بسیاری از معامله‌گران هنگام کار با صرافی‌ها با اصطلاحاتی مثل میکر و تیکر برخورد می‌کنند، اما اغلب نمی‌دانند این دو چه تفاوتی دارند. در واقع زمانی که شما نقش سفارش گذار و سفارش بردار را در معاملات ایفا می‌کنید، جایگاه متفاوتی نسبت به نقدینگی بازار پیدا می‌کنید و همین مسئله باعث تغییر در کارمزد میکر و تیکر می‌شود.
دانستن اینکه میکر (Maker) و تیکر (Taker) در ارز دیجیتال چگونه تعریف می‌شوند و چه تأثیری بر هزینه‌ها دارند، به شما کمک می‌کند انتخاب‌های دقیق‌تری داشته باشید و از فرصت‌های معاملاتی بیشترین سود را بگیرید. اگر می‌خواهید با زبانی ساده و مثال‌های کاربردی به این موضوع مسلط شوید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
- انتخاب درست بین میکر و تیکر به ویژه در صرافی‌های پررقابت، می‌تواند با کاهش کارمزدها و مدیریت ریسک، حاشیه سود معاملات را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
- در بازارهای کم‌نوسان، میکر بودن به دلیل کارمزد کمتر بهینه است، اما در بازارهای پرنوسان، تیکر بودن برای بهره‌برداری سریع از تغییرات قیمتی مناسب‌تر است.
- نقش میکر و تیکر در نقدینگی به ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا کمک می‌کند که برای کاهش اسپرد و افزایش جذابیت صرافی‌ها حیاتی است.
- معامله‌گران می‌توانند با آزمایش استراتژی‌های میکر و تیکر در حساب‌های دمو، بدون ریسک مالی، مهارت‌های خود را بهبود دهند و بهترین رویکرد را پیدا کنند.
میکر و تیکر چیست؟
در معاملات ارز دیجیتال، دو مفهوم مهم به نام میکر و تیکر وجود دارند که نحوه خرید و فروش را مشخص می‌کنند. معامله‌گری که به عنوان سفارش‌گذار (میکر) عمل می‌کند، سفارشی با قیمت دلخواه (مثلاً خرید بیت کوین به قیمت ۵۸۰۰۰ دلار) ثبت می‌کند. این سفارش در دفتر سفارش صرافی می‌ماند و به نقدینگی بازار کمک می‌کند، زیرا دیگران می‌توانند با آن معامله کنند.
از سوی دیگر، معامله‌گری که نقش سفارش‌بردار (تیکر) را دارد، سفارشی را که قبلاً در دفتر سفارش وجود دارد، انتخاب کرده و فوراً معامله را انجام می‌دهد. برای مثال، اگر بیت کوین را با قیمت فعلی بازار (مثلاً ۵۸۱۰۰ دلار) بخرید، شما یک سفارش‌بردار هستید. این کار باعث می‌شود معامله سریع انجام شود، اما نقدینگی بازار کمی کاهش می‌یابد.
تفاوت اصلی این دو در زمان‌بندی و تأثیر آنها بر بازار است. میکر و تیکر در صرافی‌های معروف مثل بایننس (Binance) یا کوکوین (KuCoin) بسیار رایج هستند و درک آنها برای موفقیت در میکر و تیکر در ارز دیجیتال ضروری است. با شناخت این مفاهیم، می‌توانید هزینه‌های معاملاتی را بهتر مدیریت کرده و استراتژی‌های سودآورتری بسازید.
به نقل از وب سایت Investopedia: «میکرها با افزودن سفارش‌های محدود به دفتر سفارش، نقدینگی را فراهم می‌کنند، در حالی که تیکرها با اجرای فوری سفارش‌ها، نقدینگی را مصرف می‌کنند.»
نقش میکر و تیکر در نقدینگی بازار
بازارهای مالی بدون حضور افرادی که سفارش‌ها را ثبت یا اجرا می‌کنند نمی‌توانند فعال و روان باقی بمانند. میکر و تیکر در این فرایند دو نقش اساسی دارند و با همکاری آنها است که معاملات به شکل پیوسته انجام می‌شود. وقتی درباره نقش میکر و تیکر در نقدینگی صحبت می‌کنیم، منظور ما ایجاد تعادل میان عمق بازار و سرعت معاملات است.
تأثیر میکرها در افزایش عمق بازار
میکرها با ثبت سفارش‌های خرید و فروش در سطوح قیمتی مختلف، عملاً لایه‌های حمایتی و مقاومتی متعددی در دفتر سفارش ایجاد می‌کنند. این موضوع باعث افزایش عمق بازار می‌شود؛ یعنی در هر قیمت، حجم مشخصی از سفارش‌ها وجود دارد که مانع تغییرات ناگهانی و شدید قیمت می‌گردد.
به طور مثال، فرض کنید در بازار طلا یک تریدر نهادی (میکر) سفارش خرید ۱۰۰ لات در قیمت ۱۹۲۰ دلار و سفارش فروش ۸۰ لات در قیمت ۱۹۳۰ دلار ثبت می‌کند. حال اگر یک تریدر دیگر (تیکر) بخواهد ۱۰ لات خرید بزند، سفارش او بدون تغییر محسوس در قیمت اجرا می‌شود، چون سفارش بزرگ میکر قبلاً نقدینگی کافی در آن سطح قیمتی فراهم کرده است. در مقابل، در بازاری که میکرها کم باشند (مثلاً یک توکن کم‌حجم در کریپتو)، همین سفارش کوچک می‌تواند باعث جهش یا سقوط قابل توجه قیمت شود.
نقش تیکرها در سرعت انجام معاملات
زمانی که یک معامله‌گر سفارش موجود را فوراً می‌پذیرد به عنوان تیکر شناخته می‌شود. این کار باعث می‌شود معامله بدون معطلی انجام گیرد و حجم معاملات بالاتر برود. با وجود این، چون سفارش‌های موجود از دفتر حذف می‌شوند، نقدینگی برای مدت کوتاهی کاهش پیدا می‌کند.
در شرایطی که روند بازار صعودی باشد، بسیاری از تیکرها فرصت را غنیمت شمرده و سفارش‌های فوری را اجرا می‌کنند. هرچند که هزینه معاملات برای تیکرها معمولاً بیشتر است، اما آنها با سرعت عمل خود حرکت بازار را پررنگ‌تر می‌کنند و انگیزه می‌دهند تا میکرها سفارش‌های بیشتری وارد کنند.
در نهایت می‌توان گفت همکاری این دو نقش باعث می‌شود هم عمق بازار بیشتر شود و هم معاملات با سرعت جریان پیدا کند. برای درک بهتر لیکوییدیتی یا نقدینگی کافی است تصور کنید که میکرها بستر اصلی نقدینگی را می‌سازند و تیکرها این بستر را به حرکت در می‌آورند.
به نقل از Crypto: «فعالیت میکر و تیکر نقدینگی را تقویت کرده و صرافی‌ها را برای سرمایه‌گذاران نهادی جذاب‌تر می‌کند.»
کارمزد میکر و تیکر در صرافی‌ها
هر صرافی برای انجام معاملات، ساختار کارمزدی دارد که بر اساس نوع نقش معامله‌گر تعیین می‌شود. وقتی درباره کارمزد میکر و تیکر صحبت می‌کنیم منظور همان هزینه‌ای است که سفارش‌گذاران و سفارش‌برداران باید پرداخت کنند. این سیستم به گونه‌ای طراحی شده تا کسانی که نقدینگی به بازار اضافه می‌کنند تشویق شوند و کسانی که نقدینگی را سریع مصرف می‌کنند هزینه بیشتری بپردازند. به همین دلیل درک درست از تفاوت میان میکر و تیکر برای هر معامله‌گر ضروری است.
تفاوت ساختار کارمزد میکر و تیکر
معمولاً کارمزدی که برای میکر در نظر گرفته می‌شود کمتر از تیکر است. دلیلش این است که میکرها با ثبت سفارش‌های شرطی به بازار عمق می‌دهند و شرایط را برای معامله جذاب‌تر می‌کنند. در مقابل تیکرها چون سفارش‌های آماده را سریع اجرا می‌کنند نقدینگی موجود را مصرف می‌کنند و صرافی‌ها برای این کارمزد بیشتری دریافت می‌کنند.
بعضی صرافی‌ها حتی به میکرها پاداش یا ربیت می‌دهند، در حالی که تیکرها همیشه هزینه بالاتری دارند. اگر برای شما هم این سؤال پیش آمده که اسپرد چیست؟ باید بدانید این مفهوم مستقیماً با میزان کارمزدی که پرداخت می‌کنید در ارتباط است.
چرا کارمزد میکر معمولاً کمتر است؟
صرافی‌ها ترجیح می‌دهند همیشه سفارش‌های فعال در دفتر سفارش وجود داشته باشد. به همین دلیل میکرها را با تخفیف یا کارمزد پایین‌تر تشویق می‌کنند. برای نمونه،
- در صرافی بایننس کارمزد پایه هر دو طرف ۰.۱ درصد است، اما کاربران سطح VIP به عنوان میکر می‌توانند تخفیف بیشتری دریافت کنند.
- در صرافی کوکوین نیز ساختار مشابهی وجود دارد و برای معاملات با حجم پایین، کارمزد میکر حدود ۰.۱ درصد است در حالی که تیکر معمولاً بیشتر پرداخت می‌کند.
- در صرافی کوین بیس تفاوت محسوس‌تر است؛ میکر ۰.۴ درصد می‌پردازد، اما تیکر باید ۰.۶ درصد پرداخت کند.
در نهایت می‌توان گفت که کارمزد میکر و تیکر در هر صرافی ارز دیجیتال به شکل متفاوتی محاسبه می‌شود، اما همیشه هدف اصلی این است که نقدینگی حفظ شود و معاملات روان‌تر انجام شوند.
به نقل از CryptoNews: «صرافی MEXC با کارمزد صفر برای کارمزد میکر و تیکر، رقابت را در بازار افزایش داده است.»
استراتژی‌های معاملاتی میکر و تیکر برای کاهش کارمزد و افزایش سود
برای معامله‌گران فعال در بازارهای ارز دیجیتال، شناخت تکنیک‌هایی برای بهینه‌سازی کارمزد میکر و تیکر و در نتیجه افزایش بازده، اهمیت زیادی دارد. ترکیب هوشمندانه نقش میکر و تیکر می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و فرصت مناسبی برای سودآوری فراهم کند.
بهترین زمان برای میکر بودن (ثبت سفارش به عنوان سفارش گذار و سفارش بردار)
وقتی بازار آرام است و تغییرات قیمت سرعت زیادی ندارد، استفاده از سفارش محدود بهترین انتخاب است. در این حالت معامله‌گر به عنوان میکر عمل می‌کند و چون نقدینگی به دفتر سفارش اضافه می‌کند کارمزد کمتری می‌پردازد. به عنوان نمونه اگر کسی سفارش خرید بیت کوین را کمی پایین‌تر از قیمت فعلی ثبت کند، ممکن است مدتی منتظر بماند، اما در نهایت هم در قیمت مناسب وارد می‌شود و هم هزینه کمتری برای معامله پرداخت می‌کند.
موقعیت‌هایی که تیکر بودن می‌تواند سودآورتر باشد
در زمان‌هایی که بازار به سرعت حرکت می‌کند یا خبری باعث تغییر قیمت می‌شود، نقش تیکر اهمیت پیدا می‌کند. اینجا معامله‌گر باید سریع وارد بازار شود تا فرصت را از دست ندهد. هرچند هزینه تیکر بیشتر است، اما سرعت انجام معامله می‌تواند سود حاصل را جبران کند. برای مثال وقتی قیمت یک ارز در حال رشد سریع است، خرید فوری به صورت تیکر می‌تواند مانع از جا ماندن از روند صعودی شود.
استفاده ترکیبی از میکر و تیکر برای مدیریت هزینه و بهینه‌سازی معاملات
گاهی بهترین روش، استفاده همزمان از هر دو نقش است. معامله‌گر می‌تواند برای ورود به بازار از سفارش میکر استفاده کند تا کارمزد پایین‌تری بپردازد و سپس برای خروج سریع از نقش تیکر کمک بگیرد. این استراتژی در روش‌هایی مثل اسکالپینگ یا هجینگ کاربرد زیادی دارد. در واقع همان طور که در انواع سفارشات در فارکس دیده می‌شود، انتخاب نوع سفارش می‌تواند در موفقیت معامله تأثیر مستقیم بگذارد.
در بازارهای سنتی مانند بازار سهام و فارکس، اصطلاحات میکر (Maker) و تیکر (Taker) کمتر رایج هستند و معمولاً استفاده از اصطلاحات تأمین‌کننده نقدینگی (Liquidity Provider) یا شرکت‌کننده بازار (Market Participant) در این بازارهامتداول‌تر است. میکر و تیکر در کریپتو پرکاربرد هستند.
مزایا و معایب میکر و تیکر بودن
وقتی صحبت از نقش میکر و تیکر در نقدینگی بازار می‌شود، هر دو نوع معامله‌گر مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند.
مزایا و معایب میکر
مزایای میکر بودن شامل پرداخت کارمزد کمتر و کنترل بهتر بر قیمت اجرا است، زیرا سفارش‌ها به صورت محدود و در قیمت دلخواه ثبت می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود معامله‌گر به عنوان سفارش‌گذار و سفارش‌بردار نقش‌آفرینی کند و نقدینگی را حفظ کند. با این حال یکی از معایب این نقش، تأخیر در اجرا است. وقتی بازار در حرکت است، ممکن است سفارش به سرعت انجام نشود یا حتی از دست برود.
مزایا و معایب تیکر
تیکر بودن به ویژه زمانی که قیمت به سرعت تغییر می‌کند، امکان سرعت در انجام معاملات و بهره‌گیری از فرصت‌های فوری در بازار را فراهم می‌سازد، اما همین سرعت باعث می‌شود کارمزد بالاتری نسبت به میکرها پرداخت شود و احتمال اسلیپیج (slippage) در بازارهای پرنوسان بالا برود.
در شرایط واقعی بازار ارز دیجیتال، بسیاری از معامله‌گران ترکیبی از هر دو نقش را بسته به شرایط بازار به کار می‌گیرند تا هم هزینه‌ها را کاهش دهند و هم از فرصت‌های سریع سود ببرند. این تعادل هوشمندانه به آنها اجازه می‌دهد عملکرد بهینه‌تری در معاملات داشته باشند.
نتیجه‌گیری
درک تفاوت میان میکر و تیکر برای هر معامله‌گر اهمیت زیادی دارد، زیرا این دو نقش مستقیماً بر کارمزد، سرعت انجام معامله و میزان سود نهایی تأثیر می‌گذارند. کسی که بتواند شرایط بازار را درست ارزیابی کند، بهتر می‌داند چه زمانی به عنوان سفارش‌گذار وارد شود و چه زمانی اجرای فوری سفارش به نفع اوست.
در واقع شناخت صحیح از میکر (Maker) و تیکر (Taker) در ارز دیجیتال به معامله‌گران کمک می‌کند استراتژی‌های خود را انعطاف‌پذیرتر طراحی کنند و هزینه‌های اضافی را کاهش دهند. این موضوع نه تنها در بازارهای آرام بلکه در شرایط پرنوسان هم می‌تواند تعیین‌کننده باشد.
به خوانندگان پیشنهاد می‌شود قبل از شروع سرمایه‌گذاری جدی، این روش‌ها را در حساب دمو یا با مبالغ کم آزمایش کنند. تمرین و تجربه در نهایت باعث می‌شود انتخاب بین میکر یا تیکر آگاهانه‌تر و نتیجه معاملات پایدارتر باشد.
