اندیکاتور VWAP که مخفف عبارت Volume Weighted Average Price به معنای میانگین موزون حجم قیمت است، یکی از ابزارهای کلیدی در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود. این اندیکاتور به معامله‌گران امکان می‌دهد تا روند قیمت یک دارایی را با توجه به حجم معاملات تحلیل کنند. در این مقاله این اندیکاتور و نیز نسخه پیشرفته‌تری از آن به نام Anchord VWAP را معرفی می‌کنیم؛ همچنین کاربردهای این دو اندیکاتور و نحوه استفاده و تفسیر آن و ترکیب آن با سایر اندیکاتورها جهت نتیجه‌گیری بهینه‌تر را بررسی خواهیم کرد.
اندیکاتور VWAP چیست و چگونه عمل می‌کند؟
اندیکاتور VWAP یا میانگین قیمت حجمی وزنی، ابزاری در تحلیل تکنیکال است که میانگین قیمت یک دارایی را با توجه به حجم معاملات آن در یک بازه زمانی مشخص محاسبه می‌کند. برخلاف میانگین ساده قیمت، VWAP وزن بیشتری به قیمت‌هایی می‌دهد که در آن‌ها حجم معاملات بالاتر بوده است. این ویژگی باعث می‌شود که VWAP تصویر دقیق‌تری از قیمت توافقی واقعی بین خریداران و فروشندگان ارائه دهد.
به بیان ساده‌تر، VWAP نشان می‌دهد که در یک بازه زمانی خاص، میانگین قیمت واقعی براساس حجم معاملات چه بوده است؛ نه صرفاً میانگین ریاضی قیمت‌ها. این ویژگی باعث شده تا معامله‌گران، به‌ویژه نهادهای مالی بزرگ، از VWAP برای ورود و خروج در بازار در قیمت‌هایی نزدیک به “ارزش منصفانه” استفاده کنند.
مثال کاربردی:
فرض کنید در یک ساعت، دو دسته معامله برای یک سهم انجام شده است:
- 100 سهم با قیمت 10 دلار
- 1000 سهم با قیمت 11 دلار
اگر بخواهیم میانگین ساده این دو قیمت را بگیریم، به عدد 10.5 دلار می‌رسیم. اما در واقعیت، حجم بیشتری از معاملات در قیمت 11 دلار انجام شده و این قیمت نمایانگر توافق اصلی بازار است. در این حالت، VWAP عددی نزدیک‌تر به 11 دلار را نشان می‌دهد، چرا که وزن حجم بالاتر را در نظر می‌گیرد. این یعنی VWAP، نسبت به میانگین ساده، دیدگاه دقیق‌تری از وضعیت واقعی بازار ارائه می‌دهد.
نحوه محاسبه اندیکاتور VWAP
محاسبه اندیکاتور VWAP به شکلی طراحی شده که تغییرات قیمت دارایی را با در نظر گرفتن حجم معاملات با دقت بیشتری نمایش دهد. برخلاف اندیکاتورهای دیگر که صرفاً به تغییرات قیمت توجه می‌کنند، VWAP با تلفیق اطلاعات مربوط به حجم و قیمت، به معامله‌گران کمک می‌کند تا به درک جامع‌تری از روند واقعی بازار دست یابند. این محاسبه به صورت روزانه انجام می‌شود و معمولاً از ابتدای هر روز تا پایان آن ادامه می‌یابد.
فرمول اصلی VWAP به این صورت است:
در این فرمول، دو جزء اصلی وجود دارد:
قیمت: برای هر کندل (یا بازه زمانی) در نمودار، میانگین قیمت آن بازه محاسبه می‌شود. این میانگین از جمع قیمت بالاترین نقطه، پایین‌ترین نقطه و قیمت بسته شدن (یا در برخی موارد قیمت نهایی) به دست می‌آید
حجم: حجم معاملات در طول هر کندل (بازه زمانی) ثبت می‌شود. این پارامتر نشان‌دهنده تعداد معاملاتی است که در آن بازه صورت گرفته و به عنوان معیاری برای ارزیابی قدرت تغییرات قیمتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محاسبه VWAP به صورت تجمعی انجام می‌شود. به این معنی که برای هر کندل، میانگین وزنی قیمت بر اساس حجم معاملات از ابتدای روز تا آن کندل محاسبه می‌گردد. برای مثال، اگر در یک کندل حجم معاملات بسیار بالاتر از کندل قبلی باشد، قیمت آن کندل تاثیر بیشتری در محاسبه VWAP خواهد داشت.
مراحل محاسبه‌ی اندیکاتور VWAP
- محاسبه قیمت میانگین برای هر کندل: ابتدا میانگین قیمت بالا، پایین و بسته شدن کندل محاسبه می‌شود.
- محاسبه قیمت ضرب در حجم: قیمت میانگین محاسبه‌شده برای هر کندل در حجم معاملات آن کندل ضرب می‌شود.
- مجموع قیمت‌ها ضربدر حجم: این مقادیر برای هر کندل تا پایان روز جمع می‌شود.
- مجموع حجم معاملات: حجم معاملات برای هر کندل نیز به صورت تجمعی تا پایان روز جمع‌آوری می‌شود.
- تقسیم مجموع قیمت‌های وزن‌دار بر حجم معاملات: در نهایت، مجموع قیمت‌های وزن‌دار به حجم کل تقسیم می‌شود تا VWAP نهایی به دست آید.
برای محاسبه VWAP کافی است قیمت میانگین هر کندل را با حجم معاملات آن ترکیب کنیم و سپس به‌صورت تجمعی تقسیم کنیم.
| مرحله | توضیح |
|---|---|
| 1 | محاسبه قیمت میانگین هر کندل با فرمول (High + Low + Close) ÷ 3 |
| 2 | ضرب کردن قیمت میانگین در حجم معاملات همان کندل برای به‌دست‌آوردن «ارزش کل معامله» در آن کندل |
| 3 | جمع‌کردن مقادیر «قیمت × حجم» از ابتدای روز تا کندل فعلی |
| 4 | جمع‌کردن حجم‌ها از ابتدای روز تا کندل فعلی |
| 5 | تقسیم مجموع «قیمت × حجم» بر مجموع حجم‌ها برای به‌دست‌آوردن VWAP نهایی |
VWAP نشان می‌دهد که میانگین قیمت معامله‌شده یک دارایی در طول روز، با در نظر گرفتن وزن حجم معاملات، چقدر بوده است. این شاخص بیشتر توسط معامله‌گران برای تشخیص قیمت منصفانه روزانه استفاده می‌شود.
فرض کنید در سه کندل معاملاتی، قیمت و حجم به صورت زیر باشد:
- کندل اول: قیمت میانگین 100 و حجم 2000
- کندل دوم: قیمت میانگین 105 و حجم 1500
- کندل سوم: قیمت میانگین 110 و حجم 2500
VWAP برای این سه شمع به صورت زیر محاسبه می‌شود:
نتیجه این محاسبه نشان می‌دهد که VWAP در این سه کندل تقریباً 105.83 است، که میانگین وزنی قیمت‌های هر کندل بر اساس حجم معاملات آن‌هاست.
ویژگی‌های مهم محاسبه VWAP
دقت بالا به واسطه حجم معاملات: چون حجم معاملات در محاسبه VWAP لحاظ می‌شود، قیمت‌هایی که در آن‌ها حجم بالاتری معامله شده است، تاثیر بیشتری در تعیین میانگین دارند. این موضوع به معامله‌گران کمک می‌کند تا نقاط حساس بازار را بهتر شناسایی کنند.
تجمعی بودن محاسبه: اندیکاتور VWAP به صورت تجمعی محاسبه می‌شود، به این معنا که از ابتدای روز شروع به محاسبه می‌کند و تا پایان روز برای هر شمع به‌روزرسانی می‌شود. این امر باعث می‌شود تا معامله‌گران در هر لحظه از روز به یک میانگین وزنی به‌روز و قابل اعتماد دسترسی داشته باشند.
استراتژی‌های معاملاتی عملی با اندیکاتور VWAP
اندیکاتور VWAP، اگرچه در نگاه اول تنها یک خط میانگین به نظر می‌رسد، اما در واقع یکی از مهم‌ترین ابزارهای تصمیم‌گیری برای معامله‌گران حرفه‌ای است. درک نحوه واکنش قیمت نسبت به این خط، به ما کمک می‌کند تا با دید بهتری نقاط ورود و خروج را شناسایی کنیم. در ادامه با دو استراتژی ساده اما کاربردی آشنا می‌شویم که می‌توانند در تحلیل روزانه و معاملات کوتاه‌مدت بسیار مؤثر باشند.
استراتژی اول: معامله در اصلاح قیمت به سمت VWAP
در یک روند صعودی پرقدرت، معمولاً قیمت از خط VWAP فاصله می‌گیرد؛ چرا که فشار خریداران باعث رشد سریع قیمت می‌شود. با این حال، بازار به طور طبیعی میل به بازگشت به میانگین دارد و در بسیاری از مواقع، این بازگشت‌ها به‌صورت اصلاحات کوتاه‌مدت تا خط VWAP رخ می‌دهند. در این استراتژی، معامله‌گر ابتدا روند غالب را شناسایی می‌کند. سپس منتظر می‌ماند تا قیمت، پس از یک صعود اولیه، مجدداً به سمت خط VWAP بازگردد.
این بازگشت که اصطلاحاً پولبک به VWAP نامیده می‌شود، می‌تواند فرصت مناسبی برای ورود به معامله باشد؛ به‌ویژه زمانی که در حوالی این خط، یک کندل برگشتی قوی یا الگوی تأییدی پرایس‌اکشنی شکل بگیرد. برای مثال، اگر قیمت پس از پولبک به VWAP، یک کندل انگالفینگ صعودی تشکیل دهد، می‌توان این را نشانه‌ای از پایان اصلاح و شروع حرکت جدید صعودی در نظر گرفت.
نکته مهم در این استراتژی آن است که معامله‌گر نباید صرفاً به برخورد ساده قیمت با VWAP اکتفا کند. بدون مشاهده‌ی تأیید قدرت خریداران در قالب کندل مناسب یا افزایش حجم، ورود به معامله می‌تواند پرریسک باشد. همچنین انتخاب محل مناسب برای تعیین حد ضرر، مثلاً کمی پایین‌تر از خط VWAP یا زیر کندل برگشتی، نقش کلیدی در مدیریت ریسک دارد.
اندیکاتورهایی مانند VWAP می‌توانند به شما در تحلیل حجم معاملات و پیش‌بینی پدیده‌هایی مانند شورت اسکوییز کمک کنند.
استراتژی دوم: معامله بر اساس تقاطع قیمت با VWAP (کراس‌اوور)
در بسیاری از مواقع، بازار در یک وضعیت خنثی یا بی‌جهت حرکت می‌کند و قیمت در نزدیکی VWAP نوسان دارد. اما زمانی فرا می‌رسد که قدرت خریداران یا فروشندگان بر دیگری غلبه می‌کند و قیمت به‌طور واضح از خط VWAP عبور می‌کند. این عبور، به‌ویژه اگر با یک کندل قدرتمند و بدنه‌ی بزرگ یا حجم بالا همراه باشد، می‌تواند نشانه‌ای از شروع یک روند جدید باشد.
در این استراتژی، عبور صعودی قیمت از پایین به بالای VWAP به‌عنوان سیگنال خرید در نظر گرفته می‌شود. البته این عبور نباید ضعیف یا صرفاً به‌صورت سایه‌ی کندل باشد. اگر کندل عبوری دارای بدنه‌ی قوی باشد و در نزدیکی خط VWAP بسته شود، احتمال موفقیت بالاتر می‌رود.
در حالت معکوس، یعنی زمانی که قیمت از بالا به پایین VWAP را می‌شکند، می‌توان این حرکت را به‌عنوان سیگنال فروش تعبیر کرد. در هر دو حالت، ترکیب این سیگنال با سایر عوامل تحلیلی مانند واگرایی در MACD یا اشباع در RSI می‌تواند دقت تحلیل را بالا ببرد.
نکته کلیدی در این روش این است که تنها به کراس‌اوور به‌عنوان سیگنال قطعی اکتفا نکنیم، بلکه منتظر بمانیم تا تأییدیه‌ای از دیگر ابزارهای تحلیلی یا ساختار قیمتی دریافت کنیم. همچنین در صورتی که قیمت بلافاصله پس از عبور از VWAP دچار نوسان شود یا چند بار خط را قطع کند، باید با احتیاط عمل کرد، چرا که ممکن است بازار هنوز تصمیم قاطعی نگرفته باشد.
استفاده از باندهای VWAP و مقایسه با باندهای بولینگر
یکی از روش‌های پیشرفته‌تر برای استفاده از اندیکاتور VWAP، اضافه‌کردن باندهایی در بالا و پایین آن است که به آن‌ها VWAP Bands یا VWAP Envelopes گفته می‌شود. این باندها معمولاً براساس انحراف معیار (Standard Deviation) از خط VWAP محاسبه می‌شوند و شباهت زیادی به ساختار باندهای بولینگر دارند.
نحوه عملکرد باندهای VWAP
باندهای VWAP محدوده‌ای را مشخص می‌کنند که در آن قیمت معمولاً نوسان دارد. هنگامی که قیمت از باند بالایی یا پایینی فاصله می‌گیرد، می‌تواند نشانه‌ای از اشباع خرید یا فروش باشد. در این حالت، معامله‌گران معمولاً انتظار اصلاح یا بازگشت قیمت به سمت خط VWAP را دارند.
برای مثال، اگر قیمت بالاتر از باند بالایی بسته شود، ممکن است به‌زودی یک بازگشت نزولی اتفاق بیفتد. برعکس، اگر قیمت از باند پایینی پایین‌تر رود، احتمال بازگشت صعودی وجود دارد.
در نگاه اول، باندهای VWAP و باندهای بولینگر عملکردی مشابه دارند، اما تفاوت‌های مهمی میان آن‌ها وجود دارد:
| ویژگی | باندهای VWAP | باندهای بولینگر |
|---|---|---|
| مبنای محاسبه | میانگین قیمت وزن‌دار براساس حجم | میانگین متحرک ساده (SMA) |
| پایه‌ی حرکت | از ابتدای روز معاملاتی (intraday) | براساس تعداد کندل مشخص |
| انطباق با نوسانات حجمی | بسیار بالا | متوسط |
| استفاده اصلی | معاملات روزانه و نهادی | کاربرد عمومی در تمام تایم‌فریم‌ها |
به‌طور خلاصه، باندهای VWAP دقت بیشتری در تحلیل‌های حجمی و روزانه دارند، چرا که به حجم توجه می‌کنند. درحالی‌که بولینگر بیشتر برای تحلیل نوسانات قیمتی مستقل از حجم مناسب است.
مزایا و معایب اندیکاتور VWAP
اندیکاتور VWAP به عنوان یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، دارای مزایا و معایبی است که معامله‌گران باید آن‌ها را در نظر بگیرند تا به بهبود تصمیم‌گیری‌های معاملاتی خود کمک کنند. این اندیکاتور به واسطه توانایی‌اش در تلفیق اطلاعات قیمت و حجم معاملات، به معامله‌گران درک بهتری از رفتار بازار می‌دهد، اما همچنان محدودیت‌هایی نیز دارد که ممکن است در برخی شرایط تحلیلگر را با چالش مواجه کند.
مزایا این اندیکاتور عبارتند از:
- تحلیل دقیق‌تر بازار: اندیکاتور VWAP با ترکیب قیمت و حجم معاملات، اطلاعات کاملی از وضعیت بازار ارائه می‌دهد. برخلاف اندیکاتورهایی که فقط بر اساس تغییرات قیمت کار می‌کنند، VWAP حجم معاملات را نیز به محاسبه وارد می‌کند که این باعث می‌شود تا وزن بیشتری به قیمت‌هایی که در آن‌ها حجم معاملات بالاتر بوده، داده شود. این موضوع به معامله‌گران کمک می‌کند تا روند بازار را با دقت بیشتری تحلیل کنند و ارزش واقعی‌تر قیمت دارایی را بهتر درک کنند.
- شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب: VWAP به عنوان یک شاخص مهم برای تعیین نقاط ورود و خروج از معاملات استفاده می‌شود. بسیاری از معامله‌گران از این اندیکاتور به عنوان سطح حمایت و مقاومت استفاده می‌کنند. زمانی که قیمت بالاتر از VWAP قرار گیرد، نشان‌دهنده قدرت خریداران و احتمال ادامه روند صعودی است، در حالی که اگر قیمت زیر VWAP باشد به معنی فشار فروش و احتمال ادامه روند نزولی است. بنابراین، این اندیکاتور به معامله‌گران کمک می‌کند تا نقاط بهینه برای ورود یا خروج از معاملات را شناسایی کنند.
- استفاده توسط معامله‌گران نهادی: یکی از مزایای بارز VWAP این است که معامله‌گران نهادی و سرمایه‌گذاران بزرگ از آن برای بهینه‌سازی معاملات خود استفاده می‌کنند. آن‌ها با استفاده از VWAP سعی می‌کنند معاملات خود را در قیمت‌هایی انجام دهند که به میانگین قیمت روزانه نزدیک باشد. این به ویژه برای معاملات بزرگ اهمیت دارد، چرا که ورود یا خروج ناگهانی می‌تواند باعث نوسانات قیمتی شدید شود. VWAP به آن‌ها کمک می‌کند تا بدون ایجاد تغییرات بزرگ در بازار، معاملات خود را با قیمت‌هایی انجام دهند که به ارزش واقعی بازار نزدیک است.
معایب این اندیکاتور عبارتند از:
- محدودیت زمانی: یکی از محدودیت‌های اصلی اندیکاتور VWAP این است که به صورت روزانه محاسبه می‌شود و برای دوره‌های زمانی طولانی‌تر یا کوتاه‌تر مناسب نیست. این اندیکاتور معمولاً برای معامله‌گران روزانه کاربرد دارد و در تایم فریم‌های بلندمدت مانند هفته یا ماه قابل اعتماد نیست. اگر معامله‌گران بخواهند از VWAP در بازه‌های زمانی طولانی‌تر استفاده کنند، ممکن است دقت آن کاهش یابد و نتوانند تحلیل دقیقی از بازار به دست آورند.
- عدم ارائه سیگنال‌های معاملاتی قوی: برخلاف برخی اندیکاتورهای دیگر مانند MACD یا RSI که سیگنال‌های خرید و فروش مشخصی ارائه می‌دهند، VWAP به تنهایی سیگنال معاملاتی واضحی را تولید نمی‌کند. این اندیکاتور بیشتر به عنوان یک ابزار کمکی برای تحلیل بازار و تعیین نقاط حمایت و مقاومت استفاده می‌شود و معامله‌گران نیاز دارند آن را با سایر ابزارهای تحلیلی ترکیب کنند تا سیگنال‌های دقیق‌تری برای ورود یا خروج از معاملات به دست آورند. به عنوان مثال، ترکیب VWAP با اندیکاتورهایی مثل RSI یا MACD می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا از سیگنال‌های قوی‌تر برای معاملات خود استفاده کنند.
ترکیب VWAP با سایر اندیکاتورها
اندیکاتور VWAP به تنهایی اطلاعات مفیدی درباره میانگین وزنی قیمت و حجم معاملات ارائه می‌دهد، اما برای افزایش دقت تحلیل و بهبود تصمیم‌گیری‌های معاملاتی، اغلب توصیه می‌شود که VWAP با سایر اندیکاتورها ترکیب شود. این ترکیب به معامله‌گران کمک می‌کند تا شرایط بازار را از زوایای مختلف بررسی کنند و نقاط ورود و خروج بهتری پیدا کنند. در زیر به معرفی دو اندیکاتور محبوب و پرکاربرد در کنار VWAP و نحوه تعامل آن‌ها پرداخته می‌شود.
ترکیب VWAP با اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI (شاخص قدرت نسبی) ابزاری است که برای اندازه‌گیری شرایط خرید و فروش هیجانی در بازار استفاده می‌شود. RSI معمولاً در بازه 0 تا 100 محاسبه می‌شود و مقادیر بالای 70 نشان‌دهنده شرایط اشباع خرید (overbought) و مقادیر زیر 30 نشان‌دهنده شرایط اشباع فروش (oversold) است.
ترکیب VWAP با RSI به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که علاوه بر بررسی میانگین وزنی قیمت (VWAP) بر اساس حجم معاملات، شرایط هیجانی بازار را نیز درک کنند. این ترکیب به ویژه برای معامله‌گران کوتاه‌مدت و روزانه بسیار مفید است. برای مثال:
- اگر قیمت دارایی بالاتر از VWAP باشد و RSI نشان دهد که بازار در شرایط اشباع خرید قرار دارد (بالاتر از 70)، ممکن است به معنای آماده شدن بازار برای یک اصلاح قیمتی باشد و معامله‌گر می‌تواند به دنبال فرصت‌های فروش باشد.
- برعکس، اگر قیمت زیر VWAP باشد و RSI نشان دهد که دارایی در حالت اشباع فروش قرار دارد (زیر 30)، ممکن است فرصتی برای خرید در قیمت‌های پایین ایجاد شده باشد.
ترکیب VWAP با اندیکاتور MACD
اندیکاتور MACD (میانگین متحرک همگرایی و واگرایی) ابزاری محبوب برای شناسایی روندها و واگرایی‌های قیمتی است. MACD بر پایه دو میانگین متحرک محاسبه می‌شود و به معامله‌گران کمک می‌کند تا نقاط برگشت روند و سیگنال‌های ورود و خروج را شناسایی کنند.
ترکیب VWAP با MACD به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا علاوه بر تحلیل روند کلی بازار با MACD، از اطلاعات مربوط به حجم معاملات و میانگین وزنی قیمت استفاده کنند. این ترکیب می‌تواند در شناسایی واگرایی‌ها (divergence) بسیار موثر باشد:
- اگر قیمت دارایی بالاتر از VWAP باشد اما MACD سیگنال‌های ضعف یا واگرایی نزولی را نشان دهد، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که علی‌رغم قدرت ظاهری در قیمت، ممکن است فشار فروش در پشت صحنه افزایش یابد.
- در صورتی که قیمت زیر VWAP باشد و MACD سیگنال‌های واگرایی صعودی ارائه دهد، می‌تواند نشانه‌ای از پایان یک روند نزولی و آغاز روند صعودی جدید باشد.
مزایای ترکیب VWAP با اندیکاتورهای دیگر
- دقت بیشتر در تحلیل روند: ترکیب VWAP با اندیکاتورهایی مانند RSI یا MACD به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که دیدگاه جامع‌تری نسبت به وضعیت بازار داشته باشند. VWAP اطلاعات دقیقی از تغییرات قیمتی بر اساس حجم معاملات ارائه می‌دهد، در حالی که RSI و MACD به تحلیل جنبه‌های متفاوتی مانند هیجانات بازار و تغییرات روند می‌پردازند.
- بهبود شناسایی نقاط ورود و خروج: یکی از مهم‌ترین اهداف ترکیب VWAP با سایر اندیکاتورها، بهبود شناسایی نقاط ورود و خروج است. این ترکیب به معامله‌گران کمک می‌کند تا تصمیمات دقیق‌تری بگیرند و از فرصت‌های معاملاتی بهتر استفاده کنند.
- کاهش ریسک معاملات: با ترکیب چندین اندیکاتور، معامله‌گران می‌توانند سیگنال‌های اشتباه را فیلتر کنند و به دنبال همگرایی سیگنال‌های معتبر بگردند. به عنوان مثال، زمانی که هر دو اندیکاتور MACD و VWAP نشان‌دهنده یک فرصت خرید یا فروش هستند، احتمال موفقیت معامله بیشتر است.
اندیکاتور Anchored VWAP چیست؟
اندیکاتور Anchored VWAP نسخه پیشرفته‌تری از VWAP است که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا محاسبه میانگین وزنی قیمت با حجم (VWAP) را از یک نقطه خاص در گذشته شروع کنند. برخلاف VWAP سنتی که به صورت روزانه و از ابتدای هر روز محاسبه می‌شود، در Anchored VWAP معامله‌گر می‌تواند تاریخ یا نقطه مشخصی را برای شروع محاسبه انتخاب کند. این ویژگی انعطاف‌پذیر به تحلیل‌گران این فرصت را می‌دهد که دقیق‌تر به تغییرات بازار در دوره‌های خاص توجه کنند و نقاط حساس را بهتر شناسایی نمایند.
نحوه عملکرد Anchored VWAP
در حالت استاندارد، VWAP از ابتدای روز شروع به محاسبه می‌کند و اطلاعات قیمتی و حجمی معاملات را تا پایان روز در نظر می‌گیرد. اما در Anchored VWAP، معامله‌گر می‌تواند نقطه شروع محاسبه را به یک رویداد خاص در گذشته لنگر کند. این نقطه می‌تواند یک سقف یا کف مهم، آغاز یک حرکت قیمتی بزرگ، یا هر رویداد مهم دیگری باشد که بر رفتار بازار تاثیر گذاشته است.
به عنوان مثال، اگر در یک نقطه زمانی مشخص، خبری مهم منتشر شود که بازار را تحت تاثیر قرار دهد، معامله‌گر می‌تواند با استفاده از Anchored VWAP محاسبات خود را از آن لحظه شروع کند و به تحلیل تغییرات قیمتی از آن زمان بپردازد. این نوع از VWAP به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا تأثیرات آن رویداد را بهتر بررسی کنند و تصویر دقیق‌تری از بازار به دست آورند.
کاربردهای Anchord VWAP
با توجه به ماهیت Anchord VWAP، این اندیکاتور کاربردهای متعددی دارد که برخی از این کاربردها عبارتند از:
تحلیل دقیق‌تر روندها
یکی از مهم‌ترین مزایای Anchored VWAP امکان تحلیل دقیق‌تر روندهای قیمتی در بازه‌های زمانی خاص است. به عنوان مثال، اگر یک معامله‌گر بخواهد روند قیمتی را از زمان وقوع یک رویداد مهم یا از نقطه‌ای که بازار تغییر جهت داده، بررسی کند، می‌تواند از این اندیکاتور استفاده کند تا تأثیرات حجم معاملات در آن دوره را با دقت بیشتری در نظر بگیرد. این ویژگی به خصوص برای تحلیل حرکت‌های قیمتی بعد از انتشار اخبار مهم یا گزارش‌های اقتصادی بسیار مفید است.
شناسایی سطوح کلیدی
از آنجا که Anchored VWAP به معامله‌گر اجازه می‌دهد که نقاط خاصی از گذشته را به عنوان نقطه شروع انتخاب کند، این اندیکاتور می‌تواند به شناسایی دقیق‌تر سطوح حمایت و مقاومت کمک کند. وقتی VWAP از نقطه‌ای مهم در گذشته محاسبه شود، معامله‌گر می‌تواند سطوحی را شناسایی کند که بازار در آن‌ها واکنش‌های مهمی نشان داده است. این موضوع به ویژه برای معامله‌گران تکنیکال اهمیت زیادی دارد، چرا که به آن‌ها کمک می‌کند تا نقاط برگشت قیمت یا سطوح مهم معاملاتی را شناسایی کنند.
استراتژی‌های معاملاتی پیشرفته با Anchored VWAP
اندیکاتور Anchored VWAP به معامله‌گران امکان می‌دهد تحلیل‌های دقیق‌تر و هدفمندتری از روند قیمت‌ها داشته باشند، زیرا محاسبه میانگین وزنی قیمت را از یک نقطه مشخص در گذشته آغاز می‌کند. این قابلیت، فرصت مناسبی برای طراحی استراتژی‌های معاملاتی پیشرفته فراهم می‌کند و به معامله‌گران کمک می‌کند تا سطوح کلیدی بازار، نقاط بازگشت قیمت و فرصت‌های ورود و خروج بهینه را بهتر شناسایی کنند.
کمک به معامله‌گران نهادی
معامله‌گران نهادی و سرمایه‌گذاران بزرگ مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بانک‌های بزرگ به دلیل حجم بالای معاملاتی که انجام می‌دهند، از Anchored VWAP به‌عنوان یک معیار مهم برای ورود و خروج به بازار استفاده می‌کنند. این معامله‌گران برای به‌دست‌آوردن بهترین قیمت‌ها در معاملات خود سعی می‌کنند قیمت‌های خود را نزدیک به Anchored V WAP قرار دهند. در واقع، اگر یک معامله‌گر نهادی بتواند یک دارایی را در قیمتی نزدیک به Anchored VWAP خریداری کند، به این معنی است که او به یک قیمت منصفانه و معقول دست یافته است، چرا که Anchored VWAP میانگینی است که حجم معاملات را هم در نظر می‌گیرد و قیمت واقعی‌تری را ارائه می‌دهد.
به همین دلیل، Anchored VWAP به‌عنوان معیاری برای تعیین قیمت‌های مطلوب در نظر گرفته می‌شود. هنگامی که معامله‌گران نهادی تصمیم به خرید یا فروش دارایی دارند، از Anchored VWAP برای مقایسه قیمت‌های فعلی با میانگین وزنی روز استفاده می‌کنند تا مطمئن شوند که معامله در بهترین شرایط ممکن انجام می‌شود.
استفاده در استراتژی‌های معاملاتی کوتاه‌مدت و بلندمدت
یکی از کاربردهای اندیکاتور Anchored VWAP این است که می‌تواند به معامله‌گران در هر دو استراتژی کوتاه‌مدت و بلندمدت کمک کند. در معاملات روزانه، معامله‌گران معمولاً از Anchored VWAP برای شناسایی نقاط ورود و خروج در طول روز استفاده می‌کنند. اگر قیمت در طول روز به Anchored VWAP نزدیک شود، معامله‌گران می‌توانند از این فرصت برای ورود به معامله یا خروج از آن استفاده کنند.
در استراتژی‌های بلندمدت، Anchored VWAP می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا روند کلی بازار را بهتر درک کنند و نقاط برگشت کلیدی را شناسایی نمایند. برای مثال، اگر یک دارایی برای مدت طولانی پایین‌تر از VWAP معامله شده باشد و ناگهان به بالای آن حرکت کند، این حرکت می‌تواند نشان‌دهنده شروع یک روند صعودی جدید باشد.
کاهش تاثیر دستکاری‌های قیمتی
یکی از مشکلاتی که معامله‌گران خرد با آن مواجه هستند، دستکاری قیمت‌ها توسط معامله‌گران بزرگ‌تر یا بازارسازان است. اندیکاتور Anchored VWAP به‌دلیل در نظر گرفتن حجم معاملات، می‌تواند از این دستکاری‌ها جلوگیری کند و معامله‌گران را از تصمیم‌گیری‌های اشتباه حفظ نماید. از آنجا که Anchored VWAP به حجم معاملات وزن بیشتری می‌دهد، اگر دستکاری‌هایی در قیمت انجام شود، تأثیر آن در محاسبات Anchored VWAP کمتر خواهد بود و معامله‌گران می‌توانند به تحلیل بهتری از وضعیت واقعی بازار دست یابند.
مثال‌های کاربردی از استفاده Anchored VWAP
برای درک بهتر قدرت تحلیلی Anchored VWAP، می‌توان به سه کاربرد مهم آن در شرایط مختلف بازار اشاره کرد:
- شناسایی حمایت دینامیک در روند صعودی
اگر یک کف مهم قیمتی را به‌عنوان نقطه شروع انتخاب کنیم، خط Anchored VWAP به‌تدریج با روند صعودی بازار حرکت می‌کند. این خط در بسیاری از مواقع به‌عنوان حمایت دینامیک عمل کرده و بازگشت‌های قیمتی از آن نقطه، فرصت‌های مناسب برای ورود دوباره به روند صعودی فراهم می‌آورد. - شناسایی مقاومت دینامیک در روند نزولی
در روندهای نزولی، لنگر کردن VWAP به یک سقف مهم باعث می‌شود خط آن نقش مقاومت پویا ایفا کند. قیمت معمولاً هنگام اصلاح‌های کوتاه‌مدت تا نزدیکی این خط بالا می‌رود و مجدداً با فشار فروش مواجه می‌شود. این ویژگی کمک می‌کند معامله‌گر نقاط کم‌ریسک برای ورود به معاملات فروش را شناسایی کند. - ارزیابی واکنش بازار به اخبار مهم
وقتی خبری کلان یا داده اقتصادی اثرگذار منتشر می‌شود، معامله‌گر می‌تواند VWAP را از همان کندل خبری لنگر کند. در این حالت، رفتار قیمت نسبت به Anchored VWAP نشان می‌دهد که آیا بازار واکنش مثبت و حمایتی به خبر داشته یا برعکس، خبر منجر به فشار فروش شده است. این رویکرد امکان تحلیل دقیق‌تری از تأثیر رویدادها بر جریان نقدینگی را فراهم می‌کند.
راهنمای گام به گام افزودن VWAP و Anchored VWAP در تریدینگ‌ویو
پلتفرم TradingView یکی از محبوب‌ترین ابزارها برای تحلیل تکنیکال است که امکانات پیشرفته‌ای را برای استفاده از اندیکاتورها فراهم می‌کند. در این بخش، به‌صورت گام‌به‌گام آموزش می‌دهیم چگونه اندیکاتور VWAP و نسخه پیشرفته‌تر آن، یعنی Anchored VWAP را به نمودار خود اضافه کنید و تنظیمات آن‌ها را تغییر دهید.
چگونه اندیکاتور VWAP را به نمودار اضافه کنیم؟
ابتدا وارد حساب کاربری خود در تریدینگ‌ویو شوید و نمودار دارایی مورد نظر را باز کنید. در نوار بالای چارت، روی گزینه “Indicators” یا “اندیکاتورها” کلیک کنید. سپس در کادر جستجو عبارت VWAP را وارد کنید.
در لیست نتایج، اندیکاتور Volume Weighted Average Price را خواهید دید. با یک کلیک، این اندیکاتور به نمودار شما اضافه می‌شود و معمولاً به صورت یک خط پیوسته به رنگ بنفش یا آبی ظاهر می‌شود. این خط، از ابتدای روز معاملاتی تا زمان فعلی، میانگین وزنی قیمت بر اساس حجم را نشان می‌دهد.
برای تغییر ظاهر VWAP، کافی است روی آن کلیک کرده و گزینه‌ی “Settings” را بزنید. در اینجا می‌توانید رنگ، ضخامت، استایل خط و دیگر ویژگی‌ها را متناسب با سبک معاملاتی خود شخصی‌سازی کنید.
فعال‌سازی Anchored VWAP در تریدینگ‌ویو
اندیکاتور Anchored VWAP برای کاربرانی طراحی شده که نیاز دارند نقطه‌ی شروع محاسبه میانگین قیمت را خودشان تعیین کنند؛ مثلاً از یک شکست قیمتی مهم یا یک کندل خاص در گذشته. توجه داشته باشید که استفاده از این ابزار نیاز به نسخه Pro یا بالاتر در تریدینگ‌ویو دارد.
برای افزودن Anchored VWAP مراحل زیر را دنبال کنید:
- در نوار ابزار سمت چپ نمودار، از بخش ابزارهای ترسیمی، گزینه‌ی Anchored VWAP را انتخاب کنید (گاهی لازم است آن را از میان ابزارهای پنهان شده پیدا کنید).
- پس از انتخاب ابزار، روی نقطه‌ای در نمودار کلیک کنید تا محاسبه میانگین از آنجا آغاز شود. این نقطه می‌تواند یک سقف یا کف مهم، یک کندل خبر یا حتی آغاز یک روند باشد.
- خط Anchored VWAP از آن نقطه به بعد رسم می‌شود و رفتار میانگین وزنی قیمت را در ادامه مسیر نمایش می‌دهد.
برای ویرایش یا حذف آن، کافی است روی خط مربوطه کلیک کرده و گزینه تنظیمات را انتخاب کنید. همچنین می‌توانید چند Anchored VWAP هم‌زمان از نقاط مختلف روی نمودار داشته باشید و آن‌ها را با هم مقایسه کنید.
با استفاده از VWAP و Anchored VWAP، شما به دو ابزار بسیار قوی برای تحلیل حجم و قیمت در بازار دسترسی دارید. نسخه سنتی VWAP برای معاملات روزانه بسیار مفید است، در حالی که Anchored VWAP به شما این امکان را می‌دهد که به شکلی هدفمند و دقیق، روند بازار را از یک نقطه مشخص بررسی کنید. این ابزارها، به‌ویژه زمانی که با سایر اندیکاتورها ترکیب شوند، می‌توانند دید بسیار دقیق‌تری از رفتار بازار ارائه دهند.
تفاوت بین اندیکاتور VWAP و میانگین متحرک ساده (SMA)
اندیکاتور VWAP (میانگین موزون حجم قیمت) و SMA (میانگین متحرک ساده) هر دو ابزارهای پرکاربرد در تحلیل تکنیکال هستند و هر دو برای شناسایی روند قیمتی در بازار مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما این دو اندیکاتور از نظر محاسبه و نوع اطلاعاتی که ارائه می‌دهند، تفاوت‌های کلیدی دارند. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم:
توجه به حجم معاملات
یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌ها بین VWAP و SMA در نحوه محاسبه آن‌ها نهفته است. VWAP در محاسبات خود به حجم معاملات توجه ویژه‌ای دارد و وزن بیشتری به قیمت‌هایی می‌دهد که حجم بیشتری در آن‌ها معامله شده است. به این معنا که قیمت‌های با حجم بالاتر تاثیر بیشتری بر نتیجه نهایی VWAP دارند. در مقابل، SMA تنها به قیمت توجه دارد و حجم معاملات در آن تاثیری ندارد. به عبارت دیگر، SMA صرفاً میانگینی از قیمت‌های یک دوره خاص را بدون توجه به حجم معاملات محاسبه می‌کند.
این موضوع باعث می‌شود که VWAP اطلاعات دقیق‌تری در مورد روند کلی بازار ارائه دهد، چرا که حجم معاملات می‌تواند نشان‌دهنده اهمیت تغییرات قیمتی باشد. به عنوان مثال، اگر قیمت دارایی در سطحی با حجم زیاد معامله شود، این سطح به احتمال زیاد یک نقطه کلیدی در بازار خواهد بود که VWAP آن را مشخص می‌کند، اما SMA چنین اطلاعاتی را منعکس نمی‌کند.
محاسبه تجمعی VWAP در مقابل محاسبه دوره‌ای SMA
VWAP به‌عنوان یک اندیکاتور تجمعی محاسبه می‌شود، به این معنا که از ابتدای روز معاملاتی یا بازه زمانی مشخص (Anchored VWAP)، اطلاعات را به‌صورت پیوسته جمع‌آوری کرده و میانگین وزنی قیمت را در طول زمان محاسبه می‌کند. این ویژگی به معامله‌گران کمک می‌کند تا تغییرات قیمت را در ارتباط با حجم معاملات روزانه درک کنند.
در مقابل، SMA میانگین قیمت‌های یک دوره زمانی خاص را محاسبه می‌کند، بدون اینکه تجمعی باشد. برای مثال، اگر دوره SMA برابر با 10 باشد، میانگین قیمت‌های 10 کندل یا دوره آخر در محاسبات اعمال می‌شود و پس از هر دوره جدید، یک کندل از محاسبه خارج شده و کندل جدید جایگزین آن می‌شود.
این تفاوت باعث می‌شود که به خصوص در تایم‌فریم‌های کوتاه‌مدت، VWAP معمولاً اطلاعات دقیق‌تر و جامع‌تری نسبت به SMA ارائه دهد. معامله‌گران حرفه‌ای از VWAP برای رصد دقیق‌تر حرکات قیمت و تصمیم‌گیری بر اساس روند حجم و قیمت استفاده می‌کنند.
استفاده در بازه‌های زمانی مختلف
SMA در هر نوع بازه زمانی می‌تواند استفاده شود، از نمودارهای ساعتی گرفته تا هفتگی و ماهانه. اما VWAP به دلیل ماهیت تجمعی خود بیشتر در تایم‌فریم‌های کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد، مانند نمودارهای روزانه یا ساعتی. VWAP معمولاً در پایان هر روز معاملاتی بازنشانی می‌شود و محاسبات آن از نو آغاز می‌گردد، در حالی که SMA این ویژگی را ندارد و به‌طور پیوسته قیمت‌های یک دوره زمانی مشخص را محاسبه می‌کند.
بنابراین، VWAP به دلیل این ساختار تجمعی برای بازه‌های زمانی بلندمدت مانند هفتگی یا ماهانه مناسب نیست. در این تایم‌فریم‌ها، استفاده از اندیکاتورهایی مانند SMA منطقی‌تر است، زیرا می‌تواند روند قیمتی را در بازه‌های زمانی طولانی‌تر با دقت بیشتری نمایش دهد.
نقش VWAP در معاملات نهادی و سازمان‌های بزرگ
یکی دیگر از تفاوت‌های مهم بین VWAP و SMA در کاربرد آن‌ها در معاملات نهادی است. VWAP به دلیل در نظر گرفتن حجم معاملات و ارائه یک میانگین واقعی‌تر از قیمت، به‌طور گسترده در بین معامله‌گران نهادی و بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این معامله‌گران از VWAP به‌عنوان معیاری برای ارزیابی قیمت‌های منصفانه استفاده می‌کنند تا از خرید یا فروش دارایی‌ها در قیمت‌های مطلوب اطمینان حاصل کنند.
SMA نیز به‌عنوان یک اندیکاتور کلاسیک و ساده برای شناسایی روندها در تمامی انواع معاملات، از جمله معاملات خرد و نهادی، استفاده می‌شود. اما VWAP به‌خصوص در محیط‌های معاملاتی با حجم بالا و سریع‌تر، مانند معاملات روزانه یا الگوریتمی، برتری دارد.
آموزش تنظیمات اندیکاتور VWAP
اندیکاتور VWAP در بیشتر پلتفرم‌های معاملاتی با تنظیمات پیش‌فرض ارائه می‌شود که برای اکثر کاربران کافی است. با این حال، معامله‌گران حرفه‌ای می‌توانند با استفاده از گزینه‌های موجود در پلتفرم‌های مختلف، تنظیمات بیشتری را برای سفارشی‌سازی این اندیکاتور انجام دهند.
برخی از مهم‌ترین تنظیمات قابل تغییر در اندیکاتور VWAP عبارتند از:
- بازه زمانی محاسبه: برخی پلتفرم‌ها این امکان را می‌دهند که معامله‌گر بازه زمانی مورد نظر خود را برای محاسبه VWAP تعیین کند، هرچند که VWAP بیشتر به‌صورت روزانه محاسبه می‌شود.
- نوع نمایش: معامله‌گران می‌توانند نحوه نمایش VWAP روی نمودار را تغییر دهند. این شامل تغییر در رنگ، ضخامت خط و نمایش بصری آن است که می‌تواند به بهبود خوانایی کمک کند.
- تنظیم نقطه شروع: در برخی پلتفرم‌های معاملاتی امکان تنظیم نقطه شروع VWAP وجود دارد. این قابلیت به‌خصوص در هنگام استفاده از Anchored VWAP اهمیت پیدا می‌کند، جایی که معامله‌گر می‌تواند نقطه شروع محاسبه را به یک تاریخ خاص یا یک رویداد مهم در نمودار تنظیم کند.
نتیجه گیری
به طور خلاصه، اندیکاتور VWAP به دلیل ترکیب منحصر به فردی از قیمت و حجم معاملات، ابزار بسیار قدرتمندی برای تحلیل روندهای قیمتی و شناسایی فرصت‌های معاملاتی به شمار می‌آید. این اندیکاتور برای معامله‌گران حرفه‌ای و نهادی بسیار مفید است و به آن‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات دقیق‌تری در بازار بگیرند.
اندیکاتور VWAP به صورت تجمعی از ابتدای روز محاسبه می‌شود، بیشتر در تحلیل‌های روزانه و کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، معامله‌گران نهادی از VWAP برای بررسی و ارزیابی عملکرد معاملات خود استفاده می‌کنند. برای مثال، اگر یک معامله‌گر نهادی بتواند خرید یا فروش‌های خود را نزدیک به VWAP انجام دهد، نشان‌دهنده این است که او معامله‌ای نزدیک به قیمت واقعی بازار انجام داده است.
پیشنهاد میکنم مطالعه کنید: اندیکاتور ساعت باز شدن بازارهای جهانی چیست؟
منبع: Investopedia
