وقتی نمودار قیمت در حال رشد است، گاهی نشانه‌هایی دیده می‌شود که می‌گویند روند صعودی شاید دیگر توان ادامه نداشته باشد. یکی از این نشانه‌ها کندل مرد آویزان یا همان الگوی مرد دار آویز است که معمولاً در سقف‌های قیمتی دیده می‌شود و به معامله‌گران هشدار می‌دهد فروشندگان در حال فعال شدن هستند. آشنایی با این الگو در کنار دیگر الگوهای کندلی بازگشتی کمک می‌کند شرایط بازار بهتر درک شود و تصمیم‌های منطقی‌تری گرفته شود. اگر دوست دارید بدانید الگوی Hanging Man دقیقاً چه چیزی را نشان می‌دهد و چطور می‌توان بر اساس آن معامله کرد، پیشنهاد می‌کنم تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
- الگوی مرد دار آویز یکی از مهم‌ترین الگوهای کندلی بازگشتی است که اغلب در پایان روند صعودی ظاهر می‌شود و هشدار تغییر مسیر بازار را می‌دهد.
- سایه پایینی خیلی بلند نسبت به بدنه (حداقل دو یا سه برابر) نشان‌دهنده‌ی فشار فروش قابل توجه در همان جلسه است و هرچه این سایه بزرگ‌تر باشد، سیگنال بازگشت نزولی محتمل‌تر است.
- موقعیت قرارگیری الگو روی نمودار اهمیت بالایی دارد و تنها زمانی معتبر است که در محدوده‌های مهم قیمتی شکل بگیرد.
- تأکید بر روانشناسی پشت این کندل و درک رفتار خریداران و فروشندگان ارزش بیشتری از توجه صرف به ظاهر آن دارد.
الگوی مرد دار آویز چیست؟
وقتی بازار در مسیر صعودی حرکت می‌کند، ممکن است ناگهان نشانه‌ای ظاهر شود که از احتمال تغییر روند خبر بدهد. یکی از این نشانه‌ها الگوی مرد دار آویز است که در نمودارها به شکل یک کندل مرد آویزان دیده می‌شود. این کندل بدنه‌ای کوچک دارد که نزدیک به بالای محدوده قیمتی قرار گرفته و در زیر آن یک سایه بلند تشکیل شده است، سایه‌ای که معمولاً دست‌کم دو برابر اندازه بدنه است. در بالای کندل هم یا سایه‌ای دیده نمی‌شود یا بسیار کوتاه است. چنین ساختاری می‌تواند علامتی باشد از اینکه خریداران توان کمتری برای ادامه رشد قیمت دارند و فروشندگان قدرت بیشتری پیدا کرده‌اند.
زمانی که این کندل در انتهای یک روند صعودی شکل بگیرد، به عنوان سیگنالی از ضعف خریداران شناخته می‌شود و احتمال آغاز یک حرکت نزولی بیشتر می‌شود. رنگ بدنه هم اهمیت دارد، زیرا وقتی بسته شدن کندل پایین‌تر از باز شدن آن باشد یعنی بدنه قرمز، پیام الگو قوی‌تر خواهد بود. با این حال حتی اگر بدنه سبز هم باشد باز هم الگوی Hanging Man معتبر است اما نیاز به تأیید بیشتری از سوی کندل‌های بعدی دارد.
این ساختار یکی از مهم‌ترین نمونه‌های الگوهای کندلی بازگشتی به شمار می‌آید و معامله‌گران برای درک بهتر روند قیمت از آن استفاده می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با دسته‌بندی کامل این الگوها می‌توانید مقاله مرتبط با الگوهای کندلی را بخوانید تا تصویر جامع‌تری از نقش این کندل در تحلیل تکنیکال داشته باشید.
به گفته wrtrading: شکل رنگ بدنه الگو (قرمز یا سبز) بر اعتبار سیگنال اثر دارد. بدنه تیره‌تر معمولاً نشان‌دهنده قدرت فروش بیشتر است، اما حتی بدنه صعودی هم اگر در زمینه‌ی مناسب باشد می‌تواند هشداردهنده باشد.
کاربردهای الگوی مرد دار آویز در تحلیل تکنیکال
الگوی مرد دار آویز (Hanging Man) وقتی به کار گرفته شود می‌تواند در شناسایی نقاط بازگشتی در بازارهای مالی مثل فارکس یا بازار سهام و ارزهای دیجیتال مفید باشد، مخصوصاً وقتی قیمت پس از صعود قابل توجهی در حال نزدیک شدن به ناحیه‌ای مقاومتی باشد. این الگو معمولاً نشان می‌دهد که خریداران در حال از دست دادن نفوذ و فروشندگان به آرامی وارد میدان شده‌اند.
از آنجا که هیچ سیگنالی تضمینی نیست، ترکیب الگوی مرد دار آویز با ابزارهای تحلیل تکنیکال دیگر قدرت پیش‌بینی را به شدت افزایش می‌دهد. برای مثال وقتی اندیکاتورهایی مثل RSI در ناحیه اشباع خرید قرار داشته باشند و همزمان مرد دار آویز (Hanging Man) در نزدیکی مقاومت دیده شود، احتمال برگشت بیشتر می‌شود. همین طور استفاده از میانگین‌های متحرک، خطوط روند یا سطوح مقاومتی تاریخی کمک می‌کند تا اعتبار الگو سنجیده شود.
در نمودارهای واقعی دیده شده است که پس از روند صعودی قوی، هنگامی که الگوی مرد دار آویز (Hanging Man) قیمت توانایی شکست مقاومت را از دست می‌دهد و چند کندل بعدی نزول آغاز می‌شود. به عنوان مثال در یک نمودار روزانه، الگو در منطقه مقاومتی ظاهر شده و پس از آن یک کندل نزولی با حجم زیاد بسته شده است که سیگنال بازگشتی واضحی ایجاد کرده است.
حجم معاملات نیز یکی از فاکتورهای مهم است. اگر الگوی مرد دار آویز با حجم بالا همراه باشد، نشان‌دهنده این است که فروشندگان قدرت بیشتری پیدا کرده‌اند و سیگنال قابل اتکاتر است. همچنین اگر الگو نزدیک به مقاومت تاریخی یا یک ناحیه عرضه ظاهر شود، احتمال اینکه بازار به واکنش برسد بیشتر است.
برای معامله‌گرانی که با استراتژی‌هایی چون پرایس اکشن کار می‌کنند، الگوی مرد دار آویز می‌تواند نقطه‌ای باشد که به دقت بررسی مسیر حرکت قیمت، واکنش بازار به مقاومت و حجم معاملات انجام می‌دهند، سپس تصمیم به فروش یا خروج از معامله بگیرند. استفاده از این الگو به همراه تأیید در بافت روند و شرایط بازار می‌تواند ریسک خطا را کاهش دهد و فرصت‌های بهتری ایجاد کند.
به گفته liquidity-provider: حجم معاملات باید همراه الگو بررسی شود؛ اگر الگوی مرد دار آویز با حجم بالا تشکیل شود، احتمال واقعی بودن بازگشت بیشتر است. در غیر این صورت، الگو ممکن است به راحتی رد شود.
تفاوت الگوی مرد دار آویز و الگوی چکش
الگوی مرد دار آویز و الگوی کندل چکش در ظاهر بسیار شبیه به هم هستند. هر دو دارای بدنه کوچک و سایه پایینی بلند هستند که نشان‌دهنده فشار فروش در دوره قبل ولی بازگشت جزئی از سوی خریداران است.
اما تفاوت اصلی بین این دو در روند قبلی بازار است. الگوی مرد دار آویز پس از یک روند صعودی شکل می‌گیرد و سیگنال بازگشتی نزولی می‌دهد، در حالی که الگوی چکش در پایان یک روند نزولی ظاهر می‌شود و احتمال بازگشت صعودی را نشان می‌دهد.
روند قبلی بر تفسیر این الگوها تأثیر زیادی دارد. اگر الگوی مرد دار آویز در نزدیکی سقف‌های ایجاد شده در روند صعودی دیده شود، احتمال اینکه قیمت کاهش یابد بیشتر است، ولی اگر چکش پس از کاهش قیمت و نزدیک یک سطح حمایتی ظاهر شود، شانس افزایش قیمت بیشتر می‌شود.
اهمیت تأیید الگو با کندل بعدی یا ابزارهای دیگر را نباید دست‌کم گرفت. در هر دو الگو، مشاهده یک کندل بعدی که جهت مورد انتظار را حمایت می‌کند (مثلاً برای مرد دار آویز، یک کندل نزولی بعد از آن و برای چکش، یک کندل صعودی) به شدت اعتبار الگو را افزایش می‌دهد. همچنین استفاده از سطوح مقاومت و حمایت و اندیکاتورهای تکمیلی مثل حجم معاملات، RSI یا میانگین متحرک کمک می‌کند احتمال سیگنال غلط کاهش یابد.
نحوه معامله با استفاده از الگوی مرد دار آویز
بسیاری از معامله‌گران ساختار الگوی مرد دار آویز را به عنوان یکی از مهم‌ترین الگوهای کندلی بازگشتی می‌شناسند، اما برای تصمیم‌گیری صحیح کافی نیست و باید همراه با تأیید کندل بعدی یا ابزارهای دیگری مانند اندیکاتورها بررسی شود. استفاده از الگوی مرد دار آویز (Hanging Man) در ترکیب با ابزارهایی مثل RSI، میانگین متحرک یا خطوط روند کمک می‌کند سیگنال دقیق‌تر و ریسک معامله کمتر شود. در ادامه جزئیات ورود، خروج و مدیریت ریسک را بررسی می‌کنیم.
نحوه تعیین نقاط ورود و خروج به معامله با الگوی مرد دار آویز
برای ورود به معامله معمولاً منتظر می‌مانند کندل بعدی پس از کندل مرد آویزان نزولی بسته شود تا سیگنال معتبرتر باشد. زمانی که این اتفاق در نزدیکی مقاومت یا سطح روانی بازار رخ دهد احتمال موفقیت معامله بالاتر خواهد بود.
نقطه خروج را می‌توان با توجه به حمایت‌های مهم، ابزارهای فیبوناچی یا حتی اهداف کوتاه مدت قیمتی مشخص کرد. در یک مثال ساده اگر دارایی پس از رشد چند روزه وارد محدوده مقاومتی شود و این الگو ظاهر گردد، معامله‌گر پس از بسته شدن کندل تأییدی نزولی وارد فروش می‌شود و خروج را روی اولین سطح حمایتی تنظیم می‌کند.
در corporatefinanceinstitute توضیح داده شده که الگوی مرد دار آویز (Hanging Man) زمانی معتبر است که در روند صعودی شکل بگیرد و کندل بعدی آن را تأیید کند.
نحوه تعیین حد ضرر با الگوی مرد دار آویز
مدیریت ریسک در هر استراتژی اهمیت زیادی دارد و در اینجا نیز باید به دقت انجام شود. حد ضرر معمولاً کمی بالاتر از سقف کندل مرد دار آویز قرار داده می‌شود، زیرا عبور قیمت از این سطح می‌تواند نشانه‌ای از بی‌اعتباری سیگنال نزولی باشد. انتخاب حد ضرر باید با توجه به نوسان بازار منطقی باشد تا از خروج زود هنگام جلوگیری شود.
معامله‌گران حرفه‌ای علاو‌بر این، نسبت ریسک به ریوارد را در نظر می‌گیرند و معمولاً به دنبال این هستند که سود احتمالی دست‌کم دو برابر ریسک باشد. برای درک بهتر روش‌های مدیریت سرمایه و استفاده صحیح از حد ضرر و حد سود مطالعه مباحث تکمیلی در این زمینه توصیه می‌شود.
اشتباهات رایج در استفاده از الگوی مرد دار آویز
استفاده از کندل مرد آویزان بدون دقت کافی می‌تواند باعث اشتباهات پرهزینه‌ای در معاملات شود. این الگو که جزء الگوهای کندلی بازگشتی است، در صورت استفاده نادرست، سیگنال‌های گمراه‌کننده‌ای تولید می‌کند. برای جلوگیری از خطا، معامله‌گران باید نکات زیر را در نظر بگیرند:
- اعتماد بیش از حد به الگو: تکیه صرف بر الگوی مرد دار آویز بدون استفاده از ابزارهای تأییدی مثل اندیکاتور RSI یا سطوح مقاومت می‌تواند به سیگنال‌های کاذب منجر شود. همیشه از ابزارهای دیگر برای تأیید سیگنال استفاده کنید.
- تشخیص نادرست روند: این الگو فقط در انتهای روند صعودی معتبر است. اگر کندل مرد آویزان در بازار بدون روند مشخص یا در میانه یک روند ظاهر شود، احتمالاً سیگنال درستی نیست.
- نادیده گرفتن کندل تأییدی: ورود به معامله بدون انتظار برای کندل نزولی بعدی که الگو را تأیید کند، ریسک را افزایش می‌دهد. حجم معاملات بالا نیز می‌تواند اعتبار سیگنال را تقویت کند.
- انتخاب تایم فریم نامناسب: الگوهای کندلی بازگشتی در تایم فریم‌های بالاتر مثل روزانه یا هفتگی قابل‌ا عتمادتر هستند. در تایم فریم‌های کوتاه‌تر، نویزهای بازار می‌توانند سیگنال‌های نادرست ایجاد کنند.
برای پرهیز از این خطاها، تمرین در حساب دمو ضروری است. معامله‌گران می‌توانند با شبیه‌سازی معاملات مبتنی بر الگوی مرد دار آویز، توانایی خود را در تشخیص سیگنال‌های معتبر تقویت کنند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند تا از تصمیم‌گیری‌های شتاب‌زده دوری کرده و استراتژی‌های خود را بهبود دهند.
نتیجه‌گیری
استفاده از الگوی مرد دار آویز زمانی ارزشمند است که معامله‌گر بتواند آن را در بستر درست بازار شناسایی کند. این ساختار نشان می‌دهد روند صعودی ممکن است به پایان نزدیک شود و همین موضوع آن را به یکی از سیگنال‌های کاربردی در میان الگوهای کندلی بازگشتی تبدیل کرده است.
با این حال الگوی Hanging Man تنها زمانی کارایی واقعی دارد که همراه با ابزارهای تکمیلی مانند کندل تأییدی یا بررسی حجم معاملات تحلیل شود. معامله‌گرانی که این الگو را در شرایط مناسب و با مدیریت ریسک به کار می‌برند، شانس بیشتری برای تصمیم‌گیری‌های موفق خواهند داشت. تمرکز بر یادگیری و به‌کارگیری آن در محیط‌های آزمایشی می‌تواند بهترین مسیر برای استفاده درست از این الگو در معاملات واقعی باشد.
