توکن

Token چیست و چه کاربرد هایی دارد؟

تکنولوژی بلاکچین به همراه ارزهای دیجیتال به عنوان یک نوآوری بزرگ در عرصه اقتصاد و مالی شناخته می‌شوند. این ارزهای دیجیتال از توکن‌ها تشکیل شده‌اند که هر یک دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند ، تکنولوژی بلاکچین و ارزهای دیجیتال با تولید توکن‌ها، به صورت گسترده‌ای در فضای اقتصادی و مالی جهان استفاده می‌شود.

انواع توکن های ارز دیجیتال کدامند؟

توکن‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: توکن‌های مثلی (Fungible Tokens) و توکن‌های غیر مثلی یا توکن‌های منحصر به فرد  (Non-Fungible Tokens) این دو نوع توکن از نظر قابل تعویض بودن و منحصر به فرد بودن اختلاف دارند. بیایید هر یک را به صورت کامل بررسی کنیم :

 _ توکن‌های مثلی (Fungible Tokens) :

توکن‌های مثلی به دسته‌ای از توکن‌ها اطلاق می‌شود که همگی یکسان هستند و قابل تعویض با یکدیگر هستند.به عبارت دیگر، هر واحد از توکن مثلی به نسبت یکسان با سایر واحدهای همان توکن قیمت‌گذاری می‌شود و تفاوتی در ویژگی‌ها و خصوصیات آن‌ها وجود ندارد.

به عنوان مثال توکن‌های مثلی شامل بیتکوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) می‌باشند. هر بیتکوین یک بیتکوین دیگر را جایگزین می‌کند و همچنین هر اتریوم می‌تواند با هر اتریوم دیگر جایگزین شود. به بیان ساده این به این معنی است که یک واحد مشخص از یک  Token، هیچ تفاوتی با واحدی دیگر از آن ندارد.

به عبارتی دیگر ، یک دلار همیشه یک دلار است و بیت کوین همیشه بیت کوین است. شما می‌توانید اسکناس‌های ۱۰ دلاری را با فرد دیگری مبادله کنید و هر کدام از شما همچنان همان ارزش را در کیف پول خود خواهید داشت. قابلیت تعویض‌پذیری به این معنی است که یک ارز دیجیتال و دارایی خاص ارزشمندتر یا کمیاب‌تر از بقیه نیستند.

_ توکن‌های غیر مثلی یا توکن‌های منحصر به فرد (Non-Fungible Tokens – NFTs) :

توکن‌های غیر مثلی توکن‌هایی هستند که هر یک از آن‌ها به صورت منحصر به فرد و یکتا است و نمی‌توان آن‌ها را با یکدیگر تعویض کرد.این توکن‌ها معمولاً بر پایه استاندارد ERC-721 در بلاکچین اتریوم ایجاد می‌شوند.هر توکن غیر مثلی دارای ویژگی‌های خاص و تاریخچه‌ی یکتایی است که آن را از دیگر توکن‌ها تمایز می‌دهد. این ویژگی‌ها می‌توانند شامل اطلاعات هنری، املاک، محصولات دیجیتالی، بازی‌های رایانه‌ای و… باشند.

به عنوان مثال، یک NFT می‌تواند یک نقاشی یا تصویر خاص از یک هنرمند، یک کارت بازی یکتا در یک بازی رایانه‌ای یا حتی یک قطعه از املاک دیجیتال مثل یک خانه ویژه در یک بازی مبتنی بر بلاکچین باشد.

بنابراین دانستیم که توکن‌های مثلی قابل تعویض با یکدیگر هستند و هیچ تفاوتی در میان آن‌ها وجود ندارد. در مقابل، توکن‌های غیر مثلی یا NFTs منحصر به فرد و یکتا هستند و هر کدام دارای خصوصیات ویژه ای هستند که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها و .

تفاوت‌ها، توکن‌های غیر مثلی را برای کاربردهای مختلفی مانند هنر دیجیتال، املاک و مشاغل اختصاصی، بازی‌های رایانه‌ای و غیره مناسب می‌کند.

اما توکن ها را به صورت دیگری نیز میتوان دسته بندی کرد که شامل “توکن‌های کاربردی” ، “توکن‌های اجتماعی” ، “توکن‌های امنیتی” ، “توکن‌های حاکمیتی” و “توکن‌های پرداخت”  می‌باشند که در ادامه به شرح هر یک خواهیم پرداخت:

1 . توکن‌های کاربردی (Utility Tokens) :

توکن‌های کاربردی به عنوان واحدهای ارزشی در دسترسی به خدمات و کاربردهای مختلف در پلتفرم‌ها و برنامه‌ها استفاده می‌شوند.

مثلاً در پلتفرم‌های نرم‌افزاری، این توکن‌ها می‌توانند برای خرید کالا و خدمات، دسترسی به خصوصیت های ویژه، اشتراک ورود و… مورد استفاده قرار بگیرند.

2 . توکن‌های اجتماعی (Social Tokens) :

توکن‌های اجتماعی به عنوان ارز داخلی در شبکه‌های اجتماعی دیسنترالیزه (غیر متمرکز) استفاده می‌شوند.این توکن‌ها به کاربران اجازه دسترسی به محتواها، امکانات، ویژگی‌ها و حتی حق رأی در تصمیم‌گیری‌های اجتماعی را می‌دهند.

3 . توکن‌های امنیتی  (Security Tokens) :

توکن‌های امنیتی به عنوان ابزارهای امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند که حقوقی مثل سوددهی، سود سهام، حق بهره‌مندی از دارایی‌ها و… را به دارندگانشان ارائه می‌دهند.این توکن‌ها باید با مقررات مرتبط با بازارهای مالی تطابق داشته باشند و امکان تداول آن‌ها معمولاً در صرافی‌های رسمی و مجاز فراهم می‌شود.

4 . توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens) :

توکن‌های حاکمیتی به دارندگانشان قدرت و حق رأی در تصمیم‌گیری‌های مربوط به پروتکل‌ها یا پلتفرم‌ها را می‌دهند.این توکن‌ها برای تعیین سیاست‌ها، اصلاحات، راه‌اندازی و تغییرات اصلی در پروتکل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

5 . توکن‌های پرداخت (Payment Tokens) :

توکن‌های پرداخت به عنوان واحد ارزش در تراکنش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.این توکن‌ها معمولاً برای انجام تراکنش‌های سریع‌تر، کم‌هزینه‌تر و کارایی بهتر در مقایسه با ارزهای ملی و سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

_ تفاوت ها و شباهت های توکن (Token) و کوین (Coin):

توکن‌ها (Tokens) و کوین‌ها (Coins) هر دو ارزهای دیجیتال هستند که در فضای ارزهای رمزنگاری شده شناخته می‌شوند، اما تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها می‌تواند به شرح زیر باشد:

تفاوت‌ها:

1 . مبدأ ایجاد : توکن‌ها بیشتر بر پایه بلاکچین‌ها و شبکه‌های معروفی مانند اتریوم ایجاد می‌شوند اما کوین‌ها اغلب به عنوان ارزهای اصلی و مستقل در بلاکچین‌ها و شبکه‌های خود وجود دارند.

2 . معمولیت مستقل : توکن‌ها معمولاً به عنوان ابزارهای دیجیتال مخصوصی در پروژه‌ها ، دی اپ ‌ها ، و برنامه‌های مختلف ایجاد می‌شوند اما کوین‌ها به عنوان ارزهای دیجیتال معمولیت دارند و برای مبادله ، ذخیره‌سازی ارزش و انجام تراکنش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

3 . تعداد : توکن‌ها معمولاً تعدادی بسیار زیاد و محدودیت در تولید ندارند، و به عنوان نمونه، در بلاکچین اتریوم می‌توان با استفاده از قرارداد هوشمند (smart contract) توکن‌ها را به تعداد دلخواه ایجاد کرد اما کوین‌ها تعداد ثابتی دارند و معمولاً حداکثر تعداد آن‌ها از قبل مشخص و ثابت است. به عنوان مثال، در بیتکوین، تعداد کل بیتکوین‌ها محدود به 21 میلیون واحد است.

شباهت‌ها:

1 . فناوری بلاکچین : هر دو توکن‌ها و کوین‌ها در فناوری بلاکچین و با استفاده از زنجیره‌های بلاک‌ها ذخیره می‌شوند.

2 . قابل مبادله : هر دو توکن‌ها و کوین‌ها می‌توانند در صرافی‌ها و بازارهای ارزهای دیجیتال مختلف مبادله شوند.

3 . کاربردها : هر دو انواع ارزهای دیجیتال در برخی کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرند ، از جمله پرداخت‌ها ، انتقال ارزش ، صدور توکن‌های جدید ، شرکت در ICO و IEO و غیره.

4 . مبادله بدون واسطه : هر دو انواع ارزهای دیجیتال به کاربران اجازه می‌دهند به صورت مستقیم و بدون واسطه با یکدیگر تراکنش داشته باشند.

5 . ذخیره‌سازی ارزش : هر دو ارزهای دیجیتال قابلیت ذخیره‌سازی ارزش را دارند و کاربران می‌توانند آن‌ها را به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار دهند.

 توکن (Tokens) چه کاربردهایی دارد؟

توکن‌ها در فضای ارزهای دیجیتال انواع مختلفی از کاربردها دارند. این کاربردها می‌توانند از جمله موارد زیر باشند:

1 . پرداخت‌ها و انتقال ارزش : توکن‌ها می‌توانند به عنوان وسیله‌ای برای انجام تراکنش‌ها و انتقال ارزش بین افراد و شرکت‌ها مورد استفاده قرار بگیرند. این کاربرد به عنوان یکی از کاربردهای اصلی توکن‌ها در فضای ارزهای دیجیتال مطرح است.

2 . ارزهای داخلی در پلتفرم‌ها: توکن‌ها می‌توانند به عنوان ارزهای داخلی یا اعتباری در پلتفرم‌ها و نرم‌افزارها مورد استفاده قرار بگیرند. این ارزهای داخلی می‌توانند برای خرید کالا و خدمات درون پلتفرم، پاداش‌ها، اشتراک ورود، عضویت و… استفاده شوند.

3 . شرکت در ICO و IEO : برخی از پروژه‌ها قبل از راه‌اندازی خود از طریق ICO (پیشنهاد سکه اولیه) یا IEO (فروش عمومی توکن در صرافی‌های معین) به دنبال جمع‌آوری سرمایه هستند. در این موارد، توکن‌ها به عنوان واحدی از سهام به فروش می‌رسند.

4 . انتقال دارایی‌ها : توکن‌ها می‌توانند به عنوان نماینده‌های دیجیتال از دارایی‌های فیزیکی مانند طلا، ملک و… باشند. این توکن‌ها، معاملات مشابهی به عنوان انتقال دارایی‌های فیزیکی دارند اما به صورت دیجیتال انجام می‌شوند.

5 . ارائه دسترسی و خدمات: برخی از توکن‌ها برای ارائه دسترسی به خدمات و برنامه‌ها استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، در شبکه‌های اجتماعی د‌سنترالیزه، توکن‌ها ممکن است به کاربران اجازه دسترسی به قابلیت‌ها و محتوای ویژه را بدهند.

6 . اجرای قراردادهای هوشمند: در بلاکچین‌هایی مانند اتریوم، توکن‌ها می‌توانند برای اجرای قراردادهای هوشمند استفاده شوند. این قراردادها معاملات و انتقال‌های اتوماتیک را بر اساس شرایط معین انجام می‌دهند.

7 . استفاده در بازی‌ها و محیط‌های واقعیت مجازی: برخی از بازی‌ها و محیط‌های واقعیت مجازی از توکن‌ها به عنوان ارز داخلی خود استفاده می‌کنند. این توکن‌ها به بازیکنان اجازه می‌دهند تجربه‌ها، محتواها و محصولات دیجیتالی را خریداری کنند.

8 . امنیت و حفاظت اطلاعات: توکن‌ها به عنوان ابزاری برای ایجاد مدل‌های حفاظت اطلاعات و امنیت در بلاکچین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

_ روش های ساخت توکن :

ساختن یک توکن در فضای ارزهای دیجیتال ممکن است با استفاده از انواع بلاکچین‌ها انجام شود، اما به طور معمول، برای ساخت توکن‌ها از بلاکچین‌هایی مانند اتریوم (Ethereum) که امکان ایجاد توکن‌های قابل تبادل بر اساس استاندارد ERC-20 را فراهم می‌کنند، استفاده می‌شود. در زیر روش‌های ساخت توکن برای بلاکچین اتریوم را شرح می‌دهیم:

1 . استفاده از قرارداد هوشمند( ERC-20) :

استفاده از قرارداد هوشمند (smart contract) استاندارد ERC-20 برای ایجاد توکن‌ها به عنوان اساسی‌ترین روش ساخت توکن‌ها شناخته می‌شود.برنامه‌نویسان می‌توانند با استفاده از زبان برنامه‌نویسی Solidity، یک قرارداد هوشمند ERC-20 ایجاد کنند که قابلیت مدیریت تعداد توکن‌ها، توزیع، تراکنش‌ها و سایر عملیات را فراهم می‌کند.

2 . استفاده از پلتفرم‌های ساخت توکن:

برخی پلتفرم‌های آنلاین اجازه می‌دهند که کاربران بدون نیاز به دانش برنامه‌نویسی، توکن‌های خود را ایجاد کنند.این پلتفرم‌ها معمولاً الگوریتم‌های خاصی دارند که از طریق واسطه‌های ساده، امکان ایجاد توکن‌ها را به کاربران می‌دهند

3 . توسعه‌دهندگان بلاکچین:

توسعه‌دهندگان حرفه‌ای می‌توانند از صفر توکن‌های خود را ایجاد کنند.این روش نیازمند دانش عمیق‌تر از برنامه‌نویسی قرارداد هوشمند و اطلاعات بیشتر درباره زنجیره‌های بلاکچین است.

بعد از ساخت توکن ، برای استفاده‌ی آن نیاز به یک کیف پول اتریوم دارید. بعد از تبادل وجه، می‌توانید توکن‌های خود را بدست آورید و در معاملات و تراکنش‌ها استفاده کنید. توجه داشته باشید که ساختن یک توکن کافی نیست و نیاز به بررسی‌های امنیتی و مدیریتی دقیق برای موفقیت توکن شما دارد.

در فضای ارزهای دیجیتال، شناخت توکن‌ها و کاربردهای آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هر نوع توکن دارای ویژگی‌ها و مزایا و معایب خاص خود است و انتخاب صحیح توکن‌ها و استفاده از آن‌ها بستگی به نیازها و هدف‌های کاربران دارد. همچنین، نکات امنیتی و رفتارهای بازاری نیز حائز اهمیت است که باید به آن‌ها توجه شود.