تصور عمومی این است که تراکنش‌های ارز دیجیتال کاملاً ناشناس هستند، اما واقعیت چیز دیگری است. هر معامله در بلاک‌چین‌هایی مانند بیت‌کوین، یک ردپای دیجیتال شفاف از خود به جای می‌گذارد که برای همه قابل مشاهده است. اما اگر بخواهید تراکنش‌های مالی شما کاملاً محرمانه و غیرقابل ردیابی باقی بماند، چه راهی وجود دارد؟ اینجاست که مفهومی به نام پرایوسی کوین (Privacy Coin) وارد میدان می‌شود. رمز ارزهایی که با هدف اصلی حفظ حریم خصوصی و ناشناس ماندن طراحی شده‌اند.
در این مقاله از آرون گروپس، به طور جامع به این سوال پاسخ می‌دهیم که پرایوسی کوین چیست؟ با بررسی فناوری‌های رمزنگاری پیشرفتهای مانند امضای حلقه‌ای و آدرس‌های مخفی، متوجه می‌شویم که این کوین‌ها چگونه ناشناسی را تضمین می‌کنند، بهترین نمونه‌های آنها در سال ۲۰۲۵ کدامند و چرا با چالش‌های قانونی جدی روبرو هستند. اگر به آینده حریم خصوصی در دنیای مالی علاقه‌مندید، با ما همراه باشید.
نکات کلیدی:
|
پرایوسی کوین چیست و چه تفاوتی با سایر رمز ارزها دارد؟
پرایوسی کوین‌ها (Privacy Coins) نوعی رمز ارز هستند که هدف اصلی از ایجاد آنها حفظ حریم خصوصی کاربران و ناشناس ماندن تراکنش‌ها است.
برخلاف رمز ارزهای معمولی، مثل بیت‌کوین یا اتریوم که تراکنش‌ها و آدرس‌های مربوط به آنها روی بلاکچین قرار دارد و به صورت عمومی قابل مشاهده است، پرایوسی کوین‌ها با استفاده از تکنیک‌های رمزنگاری پیشرفته، جزئیات تراکنش‌ها مانند آدرس فرستنده و گیرنده، مقدار انتقال و موجودی کیف پول را مخفی نگه می‌دارند.
| نکته: هدف اصلی پرایوسی کوین‌ها، محافظت از اطلاعات مالی و تراکنشی کاربران است، در حالی که رمز ارزهای عادی بیشتر روی شفافیت و امنیت تمرکز دارند. |
چرا پرایوسی کوین‌ها اهمیت دارند؟
بنا به مقاله‌ای در OSL، با گسترش تکنولوژی‌های حفظ حریم خصوصی در دنیای دیجیتال به یک دغدغه اساسی تبدیل شده است. چه برای کسانی که به آزادی و اراده آزاد انسان معتقدند و چه برای افرادی که در جوامع توتالیتر با نظارت بیش از حد دولت‌ها زندگی می‌کنند، حفظ حریم خصوصی در تراکنش‌های مالی یک امر حیاتی است.
همین موضوع، اهمیت وجود پرایوسی کوین‌ها را برجسته می‌کند. به ویژه، وقتی به این موضوع آگاه شویم که ناشناس بودن تصور رایج اما نادرستی است که در مورد ارزهای دیجیتال وجود دارد. در واقع، هر تراکنش در فضای دیجیتال قابل ردیابی و پیگیری است.
به عنوان مثال، هر تراکنش در بلاکچین بیت‌کوین شامل اطلاعاتی نظیر هش تراکنش، آدرس فرستنده و گیرنده، زمان ارسال و مبلغ تراکنش است. اطلاعاتی که در دسترس عموم هستند و می‌توانند توسط افراد مختلف مثل دولت‌ها، نیروهای امنیتی یا شرکت‌های مبتنی بر بلاکچین و … مورد سواستفاده قرار بگیرند.
در همین نقطه است که پرایوسی کوین‌ها ظاهر شده‌اند تا کنترل افراد بر دارایی‌ها و امورات مالی خود را بیشتر کرده و ناشناس بودن تراکنش‌ها را تقویت کنند.
مکانیسم‌های عملکرد حریم خصوصی در پرایوسی کوین‌ها
همانطور که گفتیم پرایوسی کوین‌ها آمده‌اند که به حفظ حریم خصوصی کاربران کمک کنند. پرایوسی کوین ها تلاش می‌کنند که با استفاده از برخی روش‌های رمزنگاری، اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها را مبهم کنند تا ردیابی آنها برای سودجویان راحت نباشد. بنا به اطلاعات وب سایت Skrill، برخی از این روش‌ها عبارتند از:
- امضای حلقه‌ای (Ring Signatures)؛
- آدرس‌های مخفی (Stealth Addresses)؛
- تراکنش‌های محرمانه (Confidential Transactions)؛
- مخلوط کردن سکه‌ها (Coin Mixing).
در ادامه، هر یک از موارد فوق را شرح می‌دهیم.
امضای حلقه‌ای (Ring Signatures)
امضای حلقه‌ای یک روش رمزنگاری است که امضا شدن یک تراکنش توسط گروهی از کاربران به طور ناشناس را ممکن می‌کند. بدین ترتیب، امکان تشخیص اینکه امضاکننده واقعی کدام یک از اعضای گروه بوده است وجود ندارد.
این روش رمزنگاری با کمک مبهم کردن اطلاعات، کمک می‌کند که هویت فرستنده تراکنش مخفی بماند و بدین وسیله، به حفظ حریم خصوصی کاربران کمک می کند.
آدرس‌های مخفی (Stealth Addresses)
آدرس‌های مخفی یک تکنیک رمزنگاری دیگر است که توسط پرایوسی کوین‌ها و به منظور حفظ ناشناس ماندن کاربران به کار می‌رود.
در این روش، گیرنده تراکنش می‌تواند یک آدرس عمومی ایجاد کند، اما هر تراکنش به یک آدرس یکبار مصرف، موقت و منحصر به فرد (که تنها گیرنده اصلی کلید دسترسی به آن را دارد) فرستاده می‌شود. بدین ترتیب، تنها کسی که می‌تواند تراکنش را شناسایی و خرج کند، همان گیرنده اصلی است و دیگران، نمی‌توانند یک ارتباط منطقی و مشخص بین تراکنش‌ها و آدرس‌های عمومی گیرنده را ببینند.
تراکنش‌های محرمانه (Confidential Transactions)
تراکنش‌های محرمانه یک تکنیک رمزنگاری است که با کمک آن، می‌توان مقدار پول منتقل شده در یک تراکنش را مخفی کرد. با کمک تکنیک تراکنش‌های محرمانه، مقدار دقیق انتقال پول در بلاکچین برای عموم پنهان می‌ماند و تنها فرستنده و گیرنده می‌توانند مقدار واقعی را ببینند.
این کار باعث می‌شود کسی نتواند از روی مقدار تراکنش‌ها، رفتار مالی یا وضعیت دارایی کاربر را حدس بزند و بدین صورت، از حریم خصوصی کاربران محافظت می‌کند.
| نکته: تراکنش‌های محرمانه معمولاً با استفاده از روش‌هایی مثل «رمزگذاری بُرداری» یا «تعهدات حلقه‌ای» انجام می‌شوند که درست بودن مقدار تراکنش‌ها را بدون این که عدد دقیق آن نمایش داده شود، تضمین می‌کند. |
مخلوط کردن سکه‌ها (Coin Mixing)
مخلوط کردن سکه‌ها فرآیندی رمزنگاری است که چند تراکنش مختلف از چند کاربر را با هم ترکیب و به یک تراکنش بزرگ‌تر تبدیل می‌کند. بدین ترتیب، امکان تشخیص اینکه کدام ورودی به کدام خروجی تعلق دارد وجود نخواهد داشت. در این روش، ارتباط بین فرستنده‌ها و گیرنده‌ها مخفی می‌ماند و ردیابی سکه‌ها به کمک هویت کاربران سخت و سخت‌تر شود. در روش مخلوط کردن سکه‌ها اصطلاحا گفته می‌شود که کوین‌ها «مخلوط» می‌شوند تا رد پاها پاک شود.
به عنوان مثال، پنج نفر را در نظر بگیرید که هر کدام می‌خواهند یک کوین انتقال دهند. به کمک روش Coin Mixing، همه پنج تراکنش در یک تراکنش بزرگ ادغام می‌شود و خروجی‌ها طوری تنظیم می‌شوند که کسی نتواند بگوید کدام کوین را چه شخصی ارسال کرده و قرار است به کدام فرد برسد.
بهترین پرایوسی کوین‌های سال ۲۰۲۵
همانطور که در وب سایت trmlabs نیز آمده است، برخی از بهترین پرایوسی کوین‌های سال 2025 عبارتند از:
- مونرو (XMR)؛
- زی کش (ZEC)؛
- دش (DASH).
در ادامه با این پرایوسی کوین‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.
مونرو (XMR)
مونرو (Monero) یک ارز دیجیتال خصوصی، غیرمتمرکز و از معروف‌ترین پرایوسی کوین‌ها است.
بنا به وب سایت رسمی مونرو، اگرچه تعداد بلاک‌های قابل انتشار مونرو محدود نیستند، اما بنا به تقاضای بازار کم و زیاد می شوند. در عین حال، سیستم نرخ رشد بلاک‌ها را تنظیم می‌کند تا مقیاس پذیری (Scalability) آن آسیب نبیند.
به علاوه، تمامی تراکنش‌ها در مونرو به صورت خصوصی و پنهان انجام می‌شوند. برای رسیدن به این منظور، مونرو از سه تکنیک رمزنگاری امضای حلقه‌ای، آدرس‌های پنهان و تراکنش‌های محرمانه به صورت همزمان استفاده می‌کند که آن را منحصر به فرد کرده است.
| مونرو با استفاده از الگوریتم Randomx، تلاش می‌کند که مقاومت به ایسیک (ASIC Resistance) را بالا برده و اجازه ندهد که ASICها (کامپیوترهای خاصی که به طور ویژه برای استخراج رمز ارزها طراحی شده‌اند) به راحتی بر شبکه مسلط شوند یا در آن برتری داشته باشند. |
زی کش (ZEC)
همانطور که در وب سایت رسمی Zcash نیز آمده است، زی کش (Zcash) یک ارز دیجیتال است که درست مانند بیت کوین، 21 میلیون کوین دارد. با این وجود، یک تفاوت و برتری ویژه نسبت به بیت‌کوین دارد و آن اینکه، این کوین حریم خصوصی کاربران را رعایت کرده و اطلاعات آنها را به صورت رمزنگاری شده در بلاک چین قرار می‌دهد. این برخلاف بیت‌کوین است که اطلاعاتی تمامی تراکنش‌های آن به صورت شفاف در بلاکچین در دسترس عموم قرار دارد.
زی کش یک کوین خصوصی همتا به همتا است که برای انتقال آن نیاز به دریافت هیچگونه مجوزی از هیچ مرجع قانونی ندارید. در استفاده از زی کش، کاربر این حق انتخاب را دارد که در صورت تمایل، تراکنش‌ها را به صورت کاملا محرمانه یا به صورت شفاف انجام دهد.
برخی از بهترین صرافی‌های ارز دیجیتال که از زی کش پشتیبانی می‌کنند بایننس (Binance، کوین بیس (Coinbase)، بیت فینکس (Bitfinex)، کراکن (Kraken) و جمی نای (Gemini) هستند.
دش (DASH)
دش (Dash) یکی از رمز ارزهای محبوب است که در اصل برای پرداخت‌های سریع و ارزان طراحی شده است، اما ویژگی‌هایی برای حفظ حریم خصوصی نیز ارائه می‌دهد. دش از تکنیکی به نام ارسال خصوصی (PrivateSend) برای افزایش حریم خصوصی استفاده می‌کند که مشابه مخلوط کردن کوین‌ها است و از آن برای مخلوط کردن تراکنش‌ها و پنهان کردن مبدا و مقصد سکه‌ها استفاده می‌کند.
به هر صورت، این ویژگی اختیاری است و کاربر می‌تواند تصمیم بگیرد که از آن استفاده کند یا خیر.
در جدول زیر می توانید مقایسه‌ای از این سه کوین خصوصی ببینید:
|
مقایسه کوین های خصوصی مونرو، زی کش و دش |
|||
| ویژگی‌ها |
مونرو (Monero) |
زی کش (Zcash) |
دش (Dash) |
| وضعیت حفظ حریم خصوصی |
بله، همه تراکنش‌ها ناشناس‌اند |
اختیاری توسط کاربر (شفاف یا محرمانه) |
اختیاری با پروتکل PrivateSend |
| تکنولوژی اصلی |
امضای حلقه‌ای، آدرس‌های مخفی، تراکنش‌های محرمانه |
zk-SNARKs |
مخلوط کردن سکه ها |
| شفافیت تراکنش‌ها |
ندارد |
دارد (می‌توان شفاف بود) |
دارد |
| تمرکز اصلی |
حفظ حریم خصوصی و ناشناسی کامل |
تعادل بین حریم خصوصی و شفافیت |
سرعت بالای تراکنش و پرداخت آسان |
| مقیاس‌پذیری |
متوسط |
متوسط |
بالا |
| کارمزد تراکنش |
معمولاً بالاتر از بیت‌کوین |
متغیر |
پایین‌تر از بیت‌کوین |
|
نکته: پروتکل بلوک‌های الحاقی میمبل ویمبل (MWEB) یک ویژگی حفظ حریم خصوصی است که به بلاک چین لایت کوین افزوده شده و به واسطه آن، کاربران می‌توانند تراکنش‌های حفظ حریم خصوصی انجام دهند. |
چالش‌های قانونی و رگولاتوری درباره پرایوسی کوین‌ها
پرایوسی کوین‌ها به دلیل ویژگی‌های خاص خود که حریم خصوصی و ناشناس بودن تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند، با چالش‌های قانونی و رگولاتوری مختلفی روبرو هستند. این چالش‌ها عمدتاً به دلیل نگرانی‌های امنیتی، عدم شفافیت و سوء استفاده‌های احتمالی از این ویژگی‌ها برای فعالیت‌های غیرقانونی ایجاد می‌شود.
برخی از چالش‌های قانونی و رگولاتوری درباره پرایوسی کوین‌ها عبارتند از:
- استفاده از پرایوسی کوین‌ها در فعالیت‌های غیرقانونی
یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌ها این است که افراد ممکن است از پرایوسی کوین‌ها برای انجام فعالیت‌های غیرقانونی، مانند پول‌شویی، تامین مالی تروریسم یا خرید و فروش غیرقانونی کالاها و خدمات استفاده کنند. این ویژگی‌ها می‌توانند دسترسی به اطلاعات مرتبط با تراکنش‌ها را برای نهادهای نظارتی سخت‌تر کنند که به نوبه خود، ممکن است باعث ایجاد مسائل قانونی شود.
- مخالفت با قوانین مبارزه با پول‌شویی (AML) و شفافیت تراکنش‌ها
بسیاری از کشورها قوانینی دارند که موسسات مالی و صرافی‌ها را ملزم می‌کند تا تراکنش‌ها را رصد کنند و به مقامات اطلاعاتی در مورد فعالیت‌های مشکوک گزارش دهند.
از آنجایی که پرایوسی کوین‌ها اطلاعات مربوط به فرستنده، گیرنده و مقدار تراکنش را مخفی می‌کنند، ممکن است باعث نقض قوانین مبارزه با پول‌شویی (AML) و تأمین مالی تروریسم (CFT) شوند.
کشورهایی مثل ایالات متحده، ژاپن و برخی از کشورهای اتحادیه اروپا، خواستار رعایت بیشتر شفافیت در استفاده کوین‌های خصوصی هستند، اما در برخی از کشورهای دیگر جهان مثل چین و ایران، به دلیل نگرانی‌های امنیتی و قانونی، استفاده از پرایوسی کوین‌ها را محدود یا حتی ممنوع کرده‌اند.
- چالش‌های قانونی برای صرافی‌های ارز دیجیتال
در اغلب کشورهای دنیا، صرافی‌ها باید قوانین و مقررات سختگیرانه‌ای را رعایت کنند که شامل رعایت قوانین KYC (شناسایی مشتری) و AML (مبارزه با پول‌شویی) است. به دلیل ماهیت ناشناس پرایوسی کوین‌ها، صرافی‌ها ممکن است نتوانند هویت کاربران و تراکنش‌ها را به درستی پیگیری کنند که این موضوع می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین یا حتی بسته شدن صرافی‌ها شود.
به همین دلیل، برخی از صرافی‌ها از فهرست کردن کوین‌هایی مثل مونرو و زی کش خودداری کرده‌اند.
- چالش‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی در مقابل شفافیت
برخی کشورها به ویژه در اروپا، به دلیل قوانین مربوط به حریم خصوصی داده‌ها و شفافیت مالی، خواستار آن هستند که همه تراکنش‌های مالی شفاف و قابل ردیابی باشند. این تضاد بین حفظ حریم خصوصی کاربران و نیاز به شفافیت برای مبارزه با فساد و جرم می‌تواند چالش‌های رگولاتوری جدیدی ایجاد کند.
- فرار مالیاتی
یکی دیگر از چالش‌های کوین‌های خصوصی، امکان پنهان کردن تراکنش‌های مالی و دارایی‌ها به منظور فرار مالیاتی است که می‌تواند چالش‌های زیادی را در کشورهای مختلف ایجاد کند.
راهکارهای مورد نیاز برای برخورد با چالش‌های قانونی و رگولاتوری پرایوسی کوین‌ها
در مواجهه با چالش‌های قانونی پرایوسی کوین‌ها، تکنیک‌های سنتی جرم‌شناسی که به داده‌های قابل ردیابی تراکنش‌ها متکی هستند کارایی کمتری دارند. به علاوه، ویژگی بدون مرز بودن و جهانی تراکنش‌های رمز ارزها، مشکلات را پیچیده‌تر می‌کند.
در نتیجه، مقابله با چالش‌های قانونی کوین‌های خصوصی نیاز به یک رویکرد چند وجهی دارد که شامل موارد زیر باشد:
- چارچوب‌های رگولاتوری تقویت‌شده: توسعه قوانین واضح برای پرایوسی کوین‌ها که نیاز به حریم خصوصی کاربران را با ضرورت مقابله با فعالیت‌های غیرقانونی متوازن می‌کنند لازم است.
- همکاری بین‌المللی: به‌دلیل طبیعت جهانی رمز ارزها، همکاری بین‌المللی بین مقامات قانونی برای پیگیری و مختل کردن شبکه‌های مجرمانه که از پرایوسی کوین‌ها استفاده می‌کنند، ضرورت دارد.
- ابزارهای جرم‌شناسی پیشرفته: سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه برای بهبود قابلیت‌های تحلیل بلاکچین اهمیت زیادی دارد.
- آگاهی عمومی: آموزش عموم مردم در مورد خطرات مرتبط با پرایوسی کوین‌ها و اهمیت استفاده مسئولانه از رمز ارزها بسیار مهم است.
آیا پرایوسی کوین‌ها آینده‌ای دارند؟
همانطور که در merklescience آمده است، آینده پرایوسی کوین‌ها تحت تاثیر تعامل پیچیده‌ای از پیشرفتهای تکنولوژیکی، تحولات رگولاتوری و نگرش‌های اجتماعی به حریم خصوصی قرار خواهد گرفت.
همزمان که به نظر می‌رسد ادغام پرایوسی کوین‌ها در سیستم سنتی بانکی یک هدف غیر قابل دسترس است، این ایده نیز به ذهن متبادر می‌شود که ممکن است بلاکچین بتواند راه‌حل‌های بالقوه‌ای برای تایید داده‌های کاربر یا تسهیل تراکنش‌های بین زنجیره‌ای ارائه دهد.
به هر روی، برای ایجاد تعادل بین محافظت از حریم خصوصی قانونی کاربران و جلوگیری از سوء استفاده از این فناوری‌ها، به نظر می‌رسد که تغییر روش‌های استفاده و نظارت بر رمز ارزهای حریم خصوصی نیز غیرقابل اجتناب باشد.
در نهایت، مسئله کلیدی در تعیین تاثیر بلندمدت پرایوسی کوین‌ها در اکوسیستم رمز ارزها، استفاده مسئولانه از پرایوسی کوین‌ها است. جایی که افراد و سازمان‌ها با درک پیچیدگی‌های فنی، موارد استفاده مشروع و خطرات بالقوه مرتبط با پرایوسی کوین‌ها، می‌توانند تصمیمات آگاهانه بگیرند و به ایجاد یک اکوسیستم رمز ارز امن‌تر و مسئولانه‌تر کمک کنند.
نتیجه‌گیری
پرایوسی کوین‌ها با توجه به ویژگی‌های خود، در دنیای رمز ارزها نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. این رمز ارزها به کاربران این امکان را می‌دهند که از حریم خصوصی خود در تراکنش‌ها محافظت و در برابر نظارت‌های غیرضروری مقاومت کنند. با این حال، چالش‌های قانونی و رگولاتوری، مانند سوء استفاده از این فناوری‌ها برای فعالیت‌های غیرقانونی، همچنان به عنوان موانعی مهم در مسیر گسترش استفاده از پرایوسی کوین‌ها باقی مانده است. در نهایت، استفاده مسئولانه و قانون‌مند از این کوین‌ها می‌تواند به توسعه یک اکوسیستم رمز ارز امن‌تر و پایدارتر کمک کند.
