پشت پرده شیدایی بازار؛ حباب ها، رونق ها و رکودها

همانطور که گفته شد سنتیمنت سرمایه گذاران یکی از مهمترین عوامل موثر بر ایجاد شیدایی در بازار است. بنابراین در این بخش عواملی که می توانند بر سنتیمنت سرمایه گذاران تاثیرگذار باشند را به تفصیل بررسی می کنیم.

1. سوگیری های روانی: سوگیری های روانی نقشی قابل ملاحظه در شکل گیری احساسات سرمایه گذاران دارند. سوگیری های شناختی مثل واکنش های بیش از حد یا کمتر از حد به اخبار یا محافظه کاری و شجاعت های بیش از اندازه می تواند منجر به ناهنجاری های گسترده در بازار شود. مثلا اگر سرمایه گذاران به یک خبر منفی واکنش بیش از اندازه نشان دهند، بدبینی در بازار ایجاد می شود و قیمت سهام کاهش می یابد و برعکس.
2. رسانه ها و اطلاعات: رسانه ها و اطلاعاتی که منتشر می کنند نقشی حیاتی در شکل گیری سنتیمنت بازار دارند. اخبار ، گزارش های اقتصادی و مطالب سوشال مدیا این توانایی را دارند که در روندهای بنیادی نویز ایجاد کرده و  “ذهنیت گله ای” ایجاد کنند. به عنوان مثال، یک گزارش درآمدی قوی و یا داده های اقتصادی بالاتر از انتظار می تواند یک سنتیمنت مثبت حول دارایی مورد نظر  و  یا کل بازار ایجاد کند. در مقابل، گزارش های اقتصادی ضعیف، رکود اقتصادی و یا تنش های ژئوپلتیکی می تواند به ترس و عدم اطمینان در بین سرمایه گذاران بیانجامد و فروش های از سر ترس را افزایش دهد که خود نوسان را در بازار تشدید می کند.
3. ذهنیت گله ای: ذهنیت گله ای از میل انسان به انطباق با جمع و اجتناب از دست دادن نشات می گیرد و باعث می شود که سرمایه گذاران چه در وحشت فروش و چه شیدایی خرید، دنباله رو اکثریت باشند.
4. سوگیری تایید: انسان غالبا مستعد گیر افتادن در سوگیری تایید است؛ آنجا که به دنبال شواهدی برای تایید باورهای موجود و نادیده گرفتن تناقضات است. سوگیری تایید می تواند منجر به ادامه دار شدن روندها شود و به بزرگتر شدن حباب ها کمک کند.
5. ترس از دست دادن (FOMO): فومو همواره یکی از پیش برندگان اصلی در ایجاد حباب های اقتصادی است. آنجا که سرمایه گذاران سودهای دیگران از دارایی یا بازار خاصی را می بینند و از ترس جا ماندن از سودهای بالقوه، خود را مجبور به حضور در بازار می بینند. فومو -که غالبا توسط سوشال مدیا و ترندهای اینترنتی تحریک و بزرگتر می شود- منجر به تصمیمات غیرمنطقی در سرمایه گذاران می شود که نتیجه آن ایجاد شیدایی در بازار است.

با توجه به مطالبی که گفته شد، احساسات سرمایه گذاران پدیده ای پیچیده است که تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. برای درک این پیچیدگی، لازم است که بتوان تجزیه و تحلیل مبتنی بر داده ها را با درک روان انسان ترکیب کرد و در نهایت به یک استراتژی سرمایه گذاری پایدار تر رسید که سنتیمنت کمترین تاثیر را بر آن بگذارد. برای تجزیه و تحلیل احساسات بازار می توان شاخص های احساسات را بررسی کرد. شاخص هایی مثل نظرسنجی ها، تجزیه و تحلیل احساسات رسانه های اجتماعی  یا داده های بازار آپشن که از طریق آنها می توان احساسات غالب بازار را تشخیص داد و تصمیمات سرمایه گذاری آگاهانه تری گرفت. مثلا اگر شاخص های احساسات خوش بینی زیاد را نشان می دهند، ممکن است نشانه ای باشد بر خرید بیش از حد بازار و اصلاحی که در پیش است در حالیکه، بدبینی می تواند نشانه ای باشد بر ارزش گذاری کمتر از حد سهام و فرصت های بالقوه خرید.