استراتژی معامله بر اساس روند یا ترند تریدینگ (trend trading) موضوع مقاله‌ی امروز ماست. در این مقاله، ضمن آشنایی با مفهوم استراتژی معاملاتی روند، به چگونگی شناسایی روند می‌پردازیم و با برخی از بهترین ابزارهای تحلیل روند و تکنیک‌های ورود و خروج در استراتژی ترند تریدینگ آشنا می‌شویم. در ادامه، مزایا و معایب معاملات روندی و اصول مدیریت ریسک در آنها را مرور می‌کنیم و در پایان، خواهیم دید که برای داشتن معاملات روندی موفق، چه نکاتی را بایستی رعایت کنیم.
اگر به این موضوع علاقمندید، تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
ترند تریدینگ یا معامله بر اساس روند چیست؟
استراتژی معاملاتی روند به نوعی از معاملات اشاره دارد که در آنها، تریدر در جهت روند حرکت قیمت وارد پوزیشن شده و تلاش می‌کند از حرکت قیمت در یک جهت خاص کسب سود کند؛ ترند تریدر در روند صعودی وارد پوزیشن لانگ (خرید) می‌شود و در روند نزولی پوزیشن شورت (فروش) می‌گیرد.
به طور کلی، ترند تریدینگ به این منظور طراحی و اجرا می‌شود که بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن، روند حرکت بازار را تشخیص داده و یک نقطه ورود به معامله‌گر بدهد. سپس، در بهترین زمان ممکن پایان روند قیمت را پیش‌بینی کرده و فرصتی برای خروج به موقع ایجاد کند. فارغ از اینکه معامله‌گر نگاه بلندمدت، کوتاه مدت و یا حتی روزانه به بازار داشته باشد، می‌تواند از استراتژی ترند تریدینگ در معاملات خود استفاده کند.
انواع روند در فارکس
به طور کلی، سه نوع روند قیمت در بازارهای مالی وجود دارد که عبارتند از:
- روند صعودی (Uptrend)؛
- روند نزولی (Downtrend)؛
- روند افقی (Horizontal).
در یک روند صعودی، سقف‌های قیمت مدام بالا و بالاتر می‌روند و کف‌های قیمت نیز، از کف‌های قبلی بالاتر هستند.
در یک روند نزولی، هر کف جدید از کف قیمت قبلی پایین‌تر است و هر سقف، از سقف قبلی کمتر.
در روند افقی که در واقع همان بازار بدون روند است، قیمت نه صعود می‌کند و نه نزول بلکه، تنها در یک محدود رنج می‌زند.
چگونه روند ها را شناسایی کنیم؟
برای تشخیص روند بازار، کافیست ببینیم که سقف‌ها و کف‌های قیمت نسبت به سقف و کف‌های قبلی چه وضعیتی دارند.
اگرچه با یک نگاه کردن ساده به نمودار قیمت نیز می‌توان روند قیمت را تا حدودی تشخیص داد اما، بهترین راه برای شناسایی روند، استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال است؛ ابزارهایی چون نمودارهای قیمت، اندیکاتورها و الگوهای قیمت مثل:
- نمودار قیمت خطی (Line Chart)؛
- خطوط روند (trend lines)؛
- و اندیکاتور مووینگ اوریج.
نمودار قیمت خطی
نمودار خطی یا Line chart یک نوع از نمایش نمودار قیمت است؛ درست مثل نمودار شمعی (candle stick). برخلاف نمودار شمعی، نمودار خطی به جزئیات قیمت نمی‌پردازد و تنها قیمت‌های بسته شدن (Close) را به نمایش می‌گذارد. بدین ترتیب، با یک نمودار ساده خطی مواجه هستیم که در عین حال، می‌تواند برای تشخیص روند حرکت قیمت در بازار بسیار مفید باشد.
پیشنهاد میکنم مطالعه کنید: انواع نمودار در فارکس
خطوط روند
خطوط روند یک راه دیگر برای تشخیص روند بازار هستند که روی نمودار شمعی ترسیم می‌شوند. برای ترسیم خط روند صعودی، بایستی کف‌های قیمت (حداقل دو نقطه) را به هم وصل کرد و برای ترسیم خط روند نزولی، سقف‌های قیمت را به هم وصل کنید.
اندیکاتور مووینگ اوریج
مووینگ اوریج اندیکاتوری است که میانگین قیمت دارایی در طول زمان مورد نظر را در قالب یک خط روی نمودار قیمت شمعی نمایش می‌دهد. بدین ترتیب، این خط می‌تواند در تشخیص راحت‌تر روند قیمت به معامله‌گران کمک کند. به طور کلی، اگر قیمت بالای خط مووینگ باشد نشانه روند صعودی و اگر پایین آن باشد، نشانه روند نزولی است.
ابزارهای ترند تریدینگ
تحلیل روند (trend Analysis) یک روش در تحلیل تکنیکال است که با کمک آن، معامله‌گر تلاش می‌کند که نحوه حرکت قیمت و روند بعدی بازار را، بر اساس قدرت روند فعلی و داده‌های تاریخی قیمت و حجم پیش‌بینی کند. تحلیل روند بر این ایده استوار است که هر اتفاقی که در گذشته قیمت رخ داده، می‌تواند به پیش‌بینی آینده آن کمک کند. تحلیل روند یکی از بهترین راهکارها برای تعیین نقاط ورود و خروج در معاملات روندی است. بهترین ابزارها برای تحلیل روند، از ترکیب اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال و پرایس اکشن به دست می‌آیند.
اندیکاتورهای تشخیص روند
اندیکاتورها می‌توانند دیدی گسترده از وضعیت کلی حرکت قیمت بدهند و هر کدام، سیگنال‌های ورود و خروج مختص به خود را دارند. برخی از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال که برای تحلیل روند قیمت بسیار کارآمد هستند عبارتند از:
- اندیکاتور RSI؛
- اندیکاتور مووینگ اوریج (MA)؛
- اندیکاتور ADX.
پرایس اکشن
پرایس اکشن (Price Action) بر روی حرکت قیمت و نمودار تمرکز می‌کند و از هیچ اندیکاتوری برای تحلیل قیمت استفاده نمی‌کند. در عوض، پرایس اکشن بر روند حرکت قیمت و الگوهای قیمتی که در نمودار ظاهر می‌شوند تکیه دارد. از جمله الگوهای مهم پرایس اکشن که برای تحلیل روند نیز مناسب هستند عبارتند از:
- الگوهای بازگشتی مانند الگوی سرو شانه، سقف دو قلو و سقف سه قلو؛
- الگوهای ادامه دهنده مانند الگوی مثلث و پرچم؛
- و الگوهای کندل ژاپنی مانند پین‌بار و انگالفینگ.
اصول مدیریت ریسک در معاملات روندی
اصول مدیریت ریسک در معاملات مبتنی بر روند، استفاده از دستورهای استاپ و لیمیت است.
دستورهای توقف (Stop Orders) برای زمانی به کار می‌روند که قیمت، در خلاف جهت معامله‌گر حرکت می‌کند و دستورهای لیمیت (Limit)، دستورهای بستن معامله در صورتی هستند که بازار موافق معامله‌گر حرکت کرده و سود به سطح مطلوبی برسد.
در یک روند صعودی، دستور استاپ لاس را دقیقا زیر سوئینگ پایین (Swing Low) که درست قبل از ورود به معامله رخ داده و یا در زیر سطح حمایت قرار دهید.
در یک روند نزولی که در آن پوزیشن شورت می‌گیرید، دستور استاپ لاس را بالای سطح مقاومت و یا بالاتر از سوئینگ بالا (Swing High)، که درست قبل از ورود به معامله اتفاق افتاده تنظیم کنید.
وجود این دست از دستورها از آنجا برای مدیریت ریسک در ترند تریدینگ ضرورت دارد که هر آن، این احتمال وجود دارد که روند فعلی قیمت به پایان رسیده و معکوس شود.
تکنیک‌های ورود و خروج در ترند تریدینگ
تشخیص روند و قدرت آن یکی از اصول استراتژی معاملات روندی است. به طور کلی، ممکن است که روند قوی، سالم یا ضعیف باشد. برای تعیین قدرت روند می‌توان از اندیکاتورهایی چون مووینگ اوریج، RSI و مکدی استفاده کرد.
- در روند قوی (Strong Trend)، کف‌ها و سقف‌های جدید بالاتر (پایین‌تر) از کف‌ها و سقف‌های قبلی هستند. در چنین روندی، بهتر است در زمان پولبک یا تثبیت -که نشانه ادامه روند هستند- وارد پوزیشن شوید و در نقاط برگشت روند، از پوزیشن خارج شوید؛
- روندهای سالم (Healthy trend) نوسان کمتری را تجربه می‌کنند و با ثبات‌ترند. در این روندها، کف‌های جدید (سقف‌های جدید)، کف‌های قبلی (سقف‌های قبلی) را می‌شکنند و بهترین نقطه ورود، جایی است که قیمت کمی نفس می‌گیرد تا به روند خود ادامه بدهد؛
- روند ضعیف (Weak Trend) بیشتر شبیه یک وضعیت رنج در بازار است و تشخیص اینکه بازار صعودی یا نزولی است راحت نیست. در نتیجه، روندهای ضعیف برای انجام معاملات روندی مناسب نیستند، اما اگر بتوانید تشخیص بدهید که این وضعیت کی تمام می‌شود و روند قوی بعدی چه زمانی شروع خواهد شد، می‌توانید یک فرصت معاملاتی عالی برای خود ایجاد کنید.
بسته به اینکه از کدام اندیکاتور یا الگوی قیمت برای اجرای استراتژی روند استفاده می‌کنید، می‌توانید تکنیک‌های مختلفی برای ورود و خروج به معامله به کار ببرید که در ادامه به برخی از آنها می‌پردازیم.
مووینگ اوریج
از دو مووینگ اوریج تند و کند (مثلا 20 و 200 روزه) استفاده کنید؛ کراس اورهای آنها به عنوان نقاط ورود و خروج تلقی می‌شوند.
اندیکاتورهای مومنتوم
از اندیکاتورهای مومنتوم مثل RSI و MACD برای تشخیص قدرت روند استفاده کنید. اگر قیمت ممنتوم خود را از دست بدهد، نشانه ایست بر تغییر روند احتمالی. در این شرایط می‌توانید معامله باز خود را ببندید؛ یا منتظر شروع روند بعدی مانده و در روند جدید، ورود بزنید.
الگوهای قیمتی
از الگوهای ادامه دهنده و برگشتی برای تعیین قدرت روند استفاده کنید. اگر الگو ادامه دهنده باشد، به این معناست که می‌توانید در اولین پولبک وارد معامله شوید. اگر الگو بازگشتی باشد، جای مناسبی برای بستن معامله و خروج از آن است.
اندیکاتور بولینگر باند
اندیکاتور بولینگر باند نقاط اشباع خرید و اشباع فروش را مشخص می‌کند. اگر در یک روند صعودی، قیمت باند پایینی بولینگر را لمس کرد وارد پوزیشن خرید شوید و اگر، در یک روند نزولی به باند بالایی برخورد کرد بفروشید.
واگرایی و همگرایی
یکی دیگر از تکنیک‌های ورود و خروج در استراتژی ترند تریدینگ، استفاده از واگرایی و همگرایی است. منظور از واگرایی (همگرایی) این است که نمودار قیمت و اندیکاتور، روند حرکت مخالف (موافق) هم داشته باشند.
- وقوع واگرایی معمولی (RD) می‌تواند نشانه‌ای از پایان روند موجود باشد. درنتیجه، اگر معامله باز دارید بهتر است که از معامله خارج شوید. در غیر اینصورت، منتظر شروع روند جدید برای ورود به معامله بمانید.
- وقوع واگرایی مخفی (HD) می‌تواند نشانه‌ای بر ادامه روند موجود باشد. در چنین حالتی شما می‌توانید تا زمانیکه نشانه‌ای مبنی بر اتمام روند مشاهده نکردید، پوزیشن مبتنی بر روند خود را حفظ کنید.
- همگرایی نمودار قیمت و اندیکاتور به معنای ادامه روند است بنابراین، بهتر است اگر معامله باز دارید روی پوزیشن خود بمانید.
از جمله اندیکاتورهایی که در تشخیص واگرایی و همگرایی از آنها استفاده می‌شود، می‌توان به RSI و MACD اشاره کرد.
به عنوان مثالی از واگرایی قیمت، به تصویر زیر نگاه کنید. در ابتدا هم نمودار قیمت و هم اندیکاتور RSI در روند صعودی قرار دارند اما در پایان روند، علیرغم اینکه قیمت یک سقف جدید و بالاتر ثبت کرده است، در اندیکاتور RSI سقف جدیدی ثبت شده که از سقف قبلی پایین‌تر است. بدین ترتیب، شاهد یک واگرایی هستیم که سیگنالی است برای تغییر روند در آینده‌ای نزدیک و شروع روند نزولی.
مزایا و معایب استراتژی ترند تریدینگ در مقایسه با دیگر استراتژی‌ها
مزایا و معایب استراتژی روند در مقایسه با دیگر استراتژی ها عبارتند از:
مزایای استراتژی معاملاتی روند
استراتژی ترند تریدینگ در بازارهای مالی دارای مزایایی است که آن را به یک استراتژی محبوب در بین معامله‌گران تبدیل کرده است. مزایای این استراتژی عبارتند از:
- استراتژی معاملاتی روند در همه بازارهای مالی و برای همه اوراق بهادار قابل استفاده است؛
- در همه تایم فریم‌ها و برای همه معامله‌گران -بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت- قابل استفاده است؛
- استراتژی روند در مقایسه با دیگر استراتژی‌ها یک استراتژی ساده و همه فهم است که نیاز به استفاده از ابزارها و نرم افزارهای معاملاتی پیشرفته ندارد؛
- این استراتژی احتمال سوددهی بسیار بالایی دارد اگر، معامله‌گر بتواند که یک روند قوی را به موقع تشخیص دهد و در زمان مناسب از معامله خارج شود؛
- از آنجا که معامله‌گر در جهت بازار حرکت می‌کند، در معرض ریسک کمتری -به ویژه در مقایسه با استراتژی‌های ضد روند- قرار می‌گیرد.
چالش‌های استراتژی روند
اگرچه استراتژی روند یک استراتژی ساده و همه فهم با مزایای زیاد است اما، چالش‌های مختص به خودش را نیز دارد. برخی از این چالش‌ها عبارتند از:
- احتمال ارسال سیگنال اشتباه؛
- استفاده از اندیکاتورهای پس رو و تاخیر در ارسال سیگنال ورود؛
- وابستگی به بازارهای رونددار؛
- احتمال معکوس شدن روند قیمت؛
- نیاز به صبر و پیگیری مداوم معاملات.
احتمال ارسال سیگنال اشتباه
اگرچه در ترند تریدینگ بر استفاده از دو یا چند اندیکاتور همزمان تاکید می‌شود، اما باز هم این امکان وجود دارد که استراتژی، سیگنال معاملاتی اشتباه صادر کند. دلیل این امر، ماهیت پیش‌بینی ناپذیر بازارهای مالی است. در عین حال، استراتژی معاملات روندی بر این ایده استوار است که از روی حرکت‌های قبلی قیمت می‌توان آینده آن را پیش‌بینی کرد، اما واضح است که همیشه امکان تغییر یا از بین رفتن روند قیمت بسیار سریع‌تر از آنچه پیش‌بینی شده بود، وجود دارد.
استفاده از اندیکاتورهای پس رو و تاخیر در ارسال سیگنال ورود
اغلب اندیکاتورهایی که در ترند تریدینگ به کار می‌روند، اندیکاتورهای پس رو (Lagging Indicators) هستند و نمی‌توانند تصویر درستی از وضعیت فعلی و آینده بازار به دست بدهند. در واقع، وقتی یک اندیکاتور پسرو روند را تشخیص می‌دهد، هیچ بعید نیست که در میانه روند باشیم و قیمت تا حد خیلی زیادی تغییر کرده باشد.
احتمال معکوس شدن روند قیمت
حتی اگر روند درست تشخیص داده شود، همیشه این احتمال وجود دارد که روند قیمت ناگهان تغییر کرده و تمام استراتژی را به هم بریزد. از این رو، استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک مانند دستورهای حد ضرر، در استراتژی روند یک اصل مهم است.
وابستگی به بازارهای رونددار
این استراتژی در بازارهای رونددار کارایی خوبی دارد اما، در بازارهای رنج و خنثی غالبا کارآمد نیست و استفاده از آن توصیه نمی‌شود؛ هر چند که اسکالپرها و رنج تریدرها غالبا از استراتژی روند در بازار خنثی نیز استفاده می‌کنند.
نیاز به صبر و پیگیری مداوم معاملات
در این روش معاملاتی باید صبور باشید تا روند قیمت با تمام بالا و پایین‌هایش ادامه پیدا کند و تحت تاثیر حرکات کوتاه مدت قیمت قرار نگیرید. به علاوه، بایستی همواره مراقب بازار و معاملات خود باشید تا در صورت پدیدار شدن نشانه‌های بازگشت روند، به سرعت پوزیشن خود را ببندید.
روانشناسی معامله‌گری در استراتژی روند
استراتژی ترند تریدینگ بر این اصل استوار است که روندی ایجاد شود و ادامه پیدا کند اما، اصولا چرا یک روند دنباله‌دار می‌شود؟
جواب این سوال در “رفتار گله‌ای” معامله‌گران است چرا که، اگر قیمت‌ها صرفا منعکس کننده اصول بنیادی بودند، روندها بایستی آرام و پیوسته و حول عددی که بازتاب این ارزش بنیادی باشد اتفاق می‌افتادند. با این حال، معامله‌گران سبب می‌شوند که یک روند برای مدت‌ها ادامه دار شود و موقعیتی عالی برای دنبال کنندگان استراتژی روند پیش بیاید. اما از آنجا که قیمت نمی‌تواند خیلی دور از ارزش بنیادی دارایی بماند، ترند تریدرها بایستی بدانند که بالاخره هر روندی متوقف و معکوس خواهد شد.
از طرف دیگر، آدمیزاد دوست ندارد که بازنده باشد به همین دلیل، بسیاری از معامله‌گران اگرچه موقعیت‌های سودده خود را به راحتی می‌بندند، اما نمی‌توانند از پوزیشن‌های زیان‌ده خود بیرون بیایند. در معاملات روندی، اگر نتوانید که پوزیشن زیاده خود را به سرعت بسته و از بازار خارج شوید، ممکن است کل سرمایه‌تان را تا پایان روند به باد دهید.
مشکل دیگر، درگیر شدن در احساسات ترس (Fear) و طمع (Greed) است. ترس از دست دادن یک موقعیت خوب (FOMO) بسیاری را وادار می‌کند که تحت تاثیر رفتار گله‌ای قرار گرفته و در پایان یک روند صعودی، وارد آن شوند. در مقابل، افرادی قرار دارند که در ابتدای روند در بازار بوده‌اند و سود بسیار خوبی کسب کرده‌اند اما، طمع مانع از آن می‌شود که به نقاط ورود و خروجی که تعریف کرده‌اند پایبند باشند.
در آخر به یاد داشته باشید که تنها یک معامله‌گر صبور و منظم است که می‌تواند یک ترند تریدر خوب باشد؛ چرا که، در هر روند قیمت جاهایی وجود دارد که قیمت پولبک می‌زند و تثبیت می‌کند. اگر قرار باشد که معامله‌گر تحت تاثیر این نوسانات از پوزیشن خود خارج شود، باید مطمئن باشد که در بازار بازنده خواهد بود. در عوض، معامله‌گر روندی که نوسانات کوتاه مدت بازار را در برابر روند بلندمدت نادیده می‌گیرد، با احتمال بیشتری به اهداف معاملاتی‌اش خواهد رسید.
نکات کلیدی در معاملات روند
برای اینکه معاملات روندی موفقی داشته باشید، همواره نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- با کمک اندیکاتورها و الگوهای قیمت، روند درست را تشخیص دهید؛
- برای جلوگیری از سیگنال کاذب، از اندیکاتورهای مکمل برای تایید روند استفاده کنید؛
- با کمک اندیکاتورها و پرایس اکشن نقاط ورود و خروج را مشخص کنید؛
- بدون رعایت اصول مدیریت ریسک و تنظیم دستورهای استاپ لاس وارد معامله نشوید؛
- مدیریت سرمایه را در نظر داشته باشید؛
- از استراتژی روند در بازارهای بدون روند و رنج استفاده نکنید؛
- بسته به دیدگاه‌تان به معامله، تایم فریم مناسب را انتخاب کنید؛
- تحت تاثیر ذهنیت گله‌ای وارد معامله نشوید؛
- تحت تاثیر احساسات تصمیم به ورود و خروج نگیرید؛
- صبور باشید و روند بلندمدت را فراموش نکنید؛
- به صورت مستمر پوزیشن معاملاتی خود و وضعیت بازار را بررسی کنید تا در صورت تغییر روند، غافلگیر نشوید.
نتیجه‌گیری
استراتژی ترند تریدینگ یک استراتژی ساده و همه فهم است که به معامله‌گران کمک می‌کند از معامله در جهت حرکت بازار سود بگیرند. استراتژی روند که بر اساس ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند اندیکاتورها و پرایس اکشن ساخته شده، هم در تشخیص روند و هم در تعیین نقاط ورود و خروج به معامله‌گر کمک می‌کند.
علیرغم سادگی و سوددهی بیشتر در مقایسه با دیگر استراتژی‌ها، این استراتژی در بازار خنثی خوب عمل نمی‌کند، نیاز به پیگیری مداوم دارد و بدون رعایت اصول مدیریت ریسک، به هیچ عنوان نباید از آن استفاده کرد.
منابع: nurp, trendfollowing, investopedia
