکی خاصی وجود ندارد و بایستی آنقدر تمرین کنید تا بتوانید آنها را روی نمودار تشخیص دهید. توجه داشته باشید که تشکیل الگو تنها زمانی تایید میشود که الگو تکمیل شده باشد. در واقع، در مراحل میانی تشکیل الگو، نمیتوان به قطعیت گفت که الگو تکمیل خواهد شد یا خیر. بنابراین، تا قبل از تشکیل الگو هیچ معاملهای را بر اساس آن برنامه ریزی نکنید.
انواع الگوهای کلاسیک نموداری
فارغ از اینکه در مورد چه الگویی صحبت میکنیم، الگوهای کلاسیک نموداری به دو دسته تقسیم میشوند:
الگوهای ادامه دهنده (Continuation Patterns)؛
الگوهای بازگشتی (Reversal Patterns).
الگوهای ادامه دهنده
الگوهای ادامه دهنده، نشان دهنده یک توقف در روند موجود هستند؛ خواه این توقف، نفس گرفتن قیمت برای ادامه روند صعودی باشد، یا استراحت آن برای ادامه روند نزولی.
به هر روی، هر گاه الگوهای ادامه دهنده در نمودار دیده شوند، میتوان انتظار داشت که بعد از شکسته شدن الگو، ادامه روند قبلی از سر گرفته شود. در مورد الگوهای ادامه دهنده به این نکته توجه داشته باشید که این الگوها بایستی در میانه روند دیده شوند و تشکیل آنها در کف یا سقف قیمت، آنها را کاملا بی اعتبار می کند. برخی از الگوهای ادامه دهنده عبارتند از:
الگوی پرچم (Flag Pattern) که از دو خط موازی تشکیل میشود؛
الگوی پرچم سه گوش (Pennant pattern) که از دو خط تشکیل میشود که با شیب یکسان به هم نزدیک میشوند؛
الگوهای مثلث صعودی و نزولی (Triangles Pattern) که مانند یک مثلث قائم الزاویهی خوابیده هستند.
الگوهای بازگشتی
وقتی الگوهای بازگشتی روی نمودار قیمت تشکیل شوند، انتظار داریم که جهت حرکت قیمت عوض شود. این الگوها، نشان میدهند که روند قبلی به طور کامل به پایان رسیده و اکنون، پس از یک توقف کوتاه، روند جدید با انرژی زیاد و در جهت مخالف روند قبلی شروع خواهد شد. به طور کلی، اگر الگوهای بازگشتی در نقطه اوج قیمت رخ بدهند، یک سیگنال قوی فروش به حساب میآیند و اگر در کف قیمت رخ بدهند، یک سیگنال قوی خرید.
الگوهای بازگشتی نشان از تلاشهای ناموفق بازار برای حفظ روند قبلی دارند، اما اگر تکمیل الگو تایید شود، روند بازار با قدرت تغییر خواهد کرد. برخی از الگوهای بازگشتی عبارتند از:
الگوی سر و شانه تشکیل شده از یک کف (یا سقف) بزرگ که مابین دو کف (یا سقف) کوچکتر قرار گرفته است؛
الگوی سقف دوقلو (Double Top) که به شکل M انگلیسی است؛
الگوی کف دوقلو (Double Bottom) که به شکل W انگلیسی است.
الگوهای کلاسیک معروف
الگوهای کلاسیک نموداری کاربردهای زیادی در تحلیل تکنیکال دارند و بسیار مورد استفاده هستند. با ارجاع به مقاله ای در رابطه با الگوهای کلاسیک نموداری در وبسایت Medium، برخی از معروفترین الگوهای کلاسیک نموداری عبارتند از:
الگوی سر و شانه (Head And Shoulders Pattern)؛
الگوی مثلث (Triangles pattern)؛
الگوی پرچم (Flag Pattern).
الگوی سر و شانه
الگوی سر و شانه یک الگوی بازگشتی است که در انتهای یک روند صعودی یا نزولی شکل میگیرد و دو نوع دارد:
الگوی سر و شانه سقف؛
الگوی سروشانه کف یا معکوس.
الگوی سر و شانه سقف
این الگو که در انتهای یک روند صعودی شکل میگیرد شامل سه سقف قیمت است به نحوی که، سقف میانی بالاتر از دو سقف اولیه و نهایی است و دو سقف اول و آخر به یک اندازه هستند. خطی که کفها را در این الگو به هم وصل میکند، خط گردن (neckline) نام دارد.
به طور کلی، قیمت برای تشکیل الگوی سر و شانه سقف مراحل زیر را طی میکند:
ابتدا یک سقف قیمت شکل میگیرد (شانه چپ)؛
سپس قیمت مجددا افت میکند تا به یک مقاومت برخورد کند و یک کف شکل بگیرد؛
در مرحله بعد، قیمت مجددا افزایش مییابد تا سقف جدیدی شکل بگیرد که بالاتر از سقف اول است (سر) ؛
حال قیمت مجددا کاهش مییابد تا دوباره به مقاومت برخورد کند و کف دوم تشکیل شود؛
بعد از آن، قیمت باز هم افزایش مییابد و یک سقف جدید تشکیل میشود که بلندی آن به اندازه سقف اول است (شانه راست)؛
در مرحله آخر، قیمت باز هم کاهش پیدا میکند، اما این بار از خط گردن پایینتر میرود و بدین ترتیب، تشکیل الگو تایید میشود؛
وقتی خط گردن شکسته شود، قیمت احتمالا به اندازه فاصله خط گردن تا بلندترین سقف کاهش پیدا میکند.
تشکیل الگوی سر و شانه سقف در نمودار، یک سیگنال فروش قوی یا ورود به پوزیشن شورت است.
اگر قیمت از خط گردن پایینتر رفت و تشکیل الگو تایید شد، از معامله خود خارج شوید یا اگر قصد دارید پوزیشن شورت بگیرید مراحل زیر را طی کنید:
بلافاصله پس از شکست خط گردن، وارد پوزیشن شوید؛
هدف سود را در نقطهای به بلندی خط گردن تا سر الگو و زیر خط گردن قرار دهید؛
به منظور مدیریت ریسک در معامله با الگوی سروشانه سقف، دستور حد ضرر را بالاتر از شانه راست قرار دهید.
اگر قیمت بیشتر از شانه راست افزایش پیدا کند، الگو فیلد شده و بی اعتبار است.
الگوی سر و شانه کف (معکوس)
الگوی سر و شانه معکوس در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد و یک سیگنال ورود قوی است. این الگو شامل سه کف قیمت است به نحوی که کف میانی، پایینتر از دو کف اولیه و نهایی است و دو کف اول و آخر به یک اندازه هستند. برای تشکیل این الگو، قیمت مراحل زیر را دنبال میکند:
ابتدا یک کف قیمت شکل میگیرد (شانه چپ)؛
سپس قیمت صعود میکند تا به یک مقاومت برخورد کند؛
در مرحله بعد، قیمت مجددا کاهش مییابد تا کف جدیدی شکل بگیرد که پایینتر از کف اول است (سر)؛
قیمت دوباره افزایش مییابد تا وقتی که یکبار دیگر به مقاومت برخورد کند؛
بعد از آن، قیمت کاهش مییابد و یک کف جدید تشکیل میشود که بلندی آن به اندازه کف اول است (شانه راست)؛
در مرحله آخر، قیمت باز هم افزایش پیدا میکند، اما این بار از خط مقاومت بالاتر میرود و بدین ترتیب، تشکیل الگو تایید میشود.
برای انجام معامله با کمک الگوی سر و شانه کف:
وقتی که قیمت خط گردن را شکست و از آن بالاتر رفت وارد معامله خرید شوید؛
هدف سود را به اندازه فاصله سر تا خط گردن و بالاتر از خط گردن تنظیم کنید؛
به منظور مدیریت ریسک در معاملات با الگوی کلاسیک سر و شانه کف، حد ضرر را به اندازه فاصله شانه راست تا خط گردن و زیر خط گردن تنظیم کنید.
اگر قیمت بیش از این مقدار کاهش یابد، الگوی سر و شانه معکوس فیلد شده و بی اعتبار است.
الگوی مثلث
الگوی مثلث یک الگوی ادامه دهنده است که تنها وقتی معتبر است که در میانه روند تشکیل شده باشد، نه در کف و سقف قیمت. این الگو، دو حالت دارد:
الگوی مثلث صعودی (Ascendent Triangles Pattern)؛
الگوی مثلث نزولی (Descendent Triangles Pattern).
الگوی مثلث صعودی
بنا به مقاله ای در رابطه با الگوی مثلث در وبسایت babypips ، در الگوی مثلث صعودی، دستهای از سقفها را داریم که در یک افقی تشکیل میشوند در حالیکه کفها، در یک روند صعودی بالا و بالاتر میآیند. خطی که سقفها را به هم وصل میکند خط مقاومت نام دارد و خط روند شیبداری که کفها را به وصل میکند، خط حمایت. برای تایید تشکیل الگو، بایستی شاهد حداقل 5 برخورد (در مجموع) به خطوط حمایت و مقاومت باشیم. این الگو در ادامه یک روند صعودی و هنگامیکه قیمت در حال تثبیت است شکل میگیرد. برای انجام معامله بر اساس الگوی مثلث صعودی مراحل زیر را دنبال کنید:
وقتی که قیمت خط مقاومت را به سمت بالا شکست و تشکیل الگوی مثلث صعودی تایید شد، وارد معامله خرید شوید؛
هدف سود را به اندازه ارتفاع بزرگترین مثلث و بالاتر از خط مقاومت قرار دهید؛
به منظور مدیریت ریسک، حد توقف ضرر را پایینتر از خط مقاومت و کمی بیشتر از ارتفاع کوچکترین مثلث تنظیم کنید.
اگر حد ضرر فعال شود، الگو فیلد شده و نشانه این است که یک روند نزولی در پیش است.
الگوی مثلث نزولی
مثلث نزولی در ادامه یک روند نزولی شکل میگیرد. در این الگو، کفهای قیمت در یک خط افقی که خط حمایت است تشکیل میشوند، در حالیکه سقفهای قیمت در یک روند نزولی کم و کمتر میشوند. خط روند شیبداری که سقفهای قیمت را به هم وصل میکند، خط مقاومت نام دارد.
تشکیل الگوی مثلث نزولی تنها وقتی تایید میشود که قیمت پس از حداقل 5 برخورد به خطوط حمایت و مقاومت، خط حمایت را به سمت پایین بشکند. پس از آن، میتوانیم منتظر ادامه روند نزولی بوده و در جهت شکست وارد معامله شویم. برای معامله مثلث نزولی:
پس از شکست حمایت به سمت پایین، وارد معامله شورت شوید؛
حد سود را به اندازه ارتفاع بزرگترین مثلث و زیر خط حمایت تنظیم کنید؛
حد ضرر را کمی بیشتر از ارتفاع کوچکترین مثلث و بالای خط حمایت تنظیم کنید.
اگر دستور حد ضرر فعال شد، الگوی مثلث فیلد شده است و بی اعتبار است.
الگوی پرچم
همچنان که در مقالهای با موضوع الگوهای نموداری در وبسایت Strike.money آمده است، الگوی پرچم یکی دیگر از الگوهای ادامه دهنده است که تنها وقتی معتبر است که در سقف یا کف قیمت رخ ندهد. این الگو از دو بخش میله و پرچم تشکیل شده است. میله پرچم همان روند حرکت اولیه قوی و شدید صعودی یا نزولی قیمت است در حالیکه خود پرچم -که شبیه به یک کانال قیمت کوچک شیبدار است- فاز تثبیت قیمت را نشان میدهد. شیب پرچم در خلاف جهت روند اولیه قیمت یا میله پرچم است. اگر الگوی پرچم تشکیل شود، قیمت پس از آن در ادامه روند قبلی حرکت خواهد کرد، یعنی اگر روند قبل از تشکیل پرچم صعودی باشد، بعد از الگو هم روند صعودی ادامه مییابد و بر عکس.
برای معامله با الگوی پرچم، مراحل زیر را دنبال کنید:
منتظر شکست کانال بمانید و در جهت شکست، وارد معامله شوید؛
حد سود را به اندازه میله پرچم از کف یا سقف کانال (بسته به صعودی یا نزولی بودن الگو) تنظیم کنید؛
حد ضرر را در میانه کانال پرچم تنظیم کنید.
اگر حد ضرر فعال شود، الگوی پرچم فیلد شده و بی اعتبار است.
ترکیب الگوهای کلاسیک با سایر استراتژیهای تکنیکال
برای انجام معامله با الگوهای کلاسیک نموداری، بهتر است که از اندیکاتورهای دیگر تایید بگیرید و تنها به الگوها اکتفا نکنید. بهترین اندیکاتورها برای ترکیب با الگوهای کلاسیک نموداری، اندیکاتورهای حجمی مثل RSI هستند.
معمولا روال بازار به این شکل است که در طول تشکیل الگو، حجم معاملات بازار کاهش مییابد، اما به محض تایید تشکیل آن، اندیکاتورهای حجمی افزایش را نشان میدهند. بنابراین، بهتر است تنها وقتی اقدام به معامله کنید که تایید تشکیل الگو با افزایش حجم همزمان شده باشد.
روانشناسی معاملهگر در استفاده از الگوهای کلاسیک
الگوهای کلاسیک نموداری در واقع شفافترین آینه برای نشان دادن تقابل نیروهای بازار و روانشناسی معاملهگران هستند. به عنوان مثال به الگوی مثلث نگاه کنید:
الگوی مثلث صعودی نشان میدهد که چگونه، خریداران در تقابل با فروشندگان تلاش میکنند که روند صعودی قیمت را حفظ کنند. آنها شاید توان این را نداشته باشند که سقف جدیدی ثبت کنند، اما کفهای قیمت را بالا و بالاتر میآورند. در نهایت، تشکیل الگوی مثلث صعودی به ما نشان میدهد که برنده این پیکار، خریداران هستند و پس از یک استراحت کوتاه، میخواهند که قیمت را باز هم بالاتر ببرند.
در مقابل، الگوی مثلث نزولی، برتری فروشندگان را نشان میدهد. در ادامهی یک روند نزولی، خریداران تلاش میکنند که قیمت را بالا ببرند، اما نه تنها نمیتوانند این کار را بکنند، بلکه پس از هر تلاش توانشان کمتر شده و کفهای قیمتی جدیدی ثبت میشود. با تشکیل الگوی مثلث نزولی، شاهد برتری قاطع فروشندگان هستیم که قیمت را باز هم کمتر میکنند.
تاثیر نوسانات بازار بر الگوهای کلاسیک نموداری
نوسانات بازار میتوانند تاثیرات گستردهای بر الگوهای نموداری داشته باشند. از جمله اینکه ممکن است نوسانات باعث شوند که الگوها تکمیل نشوند و یا شکستهای کاذب (fake breakout) در آنها رخ بدهد. به علاوه، افزایش حجم معاملات در زمان نوسان بازار، ممکن است به اشتباه به عنوان تایید الگو برداشت شود و معاملهگران را به اشتباه بیندازد.
همچنین، افزایش نوسانات باعث بالا رفتن ریسک معامله با الگوهای نموداری میشود، چون میتواند باعث حرکتهای ناگهانی قیمت در مسیرهای خلاف انتظار بشود. در مجموع، بهتر است که در بازارهای نوسانی تنها به الگوهای کلاسیک نموداری اکتفا نکرده و با استفاده از شاخصهای دیگر، تاییدیههای متعددی برای ورود و خروج بگیرید.
مزایا و معایب استفاده از الگوهای کلاسیک نموداری
استفاده از الگوهای کلاسیک نموداری مزایا و معایبی دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
مزایای استفاده از الگوهای کلاسیک نموداری عبارتست از:
یک راه ساده برای به دست آوردن دید کلی نسبت به روند حرکت قیمت در بازار هستند و مشخص میکنند که آیا روند ادامهدار است یا معکوس خواهد شد؛
به صورت بصری، دید واضحی از گذشته و آینده قیمت ارائه میدهند؛
بنا به الگو، میتوان نقاط ورود و خروج و حد ضرر را به راحتی شناسایی کرد؛
وقتی بخشی از یک الگو شکل میگیرد، احتمال اینکه الگو تکمیل شود وجود دارد و در نتیجه، امکان از دست رفتن فرصتهای معاملاتی کم میشود.
استفاده از این الگوها، محدودیتهایی نیز دارد از جمله اینکه:
تشخیص و تفسیر الگوها میتواند تحت تاثیر ذهنیت افراد قرار بگیرد؛
الگو تا قبل از کامل شدن بی اعتبار است و نباید با تکیه بر آن وارد معامله شد؛
بعد از کامل شدن الگو، ممکن است جهت حرکت قیمت عوض شده و الگو فیلد شود؛
اغلب الگوها در تایم فریمهای کوتاه به وضوح دیده میشوند، اما در تایم فریمهای بلند قطعیت کمتری دارند؛
الگوهای نموداری در بازارهای نوسانی اعتبار کمی دارند؛
سیگنال معامله الگوهای نموداری بدون تایید گرفتن از یک اندیکاتور دیگر، اعتبار کافی ندارد.
مقایسه الگوهای کلاسیک نموداری با الگوهای کندل استیک
اگرچه هم در الگوهای کلاسیک نموداری و هم در الگوهای کندل استیک با پرایس اکشن سرو کار داریم، اما بین این دو تفاوتهایی اساسی وجود دارد. با توجه به مقاله منتشر شده در وبسایت Enrich money، از جمله این تفاوتها میتواند به موارد زیر اشاره کرد:
در الگوهای کندل استیک، با کندلهای قیمت به صورت مجزا سرو کار داریم، اما در الگوهای کلاسیک نموداری با مجموعه ای از کندلها؛
تایم فریم مورد استفاده در بررسی کندل استیکها غالبا کوتاه است، اما در الگوهای نموداری تایم فریمهای بالاتر( مثل هفتگی و ماهانه) را بررسی میکنیم؛
الگوهای نموداری به قیمت باز و بسته شدن کندلها توجه نمیکنند بلکه به دنبال خطوط حمایت و مقاومت هستند، اما تمرکز الگوی کندل استیک بر قیمتهای کلوز و اوپن هر کندل است؛
الگوی کندل استیک سنتیمنت فعلی بازار را نشان میدهد، اما الگوی نموداری ترندهای گستردهتر بازار را پوشش میدهد؛
در مقایسه با کندل استیک، الگوهای نموداری دقت کمتری در رابطه با زمان ورود و خروج به معاملات را دارند.
با توجه به تفاوتهایی که ذکر شد، میتوان متوجه شد که این دو مکملهای بسیار خوبی برای هم هستند و به این دلیل است که اغلب تریدرها، از ترکیب الگوهای کلاسیک نموداری و الگوهای کندل استیک برای انجام معاملات خود بهره میبرند.
نتیجه گیری
الگوهای کلاسیک نموداری از جمله قدرتمندترین و متداولترین ابزارهای تحلیل تکنیکال برای تعیین خطوط حمایت و مقاومت و شناسایی نقاط ورود و خروج هستند. این الگوها با نشان دادن رفتار گذشته قیمت در قالب اشکال، به معاملهگر کمک میکنند که روند کلی و گام بعدی حرکت قیمت را تشخیص دهد.
اگرچه اعتبار الگوهای نموداری در بازارهای رونددار و کم نوسان بسیار بیشتر از بازارهای پرنوسان و رنج است، اما لازم است برای هر سیگنالی که از الگوهای نموداری دریافت میکنیم، از اندیکاتورها و شاخصهای دیگری نیز تاییدیه گرفته شود.
کپی لینک
کپی شد!
saman
تعداد پستها: 101
سامان دانشجوی اقتصاد دانشگاه قم است. او از 4 سال پیش فعالیت خود در بازارهای مالی را با ترید بیت کوین و ارزهای دیجیتال آغاز کرده است و در حال حاضر، به عنوان نویسنده محتوا و پژوهشگر در حوزه ارزهای دیجیتال و فارکس فعالیت میکند. پس از تجربه کار در شرکت فاینارز اکنون به عنوان کارشناس محتوا در آرونگروپس در حال فعالیت است.
با سامان از طریق زیر میتوانید در ارتباط باشید:
[email protected]