بسیاری از معاملهگران تازهکار در ابتدای راه نمیدانند تغییرات قیمتی در بازار را چطور باید دقیق محاسبه کنند و همین موضوع باعث اشتباه در ارزیابی سود و زیان میشود. وقتی صحبت از معاملات روی جفت ارزها است، دانستن روش درست اندازهگیری پیپ در متاتریدر اهمیت زیادی پیدا میکند، چون این واحد کوچک تغییرات قیمتی، نقش اصلی در مدیریت سرمایه و تصمیمگیریهای معاملاتی دارد. اگر کنجکاوید بدانید در نسخه دسکتاپ و همچنین در متاتریدر گوشی چطور میتوان میزان حرکت قیمت را دید و از ابزارهای ساده مثل کراسهیر (Crosshair) یا بخش معاملات برای نمایش پیپ در متاتریدر استفاده کرد، پیشنهاد میکنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
- پیپ کوچکترین واحد تغییر قیمت در فارکس است و برای محاسبه دقیق سود، زیان و مدیریت ریسک در متاتریدر حیاتی است.
- ابزار کراسهیر در متاتریدر امکان اندازهگیری سریع فاصلههای قیمتی را به صورت بصری فراهم میکند و برای مبتدیها ساده است.
- استفاده از اندیکاتورهای MQL5 برای نمایش خودکار پیپ روی چارت، زمان تحلیل را کاهش میدهد و دقت را بالا میبرد.
- تمرین در حساب دمو با ابزارهای متاتریدر، مهارت تنظیم استاپ لاس و تیک پروفیت را بدون ریسک واقعی تقویت میکند.
پیپ در فارکس چیست و چرا اهمیت دارد؟
وقتی قیمت یک جفت ارز یا یک نماد معاملاتی تغییر میکند، معاملهگران برای اندازهگیری این تغییر از واحدی به نام پیپ استفاده میکنند. پیپ یک مقیاس استاندارد است که تقریباً همه در بازار فارکس از آن برای محاسبه سود و زیان استفاده میکنند. در بیشتر جفتها هر تغییر 0.0001 برابر با یک پیپ است. برای مثال اگر نرخ یورو به دلار از 1.2000 به 1.2001 برسد، یعنی یک پیپ تغییر داشتهایم. در جفتهایی مثل دلار به ین این مقدار برابر با 0.01 در نظر گرفته میشود.
بسیاری از تازهکارها پیپ را با پوینت اشتباه میگیرند، در حالی که پوینت نشاندهنده تغییرات کوچکتر از پیپ است. دانستن این تفاوت اهمیت زیادی دارد، چون بدون آن محاسبات دقیق سود و زیان امکانپذیر نیست. اگر برای شما هم سؤال است که پیپ چیست و چرا دانستن آن ضروری است، کافی است بدانید تمام بخشهای مهم معاملهگری مثل تعیین حد ضرر، حد سود و محاسبه حجم معامله بر اساس همین واحد انجام میشود.
اهمیت پیپ در فارکس از اینجاست که به شما کمک میکند تسلط بیشتری روی معاملات داشته باشید و با رعایت اصول مدیریت ریسک، جلوی زیانهای ناخواسته را بگیرید. بدون شناخت درست از پیپ، حتی یک تغییر کوچک در قیمت میتواند باعث ضرر بزرگ شود.

روشهای اندازهگیری پیپ در متاتریدر (نسخه دسکتاپ)
برای معاملهگران تازهکار گاهی سخت است که بفهمند حرکت قیمت روی نمودار دقیقاً چه مقدار بوده و چطور باید آن را حساب کنند. در نسخه دسکتاپ متاتریدر ابزارهای سادهای وجود دارد که به شما کمک میکند فاصله قیمتی بین دو نقطه را به راحتی اندازه بگیرید. این روشها برای کسانی که تازه شروع کردهاند بسیار کاربردی است، چون نیاز به دانش پیچیده یا ابزارهای جانبی ندارند. در واقع روشهای مختلفی برای اندازهگیری پیپ در متاتریدر وجود دارد که هرکدام مزایا و کاربرد خاص خود را دارند و با کمی تمرین میتوانید بهترین آنها را برای معاملات خود به کار بگیرید.
ابزار کراسهیر (Crosshair) برای اندازهگیری پیپ
یکی از پرکاربردترین ابزارها برای سنجش فاصله قیمتی، کراسهیر است. با فعال کردن این گزینه و کشیدن نشانگر از یک نقطه به نقطه دیگر روی نمودار، میتوانید تعداد پوینتها را ببینید. اگر نماد شما پنج رقمی باشد، کافی است مقدار نمایشدادهشده را بر ده تقسیم کنید تا نتیجه بر حسب پیپ به دست بیاید.

برای مثال اگر عدد 90.1 پوینت نمایش داده شد، یعنی حرکت قیمت 9.01 پیپ بوده است. به همین دلیل در بعضی منابع از این ابزار به عنوان خط کش در متاتریدر هم یاد میشود چون دقیق و سریع عمل میکند. استفاده از این روش باعث میشود خیلی سریع تغییرات قیمت را درک کنید.

به نقل از MyForex : میتوانید از حالت کراسهیر برای تحلیل تغییرات قیمت در یک بازه زمانی مشخص استفاده کنید. این ابزار همچنین تاریخ، زمان و سطح قیمتی نقطه انتخابشده را نمایش میدهد.
مشاهده پیپ در پنجره ترمینال و معاملات باز
برای دیدن تعداد پیپ مربوط به معاملات باز، ابتدا پنجره ترمینال را باز کنید (Ctrl+T). در تب Trade، روی ستون سود (Profit) راست کلیک کنید و گزینه «As points» را انتخاب نمایید تا سود بر حسب پوینت نمایش یابد. اگر بخواهید آن را به پیپ تبدیل کنید، کافی است مقدار پوینت را بر ۱۰ تقسیم کنید. این روش به شما امکان میدهد به صورت زنده حرکت قیمت را بر حسب پوینت ببینید و آن را به نمایش پیپ در متاتریدر تبدیل کنید.
تبدیل پوینت به پیپ در متاتریدر
همیشه به یاد داشته باشید که پوینت کوچکترین واحد قیمتی است و در بیشتر بروکرهای پنج رقمی هر ده پوینت برابر با یک پیپ محسوب میشود. بنابراین، فرمول ساده آن این است که تعداد پوینت تقسیم بر ده مساوی با تعداد پیپ خواهد بود.
پیپ = پوینت ÷ ۱۰
این تبدیل چه در کراسهیر و چه در پنجره ترمینال کار شما را بسیار ساده میکند و باعث میشود خطاهای محاسباتی کمتری داشته باشید. مثلاً اگر متاتریدر بگوید فاصله قیمت ۵۳۱ پوینت است، در نمادی که ۵ رقمی است مقدار آن برابر ۵۳.۱ پیپ خواهد بود.
اندازهگیری پیپ در متاتریدر گوشی (اندروید و iOS)
در نسخه موبایل تحلیل دقیقتر با چالشهایی همراه است چون صفحه لمسی باعث میشود انتخاب دقیق نقاط سختتر باشد و ابزارها محدودتر هستند. با این حال اپلیکیشنهای متاتریدر (MT4 و MT5) امکان ورود، نمایش چارت، دسترسی به معاملات و برخی ابزارهای اندازهگیری را نیز فراهم میکنند.
ابتدا باید اپلیکیشن را دانلود و وارد حساب خود شوید، سپس در محیط چارت و بخش معاملات به دنبال ابزارهای نمایش حرکت قیمت بگردید. بسیاری از تریدرها برای اندازهگیری حرکت قیمت بین دو نقطه در گوشی به سراغ همان روشهایی میروند که در دسکتاپ استفاده میشود، اگرچه با دقت کمتر.
استفاده از ابزار کراسهیر در متاتریدر موبایل
در موبایل میتوانید با نگه داشتن انگشت روی چارت یا روی یک خط روند ابزار کراسهیر را فعال کنید. سپس انگشت خود را از نقطه A به نقطه B بکشید (drag) و اپلیکیشن عددی را بر حسب پوینت نشان میدهد. این عدد میتواند به صورت تقریبی تبدیل به پیپ شود.

مشاهده پیپ در جزئیات معاملات روی گوشی
در اپ، تب Trade را باز کنید تا لیست معاملات باز را ببینید. سود و زیان معمولاً برحسب پوینت نمایش داده میشود؛ برای به دست آوردن تعداد پیپ، عدد را بر ۱۰ تقسیم کنید. مثلاً ۱۵۰ پوینت سود یعنی ۱۵ پیپ. با لمس روی معامله، جزئیات کامل را چک کنید و تغییرات فعلی را نظارت کنید. این ویژگی برای بررسی زنده ریسک بدون خروج از اپ عالی است و به تریدرها کمک میکند تصمیمهای سریع بگیرند.
محدودیتها و تفاوتهای نسخه موبایل با دسکتاپ
یکی از مشکلات اصلی در موبایل این است که کراسهیر در برخی نسخههای iOS به طور کامل پشتیبانی نمیشود یا دقیق عمل نمیکند. همچنین لمس انگشت ممکن است باعث انتخاب نادرست نقاط شود، به خصوص وقتی چارت کوچک است یا زوم پایین است. بنابراین، اگر نیاز به دقت دارید، بهتر است برای تحلیل نهایی به نسخه دسکتاپ مراجعه کنید تا از بروز خطاهای محاسباتی جلوگیری شود.
ابزارهای کمکی برای نمایش و محاسبه پیپ در متاتریدر
گاهی روشهای پیشفرض کافی نیست و معاملهگر برای دقت بیشتر به ابزارهای جانبی نیاز دارد. در محیط متاتریدر این امکان وجود دارد که اندیکاتورها و اسکریپتها را به نمودار اضافه کنید تا همه چیز سادهتر شود. این ابزارها باعث میشوند تغییرات قیمت و مقدار سود یا زیان بدون محاسبه دستی و به صورت مستقیم روی نمودار قابل مشاهده باشد.
در واقع استفاده از آنها سرعت تحلیل را بالا میبرد و خطاهای محاسباتی را کاهش میدهد. به همین دلیل، بسیاری از معاملهگران تازهکار برای اندازهگیری پیپ در متاتریدر سراغ این ابزارها میروند.
اندیکاتورهای نمایش پیپ روی چارت
اندیکاتورها یکی از محبوبترین ابزارهای کمکی هستند. برای نمونه اندیکاتور Show Pips قادر است میزان سود یا زیان را بر حسب پیپ روی نمودار نشان دهد و حتی اطلاعاتی مانند اسپرد یا تایمر کندل را نیز اضافه کند. چنین ابزاری برای کسانی که به دنبال نمایش پیپ در متاتریدر به صورت لحظهای هستند، بسیار کاربردی است. در آینده هم ابزارهایی مانند اندیکاتور پیپ ولیو میتوانند امکانات بیشتری برای کاربران فراهم کنند و نیاز به محاسبه دستی را از بین ببرند.

اسکریپتها و اکسپرتهای مخصوص محاسبه پیپ
در کنار اندیکاتورها، اسکریپتها یا اکسپرتهایی وجود دارند که وقتی اجرا شوند، به طور خودکار مقدار پیپ معامله را بر اساس حجم لات و حرکت قیمت محاسبه میکنند. برای مثال، برخی از ابزارها در بازار MQL5 وجود دارند که با نام «Simple Pip Value Calculator» شناخته میشوند و وقتی روی چارت اجرا شوند، مقدار هر پیپ را برای معاملات جاری محاسبه میکنند. البته توصیه میشود اول آنها را در حساب دمو تست کنید.

محاسبه حجم معامله و لات بر اساس تعداد پیپ و میزان ریسک قابل قبول
برای محاسبه حجم معامله و لات بر مبنای تعداد پیپ و میزان ریسک قابل قبول، از یک فرمول ساده استفاده میشود که بسیاری از تریدرها و منابع بینالمللی مانند FXStreet به آن اشاره کردهاند:
لات = (ریسک حساب / (پیپهای استاپلاس × ارزش هر پیپ))
مثلاً فرض کنید حساب شما مقدار ۱۰٬۰۰۰ دلار است و تصمیم دارید فقط ۱٪ از آن را در یک معامله به خطر بیندازید (یعنی ۱۰۰ دلار ریسک). اگر فاصله استاپ لاس شما ۵۰ پیپ باشد و ارزش هر پیپ فرضی برای لات استاندارد برابر با ۱ دلار باشد، خواهیم داشت:
- ریسک حساب = ۱۰۰ دلار
- پیپهای استاپلاس = ۵۰
- ارزش هر پیپ = ۱ دلار
جایگذاری در فرمول:
لات = 100 ÷ (50 × 1) = 0.02 لات استاندارد
برای سادهتر شدن کار، میتوانید از ابزارهای آنلاین محاسبه حجم مانند ماشین حساب محاسبه اندازه لات آرون گروپس استفاده کنید که با وارد کردن بالانس حساب، درصد ریسک و استاپ لاس به شما لات پیشنهادی را نشان میدهد. به کارگیری این روش ساده باعث میشود همیشه کنترل سرمایه خود را در دست داشته باشید و اصول مدیریت ریسک را به شکل بهتری رعایت کنید.
به نقل از investopedia: اهرم یا لوریج به معاملهگر اجازه میدهد موقعیتهای بزرگتری باز کند، چون در واقع پول از بروکر قرض گرفته میشود. با این حال لوریج مقدار ارزش هر پیپ را تغییر نمیدهد، بلکه فقط سرعت تغییر موجودی حساب را بیشتر میکند.
نحوه استفاده از پیپ برای تعیین حد ضرر و حد سود به صورت عملی
برای مشخص کردن حد ضرر و حد سود به شکل اصولی، بهترین کار این است که همه چیز را با پیپ بسنجید. ابتدا نسبت ریسک به سود خود را تعیین کنید، مثلاً ۱ به ۲ یعنی اگر ۵۰ پیپ ضرر احتمالی دارید باید حداقل ۱۰۰ پیپ هدف سود در نظر بگیرید. در این حالت با ابزارهای داخلی مثل کراسهیر میتوانید مقدار حرکت قیمت را به راحتی ببینید و از همان روش اندازهگیری پیپ در متاتریدر برای تنظیم نقاط ورود و خروج استفاده کنید.
فرض کنید در نرخ 1.2000 وارد معامله میشوید و استاپ لاس را روی 1.1950 قرار میدهید. این فاصله معادل ۵۰ پیپ است. حالا اگر بخواهید تارگت سود شما دو برابر ریسک باشد باید حد سود را روی 1.2100 بگذارید که مساوی ۱۰۰ پیپ خواهد بود. با این کار هم نسبت ریسک به ریوارد شما منطقی میشود و هم با استفاده از نمایش پیپ در متاتریدر میتوانید مطمئن شوید محاسبات شما درست است.
رایجترین اشتباهات تریدرها در مدیریت ریسک و استفاده نادرست از پیپ
بسیاری از اشتباهاتی که تریدرها مرتکب میشوند به درک نادرست از پیپ و نحوه محاسبه ریسک برمیگردد. اگر این خطاها به موقع اصلاح نشوند میتوانند حساب معاملاتی را خیلی سریع از بین ببرند. در ادامه مهمترین آنها را با مثال ساده مرور میکنیم:
- اشتباه در تبدیل پوینت به پیپ
خیلی وقتها معاملهگر اعدادی را که در کراسهیر یا ترمینال میبیند مستقیم به عنوان پیپ حساب میکند، در حالی که این عدد در واقع پوینت است. همین موضوع باعث میشود مقدار واقعی ریسک کمتر یا بیشتر از چیزی باشد که فکر میکنید.
- استاپ لاس ثابت بدون توجه به نوسان بازار
گذاشتن یک حد ضرر مشخص مثل ۳۰ یا ۵۰ پیپ برای همه نمادها اشتباه بزرگی است. هر جفت ارز میزان نوسان خاص خود را دارد و حد ضرر باید متناسب با آن تعیین شود.
- ورود بیش از حد به معاملات (Overtrading)
بعضی تریدرها به جای تمرکز روی کیفیت معاملات، تعداد زیادی معامله باز میکنند (اور تریدینگ) بدون آنکه میزان ریسک هرکدام را حساب کنند. این روش معمولاً به زیانهای پیدرپی منجر میشود.
- نادیده گرفتن ارزش پیپ در جفتهای مختلف
ارزش هر پیپ برای همه جفت ارزها یکسان نیست. مثلاً ارزش یک پیپ در EURUSD با USDJPY تفاوت دارد. اگر این نکته را در محاسبات خود لحاظ نکنید، نتیجه معاملات میتواند غافلگیرکننده باشد.
برای جلوگیری از این خطاها بهتر است از ماشینحسابهای معاملاتی مانند ماشین حساب ارزش پیپ آرون گروپس استفاده کنید و همیشه نتایج معاملات خود را یادداشت کنید. این کار در کنار رعایت اصول مدیریت ریسک کمک میکند تا اشتباهات کمتر تکرار شوند و تصمیمها منطقیتر باشند.

نتیجهگیری
در پایان میتوان گفت درک درست از مفهوم پیپ و نحوه استفاده از آن در معاملات یکی از پایههای موفقیت در فارکس است. هر تریدری که بتواند تغییرات قیمتی را به شکل دقیق بسنجد، قادر خواهد بود تصمیمهای منطقیتری بگیرد و کنترل بیشتری بر سرمایه خود داشته باشد. تمرین با ابزارهای ساده در محیط متاتریدر باعث میشود کار با پیپ برای شما به یک عادت تبدیل شود و در شرایط واقعی کمتر دچار اشتباه شوید.
پیشنهاد میشود قبل از ورود به حساب واقعی، همه این موارد را در فضای دمو امتحان کنید. کار کردن با ابزار کراسهیر، بررسی معاملات در ترمینال و حتی استفاده از اندیکاتورها و اسکریپتهای کمکی در حساب آزمایشی کمک میکند با اطمینان بیشتری به سراغ بازار زنده بروید. اگر میخواهید مسیر یادگیری خود را سریعتر کنید، همین حالا نسخه متاتریدر ۴ یا ۵ را دانلود کنید و شروع به تست این روشها روی نمودارهای واقعی کنید.