بسته به میزان عرضه و تقاضا و سنتیمنت حاکم، بازارها به دو نوع خرسی (bearish) و گاوی (bullish) تقسیم میشوند. در بازار خرسی، تقاضا کاهش مییابد، قیمتها کم میشوند و ترس و بدبینی بر بازار حاکم میشود. در بازار گاوی، تقاضا بالا رفته، قیمتها افزایش یافته و جوی از خوشبینی و اعتماد بر بازار حاکم میشود.
با توجه به اینکه شرایط این بازارها کاملا متفاوت است، واضح است که استراتژیهای معاملات در بازارهای خرسی و گاوی نیز بایستی متفاوت باشند. در این مقاله، ضمن تعریف این بازارها، به اصول معامله در بازارهای خرسی و گاوی میپردازیم، اصول مدیریت ریسک و مزایا و معایب معامله در این بازارها را بررسی میکنیم، روانشناسی معاملهگران و زمانبندی ورود و خروج در بازارهای خرسی و گاوی را مرور میکنیم و در آخر، خواهیم دید که نوسانات معمول بازار، چگونه بازارهای گاوی و خرسی را تحت تاثیر قرار میدهد.
اگر به این موضوع علاقه مندید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
تعریف بازارهای خرسی و گاوی در بازارهای مالی
خرسی (Bearish) و گاوی (Bullish) اصطلاحاتی هستند که وضعیت بازارهای مالی و روندهای گستردهتر آنها را توصیف میکنند. قیمتهای رو به رشد، روند صعودی و خوشبینی از ویژگیهای بازار گاوی (Bullish Markets) هستند. آنچه که بازارهای گاوی را به جلو میراند، طمع (Greed) و ترس از دست دادن فرصتها (FOMO) است. بازارهای گاوی، غالبا در دوران رونق اقتصادی (Boom Cycles) رخ میدهند.
در مقابل، در بازار خرسی (Bearish Markets)، روند حرکت نزولی، قیمتها در حال کاهش و سنتیمنت کلی حاکم بر بازار بدبینی است. بازارهای خرسی غالبا در دوران رکود اقتصادی (Recession) دیده میشوند و نیروی پیشران حاکم بر آنها، ترس (Fear) است.
بنا به تعریف، تنها زمانی که روند نزولی (روند صعودی) بیش از دو ماه به طول بیانجامد و در عین حال، قیمت حداقل 20 درصد کاهش (افزایش) یافته باشد، میتوانیم بگوییم که با یک بازار خرسی (بازار گاوی) روبرو هستیم.
انواع بازار خرسی و گاوی
همانطور که گفته شد، اگر قیمتها از بالاترین سقف (کف) اخیر خود 20% کمتر (بیشتر) شوند، میتوانیم بگوییم با یک بازار خرسی (گاوی) روبرو هستیم، اما لازم است بدانیم که هر کاهش قیمتی به معنی بازار خرسی و هر افزایش قیمتی به معنی بازار گاوی نیست. به علاوه، انواع مختلفی از بازارهای خرسی و گاوی وجود دارند که نحوه تاثیرگذاری آنها بر اقتصاد، نوع رکود یا رونقی که ایجاد میکنند و حتی زمانی که طول خواهند کشید نیز با هم متفاوت است. در ادامه، با انواع این بازارها آشنا میشویم.
انواع بازار خرسی عبارتند از:
بازارهای خرسی دوره ای (Cyclical Bear Markets): که در انتهای یک چرخه تجاری (چرخه رونق و رکود) رخ میدهند و به طور متوسط 2 سال طول میکشند؛
بازارهای خرسی ساختاری (Structural Bear Markets): که در پی حبابهای بازار سهام و یا بحرانهای بانکی رخ میدهند و حداقل 3 سال طول میکشند (مانند بحران بانکی 2007-2008 یا حباب دات کام)؛
بازارهای خرسی رویداد محور (Event-Driven Bear Markets): که در اثر رویدادهای ناگهانی مانند پاندمیکووید-19 یا حوادث تروریستی مثل 11 سپتامبر رخ میدهند و کوتاهترین نوع بازارهای خرسی هستند.
انواع بازار گاوی عبارتند از:
بازارهای گاوی دورهای (Cyclical Bull Markets): این نوع بازار گاوی بر اساس چرخههای اقتصادی رخ میدهد یعنی، در پس هر دوره رکود اقتصادی، یک دوره رونق اقتصادی رخ میدهد و در پی آن، بازارهای گاوی شکل میگیرند. بازارهای گاوی دورهای معمولا بین 4 تا 10 سال طول میکشند.
بازارهای گاوی ساختاری (Structural Bull Markets): در پی ظهور عوامل بنیادی و بلندمدت – مانند نوآوریهای تکنولوژیک یا تغییرات ساختاری در اقتصاد مثل افزایش تقاضا برای انرژیهای تجدیدپذیر- اقتصاد تقویت شده و بازارها مداوم افزایش مییابند. بازارهای گاوی ساختاری تا زمانیکه عوامل بنیادین ایجاد کننده آن پابرجا باشند -گاه حتی تا دههها- به قوت خود باقی میمانند.
بازارهای گاوی رویداد محور (ٍEvent-Driven Bull Markets): این نوع بازار گاوی به دلیل رویدادهای خاص یا اخبار مثبت کوتاهمدت (مانند گزارشهای درآمدی خوب شرکتها) رخ میدهد. این نوع بازار صعودی کوتاهترین بازار گاوی است و وقتی تب و تاب خبر خوب از بین برود، بازارها نیز به حالت عادی بر میگردند.
معامله در بازارهای خرسی و گاوی
آگاهی از روندهای گستردهتر بازار و استفاده از استراتژیهای متناسب با این روندها، میتواند به شناسایی فرصتهای معاملاتی در بازارهای خرسی و گاوی و کسب سود از این بازارها کمک کند.
در ادامه، با استراتژیهای معاملات در بازارهای خرسی و گاوی و تکنیکهای معاملهگری در این بازارها آشنا خواهیم شد.
استراتژی معاملات در بازار خرسی
از مهمترین استراتژیهای معاملاتی در بازار خرسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
معاملات شورت (Short)؛
قراردادهای اختیار معامله فروش (Put Option)؛
سرمایهگذاری روی صندوقهای Short ETFs.
معاملات Short
از آنجا که در بازار خرسی قیمتها مدام کم میشوند، بهترین استراتژی معاملات در بازار خرسی گرفتن پوزیشنهای شورت (Short) است. با گرفتن پوزیشن شورت، معاملهگر روی کاهش بیشتر قیمت شرطبندی میکند. این کار بدین صورت انجام میشود که، تریدر سهام را از بروکر خود قرض گرفته و آنها را میفروشد. سپس، وقتی که قیمت به اندازه کافی کم شد، همان سهام را به قیمت کمتر از بازار خریداری کرده و به بروکر پس میدهد. بدین ترتیب، معاملهگر میتواند از کاهش قیمت دارایی سود بگیرد.
قراردادهای اختیار معامله فروش (Put Option)
به موجب قرارداد put option، خریدار قرارداد حق دارد که در یک زمان مشخص در آینده، یعنی زمان انقضای قرارداد (Expiration Date)، مقدار مشخصی از کالای خریدار شده را به یک قیمت تعیین شده ( که قیمت اعمال آپشن یا Strike Price نام دارد)، به فروشنده قرارداد بفروشد. در صورتی که خریدار تصمیم به فروش قرارداد آپشن بگیرد، فروشنده قرارداد موظف است که آن را در قیمت اعمال آپشن بازخرید کند.
در یک بازار خرسی، اگر قیمت بازار کمتر از قیمت اعمال آپشن شود، معاملهگر از این اختلاف قیمت سود خواهد کرد.
سرمایه گذاری روی صندوقهای Short ETFs
صندوق Short ETF یا ETF معکوس، یک صندوق قابل معامله در بورس است که بازدهی عکس بازدهی یک شاخص خاص تولید میکند و به طور ویژه، برای بازارهای خرسی ساخته شده است.
مثلا ممکن است یک ETF معکوس، دارای عملکرد عکس شاخص S&P500 باشد. بنابراین اگر شاخص S&P500 به میزان 30% افت کند، ETF معکوس 30% سود خواهد کرد.
استراتژی معاملات در بازار گاوی
از مهمترین استراتژیهای معاملات در بازار گاوی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
معاملات خرید (Long)؛
قراردادهای اختیار خرید (Call Option)؛
سرمایه گذاری روی صندوقهای Call ETFs.
معاملات خرید
از مهمترین و ساده ترین تکنیکهای معامله در بازار گاوی، خرید در قیمت کمتر و فروش در قیمت بالاتر است. بدین ترتیب، یکی از بهترین استراتژیها در بازار گاوی، استراتژی بخر و نگهدار (buy & hold) است.
قراردادهای اختیار خرید
اگر یک قرارداد Call Option را بخرید، این حق را پیدا میکنید که مقدار مشخصی از سهام مورد نظر را در یک تاریخ مشخص و با یک قیمت مشخص (قیمت اعمال آپشن) خریداری کنید.
این حق فارغ از این است که قیمت دارایی بالاتر رفته و یا کمتر شده باشد. بنابراین، اگر قیمت دارایی در تاریخ سررسید قرارداد از قیمت اعمال آپشن بیشتر شده باشد، منجر به افزایش ارزش قرارداد اختیار خرید و سود شما خواهد شد.
سرمایه گذاری روی صندوقهای Long ETFs
منظور از Long ETFها، همان صندوقهای قابل معامله در بورس معمولی هستند. اگر فکر میکنید که در یک بازار گاوی هستید و به دنبال فرصتهای معاملاتی در این بازار میگردید، میتوانید ETF ای را بخرید که یک شاخص بزرگ را دنبال میکند؛ این ETF تقریبا به اندازه همان شاخص رشد خواهد کرد ضمن اینکه، هزینههای معاملاتی کمتری را به شما تحمیل میکند.
مدیریت ریسک در بازارهای خرسی و گاوی
اگرچه هدف از معامله سود کردن است، اما اگر به روی دیگر سکه یعنی ضرر کردن فکر نکنید و برای آن برنامهای نداشته باشید، به طور حتم در بازار متضرر خواهید شد. استراتژیهای مدیریت ریسک (Risk management) به منظور حفاظت از سرمایه در هنگام معامله تعریف و اجرا میشوند و وجودشان، در هر معاملهای و در هر شرایطی از بازار ضروری است.
برخی از استراتژیهای مدیریت ریسک در بازارهای خرسی و گاوی عبارتند از:
متنوع کردن پورتفوی؛
استفاده از استراتژی تخصیص دارایی (Asset Allocation)؛
استفاده از دستورهای حد ضرر(Stop-Loss Orders)؛
آگاهی از میزان تحمل ریسک (Risk Tolerance)؛
اجتناب از تصمیمگیری احساسی.
متنوع کردن پرتفوی
تفاوتی ندارد که بازار خرسی است یا گاوی؛ متنوع کردن پرتفوی ضامن محافظت از سرمایه شما خواهد بود. تنوع بخشیدن به پرتفوی در یک بازار خرسی، کمک میکند که پرتفوی شما کاملا از بین نرود و در یک بازار گاوی، سرمایه شما را از قرار گرفتن در معرض یک دارایی محافظت خواهد کرد.
استفاده از استراتژی تخصیص دارایی
تخصیص دارایی (Asset Allocation) به رویکرد استراتژیک تقسیم سرمایه بین داراییهای مختلف به منظور کم کردن ریسک گفته میشود. به عبارت دیگر، با تخصیص دارایی، سرمایهگذار یک پرتفوی کم ریسک برای خود میچیند. داشتن یک استراتژی تخصیص دارایی به شما کمک میکند که:
در بازار گاوی بیش از حد تهاجمی رفتار نکرده و اهداف بلندمدت خود را مد نظر داشته باشید؛
در بازار خرسی، میزان تحمل ریسکتان را به یاد آورده و پورتفوی خود را مجددا متعادل کنید. به عنوان مثال، شاید فروختن برخی از داراییهایی که عملکرد مطلوبی داشتهاند و خریدن داراییهایی که زیر قیمت واقعی هستند، راهکار بدی نباشد!
استفاده از دستورهای حد ضرر
فرقی نمیکند که در چه بازاری و با چه شرایطی معامله میکنید؛ تنظیم دستورهای حد ضرر میتواند محافظ سود و مانع ضرر شما باشد. دستور حد ضرر (SL) میگوید که در صورت رسیدن قیمت به یک مقدار مشخص (که با تحلیل تکنیکال آن را مشخص کردهاید)، معامله شما خودبخود بسته خواهد شد. واضح است که در یک بازار خرسی، دستورهای SL میتوانند از آسیب بیشتر به پورتفوی محافظت کنند.
در یک بازار گاوی، استفاده از دستورهای حد ضرر ثابت مناسب نیست و میتواند سود شما را محدود کند. به جای آن، از تریلینگ استاپ (Trailing Stop-Loss) استفاده کنید، که در صورت حرکت بازار در جهت مطلوب معاملهگر، حد توقف ضرر را خودبخود بالاتر میبرد.
آگاهی از میزان تحمل ریسک
آگاهی از میزان تحمل ریسک یعنی اینکه، میدانید که با از دست دادن چه مقدار پول در بازار راحت هستید و چه میزان ضرر کردن، هیچ خللی به زندگیتان وارد نمیکند. اگر میزان تحمل ریسک خود را بدانید، احتمالا نه در بازار گاوی هیجانی خرید میکنید و نه در بازار خرسی، از روی ترس شروع به فروش بی حساب و کتاب داراییهایتان میکنید.
اجتناب از تصمیم گیری احساسی
احساسات آفت سرمایهگذاری هستند؛ چه در بازار خرسی و چه در بازار گاوی. بنابراین، تلاش کنید که همیشه نسبت به وضعیت بازار آگاه باشید و بدون برنامه معاملاتی (trading plan) وارد بازار نشوید. بدین ترتیب، خود را تا حد زیادی نسبت به تصمیمگیریهای احساسی بیمه میکنید.
روانشناسی معاملهگر در بازارهای خرسی و گاوی
وقتی به رفتار معاملهگران در بازارهای صعودی و نزولی میپردازیم، متوجه میشویم که ذهنیت تریدرها در بازارهای صعودی و نزولی متفاوت است. این ذهنیتها چنانکه در ادامه خواهیم دید، اگرچه نتیجهی وضعیت بازار است، اما به شدت روی ادامه دار شدن وضعیت آن نیز تاثیر میگذارد.
روانشناسی معاملهگر در بازار خرسی
در بازار خرسی، قیمتها در حال کاهش است و در بین معاملهگران این ذهنیت وجود دارد که بازار نزولی برای همیشه ادامه پیدا میکند. بنابراین بسیاری از افراد یا تمایلی به نگه داشتن سرمایه خود در بازار ندارند و یا فعالیت کمتری دارند. این ذهنیت معاملهگران، بر بازار تاثیر منفی گذاشته و باعث میشود که نزول ادامهدارتر شود. در نتیجه، آنچه در بازار خرسی کمیاب میشود پول و نقدینگی (Liquidity) است.
معاملهگران در بازار خرسی – که درگیر احساساتی چون ترس و احتیاط هستند- به سراغ داراییهای میروند که افراد بیشتری به آنها تمایل دارند؛ مثل داراییهای با اصول فاندامنتال قوی که عملکرد عالی آنها به راحتی قابل مشاهده و اندازه گیری باشد. داراییهای با درآمد ثابت مانند اوراق قرضه، از دیگر داراییهای محبوب بین سرمایهگذاران در بازارهای خرسی هستند.
روانشناسی معاملهگر در بازار گاوی
در بازار گاوی -که غرق در پول و نقدینگی است- ذهنیت معاملهگران به سمت خوشبینی میرود. معاملهگران فکر میکنند که بازار صعودی برای همیشه ادامه خواهد داشت و در نتیجه، معاملات آنها رنگی از سفتهبازی میگیرد و آمیخته با طمع میشود. بازار سهام و داراییهای پرریسکتر مانند کریپتوکارنسی، از جمله داراییهای محبوب در بازار گاوی هستند. اتفاقا، سنتیمنت مثبت حاکم بر معاملهگران تاثیر مثبتی بر بازار نیز میگذارد و باعث میشود که بازار، مدت بیشتری صعودی بماند و در نتیجه اقتصاد پر رونق شود.
مزایا و معایب معامله در بازارهای خرسی و گاوی
شاید اگر تنها به ظاهر قضیه نگاه کنیم، به نظر برسد معامله در بازار گاوی سراسر سود و معامله در بازار خرسی سراسر ضرر است، اما به هیچ وجه اینطور نیست. معامله در هر کدام از این بازارها مزایا و معایب خود را دارد که در ادامه به آنها میپردازیم.
مزایا و معایب معامله در بازار گاوی
مزایای معامله در بازار گاوی عبارتند از:
بالا رفتن ارزش داراییها و سودآور شدن سرمایه گذاری؛
سنتیمنت مثبت حاکم بر سرمایه گذاران و جذب سرمایههای بیشتر به بازار؛
بالا رفتن قیمت داراییها در زمان کمتر و در نتیجه، بازدهی سریعتر.
معایب معامله در بازار گاوی عبارتند از:
احتمال ایجاد حباب قیمت؛
سخت شدن تشخیص اوج قیمت و نقطه خروج از بازار.
احتمال ایجاد حباب
در برخی موارد، آنچه در پی خوش بینی و طمع معاملهگران در بازار گاوی میآید، یک حباب اقتصادی است. این حباب در اثر بالا رفتن شدید تقاضا و در نتیجه، افزایش بیرویه و غیرمنطقی قیمتها به وجود میآید و ترکیدن آن، آسیبهای فراوانی به بازار و کل اقتصاد خواهد زد.
مشکل در شناسایی اوج قیمت
از آنجا که معاملهگران در بازار گاوی به ادامه روند مثبت قیمت برای همیشه فکر میکنند، باعث میشوند که افزایش قیمتها زمان بیشتری طول بکشد. در چنین شرایطی، تشخیص زمان خروج از بازار برای بسیاری از معاملهگران دشوار میشود زیرا، معاملهگران نمیدانند چه زمانی بازار به اوج خود رسیده است.
بنابراین، ممکن است قیمتها ناگهان شروع به کاهش کند و این کاهش، چنان سریع اتفاق بیفتد که بسیاری نتوانند از موقعیتهای خود خارج شوند و در نتیجه، ضررها افزایش پیدا کند.
مزایا و معایب معامله در بازار خرسی
مزایای معامله در بازار خرسی عبارتند از:
فرصت خرید داراییها در قیمتهای پایین؛
استفاده از استراتژیهای فروش استقراضی (Short Selling)؛
افزایش مهارت در مدیریت ریسک.
فرصت خرید داراییها در قیمتهای پایین
اگر یک معاملهگر آیندهنگر باشید، میدانید که بازار خرسی بهترین فرصت برای خرید داراییها با قیمت بسیار کمتر از ارزش واقعی آنهاست. در چنین شرایطی، میتوانید داراییهای مورد نظرتان را خرید کرده و در چرخه صعودی بعدی، با قیمتهای بسیار بهتر بفروشید.
استفاده از استراتژیهای فروش استقراضی (Short Selling)
اگر معاملهگری هستید که با فروش کوتاه (Short selling) آشنایی دارد، میتوانید به این موقعیتها وارد شوید. در پوزیشن شورت، هرچه بازار بیشتر بریزد، شما بیشتر سود میکنید.
افزایش مهارت در مدیریت ریسک
بازار خرسی شما را مجبور میکند که اصول مدیریت ریسک را در نظر گرفته و بر اساس منطق تصمیم بگیرید؛ ویژگیهایی که برای همیشه به کارتان خواهند آمد.
معایب معامله در بازار خرسی عبارتند از:
احتمال ضرر زیاد؛
کم اعتمادی سرمایه گذاران به بازار؛
احتمال طولانی شدن دوره رکود.
احتمال ضرر زیاد
به دلیل افت شدید قیمتها، سرمایهگذاریهای سنتی ممکن است با زیانهای سنگینی مواجه شوند. بهعلاوه، افرادی که از اصول مدیریت ریسک استفاده نکردهاند و یا معاملهگرانی که به معامله در بازارهای گاوی خو گرفتهاند نیز، به احتمال زیاد ضررهای سنگینی را متحمل میشوند.
کم اعتمادی سرمایه گذاران به بازار
کم اعتمادی سرمایهگذاران منجر به خروج سرمایهها از بازار و کاهش نقدینگی میشود. به علاوه، یک چرخه باطل از تقویت احساسات منفی سرمایهگذاران توسط سنتیمنت منفی بازار و برعکس ایجاد خواهد شد که به ادامه روند نزولی بازار منجر میشود.
طولانی شدن دوره رکود
در برخی موارد، بازارهای خرسی میتوانند برای مدت طولانی ادامه پیدا کنند. از آنجا که سودآوری در این دورهها بسیار دشوار است و زیانها محتملترند، ممکن است معامله در بازار خرسی منجر به تضعیف سرمایه معاملهگران شود.
زمانبندی ورود و خروج در بازارهای گاوی
از آنجا که سنتیمنت حاکم بر بازار در بازارهای خرسی و گاوی میتواند معاملهگران را به اشتباه بیندازد و آنها را در تشخیص به موقع نقاط ورود و خروج دچار مشکل کند، استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در تعیین زمانبندی ورود و خروج در این بازارها میتواند بسیار کارساز باشد. در واقع، هر اندیکاتوری که بتواند روند را تشخیص دهد، در تعیین زمان ورود و خروج به بازار مفید است. برای نمونه، دو مورد از اندیکاتورهای مورد استفاده معاملهگران برای تعیین روند عبارتند از:
اندیکاتور A/D Line؛
اندیکاتور MACD.
اندیکاتور A/D Line
یکی از بهترین روشهای زمانبندی ورود و خروج در بازارهای گاوی و خرسی، استفاده از اندیکاتور A/D line یا خط Advance/Decline است. این اندیکاتور، سهام موجود در بازار را ارزیابی کرده و مشخص میکند که آیا، اکثریت آنها همگام با روند فعلی بازار حرکت میکنند یا خیر. بدین ترتیب، این اندیکاتور تعیین میکند که آیا روند فعلی بازار قدرتمند است و ادامه خواهد یافت و یا روند آنقدرها هم قوی نیست و بایستی منتظر معکوس شدن آن باشیم. به طور کلی چهار حالت ممکن است پیش بیاید:
اگر شاخصهای بازار صعودی باشند و شیب A/D مثبت باشد، نشانهای بر سلامت بازار و ادامه روند است؛
اگر شاخصهای بازار صعودی باشند و شیب A/D منفی باشد، واگرایی خرسی (bearish Divergence) داریم و به نزولی شدن روند در آینده نزدیک تعبیر میشود؛
اگر شاخصهای بازار نزولی باشند و شیب A/D مثبت باشد، واگرایی گاوی (Bullish divergence) داریم و به این معناست که روند بازار به زودی صعودی خواهد شد؛
اگر شاخصهای بازار نزولی باشند و شیب A/D منفی باشد، به این معناست که روند نزولی و کاهش قیمتها همچنان ادامه خواهند داشت.
اندیکاتور MACD
اندیکاتور MACD از دو خط و یک هیستوگرام تشکیل شده و در پایین نمودار قیمت نمایش داده میشود. این دو خط عبارتند از مووینگ اوریج نمایی 12 و 26 روزه که به نام خط MACD معروف است و مووینگ اوریج نمایی 9 روزه که به نام خط سیگنال معروف است. هیستوگرام، تفاوت این دو خط را نمایش میدهد.
هر گاه خط مکدی (خط آبی) به بالای خط سیگنال (خط قرمز) برود، هیستوگرام به بالای خط صفر رفته و نشانه ای بر روند صعودی است. هر چه میلههای هیستوگرام بلندتر شوند، قدرت روند بیشتر است.
در مقابل، هرگاه خط مکدی به زیر خط سیگنال رفته و هیستوگرام نیز به زیر خط صفر برود، یعنی روند بازار نزولی است. بلندتر شدن میلههای هیستوگرام، نشانه ایست بر قدرت روند حرکت قیمت.
ترکیب تحلیل تکنیکال و فاندامنتال در بازارهای خرسی و گاوی
برای پیشبینی و تشخیص بازارهای گاوی و خرسی و معامله در آنها، ترکیب تحلیل فاندامنتال و تکنیکال بسیار کمک کننده است. این موضوع به ویژه از آن نظر اهمیت دارد که هر کاهش قیمتی در بازار را نمیتوان بازار خرسی نامید و هر افزایش قیمتی نیز نباید به بازار گاوی تعبیر شود. به علاوه، آنچه در نهایت منجر به ایجاد بازارهای خرسی و گاوی میشود، عدم تعادل در عرضه و تقاضا است که آن هم، در اثر عواملی پیش میآیند که اغلب در حوزه تحلیل فاندامنتال جای میگیرند. عواملی چون:
سیاستهای کلان بانکهای مرکزی و دولتها (مثل تعیین نرخ بهره)؛
عملکرد مالی شرکتها؛
و رویدادهای ژئوپلیتیک.
شاخصهای اقتصادی
رشد تولید ناخالص داخلی (GDP)، کاهش نرخ بیکاری و افزایش درآمد شرکتها میتوانند نشانههایی واضح برای در پیش بودن یک بازار گاوی باشند. در مقابل، آنچه میتواند بر وقوع یک بازار خرسی مهر تایید بزند، کاهش درآمد شرکتها، کاهش هزینههای مصرف کننده و افزایش نرخ بیکاری است.
سیاستهای کلان بانکهای مرکزی و دولتها
به عنوان یک عامل مهم در هدایت اقتصاد و بازارها، به نرخ بهره فکر کنید. وقتی نرخ بهره کاهش مییابد، قابل پیشبینی است که اقتصاد رونق یافته و یک دوره بازار گاوی در پیش است. در مقابل، افزایش نرخ بهره میتواند رکود و بازار خرسی را به دنبال داشته باشد.
عملکرد مالی شرکتها
گزارشهای درآمدی شرکتها میتواند نیروی پیشران احساسات در بازار باشد: درآمدهای قوی به سنتیمنت مثبت و درآمدهای ضعیف به سنتیمنت منفی و نزولی در بازار منجر خواهد شد.
رویدادهای ژئوپلیتیک
در یک دنیای بیثبات، که در جای جای آن جنگهای تجاری و نظامی و یا ناآرامیهای سیاسی در جریان است، افراد نگران و نامطمئن میشوند و سنتیمنت نزولی بر بازارها حاکم میشود. در مقابل، در یک دنیای با ثبات، وقوع بازار گاوی، افزایش قیمتها و رشد اقتصادی همان چیزی است انتظار میرود.
تأثیر نوسانات بازار بر معاملات خرسی و گاوی
نوسان (Volatility) یکی از مهمترین عوامل موثر بر معاملات در هر بازاری است، امانحوه واکنش این بازارها به نوسانات بسیار متفاوت است. در بازار گاوی، خوش بینی و اعتماد به نفس بالا در معاملهگران موج میزند، هر روز سرمایههای بیشتری به بازار وارد میشوند و ارزش داراییها روزبروز بیشتر میشود. بنابراین، واضح است که در چنین بازاری، هر نوسانی -که غالبا هم در جهت مثبت رخ میدهد-، یک فرصت مضاعف برای کسب سود تلقی میشود.
در مقابل در بازار خرسی، که بدبینی و ترس احساسات غالب سرمایه گذاران هستند و نقدینگی آنقدر کم است که معاملات به کندی انجام میشوند، نوسانات نیز پدیده مثبتی نیستند.
در بازار خرسی، نوسانات بسیار زیاد و شدید هستند و عدم اطمینان بیشتر را به بازار تزریق میکنند. همچنین، در بازار خرسی ممکن است جهشهای قیمتی هم وجود داشته باشد اما، از آنجا که کوتاه مدت هستند و ممکن است معاملهگران را به اشتباه بیندازند، به آنها “تلههای خرسی” (bearish traps) میگویند.
نتیجه گیری
اگرچه ممکن است به نظر بیاید که بازار گاوی سرشار از سود است و ضرر، نتیجه محتوم معامله در بازارهای خرسی است، اما لازم است بدانیم که معامله در هر دوی این بازارها مزایا و معایب مخصوص به خودش را دارد.
استفاده از استراتژیهای معاملاتی مناسب برای هر کدام از این بازارها -مثل استراتژی فروش استقراضی در بازار خرسی و استراتژی بخر و نگهدار در بازار گاوی- میتواند به سرمایهگذاران کمک کند که فارغ از شرایط بازار، از سرمایه خود محافظت کنند و حتی به آن بیفزایند.
در این مقاله، ضمن بررسی برخی استراتژیهای معاملاتی مناسب بازارهای خرسی و گاوی و مزایا و معایب معامله در این بازارها، به اصول مدیریت ریسک، اهمیت استفاده از ترکیب تحلیلهای فاندامنتال و تکنیکال و تکنیکهای زمانبندی ورود و خروج در بازارهای خرسی و گاوی نیز پرداختیم.
سنا دانش آموخته کارشناسی ارشد فیزیک ذرات بنیادی از دانشگاه اراک است. او فعالیت حرفهای خود را به عنوان مدرس فیزیک و کارشناس فروش آغاز کرد و چندین سال در این زمینه مشغول به فعالیت بوده است. سپس به حوزه تولید محتوا روی آورده و پس از مدتی به طور ویژه به تولید محتوای بازارهای مالی ادامه داده است. ترکیب تجربه تدریس مفاهیم پیچیده علمی به زبان ساده و قابل فهم و نیز تجربه فروش، یادگیری مهارتهای ارتباطی قوی، درک بازار و دیدگاه چند بعدی در تولید محتوای تخصصی او در حوزه بازارهای مالی کاملا مشهود است.
با سنا از طریق زیر میتوانید در ارتباط باشید:
[email protected]