نقره فلز خاصی است که هم در بازارهای مالی و هم به عنوان یک کامودیتی معامله می شود. تنها یک سوم از نقره استخراج شده در دنیا در بازارهای جهانی و به عنوان سرمایه گذاری یا پس انداز معامله می شود در حالیکه، باقی نقره های موجود در قالب کامودیتی وارد کارخانجات مختلف شده و به عنوان مواد اولیه در صنایع مختلف به کار می رود. اگر بازار نزولی که در پی پاندمی کووید 19 به وجود آمد و بر همه ی صنایع تاثیر منفی گذاشت را در نظر نگیریم، قیمت فلز نقره از سال 2004 تا به امروز در یک روند صعودی قرار داشته است. قیمت نقره از 5.50 دلار سال 2004 توانسته تا بالای 20 دلار در سال 2024 بالا برود. با توجه به نقش نقره هم در بازارهای مالی و هم در صنایع مختلف، می توان حدس زد که فاکتورهای متعددی بر روی قیمت نقره جهانی تاثیرگذار باشند. در این مقاله قصد داریم به فاکتورهای تاثیر گذار در قیمت نقره بپردازیم و پارامترهای تحلیل فاندامنتال نقره را بررسی کنیم. اگر معامله گری هستید که روی نقره کار می کنید و یا به دنبال فعالیت در بازار کامودیتی هستید، این مقاله را از دست ندهید.
آنچه در این مقاله می خوانید...
فلز نقره
از نظر فراوانی طبیعی، نقره فراوان ترین و در عین حال ارزان ترین فلز گرانبها در جهان است. این فلز در طول تاریخ همیشه ذخیره ارزش بوده و بسیاری از سکه های جدید و قدیم به آن ضرب می شده است. به همین دلیل، نقره همواره به عنوان یک سرمایه گذاری امن و در دسترس در نظر گرفته شده است. اهمیت نقره در دنیای مدرن روزبروز بیشتر هم می شود. این اهمیت روزافزون از آنجا می آید که نقره یک کامودیتی است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. در حالیکه تنها 20% از فلز طلای استخراج شده در صنایع به کار می رود و مابقی آن به عنوان جواهرات و سرمایه گذاری در دستان مردم قرار دارد، این نسبت برای نقره بر عکس است؛ به نحویکه نزدیک به 70% نقره استخراج شده در سراسر جهان در صنایع مختلف به کار می رود و مابقی به صورت جواهرات یا شمش به منظور سرمایه گذاری در بازارهای مالی میچرخد. از جمله صنایعی که نقره در آنها کاربرد دارد می توان به صنعت پوشش های آینه ای، صنایع الکترونیکی، صفحات خورشیدی، تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی، صنایع تصفیه آب و تهویه هوا اشاره کرد. موارد مصرف نقره در صنعت به حدی زیاد است که پس از نفت، در جایگاه دوم پر کاربردترین مواد اولیه قرار می گیرد. به دلیل این ماهیت دوگانه، دور از ذهن نیست که عوامل متعددی بر قیمت نقره تاثیر گذار باشند.
پارامترهای تحلیل فاندامنتال نقره
تحلیل بنیادی نقره مانند همه ی کامودیتی ها، شامل ارزیابی پارامترهای مختلفی است که میتوانند بر عرضه، تقاضا و در نهایت قیمت آن تأثیر بگذارند. اما نقره تنها یک کامودیتی نیست و در نتیجه، پارامترهای دیگری هم بر تحلیل فاندامنتال آن تاثیرگذارند. از مهمترین پارامترهای تحلیل فاندامنتال نقره می توان به موارد زیر اشاره کرد:
عرضه و تقاضا
یکی از فاکتورهای موثر بر قیمت نقره -مانند هر دارایی دیگری- میزان عرضه و تقاضای آن است. همانطور که اشاره شد نقره هم یک فلز صنعتی است که به صورت گسترده در صنعت مورد استفاده است و هم یک فلز گرانبها که به عنوان دارایی در بازارهای مالی مبادله می شود که همین موضوع، دلیلی است بر تقاضای زیاد و رو به رشد آن. با توجه به اطلاعاتی که در “نظرسنجی جهانی نقره سال 2023” آورده شده، علیرغم ثابت ماندن میزان استخراج فلز خاکستری در سراسر جهان، تقاضای آن به رکورد بی سابقه ی 1.24 میلیارد اونس رسیده که نشان دهنده ی بزرگترین کسری در طول تاریخ است. با اینحال، عوامل موثر بر عرضه و تقاضای نقره تحت تاثیر میراث آن به عنوان ذخیره ارزش نیز قرار دارند. در واقع، در این زمینه می توان نقره را با طلا مقایسه کرد که انسان ها صرفنظر از نیاز خود، تمایل به مالکیت آن دارند. تغییرات در میزان عرضه و تقاضای نقره را می توان به دسته های مختلفی طبقه بندی کرد که هر کدام به نوع خود می توانند منجر به تغییر قیمت فلز خاکستری شوند. در اینجا، عوامل عرضه و تقاضا را به تفکیک از هم بیان می کنیم.
عوامل عرضه
تولید معدنی: تولید معدنی به میزان نقره تولید شده توسط شرکتهای معدنی در سراسر جهان اشاره دارد. در فاصله ی سالهای 1990 تا 2022، بیش از 76% نقره جهان توسط این شرکت ها به بازار عرضه شده است که نزدیک به 60% رشد را نشان می دهد. با اینحال در طول این سالها قیمت نقره رو به افزایش بوده است که با توجه به قانون عرضه و تقاضا، احتمالا به نظر غیر منطقی می آید. آنچه افزایش قیمت نقره همزمان با افزایش عرضه ی آن را تا حدی توجیه می کند توجه به این نکته است که این شوک عرضه، در یک دوره زمانی مشخص (از سال 2002 به اینطرف) رخ داده است. وقتی قیمت نقره را در طی این سالها بررسی می کنیم متوجه می شویم که افزایش قیمت متوسط 3% سالیانه را ثبت کرده است که آنقدرها دور از ذهن نیست و به نظر منطقی می رسد. ضمن اینکه از سال 2014 به اینطرف از رشد استخراج نقره کم شده که همین امر، خود توانسته از قیمت نقره حمایت کند. با اینحال، بسیاری از تحلیل گران معتقدند که معامله کردن روی نقره صرفا با تحلیل میزان عرضه توسط تولیدات معدنی، یک روش اشتباه برای تحلیل فلز خاکستری است چرا که، نقره نه فقط یک کامودیتیبلکه یک ارز است و در نتیجه، نمی توان همبستگی دقیقی بین میزان عرضه و قیمت آن به دست آورد. همچنان که در نمودار زیر در طی 18 سال، عرضه نقره همواره در کسری بوده اما قیمت نقره همیشه رو به رشد نبوده است.
2. بازیافت ضایعات نقره: منظور حجم نقره بازیافتی از فرآیندهای صنعتی و محصولات قدیمی است. بنا به داده های موجود که از سال 1950 در دسترس هستند، حجم عظیمی از نقره استخراج شده در قالب تولیدات صنعتی تغییر شکل یافته است (این موارد منهای شمش ها و سکه های نقره است). تا قبل از این تاریخ، برای هزاران سال فلز نقره در ساخت ظروف به کار می رفت. اگرچه بازیافت یکی از منابع عرضه ی نقره در نظر گرفته می شود اما، به این سادگی ها هم نیست. اول اینکه در مجموع تنها یک پنجم از نقره ای که در محصولات صنعتی هفتاد سال اخیر استفاده شده به مرحله بازیافت رسیده است. از سوی دیگر، روی بازیافت ظروف نقره نیز نمی توان حساب کرد چرا که اغلب آنها، در زمره میراث تاریخی بشر قرار داشته و ارزش معنوی دارند. همچنین میزان نقره موجود در محصولات صنعتی غالبا آنقدر کم هست که بازیافت آن از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نباشد. داده ها نشان می دهند که استخراج ضایعات نقره -که 20% عرضه ی سالانه ی نقره را تشکیل می دهد- با قیمت آن همبستگی مثبت اما ناچیزی دارد.
3. ثبات ژئوپلیتیکی در کشورهای تولید کننده نقره: ثبات در کشورهای تولید کننده اصلی نقره میتواند بر عرضه آن تأثیر بگذارد. ناآرامیهای سیاسی اجتماعی یا جنگ میتواند عملیات معدنی و استخراج را مختل کند. مکزیک، پرو و چین بزرگترین تولید کنندگان نقره هستند که در مجموع، بیش از 50% از نقره استخراج شده در سطح جهان را عرضه می کنند.
4. هزینههای استخراج: هزینههای مربوط به استخراج نقره، شامل هزینههای کار، انرژی و تجهیزات می تواند بر قیمت نقره تاثیر گذار باشد.
تقاضای صنعتی: نقره فلزی است که بالاترین هدایت الکتریکی و رسانش گرمایی را در بین فلزات دیگر دارد. فلز خاکستری در صنایع الکترونیک، پنلهای خورشیدی، دستگاههای پزشکی، صنعت عکاسی، داروسازی، صنایع ایکس ری، تهویه مطبوع، تصفیه آب، جواهرسازی و بسیاری صنایع دیگر استفاده میشود. در 30 سال گذشته، تقاضای صنعتی اکثریت تقاضا برای فلز نقره را به خود اختصاص داده است. بنابراین دور از انتظار نیست که هر تغییری در میزان تقاضای صنایع، بر قیمت نقره تاثیر بگذارد. با اینحال جالب است بدانید که بین تقاضای صنعتی و قیمت نقره همبستگی بسیار ناچیزی وجود دارد. دلیل این امر آنست که افزایش تقاضا برای نقره در 30 سال اخیر به دلیل رشد تکنولوژی بوده است و نه به واسطه ی قیمت نقره. همچنانکه تقاضای نقره در سالهای 2003 تا 2008 که قیمت نقره سه برابر شد بالا بود و با افزایش مداوم قیمت نقره در سالهای 2010 تا 2012 نیز تغییر چشمگیری نداشت. به عنوان مثال، هر گوشی تلفن همراه حاوی 0.2 گرم نقره است و هر چقدر هم که قیمت نقره بالا برود، به احتمال زیاد همچنان بهترین انتخاب است و با فلز دیگری جایگزین نخواهد شد. البته این همبستگی ناچیز بین قیمت و تقاضای صنعتی زمانی بیشتر می شود که تقاضا بسیار بیشتر از عرضه شود. آنچه که قویا بر میزان تقاضای نقره تاثیرگذار است نه قیمت نقره، که میزان تولیدات صنعتی کشور و رشد تولید ناخالص داخلی است.
تقاضای سرمایه گذاری: یک چهارم از 25% کل تقاضای سالیانه ی نقره به سرمایه گذارانی اختصاص دارد که شمش نقره را با خلوص 0.999 به عنوان سرمایه گذاری خریداری می کنند. با اینحال، افزایش سرمایه گذاری در نقره لزوما به معنای کاهش قیمت آن نیست بلکه، بیشتر به این بستگی دارد که چه کسی در حال خرید نقره است و چه کسی آن را می فروشد! به عنوان مثال در سالهای 2020 و 2021 افزایش علاقه به محصولات قابل معامله در بورس (ETPها) باعث افزایش قیمت و خروج ETPها در سال 2022 باعث کاهش قیمت نقره شد. این افزایش و کاهش ها در قیمت نقره فارغ از این بود که دیگر سرمایه گذاران خصوصی خریدهایشان افزایش یافته است یا نه. به طور کلی، از سال 2008 تا کنون، تمامی ضرابخانه های سکه نقره رکورد در افزایش فروش را گزارش کرده اند که نشان از افزایش تقاضا برای سرمایه گذاری در نقره دارد.
جواهرات و ظروف: حدود یک چهارم از 25% کل نقره استخراج شده در سال به صنعت جواهر سازی و صنایع ساخت ظروف آشپزخانه وارد می شود. خاصیت میکروب کشی، درخشندگی و چکش خواری بالای نقره آن را به فلزی محبوب برای ساخت ظروف آشپزخانه و پذیرایی تبدیل کرده است. از سوی دیگر، و از آنجا که طلا و سایر فلزات گرانبها قیمت بسیار بالاتری نست به نقره دارند، تمایل مردم به نقره برای جواهرات هر روز بیشتر و بیشتر می شود.
عوامل بیرونی
عوامل بیرونی مهمترین پارامترهای تحلیل فاندامنتال نقره هستند. این عوامل خود به دسته های زیر تفکیک می شوند:
قیمت طلا
طلا و نقره بسیار به هم شباهت دارند. هر دو فلزهای ارزشمند کمیاب و محدودی هستند که نقش بسیار مهمی در تاریخ بشریت داشته اند و در جایگاه پول و ذخیره ارزش، خدمت زیادی به انسان کرده اند. داده هایی که از قیمت طلا و نقره از سال 1970 تا به حال وجود دارد نیز، همبستگی بالایی بین قیمت این دو فلز نشان می دهد. در اشل سالانه این همبستگی با ضریب 0.9 بیان می شود و در اغلب زمان ها، این نقره است که طلا را دنبال می کند. با این وجود، طلا فلزی است که نوسانات قیمتی بیشتر را تجربه می کند. دلیل این امر آنست که طلا فلزیست که بیشتر به عنوان یک دارایی در گردش است تا به عنوان کامودیتی؛ بنابراین بسیار بیشتر از نقره که بیشتر یک کامودیتی است تحت تاثیر عوامل بیرونی اقتصاد همچون نرخ بهره قرار دارد. داده ها نشان می دهند که از سال 2015، ارتباط بین این دو نزدیک تر شده است.
قیمت مس
بله درست شنیدید! اگر می خواهید که فاکتورهای تحلیل فاندامنتال نقره را در نظر بگیرید، نباید مس جهانی را فراموش کنید. بجز اینکه هر دوی این فلزات نقشی پررنگ در میراث بشر به عنوان پول دارند، اولین ارتباط آنها در این است که نقره، یکی از محصولات جانبی استخراج مس است. در سال 2022، 212 میلیون پوند (Moz) نقره در استخراج مس به دست آمد که 26% از کل استخراج نقره بود. از سوی دیگر هر دوی این فلزات تقاضای بسیار بالایی در بخش صنعتی دارند و این تقاضا روزانه نیز در حال افزایش است. بررسی قیمت های ماهانه مس و نقره از سال 1990 به این طرف، همبستگی با ضریب 0.9 را نشان می دهد که بسیار بالاست. اگرچه توجه به این نکته ضروری است که در بیش از یک دهه ی اخیر، از میزان همبستگی قیمت نقره با مس کاسته شده است.
همانطور که گفته شد، نقره یک کامودیتی و یکی از 19 عضو شاخص اداره تحقیق کامودیتی (CRB Index) است. این شاخص مجموعه ی متنوعی از کامودیتی ها مثل طلا، نقره، مس، نیکل، ذرت، گوشت خوک، گندم، نفت خام و گاز طبیعی است. بررسی ماهانه ی داده ها از سال 1990 تا سال 2023، ضریب همبستگی 0.43 را بین نقره و CRB نشان می دهد که به طرز معنی داری بالا است. قیمت نقره به جز در سه ماهه چهارم 2019 و سه ماهه چهارم 2020، همواره با شاخص CRB در یک جهت حرکت کرده است.
نرخ مبادله ی دلار آمریکا
ارز غالب مبادله ای برای نقره، دلار آمریکاست. قراردادهای COMEX به دلار بسته می شوند و مظنه های نقره در فرابورس لندن – که مرکز مبادلات شمش فلزات است- به دلار آمریکا اعلام می شود. بنابراین، عجیب نیست که قدرت و ضعف دلار امریکا، بتواند بر قیمت جهانی نقره و جهت حرکت آن تاثیرگذار باشد. با مقایسه ی دوره ای شاخص دلار و قیمت نقره، به یک همبستگی پایدار منفی می رسیم که قدرت آن در دوره های مختلف، متفاوت است. در قیمت دلار و نقره نیز همبستگی منفی مشابهی وجود دارد. اگرچه، توجه به این نکته ضروری است که تنها عامل موثر بر قیمت نقره، نرخ مبادله ی دلار آمریکا نیست و در بسیاری اوقات، تاثیر عوامل دیگر حتی قدرتمندتر از نرخ دلار است. به عنوان مثال، در اواخر دهه ی 1990 میلادی اگرچه ارزش دلار کم شده بود اما، شاهد افزایش قیمت نقره نبودیم. دلیل این امر آن بود که در آن زمان، تمایل سرمایه گذاران به خرید شمش های نقره به شدت کم شده بود. از طرفی، نوسان های ارزی در کشورهای تولید کننده و مصرف کننده نقره می تواند به وضوح روی قیمت جهانی آن تاثیر بگذارد. به ویژه نوساناتی که در یوان چین و روپیه ی هند (به عنوان بزرگترین مصرف کنندگان نقره جهان) رخ می دهد، تاثیر عمیقی بر قیمت نقره جهانی دارد.
تورم
همبستگی نقره با تورم در تئوری مثبت است و داده ها نشان می دهند واکنش کامودیتی ها به افزایش تورم، افزایش قیمت است. نقره نیز یک کامودیتی است که هر چند بسیار کمتر از طلا، اما همچنان تحت تاثیر تورم افزایش قیمت را تجربه می کند. به همین دلیل است که نقره تا حدی به عنوان یک دارایی که از سرمایه در برابر تورم محافظت می کند، خریداری می شود. اگرچه در تورم های قبلی در ایالات متحده، نقره افزایش چشمگیری را ثبت کرده است اما، در سالهای پایانی دهه اول قرن حاضر شاهد افزایش قیمت نقره در زمان کاش تورم بوده ایم. این نشان می دهد که قیمت نقره تنها تحت تاثیر تورم نیست و تورم بالا نیز یک شرط لازم برای بالا رفتن قیمت نقره به حساب نمی آید. در تورم اخیر که پس از پاندمی شاهد آن بودیم، ارتباط تورم و قیمت نقره باز هم ضعیف تر شد. در این تورم شاهد افزایش چشمگیر نقره نبودیم و به نظر می رسد که سرمایه گذاران تمایلی به استفاده از نقره برای محافظت در برابر تورم نداشته اند. از مهمترین دلایلی که برای این پدیده آورده می شود، اعتماد بالاتر فعالین بازار به فدرال رزرو و امید به کنترل هر چه سریعتر تورم است.
نرخ بهره
بدترین چیز برای یک دارایی بدون بهره، وجود نرخ های بالای بهره در اقتصاداست. از قضا نقره یک دارایی بدون بهره است که با هر افزایش در نرخ بهره، کاهش شدیدی را تجربه می کند. در سال 2019 و با شروع کووید 19، قیمت نقره به دلیل ضعف شدید تقاضا کاهش یافت تا به 12 دلار رسید. سپس تحت تاثیر نرخ های بهره پایین فدرال رزرو برای حمایت از اقتصاد آسیب دیده از کرونا افزایش یافت. پس از کرونا و هنگامی که فدرال رزرو برای مبارزه با تورم شروع به افزایش نرخ ها کرد، همبستگی منفی بین قیمت نقره و نرخ بهره همچنان پابرجا بود و منجر به کاهش قیمت آن شد. با اینحال، آنچه جالب است اینکه نقره هنوز به سطوح قبل از شروع پاندمی برنگشته و نسبت به بحران افزایش نرخ بهره به شدت انعطاف پذیر بوده است. این امر دلیل دیگری بر آن است که قیمت نقره تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که تغییر هر کدام، می تواند منجر به تغییر در تحلیل فاندامنتال نقره شود.
رشد و بحران های اقتصادی
اگر چه رشد اقتصادی منجر به افزایش تقاضای صنعتی و خانگی برای نقره می شود اما، داده های تاریخی نشان می دهد که همبستگی قیمت نقره و رشد اقتصادی (رشد تولید ناخالص داخلی یا GDP) یک همبستگی منفی است. یعنی در زمان های رشد اقتصادی، قیمت نقره تمایل به کاهش دارد و برعکس. با اینحال یک استثنا در این مورد وجود دارد و آن مربوط به سال 2010 است؛ زمانی که اقتصاد در حال رونق گرفتن بود اما، قیمت نقره نیز به دلیل تقاضای فراوان در صنایع افزایش پیدا کرد.
سیاست های دولتی
در فاصله ی سالهای 1998 تا 2008 میلادی، بیش از 7% از عرضه ی نقره در جهان توسط دولت ها (غالبا چین و در رتبه ی بعد ایالات متحده آمریکا) به بازار وارد شد. این عرضه دولتی روی قیمت نقره تاثیر منفی گذاشت اما، این تاثیر منفی به حدی نبود که رشد آن را به طور کامل متوقف کند. به طوریکه در این سالها، قیمت جهانی نقره 2.7 برابر شد.
نقره فلزی است که هم کامودیتی است و در صنعت کاربرد دارد و هم یک دارایی است که در بازارهای مالی خرید و فروش می شود. قیمت کامودیتی ها به دلیل بازار محدودشان، به شدت تحت تاثیر عرضه و تقاضاست اما، نقره اینگونه نیست چرا که نقره یک کامودیتی صرف نیست. در این مقاله به ارتباط عرضه و تقاضا و سایر عوامل بیرونی – مثل نرخ بهره و نرخ مبادله دلار- با قیمت نقره پرداختیم و دیدیم که پارامترهای تحلیل فاندامنتال نقره متعددند. بنابراین ضروری است که هنگام تصمیم گیری برای شروع معاملات و سرمایه گذاری بر روی فلز نقره، تنها به کسری عرضه و تقاضا بسنده نکنیم و پارامترهایی مانند نرخ بهره، رشد اقتصادی و تورم و تاثیراتی که بر قیمت این فلز دارند را به دقت بررسی کنیم.
کپی لینک
کپی شد!
sana
تعداد پستها: 159
سنا دانش آموخته کارشناسی ارشد فیزیک ذرات بنیادی از دانشگاه اراک است. او فعالیت حرفهای خود را به عنوان مدرس فیزیک و کارشناس فروش آغاز کرد و چندین سال در این زمینه مشغول به فعالیت بوده است. سپس به حوزه تولید محتوا روی آورده و پس از مدتی به طور ویژه به تولید محتوای بازارهای مالی ادامه داده است. ترکیب تجربه تدریس مفاهیم پیچیده علمی به زبان ساده و قابل فهم و نیز تجربه فروش، یادگیری مهارتهای ارتباطی قوی، درک بازار و دیدگاه چند بعدی در تولید محتوای تخصصی او در حوزه بازارهای مالی کاملا مشهود است.
با سنا از طریق زیر میتوانید در ارتباط باشید:
[email protected]