بحران اقتصادی چیست؟ و چگونه ایجاد می‌شود؟

بحران اقتصادی چیست؟

بحران اقتصادی یا economic crisis به معنای کاهش ارزش تولید ناخالص داخلی ملی و یا رشد اقتصادی منفی است که منجر به کاهش شدید فعالیت‌ها و افزایش نرخ بیکاری در یک کشور می‌شود.

• بحران اقتصادی، عرضه و تقاضا را در سطح یک کشور و یا جهانی کاهش می‌دهد و قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیدا می‌کند.
• از طرفی، چندین میلیون نفر در مدت زمانی بسیار کوتاه بیکار شده، درآمد کسب و کارهای مختلف به شدت کاهش پیدا می‌کند و قدرت وام دهی بانک‌ها به طرز قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
• با ایجاد شدن بحران اقتصادی، درآمد جامعه کاهش پیدا خواهد کرد و بانک مرکزی وارد عمل می‌شود تا با کاهش نرخ بهره و افزایش نقدینگی در جامعه و کمک کردن به افراد و کسب و کارها، به افزایش تقاضا و عرضه و بازگشت اقتصاد به حالت عادی کمک کند.

کاهش شدید ارزش بازارهای مالی و دارایی از دیگر اثراتی است که بحران اقتصادی با خود به همراه دارد.

به صورت معمول در شرایط بحران اقتصادی، اتفاقات بسیار زیادی در یک کشور رخ می‌دهد، مهاجرت‌ها به شدت افزایش پیدا می‌کند و تقاضا برای بازارهای جایگزین مانند طلا افزایش پیدا می‌کند.

پیش‌بینی کردن بحران اقتصادی برای سرمایه گذاران و تریدرها بسیار ضروری است چرا که می‌توانند تصمیمات درستی را اتخاذ کنند و از گرفتن تصمیم‌‌های اشتباه برای خود جلوگیری کنند.

عوامل و فاکتورهای موثر بر ایجاد شدن بحران اقتصادی

بحران اقتصادی به خودی خود ایجاد نمی‌شود بلکه عوامل و فاکتورهای بسیار زیادی در کنار یکدیگر ایجاد می‌شوند تا یک بحران اقتصادی شکل بگیرند.

در این بخش قصد داریم درباره دلایل ایجاد شدن بحران اقتصادی صحبت کنیم و با عوامل و فاکتورهای موثر بر ایجاد شدن بحران اقتصادی آشنا شویم.

مهمترین عواملی که منجر به ایجاد شدن یک بحران اقتصادی در هر شرایطی و در هر زمانی برای یک کشور می‌شود، شامل این موارد است.

نرخ بهره بالا

نرخ بهره بالا یکی از عواملی است که منجر به کاهش رشد اقتصادی و افزایش احتمال رکود و بحران اقتصادی در یک کشور می‌شود، اما چگونه؟

• با افزایش نرخ بهره، هزینه وام گرفتن و دریافت پول به شدت ارتقا پیدا می‌کند، این بدان معنا است که وام گرفتن برای افراد و کسب و کارها سخت شده که منجر به کاهش عرضه و تقاضا در یک اقتصاد می‌شود.
• از طرفی، افزایش نرخ بهره منجر به افزایش میزان بدهی‌ها می‌شود و می‌تواند به بحران بانکی و ایجاد شدن یک بحران اقتصادی به دلیل عدم بازپرداخت بدهی‌ها توسط افراد و کسب و کارها شود.

نرخ بهره بالا یکی از فاکتورهایی است که می‌تواند در صورت مساعد بودن دیگر شرایط منجر به کاهش رشد اقتصادی، رکود اقتصادی و حتی بحران اقتصادی شود.

کاهش رشد اقتصادی

کاهش رشد اقتصادی به معنای کاهش تولید ناخالص داخلی ملی است که با خود نتایج مانند افزایش بدهی‌ها، افزایش نرخ بیکاری و کاهش سرمایه گذاری داخلی و خارجی را به همراه دارد.

• کاهش رشد اقتصادی می‌تواند منجر به بحران اقتصادی شود در صورتی که به درستی مدیریت نشود و دیگر عوامل و فاکتورهای موثر بر بحران اقتصادی که در این بخش در حال معرفی کردن آنها هستیم، مساعد باشد.

کاهش رشد اقتصادی دلایل مختلفی مانند کاهش عرضه و تقاضا و مشکلات در تجارت در سطح جهانی را دارد و به عنوان یکی از نشانه‌های بحران اقتصادی باید توسط بازیگران اقتصادی جدی گرفته شود.

افزایش بدهی‌های بانکی توسط مردم و کسب و کارها

یکی از نشانه‌های جدی و فاکتورهای موثر بر ایجاد شدن بحران اقتصادی، افزایش قابل توجه میزان بدهی‌های بانکی توسط مردم و کسب و کارها است.

• هر چقدر میزان بدهی‌های بانکی بیشتر باشد، احتمال عدم بازپرداخت آن و شکل گرفتن یک بحران اقتصادی جدی‌تر می‌شود.
• به خصوص اگر این افزایش میزان بدهی‌ها با افزایش نرخ بهره و کاهش رشد اقتصادی همراه باشد، نشان از بحران اقتصادی فریب الوقوع دارد.

تنش‌های ژپلتیک در سطح جهانی

تنش‌های ژئوپلیتیک در جهان یکی از عوامل شکل گیری بحران اقتصادی در سطح جهانی است.

• تنش‌های ژئوپلتیک در جهان که در سال ۲۰۲۳ در حال اوج گرفتن هم است منجر به کاهش رشد اقتصادی، ایجاد شدن مشکلات فراوان در زنجیره تامین و مشکلات تجارت می‌شود و در صورت ادامه پیدا کردن در سطح جهانی، می‌تواند به ایجاد شدن یک بحران اقتصادی در سطح جهانی منجر شود.

مشکلات در زنجیره تامین

مشکلات در زنجیره تامین به معنای افزایش هزینه‌های تولید و کاهش عرضه است که با خود مشکلات زیادی شامل افزایش تورم، افزایش هزینه‌های زندگی و بحران اقتصادی را به همراه دارد.

دلایل ایجاد شدن مشکلات در زنجیره تامین بسیار متنوع و گسترده است، اما آنچه که مهم است این است که با ایجاد مشکلات در زنجیره تامین، رکود اقتصادی و بحران اقتصادی بسیار جدی خواهد بود.