فرض کنید به جای تلاش برای پیش‌بینی جهت بازار، بتوانید از هر حرکت قیمت، چه صعودی و چه نزولی، سود بگیرید. همین ایده، اساس استراتژی گرید تریدینگ (Grid Trading) است. روشی که به معامله‌گر اجازه می‌دهد با نظم و برنامه‌ریزی، نوسانات مداوم بازار را به فرصت‌های سودآور تبدیل کند. جذابیت گرید تریدینگ در سادگی اجرای آن است، اما در عین حال، جزئیات فنی خاصی دارد که توجه به آنها، تفاوت بین موفقیت و شکست را در استفاده از این استراتژی رقم می‌زند.
در این مقاله از آرون گروپس با ما همراه باشید تا با گرید تریدینگ و نحوه استفاده از آن در معاملات آشنا شوید.
- گرید تریدینگ به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به پیش‌بینی جهت بازار، از نوسانات آن سود ببرید.
- این استراتژی در بازارهای با نوسانات زیاد مانند فارکس و ارزهای دیجیتال کاربردی‌تر است.
- برای موفقیت در گرید تریدینگ، مدیریت ریسک و تنظیم دقیق سطوح گرید از اهمیت بالایی برخوردار است.
گرید تریدینگ چیست؟
به نقل از TradingView، گرید تریدینگ (Grid Trading) یکی از استراتژی‌های پرکاربرد در بازارهای مالی است که به صورت خودکار یا نیمه‌خودکار اجرا می‌شود. ایده اصلی این روش ساده است: معامله‌گر مجموعه‌ای از سفارش‌های خرید و فروش را در فواصل قیمتی مشخص مانند یک شبکه یا Grid روی نمودار قرار می‌دهد. با این کار، هر بار که قیمت در محدوده تعیین شده بالا و پایین می‌رود، سفارش‌ها فعال می‌شوند و معامله‌گر از نوسانات بازار سود می‌گیرد، بدون اینکه نیاز باشد دائماً جهت دقیق حرکت بازار را پیش‌بینی کند.
اهمیت گرید تریدینگ در این است که به جای تمرکز بر پیش‌بینی روند، بر استفاده از نوسانات طبیعی بازار تکیه دارد. این ویژگی باعث شده که استراتژی گرید، به ویژه در بازارهای پرنوسان مثل جفت ارزهای اصلی فارکس یا ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین و اتریوم محبوب باشد.
اصول و نحوه کارکرد استراتژی گرید تریدینگ
در استراتژی گرید تریدینگ، معامله‌گر با تعیین یک بازه قیمتی و تقسیم آن به چند سطح، سفارش‌های خودکار را در فواصل مشخص ثبت می‌کند. در نتیجه، هر بار که بازار در این بازه نوسان کند، بخشی از سفارش‌ها فعال می‌شوند و سودهای کوچک، اما مکرر تولید می‌کنند. این روش در پلتفرم‌هایی مانند تریدینگ ویو یا صرافی‌های ارز دیجیتال با قابلیت استفاده از ربات تریدر بسیار محبوب است.
شبکه یا Grid در معاملات مالی چیست؟
گرید به شبکه‌ای از خطوط افقی روی نمودار قیمت اشاره دارد که در فواصل منظم کشیده می‌شوند. هر یک از این خطوط نمایانگر یک سطح سفارش خرید یا فروش است. به طور مثال، اگر محدوده قیمت EURUSD را بین 1.0790 تا 1.0990 دلار در نظر بگیریم و شبکه را با فاصله 5 پیپ طراحی کنیم، سفارش‌های خرید و فروش در سطوح 1.0790، 1.0795، 1.0800 و … قرار می‌گیرند.
شیوه خرید و فروش در محدوده‌های قیمتی از پیش تعیین شده
در گرید تریدینگ، سفارش‌ها از قبل در محدوده‌های مشخص برنامه‌ریزی می‌شوند و با هر نوسان کوچک قیمت، یکی از این سفارش‌ها فعال می‌شود. به عنوان مثال به تصویر زیر نگاه کنید. در این مثال:
- وقتی قیمت به سطح پایین‌تر برسد، سفارش خرید فعال می‌شود.
- وقتی قیمت به سطح بالاتر برگردد، سفارش فروش اجرا می‌شود.
فعال شدن سفارش‌های خرید و فروش در اثر نوسانات بازار، باعث شده است گرید تریدینگ برای بازارهای رنج (Range-bound) بسیار کارآمد باشد.
علاوه بر این، می‌توان در زمان رشد قیمت دارایی یا جفت ارز نیز معامله معکوس انجام داد. به این ترتیب که هر بار قیمت افزایش یابد (رسیدن قیمت به خطوط سبز گرید در تصویر زیر)، یک معامله شورت باز کنیم و زمانی که قیمت به اندازه حد سود تعیین‌شده پایین‌تر از نقطه ورود حرکت کرد، معامله را ببندیم.
اهمیت نوسانات بازار در عملکرد و سودآوری استراتژی گرید
گرید تریدینگ فقط در صورتی سودآور است که بازار نوسان کافی داشته باشد. هر چه دامنه نوسان بزرگ‌تر و رفت و برگشت‌های قیمت بیشتر باشد، فرصت‌های بیشتری برای فعال شدن سفارش‌ها ایجاد می‌شود. به همین دلیل، این استراتژی در بازارهای ذاتاً پرنوسان کاربرد بیشتری دارد. در مقابل، در بازارهای کم‌تحرک یا روندهای یک طرفه قوی، گرید می‌تواند زیان‌آور باشد.
به عنوان نمونه، اگر EUR/USD بین 1.08 و 1.10 نوسان کند و گرید شما در فواصل 20 پیپی تنظیم شده باشد، ممکن است در یک روز چندین معامله فعال شود که هر کدام سود کوچکی به حساب شما اضافه می‌کند. اما اگر یک روند صعودی قوی آغاز شود و قیمت بدون بازگشت بالا برود، سفارش‌های فروش شما یکی پس از دیگری وارد ضرر می‌شوند.
انواع استراتژی گرید تریدینگ
استراتژی گرید تریدینگ را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: اجرای دستی استراتژی توسط معامله‌گر و اجرای خودکار با کمک ربات‌ها. هر کدام از این روش‌ها مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و انتخاب میان آنها بستگی به تجربه، زمان و سبک معاملاتی فرد دارد.
گرید تریدینگ دستی
در روش دستی، معامله‌گر خود، شبکه‌ای از سفارش‌های خرید و فروش را در محدوده‌های قیمتی مشخص روی پلتفرم معاملاتی قرار می‌دهد. این روش به دانش و دقت بالایی نیاز دارد، زیرا معامله‌گر باید مرتباً بازار را زیر نظر داشته باشد و در صورت تغییر شرایط، سفارش‌ها را اصلاح کند.
مزیت این روش انعطاف‌پذیری بالا است. معامله‌گر می‌تواند به سرعت استراتژی را تغییر دهد، اما نقطه ضعف آن زمان‌بر بودن و احتمال خطای انسانی است.
گرید تریدینگ خودکار با ربات‌ها
در روش خودکار، ربات‌های معاملاتی یا الگوریتم‌ها وظیفه اجرای گرید را بر عهده می‌گیرند. کافی است معامله‌گر پارامترهایی مثل محدوده قیمتی، فاصله بین سفارش‌ها و حجم معاملات را مشخص کند. سپس ربات به طور 24 ساعته و بدون دخالت انسانی، سفارش‌ها را باز و بسته می‌کند.
مزیت اصلی این روش صرفه‌جویی در زمان و حذف احساسات انسانی است. البته ربات‌ها هم بدون مدیریت ریسک درست می‌توانند در روندهای یک طرفه دچار ضرر شوند.
مراحل اجرای استراتژی گرید تریدینگ
اجرای موفق استراتژی گرید تریدینگ نیازمند طی کردن مراحلی مشخص و برنامه‌ریزی‌شده است. معامله‌گر باید ابتدا دارایی مناسب را انتخاب کند، سپس محدوده‌های قیمتی را طراحی نماید، حجم معاملات را با مدیریت ریسک هماهنگ سازد و در نهایت برای خروج از معاملات سناریوهای مشخص داشته باشد. در ادامه به بررسی هر مرحله می‌پردازیم.
نحوه انتخاب جفت ارز یا دارایی مناسب برای گرید تریدینگ
گرید تریدینگ بهترین عملکرد را در بازارهایی دارد که نوسان کافی و دامنه قیمتی مشخص دارند. جفت ارزهای فارکس مثل EUR/USD یا GBP/JPY و همچنین ارزهای دیجیتال پرمعامله مانند بیت کوین و اتریوم از گزینه‌های ایده‌آل هستند. دارایی‌هایی با لیکوئیدیتی بالا و اسپرد پایین باعث می‌شوند اجرای استراتژی گرید تریدینگ راحت‌تر باشد و در عین حال، هزینه کمتری را به معامله‌گر تحمیل کند.
نحوه تعیین محدوده‌های قیمتی (Grid Levels) در بازار
پس از انتخاب دارایی، معامله‌گر باید محدوده قیمتی و فاصله بین سطوح را مشخص کند. بدین صورت که ابتدا یک محدوده قیمتی شامل بالاترین و پایین‌ترین قیمت مشخص می‌شود و پس از آن، میانه این دامنه قیمت، به عنوان قیمت مرجع برای تنظیم سفارشات خرید و فروش انتخاب می‌شود. محدوده قیمت در این استراتژی، می‌تواند بر اساس سطوح حمایت و مقاومت یا ابزارهای فیبوناچی تعیین شود.
فاصله خطوط شبکه نیز باید متناسب با نوسان بازار باشد. بدین صورت که فاصله کم در بازار آرام و فاصله بیشتر در بازار پرنوسان انتخاب می‌شود. یک روش دیگر برای تعیین فاصله خطوط شبکه، تقسیم فاصله بین بالاترین و پایین‌ترین قیمت بر تعداد کل سفارشاتی است که قصد داریم در گرید تریدینگ تنظیم کنیم.
به عنوان مثال، اگر بالاترین قیمت محدوده گرید تریدینگ در نماد معاملاتی X برابر با 100 دلار و پایین‌ترین قیمت 90 دلار است و قصد داریم 10 سفارش خرید و فروش در این محدوده ثبت کنیم، می‌توانیم فاصله بین خطوط گرید را یک دلار در نظر بگیریم.
نحوه مدیریت سرمایه و تنظیم حجم معاملات در گرید تریدینگ
مدیریت سرمایه کلید موفقیت در این استراتژی است. حجم معاملات باید به گونه‌ای تنظیم شود که حتی در صورت فعال شدن چندین سفارش هم فشار زیادی بر حساب وارد نشود. توصیه می‌شود حداکثر 1 تا 2 درصد سرمایه در هر معامله گرید اختصاص داده شود. همچنین، استفاده از اندیکاتور ATR برای برآورد نوسان می‌تواند در انتخاب حجم و فاصله بین سفارش‌ها کمک کند. برای مثال، اگر ATR جفت ارز USD/JPY حدود 30 پیپ باشد، تنظیم فاصله شبکه روی 30 یا 40 پیپ منطقی خواهد بود.روش‌ها و استراتژی‌های خروج از معاملات گرید
خروج از معاملات گرید به اندازه ورود آن اهمیت دارد. برای خروج از گرید تریدینگ چند روش رایج وجود دارد:- خروج در سطح کلیدی: بستن معاملات در نزدیکی مقاومت یا حمایت بعدی؛
- خروج زمان محور: بستن کل شبکه معاملات پس از یک بازه زمانی مشخص (مثلاً یک هفته)؛
- خروج بر اساس هدف سود: زمانی که سود کل معاملات به درصد از پیش تعیین‌شده برسد، شبکه بسته می‌شود؛
- خروج اضطراری: اگر قیمت از محدوده شبکه فراتر رفت و بریک اوت قوی رخ داد، بستن معاملات برای جلوگیری از زیان‌های سنگین ضروری است. برای نمونه، اگر در EUR/USD محدوده 1.08 تا 1.10 انتخاب شده باشد و قیمت به بالای 1.1050صعود کند، خروج اضطراری از گرید تصمیمی منطقی است.
مدیریت ریسک در استراتژی گرید تریدینگ
مدیریت ریسک مهم‌ترین عامل موفقیت در گرید تریدینگ است. چون این استراتژی شامل چندین معامله هم‌زمان است، بی‌توجهی به ریسک می‌تواند زیان‌های سنگینی ایجاد کند.اهمیت استفاده از استاپ لاس و تیک پرافیت در معاملات گرید
استاپ لاس جلوی زیان‌های بزرگ را می‌گیرد و تیک پرافیت سودهای کوچک و مکرر را تثبیت می‌کند. فرض کنیم یک تریدر با استراتژی گرید تریدینگ، پوزیشن خرید بیت کوین را در قیمت 108,000 دلار ثبت کرده باشد:- استاپ لاس را می‌توان در فاصله 500 دلار پایین‌تر یعنی حدود 107,500 دلار قرار داد تا زیان احتمالی محدود شود.
- تیک پرافیت نیز نزدیک 500 دلار بالاتر یعنی 108,500 دلار تنظیم می‌شود تا سود کوچک و مطمئن کسب گردد.
مدیریت مارجین و روش‌های جلوگیری از کال مارجین در گرید تریدینگ
به دلیل معاملات متعدد در گرید تریدینگ، استفاده بیش از حد از لوریج می‌تواند منجر به کال مارجین شود. بهترین راه این است که تنها بخشی از سرمایه درگیر شود، فاصله شبکه‌ها منطقی باشد و حجم معاملات متناسب با سرمایه انتخاب شود. به این ترتیب حساب شما حتی در حرکات شدید بازار پایدار می‌ماند.مزایا و معایب استراتژی گرید تریدینگ
مانند هر استراتژی معاملاتی دیگر، گرید تریدینگ نیز مزایا و معایب منحصر به خود را دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم.مزایای استراتژی گرید تریدینگ
مزایای استراتژی گرید تریدینگ عبارتند از:- عدم نیاز به پیش‌بینی جهت بازار: گرید تریدینگ بر اساس نوسانات طبیعی کار می‌کند و حتی در بازارهای رنج هم سودآور است.
- تولید سودهای کوچک و مکرر: با هر بار فعال شدن سفارش‌ها، معامله‌گر سودهای جزئی، اما مستمر به دست می‌آورد.
- قابلیت خودکارسازی با ربات‌ها: امکان اجرای استراتژی بدون دخالت مستقیم معامله‌گر در پلتفرم‌هایی مثل تریدینگ ویو یا صرافی‌های ارز دیجیتال وجود دارد.
- سازگاری با بازارهای پرنوسان: این روش در دارایی‌هایی مانند فارکس و ارزهای دیجیتال که حرکت‌های رفت و برگشتی زیاد دارند عملکرد بهتری دارد.
معایب استراتژی گرید تریدینگ
معایب استراتژی گرید تریدینگ عبارتند از:- ریسک بالا در روندهای یک طرفه: اگر بازار به طور پیوسته صعودی یا نزولی شود، سفارش‌های خلاف جهت می‌توانند زیان‌های سنگین ایجاد کنند.
- نیاز به سرمایه و مارجین کافی: چون معاملات متعددی باز می‌شود، فشار روی حساب بیشتر است و احتمال کال مارجین افزایش می‌یابد.
- پیچیدگی در مدیریت ریسک: بدون استاپ لاس و مدیریت سرمایه دقیق، کنترل زیان دشوار است.
- کارمزدهای معاملاتی بالا: اجرای تعداد زیاد سفارش باعث افزایش هزینه کارمزد، به ویژه در صرافی‌ها یا بروکرهایی با اسپرد بالا می‌شود.
بهترین بازارها برای استفاده از گرید تریدینگ
استراتژی گرید تریدینگ برای همه بازارها مناسب نیست. این روش زمانی بهترین عملکرد را دارد که بازار دارای نوسانات رفت و برگشتی یا حرکات موجی منظم باشد. انتخاب بازار درست می‌تواند تفاوت بزرگی میان سودآوری و زیان ایجاد کند.
گرید تریدینگ در فارکس
بازار فارکس به دلیل نقدشوندگی بالا، نوسانات کوتاه مدت زیاد و اسپرد پایین، یکی از بهترین گزینه‌ها برای پیاده‌سازی گرید تریدینگ است. بسیاری از جفت ارزهای اصلی مثل EUR/USD یا GBP/USD معمولاً در محدوده‌های مشخصی نوسان می‌کنند و همین موضوع فرصت مناسبی برای اجرای گرید فراهم می‌کند.
گرید تریدینگ در بازار ارزهای دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال ذاتاً پرنوسان است و همین ویژگی آن را برای گرید تریدینگ جذاب می‌کند. ارزهایی مثل بیت کوین و اتریوم بارها در یک بازه قیمتی رفت و برگشت دارند و امکان کسب سودهای کوچک را برای معامله‌گر فراهم می‌سازند.
بسیاری از صرافی‌های مطرح مانند بایننس (Binance) یا OKX حتی ربات‌های گرید تریدینگ آماده دارند که این استراتژی را به صورت خودکار اجرا می‌کنند.
آیا استفاده از گرید در بازار سهام منطقی است؟
بازار سهام معمولاً نسبت به فارکس و کریپتو کم‌نوسان‌تر است و اغلب روندهای یک طرفه طولانی‌تری دارد. همین موضوع باعث می‌شود استراتژی گرید کارایی کمتری در سهام داشته باشد. با این حال، برخی سهام با نوسانات روزانه بالا یا ETFهایی که در محدوده خاصی حرکت می‌کنند می‌توانند برای گرید مناسب باشند.
بهترین ربات‌ها و ابزارهای محبوب گرید تریدینگ
یکی از عوامل موفقیت در اجرای استراتژی گرید تریدینگ، استفاده از ابزارها و ربات‌های معاملاتی است. در ادامه با برخی از ابزارها و ربات‌های پرکاربرد در بازارهای مختلف آشنا می‌شویم.
بهترین ربات‌های گرید تریدینگ در بازار فارکس
در فارکس، ربات‌های گرید تریدینگ معمولاً به‌صورت اکسپرت (Expert Advisor) در پلتفرم‌هایی مثل متاتریدر اجرا می‌شوند. این ربات‌ها می‌توانند بر اساس محدوده‌های قیمتی، تعداد لایه‌ها و حجم معاملات از پیش تعیین‌شده عمل کنند.
ربات‌های تخصصی گرید تریدینگ برای ارزهای دیجیتال
بازار کریپتو به‌دلیل نوسانات شدید، محبوب‌ترین محل استفاده از ربات‌های گرید است. بسیاری از صرافی‌ها و پلتفرم‌های شخص ثالث ربات‌های اختصاصی برای این کار ارائه می‌دهند. از نمونه‌های پرکاربرد می‌توان به Pionex Grid Bot ،Bitsgap و 3Commas اشاره کرد.
پلتفرم‌ها و صرافی‌های معتبر با قابلیت گرید تریدینگ
برخی صرافی‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی معتبر، قابلیت گرید تریدینگ را به طور داخلی ارائه می‌دهند و نیاز به نصب ربات جداگانه را برطرف کرده‌اند. صرافی‌های OKX، کوکوین (KuCoin)، بایننس (Binance) و پلتفرم‌هایی مانند تریدینگ ویو با اتصال API به بروکر یا صرافی از جمله گزینه‌های محبوب هستند.
بهترین تنظیمات در استراتژی گرید تریدینگ
یکی از چالش‌های اصلی معامله‌گران در اجرای گرید تریدینگ انتخاب تنظیمات بهینه است. منظور از تنظیمات، پارامترهایی مانند محدوده قیمتی (Price Range)، تعداد سطوح شبکه (Grid Levels) و حجم هر سفارش است که در مجموع کارایی استراتژی را تعیین می‌کنند. در تنظیمات استراتژی موارد زیر را مد نظر داشته باشید:
- اگر فاصله شبکه‌ها خیلی کم باشد، تعداد معاملات زیاد شده و هزینه کارمزد بالا می‌رود؛
- اگر فاصله‌ها بیش از حد زیاد باشند، فرصت‌های سودآوری از دست می‌روند؛
- تعیین حجم سفارش‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که حتی در صورت فعال شدن چند معامله نیز فشار زیادی بر مارجین حساب ایجاد نشود.
بهترین تنظیمات گرید معمولاً بر اساس نوسانات بازار و میزان سرمایه معامله‌گر مشخص می‌شود.
ترکیب گرید تریدینگ با باند بولینگر
گرید تریدینگ به تنهایی مبتنی بر نوسانات بازار است، اما همیشه نمی‌تواند نقاط بهینه ورود و خروج را مشخص کند. باند بولینگر کمک می‌کند تا سفارش‌های شبکه دقیقاً در نزدیکی محدوده‌های اشباع خرید (باند بالا) و اشباع فروش (باند پایین) قرار گیرند. به این ترتیب، احتمال فعال شدن سفارش‌ها در نقاط برگشتی افزایش یافته و بازدهی کلی استراتژی بیشتر می‌شود.
ترکیب گرید تریدینگ با ایچیموکو
یکی از روش‌های قدرتمند برای ارتقای کارایی استراتژی گرید تریدینگ، استفاده از اندیکاتور ایچیموکو است. ترکیب این اندیکاتور با گرید باعث می‌شود معامله‌گر نه تنها شبکه قیمتی را در محدوده‌های مناسب تنظیم کند، بلکه معاملات خود را با روند کلی بازار هماهنگ نماید.
در تصویر زیر نمونه‌ای از ترکیب استراتژی گرید تریدینگ با ایچیموکو نمایش داده شده است. از آنجا که قیمت بالای ابر کومو قرار دارد (روند صعودی)، سفارش‌های خرید (Buy) در خطوط پایینی گرید چیده شده‌اند تا در اصلاحات بازار فعال شوند. در مقابل، سفارش‌های فروش (Sell) در خطوط بالایی گرید قرار گرفته‌اند تا نقش تثبیت سود را ایفا کنند.
ترکیب گرید تریدینگ با پرایس اکشن
با ترکیب گرید تریدینگ با پرایس اکشن، می‌توان خطوط گرید را دقیقاً در نزدیکی حمایت‌ها، مقاومت‌ها یا نواحی واکنش قوی قیمت قرار داد. این کار نه تنها احتمال فعال شدن سفارش‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه باعث می‌شود معاملات بیشتر با روانشناسی بازار همسو باشند.
تصویر زیر نمونه‌ای از ترکیب گرید تریدینگ با پرایس اکشن را نمایش می‌دهد. در این نمودار، سطوح حمایت و مقاومت با استفاده از پرایس اکشن تعیین شده‌اند و خطوط گرید در این نواحی قرار گرفته‌اند تا از واکنش‌های طبیعی قیمت بهره‌برداری شود.
ترکیب گرید تریدینگ با میانگین متحرک
گرید تریدینگ به طور طبیعی در بازارهایی که نوسانات زیادی دارند، عمل می‌کند، اما همیشه این نوسانات می‌تواند به طور ناگهانی به سمت یک جهت قوی برود (صعودی یا نزولی). در چنین شرایطی، اگر از میانگین متحرک برای تعیین روند کلی بازار استفاده شود، می‌توان سفارش‌های گرید را تنها در جهت روند اصلی بازار قرار داد و از انجام معاملات برعکس جهت جلوگیری کرد تا کارایی استراتژی گرید افزایش یابد.
نتیجه‌گیری
استراتژی گرید تریدینگ با استفاده از نوسانات بازار و تنظیم دقیق سطوح خرید و فروش، می‌تواند یک روش موثر برای کسب سود در بازارهای مختلف و به ویژه بازارهای پرنوسان باشد. انتخاب بازار مناسب و تنظیم دقیق پارامترهای گرید، می‌تواند تأثیر قابل توجهی در موفقیت استراتژی گرید تریدینگ داشته باشد.
