شاخص اعتماد مصرف کننده CCI، یک نظرسنجی است که توسط هیئت کنفرانس (The Conference Board) برگزار میشود. این شاخص نشاندهنده این است که میزان خوشبینی و بدبینی مصرف کننده نسبت به وضعیت اقتصادی به چه شکل است. شاخص CCI به این شکل است که، اگر مصرف کنندگان خوشبین باشند، تاثیر آنها بر اقتصاد بیشتر خواهد بود. از طرفی دیگر، اگر مصرف کنندگان نسبت به شرایط اقتصادی بدبین باشند، الگوهای هزینهای میتواند سبب کاهش رشد اقتصادی و رکود شود.
مفهوم شاخص اعتماد مصرف کننده
شاخص CCI در آخرین سهشنبه هر ماه منتشر میشود، که یکی از مهمترین شاخصها برای اندازهگیری اعتماد مصرف کننده است. در واقع، این شاخص همانند یک فشارسنج است، که سلامت اقتصادی کشور را از دیدگاه مصرف کنندگان، و بر اساس انتظاراتی که از شرایط کاری و درآمدی برای شش ماه آینده دارند، بررسی میکند. نظرسنجیهای ارقام اعتماد مصرف کننده توسط هلدینگ نیلسن (Nielsen Holding) انجام میشود. فعالیت این هلدینگ به روی جمعآوری و ارائه اطلاعات و آنالیزها در زمینه رفتار مصرف کنندگان است.
ارقام شاخص اعتماد مصرف کننده بر اساس نظرسنجیهای اعتماد مصرف کننده به دست میآیند، که شامل ۳،۰۰۰ نظرسنجی میشود. این نظرسنجیها در سال ۱۹۶۷ آغاز شدند و هر دو ماه یک بار انجام میشدند، اما تعداد آنها در سال ۱۹۷۷ به یک نظرسنجی در ماه رسید. به طور کلی پنج سوال در این نظرسنجی مطرح میشوند. دو عدد از این سوالات مربوط به شرایط اقتصادی کنونی و سه سوال مربوط به پیشبینیهای آینده میشوند.
شاخص زمان حال
ارزیابی پاسخدهندگان از شرایط کسبوکار در حال حاضر
ارزیابی پاسخدهندگان از شرایط شغلی در حال حاضر
شاخص انتظارات
انتظار پاسخدهندگان در رابطه با شرایط کسبوکار در شش ماه آینده
انتظار پاسخدهندگان در رابطه با شرایط شغلی در شش ماه آینده
انتظار پاسخدهندگان در رابطه با وضعیت درآمد در شش ماه آینده
هر سوال میتواند به سه شکل پاسخ داده شود: مثبت، منفی یا خنثی. شاخص وضعیت کنونی عبارت است از متوسط دو سوال، که مربوط به وضعیت اقتصادی کنونی کشور هستند. سه سوال دیگر نیز شاخص انتظارات را تشکیل میدهند، که در رابطه با پیشبینیها و انتظارات مصرف کنندگان نسبت به آینده هستند.
زمانی که دادهها جمعآوری شدند، مقدار نسبی در رابطه با هر سوال محاسبه میشود، و با مقدار نسبی متناظر خود در سال ۱۹۸۵، که به عنوان معیار انتخاب شده است، مقایسه میشوند. این مقایسه سبب به وجود آمدن یک شاخص برای هر کدام از ۵ سوال میشود.
مثالی از شاخص اعتماد مصرف کننده CCI
از ۲۲ام ماه فوریه سال ۲۰۲۲، شاخص CCI برابر با 110.5 باقی ماند، که نسبت به ماه ژانویه که 111.1 بود، کاهش یافت. اگر در حال حاضر شاخص CCI بیشتر از ۱۰۰ باشد بدین معنی است که خریداران در حال حاضر نسبت به سال ۱۹۸۵ که شاخص CCI برابر با 100 بود، خوشبینتر هستند. از طرفی دیگر، اگر شاخص کنونی CCI کمتر از 100 باشد، بدین معنی است که مصرف کنندگان در حال حاضر از سال ۱۹۸۵ نسبت به شرایط اقتصادی بدبینتر هستند.
شاخص اندازهگیریشده در رابطه با شرایط کسبوکار و بازار کار در ماه فوریه ۲۰۲۲ برابر با 145.1، و در ماه ژانویه برابر با 144.5 بود. با این حال، شاخص انتظارات در ماه فوریه به 87.5 سقوط کرد، در حالی که این شاخص در ماه ژانویه برابر با 88.8 بود.
گزارشات منتشر شده حاکی از این بودند که مصرف کنندگان پیشبینی میکردند که هزینه کمتری بابت مسکن، خودرو و دیگر لوازم زندگی در شش ماه آینده پرداخت کنند.
نگرانیها حول سرعت افزایش قیمتها و وضعیت اقتصادی، پس از آن که در ماه ژانویه نسبت به ماه دسامبر ۲۰۲۱ کمی کاهش پیدا کرده بود، در ماه فوریه بار دیگر اوج گرفت. پاندمی کووید۱۹ و ورود واریانتهای جدید از این ویروس، به همراه افزایش نرخ تورم سبب شدند که مخارج در ماههای پیش رو تحت تاثیر منفی قرار بگیرند.
چگونه از شاخص اعتماد مصرف کننده در بازارهای مالی و دارایی استفاده کنیم؟
شاخص اعتماد مصرف کننده در حقیقت اطلاع دهنده از شرایط اقتصادی برای حال و آینده است که اطلاعات بسیار مناسبی را درباره آینده اقتصاد به اطلاع بازیگران اقتصادی میرساند.
در صورتی که شاخص اعتماد مصرف کننده کاهشی باشد، باید منتظر چشمانداز کاهش رشد اقتصادی و کاهش تقاضا برای اقتصاد بود گ، در این صورت احتمال کاهش نرخ بهره وجود دارد و سرمایه گذار و و تریدرها، میتوانند متناسب با این شرایط استراتژیها و برنامههای خود را آماده کنند.
اما در صورتی که شاخص اعتماد مصرف کننده صعودی باشد، احتمال افزایش نرخ بهره برای حدیزست رشد اقتصادی و تورم وجود دارد و تریدرها و سرمایه گذاران، میتوانند متناسب با این شرایط، خود را آماده کنند.
انتقادها در رابطه با شاخص CCI
در حالی که برخی از اعضای انجمنهای فعال اقتصادی شاخص اعتماد مصرف کننده را یک شاخص تاخیردار میدانند، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (Organization for Economic Co-operation and Development) این شاخص را به عنوان یک شاخص پیشرو (Leading indicator) معرفی میکند. بنابراین، شاخص اعتماد مصرف کننده CCI، برای کشور ایالات متحده آمریکا یک شاخص پیشرو به حساب میآید. شاخصهای اقتصادی پیشرو اطلاعات کیفی در رابطه با وضعیت اقتصادی کشور گزارش میکنند، که میتواند خبردهنده از یک نقطه عطف در آینده اقتصاد کشور باشد.
ملاحظات در رابطه با شاخص اعتماد مصرف کننده
هیئت کنفرانس (The Conference Board) یک موسسهی تحقیقاتی مستقل و جهانی است. این موسسه در سال ۱۹۱۶ تاسیس شد و هدف آن تامین دانش مورد نیاز سازمانهای عمده جهانی برای ارتقای عملکرد و ارائه خدمات بهتر بود. این هیئت به شکلی طراحی شده است که اعضای آن بتوانند بحرانهای موجود را شناسایی کرده و آنها را درک کنند. هیئت کنفرانس همچنین در انجمنهایی که مدیران تجاری حضور دارند به برگزاری فروم و انجام تحقیقات میپردازد. این کار سبب میشود که تحقیقات با اطلاعات کاملتری انجام شوند و این موسسه بتواند اهداف خود را سادهتر محقق کند.
تاثیر شاخص CCI بر بازار فارکس
چگونه میتوان از شاخص اعتماد مصرف کننده به عنوان یک شاخص فارکس بهره برد؟ همانطور که بالاتر اشاره شد، کاهش شاخص CCI میتواند خبر از یک رکود اقتصادی در آینده بدهد، حتی قبل از آن که شاخص تولیدات ناخالص داخلی (GDP) آن را تایید کند. این شاخص حتی میتواند سیاستگذاریهای بانکهای مرکزی را تحت تاثیر قرار دهد.
به عنوان مثال، در شرایط عادی، اگر نرخ تورم بیش از ۲٪ باشد و نرخ بیکاری کم باشد، ممکن است فدرال رزرو افزایش نرخ بهره را در دستور کار خود قرار دهد. البته در همین حین، شاخص CCI میتواند رو به کاهش باشد. بنابراین، بانک مرکزی میتواند نتیجهگیری کند که اقتصاد رو به ضعف است و از ایجاد هرگونه تغییری در این زمینه خودداری کند. از طرفی دیگر، حتی در شرایطی که نرخ تورم پایین است و شاخص CCI روندی صعودی دارد، اعضای هیئت بانک مرزی ممکن است از کاهش نرخ بهره نیز خودداری کنند.
استفاده از شاخص CCI در معاملات فارکس
چگونه میتوان بر اساس شاخص CCI در بازار تبادل ارزهای خارجی به معامله اقدام کرد؟ زمانی که به روی جفتارزهای فارکس تحلیل فاندامنتال انجام میشود، بهتر است که شاخص اعتماد مصرف کننده CCI نیز برای هر دو ارز مورد بررسی قرار بگیرد. بهترین شرایط این است که به دنبال جفتارزهایی بگردید که شاخص CCI آن در شرایط واگرایی باشد.
اگر شاخص CCI یک کشور رو به کاهش باشد، ممکن است بانک مرکزی نرخ بهره را کاهش دهد و یا حتی از دیگر اقدامات برای کاهش فشار استفاده کند.
یکی از مزایای شاخص CCI این است که میتواند قبل از انتشار گزارش تولیدات ناخالص داخلی، نرخ بیکاری، و دیگر شاخصهای اقتصادی، تغییرات شرایط اقتصادی کشور را پیشبینی کند. بانکهای مرکزی هیچ اقدامی برای نگه داشتن شاخص CCI در سطح مشخصی نمیکنند، اما از گزارشات آن برای تعیین سیاستهای مالی کشور بهره میبرند.
بنابراین، معاملهگران میتوانند با مطالعه شاخص اعتماد مصرف کننده، وضعیت اقتصادی کشورها را در آینده پیشبینی کنند و بر این اساس معاملات خود را مدیریت کنند.
آخرین گزارشات شاخص CCI همواره برای همگان قابل دسترسی هستند. وبسایت هیئت کنفرانس یکی از جاهایی است که میتوانید آخرین شاخصهای CCI را از آن استخراج کنید.
کلام پایانی
شاخص اعتماد مصرف کننده CCI یک شاخص اقتصادی پیشرو است که هرماه توسط موسسه هیئت کنفرانس منتشر میشود. این شاخص به طور کلی نشاندهنده دیدگاه مصرف کنندگان نسبت به شرایط اقتصادی کنونی و پیشبینی وضعیت آن در شش ماه آینده است. کاهش یا افزایش این شاخص میتواند بر وضعیت اقتصادی و سیاستهای بانک مرکزی در یک کشور تاثیر بگذارد. کاهش شاخص CCI نشاندهنده این است که مصرف کنندگان دیدگاه مثبتی نسبت به اقتصاد کشور ندارند بنابراین فعالیت اقتصادی خود را کاهش میدهند. از طرفی دیگر، افزایش شاخص CCI میتواند نشاندهنده خوشبینی مصرف کنندگان نسبت به شرایط اقتصادی و افزایش فعالیتها باشد. معاملهگران فارکس میتوانند با دنبال کردن تقویم اقتصادی فارکس از زمان انتشار این گزارش برای هر کشور باخبر شوند، و با استفاده از آن به مدیریت معاملات خود در بازار تبادل ارزهای خارجی بپردازند.